Шағын бизнес жайында дәрістер

2-лекция. Жеке кәсіпкерлік және шағын бизнес субъектілері

Жоспары:

1.

2.

3. Акционерлікқоғамдар

4. Жеке

Лекция мақсаты: , , артықшылықтары мен кемшіліктерін жете түсіну.

Лекция мәтіні: -құқықтықформалары ҚР-. Ұйымдастыру- мен қоғамдар, , . -, . Жеке -ақжүзегеасырады, сондықтаноларқандай-да бірұйымдық-, . 1997 жылы маусым айында қабылданған ҚР-ның “Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы” Заңының 3-ші бабында шағын бизнес субъектілеріне мынадай анықтама берілген: шағын кәсіпкерлік субъектілері болып жұмысшыларының орташа саны 50 адамнан аспайтын және жалпы активтерінің құны жылына орта есеппен есептік көрсеткіштен алпыс мың есебен аспайтын заңды және жеке тұлғалар табылады. Айлық есептік көрсеткіш кезекті қаржылық жылға ағымдық жылдағы ҚР-ның “Республикалық бюджет жөніндегі” Заңымен бекітіледі. Активтер - бұл мүлік, бухгалтерлік баланста тіркелген құндық

бағасы бар мүліктік және жеке мүліктік құқықтар. 2006 жылы шағын бизнес субъектісін тану үшін активтердің орташа жылдық құны 61 8 тенге болды. Осы критерийден асқан жағдайда заңды тұлғалар шағын бизнес субъектілеріне қолданылатын жеңілдіктерден айырылады.

Жеке кәсіпкерлік шағын бизнес түрі ретінде бұл азаматтардың өз меншігіне негізделген, олардың атынан және мүліктік жауапкершілігімен жүзеге асырылатын табыс алуға бағытталған азаматтардың қызметі.

Шаруашылық серіктестік - бұл өз қызметінің негізгі мақсаты ретінде табыс табуды көздейтін, басқа да шаруашылық серіктестіктердің құрылтайшысы бола алатың, жарғылық капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдарына (үлесіне) бөлінген, заңды тұлға болып табылатын коммерциялық ұйым.

:

• ;
• (арнайыболуы да мүмкін) ;
• жарғылық капитал құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдарына (үлесіне) бөлінген;
• құрылтайшылар (қатысушылар) салымдарыесебінен, .

бар::

1. Толықсеріктестік
2. Коммандитті (сенім) серіктестік
4. Қосымшажауапкершілігі бар серіктестік

• -құқықтықнысандарына тән белгілер

Толық серіктестік - бұл мүлкі жеткіліксіз болған жағдайда қатысушылары серіктестіктің міндеттемелері бойынша өздеріне тиесілі барлық мүлкімен ортақ жауапкершілікте болатын серіктестік.

Толық серіктестік қатысушылары жарғылық капиталды құрайды, оның мөлшері 25 айлық есептік көрсеткіштен (АЕК) кем болмауы керек. Толық серіктестіктің ең жоғары органы қатысушылардың жалпы жиналысы болып табылады.

Толық серіктестікті басқаруды, осы серіктестіктің атқарушы органдары жүзеге асырады. Басқару органдарының түрлері, құрылу тәртібі және олардың құзыреттілігі құрылтай құжаттарымен анықталады. Толық серіктестікті жою барысында қолма-қол ақша барлық қарыздарын жабуға жетпеген жағдайда, оның қатысушылары серіктестіктің міндеттемелері бойынша өздеріне тиесілі барлық мүлкімен ортақ жауапкершілікте болады.

Жарғылық капиталдың құрылымымен қалыптасуы тәртібі

Толық серіктестіктің қызметі тоқтаған жағдайда серіктестік өз қызметін тоқтатқанға дейін өз үлесін алған қатысушылардан басқасы, серіктестік қызметін тоқтатқан күннен кейінгі 2 жыл бойы, қатысушылар серіктестіктің міндеттемелері бойынша өздеріне тиесілі барлық мүлкімен ортақ жауапкершілікте болады. Серіктестік қатысушыларының құрылтай келісімшартымен басқаша жауапкершіліктер қарастырылмаса, серіктестік мүлкіндегі үлесіне байланысты толық серіктестік қызметінен алынған табыстан пайда алуға құқығы бар.

Коммандитті (сенім) серіктестік - бұл серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзінің бүкіл мүлкімен қосымша жауап беретін бір немесе одан да көп қатысушыларымен (толық серіктестермен) қатар, серіктестіктің мүлкіне өздері салған салымдардың жиынтығымен шектедетін және кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға қатыспайтын қатысушыларды (салым- шыларды) да енгізетін серіктестік.

Коммандитті (сенім) серіктестіктің жарғылық капиталы толық серіктестер мен салымшылардың (коммандистер) салымдарынан тұрады және 50 АЕК кем болмауы керек. Жарғылық капиталдағы коммандиттің үлесі 50%-дан аспауы тиіс.

Басқару жүйесі толық серіктестермен жүзеге асырылады. Коммандитті серіктестікті басқару мен жұмыс жүргізу тәртібі толық серіктестік туралы ережелер бойынша жүргізіледі. Салымшылардың басқаруға қатысуға, сондайақ оның атынан сенімхат болмаса әрекет жасауға құқығы жоқ. Толық серіктестер өзінің барлық мүлкімен бірлескен қосымша жауапкершілікте болады. Ал салымшылар серіктестіктің жарғылық капиталына салынған салымдары шегінде ғана жауапты.

Коммандитті (сенім) серіктестік салымшыларының құқықтары:

• құрылтай құжаттарында қарастырылған тәртіпте жарғылық капитал мен мүлкіне үйлесімді түрде серіктестік пайдасының бір бөлігін алып отыру;
• серіктестіктің жылдық есебі мен балансымен танысу. Сонымен қатар оларды жасаудың нақтылығын тексеру мүмкіндігін қамтамасыз етуді талап ету;
• заңнамалық актлермен және серіктестіктің құрылтай құжаттарымен қарастырылған тәртіпте мүліктегі өз үлесін немесе оның бір бөлігін басқа салымшыға немесе үшінші тұлғаға беру;
• қаржылық жыл біткен соң серіктестіктен шығу;
• заңнамалық актілермен және құрылтай құжаттарымен қарастырылған басқа да құқықтары болуы мүмкін.

Коммандитті (сенім) серіктестік салымшыларының міндеттері:

• серіктестіктің құрылтай * құжаттарының шарттарын ұстану;
• серіктестіктің құрылтай құжаттарымен қарастырылған мөлшерде және тәсілде, тәртіпте салымдарды салу;
• серіктестіктің құрылтай құжаттарында көрсетілген жағдайларда серіктестікке өз қызметін жүзеге асыру барысында кемек көрсету, оның ішінде серіктестіқке қызмет көрсету;
• заңнамалық актілермен немесе серіктестіктің құрылтай құжаттарында қарастырылған басқа да міндеттемелерді ұстануы мүмкін.

Коммандитті серіктестікке жаңа Толық серіктестер мен салымшыларды қабылдау тек барлық толық серіктестердің келісімімен ғана мүмкін болады. Жаңа толық серіктестерді немесе салымшыларды қабылдау барысында коммандитті серіктестіктің құрылтай құжаттарына келесідей өзгерістер енгізілуі мүмкін:

• серіктестік мүлкіндегі қатысушылар үлестерінің жаңа мелшері;
• ;
• мөлшері, тәртібі, мерзімдері мен тәсілі;
• да қажеттіөзгерістер.

- , жарғылық капиталы мөлшердеүлеске бөлінгенсеріктестік. .

. Ал . , (қатысушылардың) .

капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) 100 АЕК кем болмауыкерек. , заттар, мүліктікқұқықтар, мен басқа да . Жеке да .

:

• капиталы есебінен, оныңішінде резервтіккапитал ;
• нақты құныбаланстық таза активтерін (меншіктікапиталды) қайтабағалау. Қайтабағалау тек ;
• ;
• ;
• серіктестік .

Жарғылық

жүзегеасырылады: пропорционалдыазаюы; .

ЖШС жоғары органы ретіндеқатысушылар мен құрылтайшылардың жалпы жиналысыболыптабылады, алқалы орган ретіндебасқармаболады.

Қосымшажауапкершілігі бар серіктестік - , ал , , .

. Қатысушылардыңбірі банкрот . Қосымшажауапкершілігі бар «» .

Өндірістік кооператив - - (пайларды) . Кооператив мүшелеріекеуден кем болмауыкерек. Кооператив кез .

3. Акционерлік қоғамдар

Акционерлік қоғамдар - бірге кәсіпкерлік қызмет істеу үшін бірлескен түлгалар жиынтыгы. Корпорация меншігіне қүқық акциялар бойынша бөлінген, сондықтан корпорация иелері акция үстаушылар, ал корпорация акционерлік қоғам деп аталады. Акционерлік қоғамдар ашық жэне жабық болып бөлінеді.

