УК сәулелердің жоғары дозасымен сәулелену кезіндегі теріге канцерогендік әсері



1. УКС.лар туралы жалпы ақпарат
2. УКС.ң қолданылуы, пайдасы
3. УКС.ң теріге әсері
4. Сәуле ауруы
5. УК эритема
Күн радиациясы айқын биологиялық әсер етеді. Күн сәулесі энергиясының әсерінен ағзада, фотобиологиялық үрдістер деп аталатын, әр түрлі биохимиялық және физиологиялық айналымдар жүреді. Олардың негізінде: фотоиондану, фотоқалпына келу және тотығу, фотодиссоциация деп аталатын, фотохимиялық реакциялар жатыр. Фотобиологиялық үрдістердің сипаты сәулелену энергиясына байланысты. Күн сәулесінің энергиясының әсеріне байланысты зат алмасу үрдістері, көмірсулардың, майлардың, ақуыздардың, дәрумендердің және пигменттердің синтезі, сонымен бірге, өсімдіктердегі хлорофиллдің синтезі және т.б.ынталандырылады.
Күн спектрін құрайтын бөліктері жануар ағзаларының көру үрдісін қамтамасыздауда және өсімдіктердің фототаксис, фототропизм, фотопериодизм қасиеттеріне байланысты дамуы мен өсуін реттеуде өте маңызды рөл атқарады. Сонымен бірге, едәуір энергиясы бар сәулелер ағзаға зақымдайтын әсер береді.
Күн спектрін құрайтын бөліктері жануар ағзаларының көру үрдісін қамтамасыздауда және өсімдіктердің фототаксис, фототропизм, фотопериодизм қасиеттеріне байланысты дамуы мен өсуін реттеуде өте маңызды рөл атқарады. Сонымен бірге, едәуір энергиясы бар сәулелер ағзаға зақымдайтын әсер береді.
Күн сәулесінің энергиясы оның толқын ұзындығымен анықталады: ұзындығы неғұрлым аз болса, соғұрлым, энергиясы көп болады. Жер бетіне жететін күн спектрінің ішіндегі ең үлкен толқын ұзындықтағы (760-4000 нм), сәуле, инфрақызыл сәулесі, ал содан кейінгі ұзындықта (400-760 нм) - көрінетін сәуле болып табылады. Ең аз толқын ұзындықтағы (290-400 нм) сәулелерге ультракүлгін сәулесі жатады, сондықтан бұл сәуленің кванттары энергияның ең көп қорына ие болады. Жасушаларға берілетін энергияның әр түрлі деңгейіне байланысты, инфрақызыл, көрінетін және ультракүлгін сәулелері адам ағзасына біркелкі әсер етпейді.

Ультракүлгін сәулелену. Медицинада қолданылуы
УК-сәулелену – 180-нен 400 нм-ге дейінгі электромагнитті толқындардың әсері. Бұл физикалық фактор адам организміне көптгене оң әсерін тигізеді және аурудың бірнеше топтарын емдеуге қолданады.
УК-сәулелер теріге 1 мм қалыңдыққа еніп, онда көптеген биохимиялық өзгерістер тудырады.
Бұл, антиденелердің синтезінің ынталануымен, тері мен қанның бактерицидтік қасиеттерінің және лейкоциттердің фагоцитарлық белсенділігінің күшейуімен түсіндіріледі. УК-сәулеленудің әсерінен ағзаның төзімділігі жұқпаларға ғана емес, сонымен қатар, иондаушы сәулелердің, уландыратын және канцерогенді агенттердің, фиброгенді шаңдардың әсеріне де жоғарлайды
1. http://kosspa.ru/kos/spa-salon/kosmetolog/giperpigmentacija.html
2. http://lektsii.com/1-8345.html
3. http://kosspa.ru/kos/spa-salon/kosmetolog/giperpigmentacija.html
4. http://vip-doctors.ru/prof_bolezni/ultrafiolet.php
5. http://lekmed.ru/info/arhivy/obschaya-onkologiya-20.html
6. http://gidmed.com/onkologiya/lokalizatsiya-opuholej/kozhnyj-pokrov/pigmentnaya-kseroderma.html

Пән: Медицина
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
УК сәулелердің жоғары дозасымен сәулелену кезіндегі теріге канцерогендік әсері. Көрінетін жарық пен ультракүлгін сәулесі әсерінен терінің пигментациясы. УК сәулелердің әсерінен эритеманың даму заңдылықтары.
oo Орындаған: Хамза А.Е.
oo Тексерген: Кулбаева М.С.
Жұмыс мазмұны
1. УКС-лар туралы жалпы ақпарат
2. УКС-ң қолданылуы, пайдасы
3. УКС-ң теріге әсері
4. Сәуле ауруы
5. УК эритема
Күн радиациясы айқын биологиялық әсер етеді. Күн сәулесі энергиясының әсерінен ағзада, фотобиологиялық үрдістер деп аталатын, әр түрлі биохимиялық және физиологиялық айналымдар жүреді. Олардың негізінде: фотоиондану, фотоқалпына келу және тотығу, фотодиссоциация деп аталатын, фотохимиялық реакциялар жатыр. Фотобиологиялық үрдістердің сипаты сәулелену энергиясына байланысты. Күн сәулесінің энергиясының әсеріне байланысты зат алмасу үрдістері, көмірсулардың, майлардың, ақуыздардың, дәрумендердің және пигменттердің синтезі, сонымен бірге, өсімдіктердегі хлорофиллдің синтезі және т.б.ынталандырылады.
Күн спектрін құрайтын бөліктері жануар ағзаларының көру үрдісін қамтамасыздауда және өсімдіктердің фототаксис, фототропизм, фотопериодизм қасиеттеріне байланысты дамуы мен өсуін реттеуде өте маңызды рөл атқарады. Сонымен бірге, едәуір энергиясы бар сәулелер ағзаға зақымдайтын әсер береді.
Күн спектрін құрайтын бөліктері жануар ағзаларының көру үрдісін қамтамасыздауда және өсімдіктердің фототаксис, фототропизм, фотопериодизм қасиеттеріне байланысты дамуы мен өсуін реттеуде өте маңызды рөл атқарады. Сонымен бірге, едәуір энергиясы бар сәулелер ағзаға зақымдайтын әсер береді.
Күн сәулесінің энергиясы оның толқын ұзындығымен анықталады: ұзындығы неғұрлым аз болса, соғұрлым, энергиясы көп болады. Жер бетіне жететін күн спектрінің ішіндегі ең үлкен толқын ұзындықтағы (760-4000 нм), сәуле, инфрақызыл сәулесі, ал содан кейінгі ұзындықта (400-760 нм) - көрінетін сәуле болып табылады. Ең аз толқын ұзындықтағы (290-400 нм) сәулелерге ультракүлгін сәулесі жатады, сондықтан бұл сәуленің кванттары энергияның ең көп қорына ие болады. Жасушаларға берілетін энергияның әр түрлі деңгейіне байланысты, инфрақызыл, көрінетін және ультракүлгін сәулелері адам ағзасына біркелкі әсер етпейді.

Ультракүлгін сәулелену. Медицинада қолданылуы
УК-сәулелену - 180-нен 400 нм-ге дейінгі электромагнитті толқындардың әсері. Бұл физикалық фактор адам организміне көптгене оң әсерін тигізеді және аурудың бірнеше топтарын емдеуге қолданады.
УК-сәулелер теріге 1 мм қалыңдыққа еніп, онда көптеген биохимиялық өзгерістер тудырады.
Бұл, антиденелердің синтезінің ынталануымен, тері мен қанның бактерицидтік қасиеттерінің және лейкоциттердің фагоцитарлық белсенділігінің күшейуімен түсіндіріледі. УК-сәулеленудің әсерінен ағзаның төзімділігі жұқпаларға ғана емес, сонымен қатар, иондаушы сәулелердің, уландыратын және канцерогенді агенттердің, фиброгенді шаңдардың әсеріне де жоғарлайды
Қысқа толқынды УК сәулелері айқын бактерицидтік әсер етеді, сондай-ақ, адам ағзасына да зиянды әсерін тигізеді. Ұзын және орта толқынды сәулелер де абиогенді әсер етуі мүмкін, егер, сәулелену әсерінің қарқындылығы жоғары (5 және одан да көбірек минимальды эритемды биодоза) болса. Ультракүлгін сәулесінің абиогенді әсеріне күйік, фотодерматиттер, эрозиялар, жаралар, кератоконьюктивиттер, кератиттер, катаракта, птеригий, күн сәулесінін әсерінен дамитын эластоз, фотосенсибилизация, ішкі мүшелердің созылмалы ауруларының асқынуы, канцерогендік және мутагендік әсерлер жатады. Канцерогендік әсері көбінесе толқын ұзындығы 280-340 нм сәулеленуге тән, бірақ, ол күн сәулесінің және жасанды көздерінен сәулеленудің өте үлкен дозасы (40 биодозадан жоғары) ұзақ уақыт әсер еткен кезде ғана пайда болады.
Сонымен қатар, озон тесіктерінің өлшемі үлкеюі мен санының көбеюі салдарынан, тері обырымен аурушаңдықтың көбеюі болжамдалып отыр. Абиогенді эффектілері тек күн сәулесімен ғана емес, сонымен қатар, ультракүлгін сәулесінің әр түрлі жасанды көздерімен де: бактерицидтік сәуле шығаратындармен, электрлік дәнекерлеуші аппараттармен, плазмалық оттықпен, фотоэлектрлік сканнермен, лазерлермен, флюоресценттік панельдермен және басқаларымен байланысты болуы мүмкін.
УК-сәулеллерінің пайдасы
oo Сәулемен емдеу зат алмасу процесс күшейтеді,
oo фосфор-кальций алмасуын қалпына келтіреді,
oo Д витамині, биологиялық активті заттар (гистамин, серотонен т. б.) түзіледі.
oo Стоматологиялық ауруларды сәулемен емдеу жақсы нәтиже береді.

УК-ның қолданылу аясы
Ультракүлгін сәулесінің гигиеналық маңызы. Ультракүлгін сәулесі, инфрақызыл және көрінетін сәулелерге қарағанда, энергияға едәуір бай. Бірақ, фотондардың энергиясы бойынша сәулеленудің өзінің спектрі біркелкі емес, сондықтан оларды, толқын ұзындығы мен биологиялық белсенділігі бойынша бір-бірінен айырмашылығы бар, 3 аймақтарға бөледі: А аймағы - толқын ұзындығы 400-320 нм, ұзын толқынды сәулеленуі (жақын ультракүлгін, эритемді - күнге күю әсері бар), В аймағы - толқын ұзындығы 320-280 нм, орта толқынды сәулеленуі (дәрумен түзуші), С аймағы - толқын ұзындығы 280-210 нм, қысқа толқынды сәулеленуі (қашықтағы ультракүлгін, бактерицидтік). Жоғарыда айтылғандай, жердің бетіне дейін тек ұзын және орта толқынды ультракүлгін сәулелер ғана жетеді. Ал қысқа толқынды ультракүлгін сәулелерін алу үшін, әдетте, олардың жасанды көздерін қолданады.
Биогенді әсері жалпы ширататын, эритемды - күнге күю, рахитке қарсы (Д дәруменін түзуші) әсер салдары түрінде білінеді. УК сәулесінің әсер ету механизімінде биофизикалық, гуморалдық, жүйкелік-рефлекторлық сияқты, бірнеше компоненттерін ажыратады. Гуморалдық компоненті ағзада фотохимиялық реакциялар нәтижесінде зат алмасу үрдісін ынталандыратын биологиялық белсенді қосылыстардың (гистамин, гистамин тәрізді заттар, ацетихолин, серотонин және т.б.) түзілуімен байланысты.
УК-сәуленің жалпы ширататын әсері
oo тіндік тыныс алуға қатысатын ферменттерінің белсенділігі жоғарылайды,
oo ақуыздың, майдың, көмірсулардың, минералды заттардың алмасу үрдістерінің белсенділігі арттады,
oo қан түзілу, жасушалардың өсуі, тіндердің қайта қалпына келуі ынталанады.
oo ағзаның жұқпаларға қарсы тұру қабілетінің жоғарылауы да өте маңызды болып табылады.

УКС-ң теріге канцерогендік әсері
Максималды биологиялық әсерді 280-320 нм ұзыідықтағы УКС-лер береді. Күн радиациясының көп бөлігін УКС-р алып жатқандықтан, ол ұзақ уақыт бойы қарқынды әсерінен ісіктер дамиды.
Күн радиациясының айтарлықтайй көп бқлігін құрай отыра ұзақ уақыт әсер ете отырып, терідегі ісіктердің пайда болу себебі болуы мүмкін.
Эпидемологиялық көрсеткіштер бойынша, ісікке шалдығу ұзақ уақыт бойы инсоляияға ұшырағандарда жиірек кездеседі. міне неліктен тері обыры көп уақыт ашық ауада жүретін адамдарда немесе оңтүстік аймақтарда тұратын адамдарда көп кездеседі.
кейбір ақпараттар бойынша тері обыры Англияға қарағанда Австралияда айтарлықтай көбірек кездеседі.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Сәуле
Иондаушы сәулелердің канға, қан түзейтін мүшелерге әсері
Тамақ өнімдерін иондаушы сәулемен өңдеудің пайдасы
Жануарлардың иондаушы сәулелер әсеріне сезімталдығы
Күн радиациясы. Күн радиациясының адам ағзасына әсері
Соғыс уақытындағы ТЖ зақымдаушы факторлары
Иондаушы сәулелердің қан және қан түзу ағзаларына әсері
Ядролық қарудың жарылыс ошақтары
Күннің галактикадағы орны, құрылымы, қасиеттері
Биологиялық ұлпаларға жоғары интенсивті лазерлік сәуле әсерінің механизмі
Пәндер