Спектроскопия.Спектроскопия әдісінің биологияда және медицинада қолданылуы. Жаңа туылған сәбилердегі Госпел ауруының Фототерапиясы

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Әль-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті

Факультет: биология және биотехнология

Кафедра: биология және биоалуантүрлілік

Реферат

Тақырыбы: Спектроскопия. Спектроскопия әдісінің

биологияда және медицинада қолданылуы.

Жаңа туылған сәбилердегі Госпел ауруының

Фототерапиясы.

Орындаған: Дузелова З. Б.

Тексерген: Кулбаева М. С

Жоспар:

I. Спектроскопияға сипаттамма

1. 1. Спектроскопияның негізгі даму кезеңдері

1. 2. Н. Бор заңдылығы

II. Спекстроскопия түрлері

1. 1. Радиоспектроскопия, субмиллиметрлік, қысқа толқынды, оптикалық, ультракүлгін, рентгендік, гамма спектроскопия түрлеріне жалпы сипаттамма.

1. 2. Инфрақызыл спектроскопия

III. Спектроскопияның медицинада және биологияда қолданылуы

IV. Жаңа туылған сәбилердегі Госпел ауруының фототерапиясы

III. Пайдаланылған әдебиеттер

Спектроскопия

Спектроскопия (лат spectrum - бейне, көрсету және грек. skopeo - көремін) - электрмагниттік толқындар спектрін зерттеуге арналған физиканың саласы болып табылады.

Спектроскопия - физиканың электрмагниттік сәуле шығару спектрлерін зерттейтін саласы. Спектроскопия әдістері бойынша атом, молекула энергия деңгейлерін және олардан құралған макроскопиялық жүйелерді, энергия деңгейлерінің арасындағы кванттық ауысуларды анықтайды.

Спектроскопияның негізгі қолданылатын маңызды салалары - спектрлік талдау және астрофизика.

Спектроскопияның негізгі даму кезеңдері - 19 ғасырдың басында Күн спектріндегі жұтылу сызықтарын ашу мен зерттеу, шығару және жұтылу спектрлеріндегі байланыс орнату (Г. Р. Кирхгоф, 1859) мен оның негізінде спектрлік талдаудың пайда болуымен басталды. Спектроскопия көмегімен ең алғаш астрономиялық нысандардың - Күн, жұлдыз, тұмандықтардың құрамы анықталды.

19 ғасырдың 2-жартысы - 20 ғасырдың бас кезінде спектроскопия эмпириялық ғылым ретінде дами берді, орасан зор тәжірибелік материал жинақталды, спектрлік сызықтар мен жолақтардың орналасу заңдылықтары ашылды.

1913 жылы Н. Бор бұл заңдылықтарды кванттық теория негізінде түсіндірді. Спектроскопия әр түрлі белгілеріне байланысты жеке салаларға бөлінеді.

Электрмагниттік толқындардың ұзындық (немесе жиілік) диапазоны бойынша спектроскопия: радиоспектроскопия; субмиллиметрлік; қысқа толқынды; оптикалық; ультракүлгін; рентгендік; гамма және т. б.

Радиоспектроскопия - радиотолқындарды резонанстық жұтуға негізделген заттардың құрылысын зерттеу тәсілдерінің жиынтығы. Электромагниттік сәулеленудің радиотолқындар 5·10 ^-5 ден 10 м-ге дейін. Радиоспектроскоп-радиодиапазонның электромагниттік

сәулеленуінен туатын кванттық жүйенің энергия деңгейлері арасындағы өтулерді оқып үйренуге арналған кұрал. Бұл әдіс заттардың геометриялық параметрлерін анықтау үшін қолданылады.

Субмиллиметрлік спектроскопия -радиоспектроскопияның бөлімі субмиллиметрлік электромагниттік сәулеленудің диапазоны (10 ¹¹ -10 ¹² Гц) .

Қысқа толқынды спектроскопия (ағыл. microwave spectroscopy) - анықтау әдістемесі молекулалық қысқа толқынды спектрі бойынша геометриялық құрылымы, айналмалы энергетикалық деңгейлері арасындағы ауысуларына байланысты.

Дипольді момент және инерция моменті секілді молекула параметрлерін қысқа толқынды спектроскопия әдісімен анықтау көбінесе 10-40 ГГц диапазонындағы электромагниттік сәулеленудің жұтылу спектрлерін талдау арқылы жүргізіледі. ол молекулалардың бір айналмалы энергетикалық деңгейден келесі деңгейге өтуіне байланысты. Бұл әдістің көмегімен көптеген геометриялық екі, үш және төртатомдық молекулалар зерттелді және инверсия сияқты қызықты әсерін жоғары дәлдікпен анықталған.

Полярлы емес молекулалар және тек газ фазасындағы зерттеуге пайдаланылатын заттар үшін нашар қолданылатын әдіс болып табылады.

Оптикалық спектроскопия - іргелес ультракүлгін және инфрақызыл диапазонында оптикалық (көрінетін) толқын ұзындығы диапазонында спектроскопия(бірнеше жүздеген нанометров бірнеше микрон дейін) .

Оптикалық спектроскопияны басқа спектроскопия түрлерімен салыстырғандағы ерекшелігі-көптеген құрылымдық ұйымдасқан материя электромагнитті өріспен жиіліктердің оптикалық диапазонында резонансты әсерлеседі. Сондықтан оптикалық спектроскопия қазіргі уақытта зат туралы ақпарат жинау үшін қолданылады.

Опитикалық спектроскопия 1802жылы Фраунгофер - Күн спектріндегі қара сызықтар туралы ашқанда пайда болған. Бұл сызықтар туралы Фраунгофер 1814 жылы қайта зерттеп, жазған болатын. XIX ғасырдың 60-шы жылдары Кирхгоф бұл сызықтардың дұрыс жағынан есептеген(қарастырған), яғни бұл сызықтар сіңірілуі бойынша атмосферадағы түрлі газдар және сол газдар белгілі бір сызықтармен байланысты болуымен негізделген.

Ультракүлгін (электрондық) спектроскопия - оптикалық

спектроскопияның бөлімі, ол мыналарды қамтиды, яғни спектрлердің

зерттелуі мен қолданылуы, ультракүлгін аймағында шағылысуы және сіңірілуін. Фотондар энергиясы ультракүлгін және көрінетін ауқымын спектрін жеткілікті жоғары (1, 7-100 эВ немесе шамамен 100-ден 730 нм) болып келеді, бұл органикалық молекулалардың электрондарын негізгі күйден қозған күйге өтуі. Энергиялар арасындағы айырмасының жай-күйін кванттанған, сондықтан молекулалар фотондарды тек қатаң белгілі бір энергия кезінде жұтады.

Гамма-спектроскопия - атом ядро физикасының бөлімі, энергетикалық

спектрлерін гамма(γ) - сәуле шығару(олардың санының тәуелділігінен γ-кванттардың энергиясы), атом ядроларының шығарылуы, ыдырауы және реакцияға арналған.

Рентгендік спектроскопия - рентген сәулелерін шығару және жұтылу спектрлерін алу және оларды атомдардың, молекулалардың, сондай-ақ қатты денелердің электрондық энергет. құрылымын зерттеуге қолдану. Рентгендік спектроскопияға рентген электрондық спектроскопия да жатады. Рентгендік шығару спектрлері нысана ретінде алынып, зерттелетін затты рентген түтігінде үдей қозғалған электрондармен ( бірінші реттік спектрлер ) соққылау арқылы алынады. Шығару спектрлері рентгендік спектрометрде тіркеледі.

Олар сәуле шығару қарқындылығының рентген фотондарының энергиясына тәуелділігі бойынша зерттеледі. Зерттелетін заттың жұқа қабаты арқылы ені жіңішке тежеулік сәуле спектрінің өтуі кезінде рентгендік жұтылу спектрлері түзіледі. Рентгендік шығару спектрлерін зерттеу арқылы валенттік электрондар күйлері тығыздығының, ал рентгендік жұтылу спектрлерін зерттеу арқылы еркін электрондық күйлері тығыздығының энергет. таралуы жайлы деректер алынады. Рентген-электрон. спектроскопия хим. талдауда және атомдардың ішкі деңгейлерінің энергиясын, сондай-ақ хим. қосылыстардағы атомдардың валенттілік күйлерін анықтау үшін де қолданылады.

Абсорбциялық спектроскопия - спектроскопияның көрінетін (380-780 нм), инфрақызыл (780 - 15*10 ³ мкм) және ультракүлгін (15*10 ³ - 7, 5*10 ⁴ ) сәулеленулерінің жұтылу спектрін қарастыратын бөлімі. [1] Абсорбциялық спектроскопия әдістері кез келген агрегаттық күйде болатын заттардың электромагниттік сәуле шығаруын сіңіруге негізделген. Атом мен молекулалар электромагниттік сәуле шығаруын сіңіру процесінде энергетикалық козған күйіне ауысады. Сіңірілген сәуле зат атомы мен молекулаларының айналмалы, тербелмелі, ілгерілемелі энергияларын арттыруға жұмсалады. Кейбір жағдайда мұндай энергия фотохимиялық құбылыстарға да пайдаланылады.

Сәуле шығаратын объектілердің түріне карай: абсорбциялық спектроскопияны атомдық және молекулалық деп екіге бөледі. Атомдық абсорбциялық спектроскопияда талдау жасалмай тұрып-ақ зат құрамына енетін, аз мөлшерде болса да, атомға не иондарға дейін ыдырай алатын элементтер анықталады. Молекулалық абсорбциялық спектроскопияның артықшылығы спектрді алу кезінде заттың өзгеріссіз қалатындығымен түсіндіріледі. Әсіре күлгін (ультра - әсіре), көрінетін және инфрақызыл спектр аймақтарында зерттелетін зат молекулаларының немесе иондардың сәуле шығаруын сіңіруге негізделген молекулалық абсорбциялық талдау кезінде заттың тек элементтік құрамы жөнінде емес, молекулаларының құрылысы жөнінде де мәлімет алуға болады. Мысалы, осы әдіспен алюминий хлоридінің бетіндегі будың AlCl ₃ және Аl ₂ Сl ₆ молекулаларынан тұратыны, сұйық және қатты күйдегі алюминий хлоридінің қосарласқан димер молекула түрінде болатыны; алюминий үш хлоридінің эфирлі ерітіндісінде AlCl ₄ және AlCl ₃ иондарының кездесетіні; жұптасқан аллюминий хлоридінің молекуласында соңғы Al-Cl және Al-Cl-Al байланысының барлығы анықталған

Инфрақызыл спектроскопия (ИК) тағам өнімдерінің сандық және сапалық анализінің жаңа физикалық әдістерінің бірі болып табылады. Бұл әдіс органикалық заттың құрылысы және құрамы туралы толық ақпарат алуға мүмкіншілік береді. ИК-сәулелер сүт өнімдерінің майқышқылдық құрамын зерттеу үшін, әр түрлі тағамдық өнімдерде пестицидтерді анықтау үшін, тағамдық бояғыштарды зерттеу үшін, сондай-ақ өсімдік және жануар шикізаттарын ұқсату кезінде технологиялық процестерді бақылау үшін қолданылады. АҚШ-да инфрақызыл спектроскопияны саусақтың нақты бейнесін және химиялық тарихын анықтау үшін зерттеген. Ұлттық денсаулық институттынан Ира Левин жаңа әдіс препараттар, есірткі немесе жарылғыш заттар іздері бар жасырын саусақты анықтауға мүмкіндік береді, деп хабарлайды. Жиі жағдайда тағамдық өнімдердің күрделі компоненттерінің ішінен хроматографиялық бөлу әдісімен алынған таза заттарды идентификациялау (жекешелендіру) үшін ИК-спектроскопия пайдалы қосымша әдіс болып табылады. Органикалық қосылыстың инфрақызыл спектрі заттың нақты физикалық қасиеттерінің бірі болып табылады. ИК-спектр затты оның балқу температурасы, сыну көрсеткші немесе тығыздығымен салыстырғанда дәлірек сипаттайды. Затты идентификаиялау үшін алынған спекрді жарияланған жұту қисықтарымен (графикпен) салыстыру жеткілікті болып табылады. Анықталатын зат органикалық қосылыстардың қай класына жататыны белгілі болу керек.

ИК-спектроскопия әдісі тағам өнімдеріндегі А, К, В ₁ , В ₂ , В ₆ , С, никотин қышқылы, токоферолдар дәрумендерін және каротинді анықтау үшін қолданылады. Хроматография әдісімен бірге ИК-спектроскопины ароматты заттар және бірқатар органикалық қосылыстырды зерттеуге болады.

Инфрақызыл спектроскопия биологиялық сұйықтықтың анализін, яғни қан және оның фрагментін анықтау үшін қолданылады, ал соңғы кездері түрлі аурулардың деңгейлерін диагностикалау және болжау үшін беріледі. Инфрақызыл спектроскопияда қан мен сілекей негізгі аналитикалық мөлшердегі анализ функционалдық топтарда ғана болуы мүмкін.

Сол себепті, сұйықтықтардың анализ сынамалары қиындықты туғызады, яғни олардың су негізі талданады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.