Ашық акционерлік қоғам - бүл акция шығарып және оны сату арқылы көптеген қатысушылардың қаражаттарын біріктіру жолымен ақшалай қаржысы қүралған кәсіпорын.

Жабық акционерлік қоғам - акцияларды тек оның құрылтайшылары арасында немесе алдын-ала бепгіленген адамдар арасында ғана бөледі. Акционерлік қоғамның бір мүшесіне тиесілі акциялардың жиынтығы акция пакеті деп аталады. Акцияның бақылау пакеті қоғамға бақылау жасау қүқығын береді. Акцияға оларды шығару кезінде ашық жазылу хабарланады. Көбінесе акцияны сату қүқығы осындай операцияға маманданған инвестициялық банктерге беріледі. Барлық акциялардың номиналдық қүны жиынтығында меншікті капитал шамасына сәйкес болуы тиіс.

Акционерлік қоғамның капиталы - акция мен облигацияны шығару мен орналастыру арқылы біріктірілген жеке капиталдардың жиынтығы. Акцияны шығару мен сатудан түскен қаржы акционерлік қоғамның меншікті капиталын қүрайды. Облигацйяны орналастырудан түскен қаржы қарыз капиталын қүрайды. Бүл қаржылар белгілі бір уақыттан кейін облигацияның иесіне қайтарылуы тиіс.

Акциялар атаулы жэне ұсынылған, жай жэне айрықша, дауыссыз, бір дауысты, көп дауысты деп бөлінеді. Атаулы акция белгілі бір иемденуші атына жазылып, АҚ-ның есепке алу кітабына тіркеледі. Үсынылатын акция бағалы қағаз рыногында оңай сатылып, оңай сатып алынады. Жай акция акционерлер жиналысында дауыс беру қүқығын береді, ал одан түсетін табыстың көлемі АҚ- ның бір жылғы қызмет нэтижесіне байланысты жэне ешнәрсемен кепілденбейді. Айрықша акцияның артықшылығы - АҚ-ның қызмет нәгижесіне қарамастантабыстың болу кепілі. Дауыссыз, бір дауысты және көп дауысты акциялар арасында айырмашылық айқын. Дауыссыз акциялар кең көшнілікке сатьшады. Бұл АҚ мүшелерінің ақша қүралдарын тартуға жэне компанияны бақылауды сақтап қалуға мүмкіндік береді.

6. Айналым құралдарының бөлігі есебінен өзін-өзі сақтандыру үшін арнайы резервтік қор қүру.

5-лекция. Тақырыбы: Шағын бизнес

Жоспары:

1. мен алымдартүрлері

2. салу жүйесі

3. Шағын бизнес

Лекция мақсаты: Шағын бизнес , салық салу

принциптерін, , салу жүйесінұғыну.

Лекция мәтіні: Кез- мен алымдардытөлеуітиіс. , егерсалықтөлеушілер мен : салық салу объектісі, салықбазасы, салықкезеңі, салықставкасы, салықтытөлеутәртібі, салықтытөлеутәртібі мен мерзімі. . мен мен жекетұлғалартанылады. Салық салу , мүлік, пайда, табыстар, , сандықсипаттамасы бар объектілержатады. салу (бірыңғайжерсалығы), , іс- салу жүйесіжатады.

бизнес , мен . Шағын бизнес мен төлеудің, сондай-:

1. ;
2. Біржолғы талон ;
3. Патент . Оғанқойылатынталаптар:

• ;
• ;
• жылішіндегітабысы 2, 0 млн. . 3 .

4. Оңайлатылған декларация . Оңайлатылған декларация . . декларация .

, консультациялық, қаржы, , , , , .

2002 жылдың 1 , 2004 жылдың 1 толықтыруларенгізіліп, .

« пен басқа да төлемтуралы» .

ҚР 371 СалықКодексінің 1 бизнес , .

:

• Декларация негізіндегішағын бизнес .
• .
• Салықтөлеу мен .
• .

Шағын бизнес :

• әлеуметтіксалық

:

• есептеу
• төлеу
• салықесептігінкөрсету

мен , төлеу, .

Қабылдаушарттары

Шағын бизнес декларация :

• бар заңдытұлғалар;
• филиалдар, өкілдіктер;
• мен ;
• бар салықтөлеушілер.

Шағын бизнес декларация :

• ;
• кеңестік, қаржылық, бухгалтерлікқызметте;
• ;
• шыныыдыстардыжинау мен қабылдау;
• жерастынигеру;
• .

жеңілдетілген декларация бизнес :

• саны 25 адамболса;
• тоқсандықкірісжобасы 9 млн. тенге.

Жеңілдетілген декларация .

Анықтама: жеңілдетілген декларация (квартал) саналады.

Жеңілдетілген декларация ҚР 377 .

6-лекция. Шағын кәсіпорындағы менеджмент

Жоспары:

1. Шағын бизнесті басқару қағидалары, әдістері, ерекшеліктері

2. Шағын кәсіпорында өнім сапасын және шығындарды басқару

3. Персоналды басқару және еңбек ақы

4. Шағын кәсіпорындағы еңбек мотивациясы, еңбекті ынталандыру шаралары

Лекция мақсаты: Шағын бизнесті басқару әдістері мен ерекшеліктерін, өнім сапасы мен шығындарды, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің еңбек қатынастарын, еңбек ақы төлеу тәртібін, ынталандырушы төлемдерді қарастыру.

Лекция мәтіні: Менеджмент тұрғысынан кәсіпорындар ортақ белгіге ие: барлығы ұйым болып табылады. Ұйым - бұл ортақ мақсатқа қол жеткізу үшін қызметі саналы түрде үйлестірілетін адамдар тобы. Барлық ұйымдардың ортақ сипаттамасы бар: ресурстар, сыртқы ортаға тәуелділігі, еңбектің көлденең және тік бөлінісі, басқарудың қажеттілігі. Осы тұрғыдан ұйымды басқару - бұл мақсатқа қол жеткізу үшін қажетті жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация және бақылау процесі. Менеджмент - кәсіпорынның ресурстарын тиімді пайдалануға бағытталған басқарудың принциптері мен тәсілдерінің жүйесі.

Шағын бизнес үшін ірі кәсіпкерлік бірлестіктер үшін сияқты басқару процестері тән. Бірақ олар кәсіпорын көлемі мен өндірістік қуттылықтар көлемімен шартталған ерекшеліктерге ие. Объектіні басқару мәселесін шешуде кәсіпкер ең алдымен басқарудың негізгі функцияларын білуі және осы тұрғыдан басқару объектісін қарастыруы тиіс, яғни талдау, нәтижелерді жоспарлау, оларға қол жеткізу бойынша шешім қабылдау, құрылымдық бөлімшелердің тиімді әрекетін ұйымдастыру, жоспарлы тапсырмалардың орындалу барысын бақылау, шешімді түзету және жұмысшыларды ынталандыруы тиіс. Шағын бизнес алуан түрлі, ол әртүрлі факторлар бойынша ерекшеленеді және олардың әрқайсысы қандай да бір деңгейде нақты фирманы басқару ееркшеліктеріне ықпал етеді. Мұндай факторларға кәсіпорын мөлшері, жұмысшылардың саны мен құрамы, меншік формасы, іс-әрекет саласы, шығарылатын өнімнің көлемі мен ассортименті, кәсіпорынның ұйымдастыру құрылымы, сұраныс пен тұтыну, өндіріс пен көрсетілетін қызметтер ерекшеліктері жатады.

Жұмысшылар саны аз (15-20 адам) шағын кәсіпорындарда арнайы басқару бөлімшесі жоқ, ал басқару бухгалтерлік есеп, шаруашылық қызметтің рентабельділігін бақылау, жұмысты басқаруды қосқанда элементарлық деңгейдле жүргізіледі. 70 адамға дейін жұмысшылары бар кәсіпорындарда шаруашылықты ұйымдасқан түрде басқаруға қабілетті арнайы бөлімше бар. 100 адамға дейін жұмысшылары бар кәсіпорындарда мамандандырылған басқару бөлімшелері құрылады. Мұндай бөлімшелердің әрқайсысы өз саласында басқарудың жоғарғы технологиясына ие. Жұмысшылардың саны кәсіпорынды қандай да бір басқару деңгейіне жатқызудың жалғыз критерийі емес. Қандай да басқару құрылымын құру немесе маман-менеджерлерді тарту нақты кәсіпорын қызметін сипаттайтын басқа да факторларға тәуелді: өнім ассортименті, жұмысшылар құрамы, кәсіпорынның ұйымдастыру құрылымы, қызмет саласы және т. б.

Шағын ұйымдарда басқару қызметін басшы өзіне алады, ол бұл жұмысты басқаға тапсырғаннан гөрі өзінің орындағанын қалайды. Бірақ өкілдікті бөлуден бас тарту басқару әрекетіне уақыт тапшылығына алып келеді де кәсіпорын жұмысының нәтижелеріне кері әсер етеді. Бұған қоса басқарушыға фирманың ағымдық жұмыстарымен айналысып ғана қоймай, оның қызметінің болашағын көре білуі қажет. Сондықтан жұмысты әрдайым өзі орындағаннан гөрі белгілі бір қызметті орындауға қабілетті жұмысшыны оқытуға уақыт бөлген жөн. Кәсіпорын қызметінің ауқымының өсуіне қарай басқару бойынша мамандарды тарту қажеттілігі туындайды. Егер кәсіпорынның ұйымдастыру құрылымы болатын болса, яғни ұжым бірнеше топтарға бөлінетін болса, басқару бойынша сызықтық және функционалдық мамандарды бөлу қажеттілігі туындайды. Мұндай жағдайда кәсіпорынды басқарушының рөлі осы қызметтерді үйлестіруден көрінеді.

Сонымен, шағын фирманың персоналын басқару стилі мен формасына, тәсілдеріне көптеген факторлар елеулі ықпал етеді. Менеджердің міндеті нақты кәсіпорынынң спецификалық факторларының бүкіл жиынтығын есепке ала отырып, табысқа қол жеткізу мақсатында басқарудың оптимальды жүйесін анықтау болып табылады.

2. Шағын кәсіпорында өнім сапасын және шығындарды басқару

Менеджмент тұрғысынан кәсіпорындар ортақ белгіге ие: олардың барлығы ұйым болып табылады. Ұйым - іс-әрекеті жалпы мақсатқа қол жеткізуге сналы үйлестірілген адамдардың топтары. Барлық ұйымдар жалпы сипаттамаға ие: ресурстар, сыртқы ортаға тәуелділігі, көлбеу және тік еңбек бөлінісі, иерархия, басқару қажеттілігі. Осы тұрғыдан ұйымды басқару бұл-жоспарлау, ұйымдастыру, ынталандыру және бақылау. Басқару орталығында кез-келген ұйымның негізін құрайтын - адамдар.

Басқаруға жүйелік көзқарас шеңберінде барлық ұйымдар ашық жүйе болып табылады. Кәсіпорында менеджмент тарапынан басқару объектісі функционалды процестердің бірнеше тобы: маркетинг, зерттеулер мен өңдеулер, өндіріс, қаржыны, персоналды басқару және т. б.

Менеджмент қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін кәсіпорын ресурстарын ұтымды пайдалануға бағытталған басқару принциптері, құралдары, тәсілдері мен формаларының жиынтығы. Ұйым қызметінің басты негізі - бұл мақсатты қалыптастыру. Әдетте шағын кәсіпорындар 2-3 жылға мақсат қояды. Тиімді мақсаттарды құру ынталандырушы мотивтерді күшейтеді, іс-әрекеттің нақты бағдарын белгілейді және күтілетін нәтижелерге қол жеткізудің перспективтілігін анықтайды.

Менеджмент бойынша мамандар ұйым жұмысының тиімділігіне басқарушының алдын ала ойластырылған әрекеттерімен қол жеткізуге болатындығын ойлайды. Нәтижесінде ұжымның өндірістік қызметі мақсатты, ұйымдасқан және өнімді болады. Осылайша, табыс кәсіби басшы жұмысшылардың белсенді тәртібін туғызған жағдайда келеді, ал олардың өзара әрекеті тиімді өндірістік қызметтен көрінеді.

Мақсатты тиімді қалыптастыру мен оған қол жеткізу үшін менеджерлер бірқатар қызметтер орындайды. Кез-келген басқару жүйесінің маңызды байланыстырушы қызмететрі - шешім жасау мен қабылдау және ақпарат алмасу, осының негізінде басшы шешім қабылдау үшін қажетті мәліметтерді алады. Жалпы қызметтерге жоспарлау, ұйымдастыру, ынталандыру және бақылау жатады. Ұйымның сыртқы ортамен өзара әрекеті және оның ішкі қызметі менеджменттің әртүрлі типтерін қолданумен және белгілі бір құрылым шеңберінде жүреді.

Басқару құрылымы - бұл нақты ұйымдастыру формаларында жүзеге асырылатын және басқару бүтіндігі меен тиімділігін қамтамасыз ететін кәсіпорынды басқару объектілері мен субъектілерінің тұрақты байланыстарының жиынтығы. Басқару құрылымы функциямен тығыз байланыста болады. Жаңа ұйым құрғанда функциялар құрылымның қалыптасуын анықтайды.

Кәсіпорын қызметінің тиімділігі, оның нарықтағы орны кәсіпорынынң таңдап алған стратегиясына тәуелді болады. Стратегия бұл кәсіпорын дамуының белгілі бір бағыты, ұйым мақсатына қол жеткізу жоспары. Кәсіплорындар келесі негізгі даму стратегияларын қабылдайды:

• шоғырландырылған өсу (нарықта позицияны күшейту, нарықты, өнімді дамыту)
• интеграцияланған өсу (меншікті сатып алу, ішкі кеңею)
• әртараптандырылған өсу (жаңа өнім өндірісі)
• қысқару (нарықтағы өзгерістермен байланысты бизнесті мақсатты бағытталған және теңестірілген қысқарту) .

Шағын кәсіпорынды басқарудың қазіргі заманғы жүйесі қарапайым және икемді болуы тиіс. Оның басты критерийі кәсіпорынның тиімділігі мен бәсекелік қабілеттілігін қамтамасыз ету. Басқаруды ұйымдастыру келесі мәселелерді шешеді:

• кәсіпорын құрылымын құру;
• өкілдікті бөлу;
• шешім қабылдау механизмін қалыптастыру.

Шағын кәсіпорынның ұтымды құрылымының сипатты белгілері білікті персоналы бар шағын бөлімшелер, қатысу деңгейінің аз саны, жұмыс режимінің тұтынушыға бағдарлануы, жоғарғы өнімділік және төмен шығындар болып табылады.

Ұйымдастыру құрылымына ықпал ететін факторлар арасында өндіріс технологиясын, сыртқы қоршаған ортаны, бизнес мөлшерін және оның стратегиясын, қалыптасқан құрылым мен шешім қабілдау жүйесін бөліп көрсетуге болады.

Шағын бизнес үшін жеке иемденудегі фирма құрылымы қарапайым. Мұндай фирма әдетте меншік иесімен басқарылады. Фирма басшысы бухгелтерлік есеппен, қаржымен, өткізу және жабдықтаумен, баға және жарнамамен өзі айналысады. Бұл кезде көп нәрсе оның осы мақсатқа талпынуы және жұмысқа қабілеттілігіне тәуелді. Кәсіпорынныңи өсуі мен сату көлемінің ұлғаюымен басқарушы топ құрылады. Ол меншік иесімен, жабдықтау агентінен тұруы мүмкін. Кәсіби, басқарушылық қызметтердің, туысқандық немесе жанұялық қатынастардың үйлесімі мұндай кәсіпорында ресурстардың үнемді пайдаланылуын қамтамасыз етеді.

Жаңа кәсіпорырынң табысты қызметі үшін қолма-қол ақша қозғалысына тұрақты түрде талдау жүргізу, бақылау және ақша операцияларына реттеу жүргізу қажет. Қаржылық фактор нарықтық факторға қарағанда, яғни бұрыс қаржылық саясат жаңа кәсіпорынға оның дамуының кезекті этапында қауіп туғызуы мүмкін.

Менеджменттің маңызды компоненті ұйымның өмір сүру циклінің концепциясы болып табылады. Кез-келген ұйымдастыру құрылымы, кәсіпорының әрекеті оның құрылуынан бастап өз қызметін тоқтатқанға дейін бірқатар кезеңдерден өтеді. Әрбір стадияның белгілі бір белгілері мен параметрлері бар. Өмір сүрудің әртүрлі стадиясында параметрлерді өзгерту қажеттілігі кәсіпорынның тиімділігі мен бәсекелік қабілеттілігін сақтауды талпынуымен түсіндіріледі.

... жалғасы

Басқару еңбегінің мәдениеті және этикасы

Қазақстандағы саяси жаңарулар

Бастауыш сынып оқушыларының тұлғалық қасиеттерін дамыту

Білім беру модернизациясының әлемдік тәжірибесі және оқытудың интерактивті әдістері

Кәсіпорынның өндірістік қуаты

Туристік кадрларды даярлаудың алғышарттары

Мектеп педагогикалық ұжымының оқушы отбасымен байланыс орнатудың психологиялық-педагогикалық негіздері

Нарықтық экономика және кәсіпкерлік негіздері

Туристік ресурстарды игерудегі шетелдік тәжірибе

Ветеринариялық кәсіпкерлік қызметті қаржыландыру

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс