Ми өлімінің критериялары
Ишемиялық инсульт
Ишемиялық инсульт ми қан айналымының төмендеуі салдарынан болады. Инсульттың бұл түрі көбінесе 50-60 жастағы науқастарда және кәрі жастағы кісілерде кездеседі, сирек жас адамдарда да кездесуі мүмкін.
Ишемиялық инсульт кезінде пайда болатын мидың некроздары-инфаркты ошақтар мидың әр жерінде кездесуі мүмкін, көбінесе мидың ортаңғы артериясының бассейні таралатын аймақтарда кездеседі. Инфарктар ақ, қызыл арралас болып бөлінеді.
Инфаркт (некроз) болған ми тіндері қан элементтерінің сіңуінен ақ инфаркт қызыл инфарктқа айналуы мүмкін.
Мидың инфарктіне әкеліп соқтыратын патогенетикалық механизмдер.
Тромбоз - тамыр кабығының өзгеруі;
- гемодинамиканың бұзылуы;
- гииеркоагуляция, қан құрамындағы элементтердің агрегациясы;
- қанның қоюлануы;
Эмболия - кардиогендік;
- артериялық;
- басқа генезді;
Тромбозсыз инфаркт — ангиоспазм;
- ангиопарез;
- ми қан тамырларының ауторегуляциясының бұзылуы;
- ми тамырларының жетіспеушілігі;
Ишемиялық инсультқа дейін бірнеше ми қан айналымының өткінші бұзылулары байқалуы мүмкін. Ишемиялық тәуліктің әр мезгілдерінде байқалады. Геморрагиялық инсультпен салыстырғанда жиірек түн ортасында немесе таңға жақын байкалады. Кейбір науқастарда ишемиялық инсульттің эмоциялық немесе күш қолданып әрекет жасаудан кейін, ыстық суға түсіп, алкоголь қабылдағаннан кейін, қан ағып, кан жоғалтканнан кейін дамығанын, жалпы немесе инфекциялық аурулармен байланысын анықтауға болады.
Ишемиялық инсульт ми қан айналымының төмендеуі салдарынан болады. Инсульттың бұл түрі көбінесе 50-60 жастағы науқастарда және кәрі жастағы кісілерде кездеседі, сирек жас адамдарда да кездесуі мүмкін.
Ишемиялық инсульт кезінде пайда болатын мидың некроздары-инфаркты ошақтар мидың әр жерінде кездесуі мүмкін, көбінесе мидың ортаңғы артериясының бассейні таралатын аймақтарда кездеседі. Инфарктар ақ, қызыл арралас болып бөлінеді.
Инфаркт (некроз) болған ми тіндері қан элементтерінің сіңуінен ақ инфаркт қызыл инфарктқа айналуы мүмкін.
Мидың инфарктіне әкеліп соқтыратын патогенетикалық механизмдер.
Тромбоз - тамыр кабығының өзгеруі;
- гемодинамиканың бұзылуы;
- гииеркоагуляция, қан құрамындағы элементтердің агрегациясы;
- қанның қоюлануы;
Эмболия - кардиогендік;
- артериялық;
- басқа генезді;
Тромбозсыз инфаркт — ангиоспазм;
- ангиопарез;
- ми қан тамырларының ауторегуляциясының бұзылуы;
- ми тамырларының жетіспеушілігі;
Ишемиялық инсультқа дейін бірнеше ми қан айналымының өткінші бұзылулары байқалуы мүмкін. Ишемиялық тәуліктің әр мезгілдерінде байқалады. Геморрагиялық инсультпен салыстырғанда жиірек түн ортасында немесе таңға жақын байкалады. Кейбір науқастарда ишемиялық инсульттің эмоциялық немесе күш қолданып әрекет жасаудан кейін, ыстық суға түсіп, алкоголь қабылдағаннан кейін, қан ағып, кан жоғалтканнан кейін дамығанын, жалпы немесе инфекциялық аурулармен байланысын анықтауға болады.
Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Тақырыбы: Ми өлімінің критериялары
Орындаған: Егизова А.
Қабылдаған: Мустапаева Г.
Тобы:
Еі-513
Шымкент -2010
Ишемиялық инсульт
Ишемиялық инсульт ми қан айналымының төмендеуі салдарынан болады.
Инсульттың бұл түрі көбінесе 50-60 жастағы науқастарда және кәрі жастағы
кісілерде кездеседі, сирек жас адамдарда да кездесуі мүмкін.
Ишемиялық инсульт кезінде пайда болатын мидың некроздары-инфаркты
ошақтар мидың әр жерінде кездесуі мүмкін, көбінесе мидың ортаңғы
артериясының бассейні таралатын аймақтарда кездеседі. Инфарктар
ақ, қызыл арралас болып бөлінеді.
Инфаркт (некроз) болған ми тіндері қан элементтерінің сіңуінен ақ
инфаркт қызыл инфарктқа айналуы мүмкін.
Мидың инфарктіне әкеліп соқтыратын патогенетикалық механизмдер.
Тромбоз - тамыр кабығының өзгеруі;
- гемодинамиканың бұзылуы;
- гииеркоагуляция, қан құрамындағы элементтердің агрегациясы;
- қанның қоюлануы;
Эмболия - кардиогендік;
- артериялық;
- басқа генезді;
Тромбозсыз инфаркт — ангиоспазм;
- ангиопарез;
- ми қан тамырларының ауторегуляциясының бұзылуы;
- ми тамырларының жетіспеушілігі;
Ишемиялық инсультқа дейін бірнеше ми қан айналымының өткінші
бұзылулары байқалуы мүмкін. Ишемиялық тәуліктің әр мезгілдерінде
байқалады. Геморрагиялық инсультпен салыстырғанда жиірек түн ортасында
немесе таңға жақын байкалады. Кейбір науқастарда ишемиялық инсульттің
эмоциялық немесе күш қолданып әрекет жасаудан кейін, ыстық суға түсіп,
алкоголь қабылдағаннан кейін, қан ағып, кан жоғалтканнан кейін
дамығанын, жалпы немесе инфекциялық аурулармен байланысын анықтауға
болады.
Ишемиялық инсультқа мидың әр жерінің зақымдалу белгілерінің біртіндеп
дамуы тән — 1-2 сағаттан 2-3 тәулікке дейін. Бұл симптомдар күшейіп-азайып
отыруы мүмкін. Кей кезде инсульт апоплектикалық түрде дамиды.
Ишемиялық инсультта ошақтық симптомдар жалпы милық симптомдардан басым
келеді, кейде жалпы милық симптомдар мүлдем байқалмауы мүмкін. Науқастар
әдетте есінен танбайды, бірақ ес-түсінің кейбір бұзылу-ауытқулары орын
алады. Олар ұйқышыл келеді, сылбыр сөйлеп, тез әлсіреп қалады. Сопор мен
кома тек қана үлкен жарты шарлар зақымдалғанда, ми қатты ісініп, су
сіңділегенде, ми сабағының зақымдалу, ісіну симптомдары қосылғанда байкалуы
мүмкін.
Вегетативтік бұзылулар ишемиялық инсульттың бас кезінде бәсеңдеу
келеді. Науқастардың беттері боздау, цианоз, қан қысымы төмен немесе
қалыпты, кейде реактивті қан қысымының көтерілуі байқалуы мүмкін. Жүрек
қағысы жиі, аритмиялар, тершеңдік, дірілдеу пайда болуы мүмкін.
Соматикалық фон — атеросклероз, коронарокардиосклероз, анамнезінде
стенокардия, инфаркттар анықталады. ЭКГ-де миокардттың өзгерістері,
коронарлық жетіспеушіліктен анықталады, кардиосклероз, жүрек қағысының
ырғағының бұзылуы болуы мүмкін — экстрасистолия, аритмия, лароксизмальді
тахикардия, ревматизм, ревматикалық ақаулар (пороктар).
Ошақтық симптомдар зақымдалу ошағына және артериялық бассейнге
байланысты болады. Инфаркттар вертебро-базилярлық бассейнде каротидтік
бассейнмен салыстырғанда сирегірек кездеседі. ВЛ каротидтік бассейнде мидың
ортаңғы артериясының бассейнінде жиі кездеседі.
Ошақтық симптомдардан парез бен параличтер қарама-қарсы жақтағы аяқ-
қолда, бет және тіл асты жүйкелерінің орталық парезі, қарама-қарсы жақта
сезімталдықтың гемигипестезия түрінде бұзылуы, гемианопсия жиі байқалады.
Сонымен қатар сол жақ жарты шары зақымдалған оңқай адамдарда сөз сөйлеу
қабілеті бұзылады (афазиялардың әр-түрі) және басқа да жоғарғы ми
қызметтері бұзылады, оң жақ жарты шар зақымдалғанда аутотопагнозия (дене
схемасының бұзылуы), анозогаозия байқалуы мүмкін. Көзқарасы зақымдалған
жарты шар жағына қарай ауған, қарама-қарсы жағына қарай алмайды
(көзқарастың парезі), кей кезде блефароспазм байқалады. Ми сабағы тұсында
болған инфаркт кезінде аяқ-қолдардың парезімен қоса бас-ми жүйкелерінің
түйірлері мен түйіршіктерінің зақымдалу симптомдары байқалады. Жиі көз
қимылдатқыш жүйкелердің қызметінің бұзылуы, нистагм, бас айналу,
координация мен статиканың бұзылулары, дизартрия, дисфагия, дисфония,
назолалия және тағы басқа да симптомдар байқалады. Альтернативті
синдромдар мен бульбарлық синдром байқалғанда ми сабағының
зақымдалғандығында күмән болмайды
Геморрагиялық инсульттың түрлері.
Паренхиматозды - миға қан құйылу, субарахноидальды-тор қабық астына
қан құйылу, паренхиматозды-субарахноидальды қан құйылу.
Геморррагиялық инсульт көбінесе гиперртониялық ауру, артериосклероз,
артерриялық гипертензия, артерия-веналық аневризмалар кезінде байқалады.
Қан құйылу көбінесе үлкен жарты шарларда, сирек ми сабағы мен мишықта
болады.
Қан құйылу гематома тәрізді және диапедезді болуы мүмкін.
Жарты шарларға қан құйылу тереңдігіне байланысты: латеральді (ішкі
капсуланың сырт жағына), медиальді (ішкі капсуланың іш жағына, көру
төмпешегіне) қан құйылу болып бөлінеді.
Кей жағдайда паренхиматозды қан құйылу ми қарыншаларына шабуы мүмкін,
ол кезде паренхиматозды-вентрикулярлы қан құйылу деп аралады.
Патологиялық анатомиясы. Зақымдалған жағында ми қабықтары ісіңкіреп
ми қатпарлары тегістеу болып көрінеді. Қан кұйылған жерде ми тіні былжыр
болып, қанмен аралас ботқа тәрізді болып келеді, түрі —қоңы-сары болады.
Гематома көбінесе қыртыс асты ядроларында орналасады. Науқас тірі қалған
жағдайда қан құйылған жердегі элементтер сіңіп, сорылып, орнында қуыс пайда
болады. Куыста серозды сұйықтық болуы мүмкін, немесе глиозды тыртық
калады. Микроскопиялық тексеріс кезінде ісік, реактивті қабыну, нерв
элементтерінде дегенеративті өзгерістер анықталады. Қан тамырларында
артериосклероз, "псевдоаневризмалар", аневризмалар көрінуі мүмкін.
Клиникасы. Миға қан құйылу кенеттен, күш қолданып әрекет жасағаннан
кейін немесе эмоциялық қобалжулардан кейін дамиды. Клиникалық кезендерін
бөледі.
1. Апоплектикалық инсульт кезінде жалпы милық симптомдар анықталады.
Науқас кенеттен құлап, есінен танады, кейде есінен танбауы да мүмкін.
Бастапқы кезде психомоторлық қозу, салданбаған аяқ-қолдарында тәртіпсіз
қимылдар байқалады. Кей жағдайларда лоқсу, құсу болуы мүмкін.
Менингеальдық симптомдар — желке еттерінің құрысуы, Кернигсимптомы
т.б., вегетативті бұзылулар-гиперемия, тершеңдік, дене қызуының көтерілуі,
қан қысымының жоғарлауы, тыныс алысының нашарлауы, және т.б. симптомдар
байқалуы мүмкін.
2. Ошақтық симптомдар: қарама-қарсы жағында гемипарездер,
гемигипестезиялар, гипотония, көзқарасының парезі, есінен танбаған
науқастарда афазия, апраксия, агаозия элементтері, анозогмозия, гемианопсия
анықталады.
Ауыр жағдайларда ми сабағының зақымдалу симптомдар байқалады. Оларға
қимылдатқыш бас-ми жүйкелерінің зақымдалу симптомдары, көз қимылдатқыш
(анизокория, страбизм), ет тонусының жалпы бұзылуы (горметония,
децеребрациялық ригор) екі жақты патологиялық рефлекстер, бульбарлық
синдром жатады, Кейде альтернациялық синдромдар, тетрапарездер, мишықтың
зақымдалу симптомдары байқалады.
Ми қарыншаларына қан құйылғанда науқастың жағдайы кенеттен нашарлап,
организмнің барлық қызметтері төмендеп, неврологиялық симптомдар түседі.
Геморрагиялық инсульттың бір түрі болып субарахноидальды қан құйылу
саналады. Науқастың жағдайы кенеттен нашарлап, жалпы милық симптомдар,
эпилепсия тәрізді ұстамалар, менингеальды симптомдар пайда болады.
Люмбальды пункция кезінде ликворда қан аралас келеді.
Ми қан айналымының жедел бұзылуының диагностикасы.
Негізгі клиникалық белгілер:
1. Анамнезінде жүрек-қан тамыр аурулары;
2. Аурудың жедел басталуы;
3. Жалпы милық синдром;
4. Жүрек пен тамырлар патологиясы;
5. Менингеальдық симптомдар;
6. Бас-ми жүйкелерінің закымдалуы;
7. Қозғалыс сферасының бұзылуы;
8. Сезімталдықтың бұзылуы;
9. Жоғарғы ми қызметінің бұзылуы (афазия, агнозия, апраксин, аграфия,
алексия, акалькулия, астереогноз, анозогнозия аутотопагнозия
және т.б.);
10.Вегетативтік бұзылулар;
V. Ишемиялық және геморрагиялық инсульттардың ажыратпалы диагностикасы.
1. Жас адамдар немесе орта жастағы адамдар, беттері қызарған, тамыр
қағысы қатты қан қысымының жоғарлығы миға қан құйылуға тән. Кәрі
жастағы адамдар, беттері боздау, тамырлары иірілген қағысы нашар,
қалыпты немесе төмендеген қан қысымы, жүрек қызметінің нашарлауы
ишемиялық инсультке тән.
2. Апоплексия тәрізді пайда болу, құсу,
менингеальді симптомдар, есінен тану, жарты шарлық ошақтық
симптомдардан соң ми сабағының зақымдалу симптомдарының
дамуы қан құйылғанда байқалады. Ошақтық симптомдардың біртіндеп
дамуы, жалпы милық симптомдардың бәсең болып, біртіндеп дамуы, немесе
болмауы, моносимптомдардың болуы (афазия, гемианопсия, парез, паралич-бір
аяқ, бір колда) көбінесе ми инфарктіне тән.
3. ЭхоЭГ - мидың диффузды өзгеруі, мидың орталық құрылымдарының бір
жағына қарай жылжып-ауытқуы миға қан құйылғанда байқалады.
Ликворда қан аралас болғанда — геморрагиялық инсульт, ликвор ақ
түсті, мөлдір болғанда-көбіне ищемиялық инсульт.
Геморрагиялық және ишемиялық инсульттың дифференциялдық
диагнозы.
Белгілері Ишемиялық инсульт Геморрагиялық инсульт
Басталуы Біртіндеп Кенеттен
Жасы Қарттарда Жастарда және орта
жастар
Ишемиялық атакалар Жиі Сирек
Гипертония Жиі Барлық уақытта кездеседі
Жалпы милық симпомдар Болмайды немесе Ошақтықтан көп болады
айтарлықтай емес
Ошақтық симпомдар Жалпы милықтан көп Кездеседі
болады
Жұлын-ми сұйықтығы Мөлдір, белок және Қан жолда болады
ферментті элементтердің
кішкене көбеюі болады
Преифериялық қан Айтарлықтай өзгерістер 1-күннен нейтрофильді
жоқ, лейкоцитоз болуы лейкоцитоз
мүмкін
Электроэнцефалография Жарташаралық ассиметрия Биопотенциялдардың
және патологиялық фокус деректі, диффуздық
белсенділігі өзгерістері
Көз түбірі Тор қабаты тамырларының М-эхо қарама-қарсы
склероздық өзгерісі жағына ығысады
Эхоэнцефалография М-эхоның ығысуы жоқ, Интрацеребральды
инфаркт ошақтары және митамырлардың ығысуы,
ісіктері бар төмпешек зоналар бар, ми
тамырларының аневриясы
Ангиграфия Экстар және
интракраниальды
тамырларда және
коллатеральды қан
айналыс жолдарында
окклюзиондық симптом
байқалады, тамырлардың
туа біткен аномалиелозы
Компьютерлік топография Сәйкес зоналарда ми Сәйкес зоналарда ми
паренхимасы тығыздығыныңпаренхимасы тығыздығының
төмендеуі жоғарылауы
Ауру жоғарғы температураның өтуімен сипатталады, қан және ликвор
жағынан қабыну өзгерістері байқалады. Кейде теріде герпес бөртпелер
болады.
Бас ми ісіктері кезінде жалпы милық және ошақты симпоматикасы үдемелі
түрде дамиды. Диагностикасында ангиография мен мидың компьютерлік
томографиясы негізгі орын алады. Ми инсульты диагнозын қою қиындығы -
науқастың комада болуы. Коматозды жағдайдың ажырату диагнозын өткізуді
Н.К. Боголепов жүргізеді.
Апоплексиялық кома кенеттен дамиды, бұл кезде жергілікті ошақты
симптомдар пайда болады - параличтер, сөйлеу қабілетінің бұзылуы, терең
емес комада мына ошақты симпомдары көңіл аударады: көздің толық жұмылмауы,
паралич жақтағы ұрттың өзгеріске ұшырауы, анизокория, екі қолын жоғары
көтергенде параличке ұшыраған қолы жылдам, тез түсуі, табан ротациясының
паралич жаққа қисаюы.
Жарақаттық комада анамнезді тиянақтап жинау керек, бас тері
жабындылары қарау керек. Бас-ми жарақатына күмәнданғанда краниография
жасау маңызды. Жарақат алғаннан кейін жалпы милық
симпомдарының пайда болуына дейінгі аралықта эхоэнцефалография
және ангиография қолданылады.
Уремиялық кома естің тануымен қатар жүрмеуі де мүмкін. Ішкі жақтық
микроошақтық симпомдар болуы мүмкін. Несеп мөлшері азаяды немесе анурия,
қанда - қандық азоттың мөлшері жоғарылайды, гипохромды анемия көріністері
құрғақ, кейде тері астылық қан құйылулар байқалады. Көз түбінде
альбумикуриялық ретинит және тор қабықшасында ісіну көрінеді.
Геморрагиялық инсульт Алғашқы сағаттарды: барлық жағдайларда инсульттың
геморрагиялық сипатын белгілейді, 60 %-ишемиялық; алғашқы тәуліктердің
соңында-диагностиканың 100 % Жүрек бөлімдерінің гипертрофиясы Қатты,
жиірек баяулау Лейкоцитоз 1200-1300 астам
Солға ығысқан нейтрофиллез және 6-7 ден асқан Крэбс индексі
Анэозинофилия
Гемоглобиннің және эритроциттер санының ... жалғасы
Тақырыбы: Ми өлімінің критериялары
Орындаған: Егизова А.
Қабылдаған: Мустапаева Г.
Тобы:
Еі-513
Шымкент -2010
Ишемиялық инсульт
Ишемиялық инсульт ми қан айналымының төмендеуі салдарынан болады.
Инсульттың бұл түрі көбінесе 50-60 жастағы науқастарда және кәрі жастағы
кісілерде кездеседі, сирек жас адамдарда да кездесуі мүмкін.
Ишемиялық инсульт кезінде пайда болатын мидың некроздары-инфаркты
ошақтар мидың әр жерінде кездесуі мүмкін, көбінесе мидың ортаңғы
артериясының бассейні таралатын аймақтарда кездеседі. Инфарктар
ақ, қызыл арралас болып бөлінеді.
Инфаркт (некроз) болған ми тіндері қан элементтерінің сіңуінен ақ
инфаркт қызыл инфарктқа айналуы мүмкін.
Мидың инфарктіне әкеліп соқтыратын патогенетикалық механизмдер.
Тромбоз - тамыр кабығының өзгеруі;
- гемодинамиканың бұзылуы;
- гииеркоагуляция, қан құрамындағы элементтердің агрегациясы;
- қанның қоюлануы;
Эмболия - кардиогендік;
- артериялық;
- басқа генезді;
Тромбозсыз инфаркт — ангиоспазм;
- ангиопарез;
- ми қан тамырларының ауторегуляциясының бұзылуы;
- ми тамырларының жетіспеушілігі;
Ишемиялық инсультқа дейін бірнеше ми қан айналымының өткінші
бұзылулары байқалуы мүмкін. Ишемиялық тәуліктің әр мезгілдерінде
байқалады. Геморрагиялық инсультпен салыстырғанда жиірек түн ортасында
немесе таңға жақын байкалады. Кейбір науқастарда ишемиялық инсульттің
эмоциялық немесе күш қолданып әрекет жасаудан кейін, ыстық суға түсіп,
алкоголь қабылдағаннан кейін, қан ағып, кан жоғалтканнан кейін
дамығанын, жалпы немесе инфекциялық аурулармен байланысын анықтауға
болады.
Ишемиялық инсультқа мидың әр жерінің зақымдалу белгілерінің біртіндеп
дамуы тән — 1-2 сағаттан 2-3 тәулікке дейін. Бұл симптомдар күшейіп-азайып
отыруы мүмкін. Кей кезде инсульт апоплектикалық түрде дамиды.
Ишемиялық инсультта ошақтық симптомдар жалпы милық симптомдардан басым
келеді, кейде жалпы милық симптомдар мүлдем байқалмауы мүмкін. Науқастар
әдетте есінен танбайды, бірақ ес-түсінің кейбір бұзылу-ауытқулары орын
алады. Олар ұйқышыл келеді, сылбыр сөйлеп, тез әлсіреп қалады. Сопор мен
кома тек қана үлкен жарты шарлар зақымдалғанда, ми қатты ісініп, су
сіңділегенде, ми сабағының зақымдалу, ісіну симптомдары қосылғанда байкалуы
мүмкін.
Вегетативтік бұзылулар ишемиялық инсульттың бас кезінде бәсеңдеу
келеді. Науқастардың беттері боздау, цианоз, қан қысымы төмен немесе
қалыпты, кейде реактивті қан қысымының көтерілуі байқалуы мүмкін. Жүрек
қағысы жиі, аритмиялар, тершеңдік, дірілдеу пайда болуы мүмкін.
Соматикалық фон — атеросклероз, коронарокардиосклероз, анамнезінде
стенокардия, инфаркттар анықталады. ЭКГ-де миокардттың өзгерістері,
коронарлық жетіспеушіліктен анықталады, кардиосклероз, жүрек қағысының
ырғағының бұзылуы болуы мүмкін — экстрасистолия, аритмия, лароксизмальді
тахикардия, ревматизм, ревматикалық ақаулар (пороктар).
Ошақтық симптомдар зақымдалу ошағына және артериялық бассейнге
байланысты болады. Инфаркттар вертебро-базилярлық бассейнде каротидтік
бассейнмен салыстырғанда сирегірек кездеседі. ВЛ каротидтік бассейнде мидың
ортаңғы артериясының бассейнінде жиі кездеседі.
Ошақтық симптомдардан парез бен параличтер қарама-қарсы жақтағы аяқ-
қолда, бет және тіл асты жүйкелерінің орталық парезі, қарама-қарсы жақта
сезімталдықтың гемигипестезия түрінде бұзылуы, гемианопсия жиі байқалады.
Сонымен қатар сол жақ жарты шары зақымдалған оңқай адамдарда сөз сөйлеу
қабілеті бұзылады (афазиялардың әр-түрі) және басқа да жоғарғы ми
қызметтері бұзылады, оң жақ жарты шар зақымдалғанда аутотопагнозия (дене
схемасының бұзылуы), анозогаозия байқалуы мүмкін. Көзқарасы зақымдалған
жарты шар жағына қарай ауған, қарама-қарсы жағына қарай алмайды
(көзқарастың парезі), кей кезде блефароспазм байқалады. Ми сабағы тұсында
болған инфаркт кезінде аяқ-қолдардың парезімен қоса бас-ми жүйкелерінің
түйірлері мен түйіршіктерінің зақымдалу симптомдары байқалады. Жиі көз
қимылдатқыш жүйкелердің қызметінің бұзылуы, нистагм, бас айналу,
координация мен статиканың бұзылулары, дизартрия, дисфагия, дисфония,
назолалия және тағы басқа да симптомдар байқалады. Альтернативті
синдромдар мен бульбарлық синдром байқалғанда ми сабағының
зақымдалғандығында күмән болмайды
Геморрагиялық инсульттың түрлері.
Паренхиматозды - миға қан құйылу, субарахноидальды-тор қабық астына
қан құйылу, паренхиматозды-субарахноидальды қан құйылу.
Геморррагиялық инсульт көбінесе гиперртониялық ауру, артериосклероз,
артерриялық гипертензия, артерия-веналық аневризмалар кезінде байқалады.
Қан құйылу көбінесе үлкен жарты шарларда, сирек ми сабағы мен мишықта
болады.
Қан құйылу гематома тәрізді және диапедезді болуы мүмкін.
Жарты шарларға қан құйылу тереңдігіне байланысты: латеральді (ішкі
капсуланың сырт жағына), медиальді (ішкі капсуланың іш жағына, көру
төмпешегіне) қан құйылу болып бөлінеді.
Кей жағдайда паренхиматозды қан құйылу ми қарыншаларына шабуы мүмкін,
ол кезде паренхиматозды-вентрикулярлы қан құйылу деп аралады.
Патологиялық анатомиясы. Зақымдалған жағында ми қабықтары ісіңкіреп
ми қатпарлары тегістеу болып көрінеді. Қан кұйылған жерде ми тіні былжыр
болып, қанмен аралас ботқа тәрізді болып келеді, түрі —қоңы-сары болады.
Гематома көбінесе қыртыс асты ядроларында орналасады. Науқас тірі қалған
жағдайда қан құйылған жердегі элементтер сіңіп, сорылып, орнында қуыс пайда
болады. Куыста серозды сұйықтық болуы мүмкін, немесе глиозды тыртық
калады. Микроскопиялық тексеріс кезінде ісік, реактивті қабыну, нерв
элементтерінде дегенеративті өзгерістер анықталады. Қан тамырларында
артериосклероз, "псевдоаневризмалар", аневризмалар көрінуі мүмкін.
Клиникасы. Миға қан құйылу кенеттен, күш қолданып әрекет жасағаннан
кейін немесе эмоциялық қобалжулардан кейін дамиды. Клиникалық кезендерін
бөледі.
1. Апоплектикалық инсульт кезінде жалпы милық симптомдар анықталады.
Науқас кенеттен құлап, есінен танады, кейде есінен танбауы да мүмкін.
Бастапқы кезде психомоторлық қозу, салданбаған аяқ-қолдарында тәртіпсіз
қимылдар байқалады. Кей жағдайларда лоқсу, құсу болуы мүмкін.
Менингеальдық симптомдар — желке еттерінің құрысуы, Кернигсимптомы
т.б., вегетативті бұзылулар-гиперемия, тершеңдік, дене қызуының көтерілуі,
қан қысымының жоғарлауы, тыныс алысының нашарлауы, және т.б. симптомдар
байқалуы мүмкін.
2. Ошақтық симптомдар: қарама-қарсы жағында гемипарездер,
гемигипестезиялар, гипотония, көзқарасының парезі, есінен танбаған
науқастарда афазия, апраксия, агаозия элементтері, анозогмозия, гемианопсия
анықталады.
Ауыр жағдайларда ми сабағының зақымдалу симптомдар байқалады. Оларға
қимылдатқыш бас-ми жүйкелерінің зақымдалу симптомдары, көз қимылдатқыш
(анизокория, страбизм), ет тонусының жалпы бұзылуы (горметония,
децеребрациялық ригор) екі жақты патологиялық рефлекстер, бульбарлық
синдром жатады, Кейде альтернациялық синдромдар, тетрапарездер, мишықтың
зақымдалу симптомдары байқалады.
Ми қарыншаларына қан құйылғанда науқастың жағдайы кенеттен нашарлап,
организмнің барлық қызметтері төмендеп, неврологиялық симптомдар түседі.
Геморрагиялық инсульттың бір түрі болып субарахноидальды қан құйылу
саналады. Науқастың жағдайы кенеттен нашарлап, жалпы милық симптомдар,
эпилепсия тәрізді ұстамалар, менингеальды симптомдар пайда болады.
Люмбальды пункция кезінде ликворда қан аралас келеді.
Ми қан айналымының жедел бұзылуының диагностикасы.
Негізгі клиникалық белгілер:
1. Анамнезінде жүрек-қан тамыр аурулары;
2. Аурудың жедел басталуы;
3. Жалпы милық синдром;
4. Жүрек пен тамырлар патологиясы;
5. Менингеальдық симптомдар;
6. Бас-ми жүйкелерінің закымдалуы;
7. Қозғалыс сферасының бұзылуы;
8. Сезімталдықтың бұзылуы;
9. Жоғарғы ми қызметінің бұзылуы (афазия, агнозия, апраксин, аграфия,
алексия, акалькулия, астереогноз, анозогнозия аутотопагнозия
және т.б.);
10.Вегетативтік бұзылулар;
V. Ишемиялық және геморрагиялық инсульттардың ажыратпалы диагностикасы.
1. Жас адамдар немесе орта жастағы адамдар, беттері қызарған, тамыр
қағысы қатты қан қысымының жоғарлығы миға қан құйылуға тән. Кәрі
жастағы адамдар, беттері боздау, тамырлары иірілген қағысы нашар,
қалыпты немесе төмендеген қан қысымы, жүрек қызметінің нашарлауы
ишемиялық инсультке тән.
2. Апоплексия тәрізді пайда болу, құсу,
менингеальді симптомдар, есінен тану, жарты шарлық ошақтық
симптомдардан соң ми сабағының зақымдалу симптомдарының
дамуы қан құйылғанда байқалады. Ошақтық симптомдардың біртіндеп
дамуы, жалпы милық симптомдардың бәсең болып, біртіндеп дамуы, немесе
болмауы, моносимптомдардың болуы (афазия, гемианопсия, парез, паралич-бір
аяқ, бір колда) көбінесе ми инфарктіне тән.
3. ЭхоЭГ - мидың диффузды өзгеруі, мидың орталық құрылымдарының бір
жағына қарай жылжып-ауытқуы миға қан құйылғанда байқалады.
Ликворда қан аралас болғанда — геморрагиялық инсульт, ликвор ақ
түсті, мөлдір болғанда-көбіне ищемиялық инсульт.
Геморрагиялық және ишемиялық инсульттың дифференциялдық
диагнозы.
Белгілері Ишемиялық инсульт Геморрагиялық инсульт
Басталуы Біртіндеп Кенеттен
Жасы Қарттарда Жастарда және орта
жастар
Ишемиялық атакалар Жиі Сирек
Гипертония Жиі Барлық уақытта кездеседі
Жалпы милық симпомдар Болмайды немесе Ошақтықтан көп болады
айтарлықтай емес
Ошақтық симпомдар Жалпы милықтан көп Кездеседі
болады
Жұлын-ми сұйықтығы Мөлдір, белок және Қан жолда болады
ферментті элементтердің
кішкене көбеюі болады
Преифериялық қан Айтарлықтай өзгерістер 1-күннен нейтрофильді
жоқ, лейкоцитоз болуы лейкоцитоз
мүмкін
Электроэнцефалография Жарташаралық ассиметрия Биопотенциялдардың
және патологиялық фокус деректі, диффуздық
белсенділігі өзгерістері
Көз түбірі Тор қабаты тамырларының М-эхо қарама-қарсы
склероздық өзгерісі жағына ығысады
Эхоэнцефалография М-эхоның ығысуы жоқ, Интрацеребральды
инфаркт ошақтары және митамырлардың ығысуы,
ісіктері бар төмпешек зоналар бар, ми
тамырларының аневриясы
Ангиграфия Экстар және
интракраниальды
тамырларда және
коллатеральды қан
айналыс жолдарында
окклюзиондық симптом
байқалады, тамырлардың
туа біткен аномалиелозы
Компьютерлік топография Сәйкес зоналарда ми Сәйкес зоналарда ми
паренхимасы тығыздығыныңпаренхимасы тығыздығының
төмендеуі жоғарылауы
Ауру жоғарғы температураның өтуімен сипатталады, қан және ликвор
жағынан қабыну өзгерістері байқалады. Кейде теріде герпес бөртпелер
болады.
Бас ми ісіктері кезінде жалпы милық және ошақты симпоматикасы үдемелі
түрде дамиды. Диагностикасында ангиография мен мидың компьютерлік
томографиясы негізгі орын алады. Ми инсульты диагнозын қою қиындығы -
науқастың комада болуы. Коматозды жағдайдың ажырату диагнозын өткізуді
Н.К. Боголепов жүргізеді.
Апоплексиялық кома кенеттен дамиды, бұл кезде жергілікті ошақты
симптомдар пайда болады - параличтер, сөйлеу қабілетінің бұзылуы, терең
емес комада мына ошақты симпомдары көңіл аударады: көздің толық жұмылмауы,
паралич жақтағы ұрттың өзгеріске ұшырауы, анизокория, екі қолын жоғары
көтергенде параличке ұшыраған қолы жылдам, тез түсуі, табан ротациясының
паралич жаққа қисаюы.
Жарақаттық комада анамнезді тиянақтап жинау керек, бас тері
жабындылары қарау керек. Бас-ми жарақатына күмәнданғанда краниография
жасау маңызды. Жарақат алғаннан кейін жалпы милық
симпомдарының пайда болуына дейінгі аралықта эхоэнцефалография
және ангиография қолданылады.
Уремиялық кома естің тануымен қатар жүрмеуі де мүмкін. Ішкі жақтық
микроошақтық симпомдар болуы мүмкін. Несеп мөлшері азаяды немесе анурия,
қанда - қандық азоттың мөлшері жоғарылайды, гипохромды анемия көріністері
құрғақ, кейде тері астылық қан құйылулар байқалады. Көз түбінде
альбумикуриялық ретинит және тор қабықшасында ісіну көрінеді.
Геморрагиялық инсульт Алғашқы сағаттарды: барлық жағдайларда инсульттың
геморрагиялық сипатын белгілейді, 60 %-ишемиялық; алғашқы тәуліктердің
соңында-диагностиканың 100 % Жүрек бөлімдерінің гипертрофиясы Қатты,
жиірек баяулау Лейкоцитоз 1200-1300 астам
Солға ығысқан нейтрофиллез және 6-7 ден асқан Крэбс индексі
Анэозинофилия
Гемоглобиннің және эритроциттер санының ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz