Танымдық шығармашылыққа баулиық



Ерте заманнан-ақ адам өзін қоршаған дүниенің заңдылықтарын және өзін-өзі, өзінің табиғатқа, басқа адамдарға қатынасын танып білуге тырысты. Адам өмірі қоршаған ортада өтетіндіктен, олқоршаған ортаның ішкі сырын білуді ғасырлар бойы арман еткен. Оның сан алуан сырларын балаларға ұғындыру, таныстыру мәселесі ерте заманның өзінде-ақ лағатты тәлімгерлер назарында болған.
Айналадағы заттар мен құбылыстар жөніндегі деректер жиынтығы әдетте білім деп аталады. Білімді саналы және берік меңгеріп алуға бағытталған балалар писхикасының белсенді әрекетін туғызатын мұғалімнің әдістері мен тәсілдері оны дамытып, жетілдіре түседі. Сондқтан мұалімнің сабақ үстінде алға қоятын басты міндеттерінің бірі баланың тудыру және оны ұйымдастыру болып табылады.
Оқыту үрдісінде балалардың сыртқы дүние нәрселері мен құбылыстарын саналы түрде қабылдауының нәтижесінде балалардың сезгіштігі көбейіп, түйсігі дамиды. Оқушылардың оқу матриалын қабылдауын дұрыс ұйымдастыру үшін оқыту үрдісінде көрнекілікті кеңінен пайдалануы керек. Ал ойлаудың дамыту міндетін алға қоюдың және оны шешудің әр түрлі жолдары болады. Бұған алдымен салыстыру, ажырату және жалпылыу тәсілдері жатады.
Негізнен, қоршағын дүниені білу танымға байланысты. Таным-адам санасын дамытудың негізі және ол арқылы адам өзін қоршағн ортаны игеруге де үйретнді.
“Таным ” – философиялық ұғым: “... айналадағы материалдықтың адам санасында бейнеленуі”. Қоршаған дүние объективті түрде өмір сүретін болғандықтан, оның заттары мен құбылыстары санада бейнеленеді. Көру, сезіну, түйсіну арқылы сезім мүшелерімізге материалдық заттар әсер етеді де, біз оларды қабылдаймыз. Қабылдаған дүниені танып білеміз. Сезім арқылы таныған дүниені ғылыми біліммен байланыстырғанда ғана білім қалыптасады. Қабылдау барысында сыртқы сезім мен ішкі сезімдер біріге отырып танымды нақтылый түседі.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
Танымдық шығармашылыққа баулиық

Ерте заманнан-ақ адам өзін қоршаған дүниенің заңдылықтарын және өзін-өзі,
өзінің табиғатқа, басқа адамдарға қатынасын танып білуге тырысты. Адам
өмірі қоршаған ортада өтетіндіктен, олқоршаған ортаның ішкі сырын білуді
ғасырлар бойы арман еткен. Оның сан алуан сырларын балаларға ұғындыру,
таныстыру мәселесі ерте заманның өзінде-ақ лағатты тәлімгерлер назарында
болған.
Айналадағы заттар мен құбылыстар жөніндегі деректер жиынтығы әдетте
білім деп аталады. Білімді саналы және берік меңгеріп алуға бағытталған
балалар писхикасының белсенді әрекетін туғызатын мұғалімнің әдістері мен
тәсілдері оны дамытып, жетілдіре түседі. Сондқтан мұалімнің сабақ үстінде
алға қоятын басты міндеттерінің бірі баланың тудыру және оны ұйымдастыру
болып табылады.
Оқыту үрдісінде балалардың сыртқы дүние нәрселері мен құбылыстарын
саналы түрде қабылдауының нәтижесінде балалардың сезгіштігі көбейіп,
түйсігі дамиды. Оқушылардың оқу матриалын қабылдауын дұрыс ұйымдастыру үшін
оқыту үрдісінде көрнекілікті кеңінен пайдалануы керек. Ал ойлаудың дамыту
міндетін алға қоюдың және оны шешудің әр түрлі жолдары болады. Бұған
алдымен салыстыру, ажырату және жалпылыу тәсілдері жатады.
Негізнен, қоршағын дүниені білу танымға байланысты. Таным-адам санасын
дамытудың негізі және ол арқылы адам өзін қоршағн ортаны игеруге де
үйретнді.
“Таным ” – философиялық ұғым: “... айналадағы материалдықтың адам
санасында бейнеленуі”. Қоршаған дүние объективті түрде өмір сүретін
болғандықтан, оның заттары мен құбылыстары санада бейнеленеді. Көру,
сезіну, түйсіну арқылы сезім мүшелерімізге материалдық заттар әсер етеді
де, біз оларды қабылдаймыз. Қабылдаған дүниені танып білеміз. Сезім арқылы
таныған дүниені ғылыми біліммен байланыстырғанда ғана білім қалыптасады.
Қабылдау барысында сыртқы сезім мен ішкі сезімдер біріге отырып танымды
нақтылый түседі.
Таным арқылы заттар мен құбылыстардың басты белгілері, ұқсастықтар
мен айырмашылықтары жайындағы бейнені қабылдау нәтижесінде ұғым туады.
“Таным .. өмірлік қызмет барысында іске асады”.
Р.Қоянбаевтың “Қысқаша педагогикалық сөздік” кітабында танымға былай
деп түсінік берілген: “Таным”- объективті шындықты адамның ойында
бейнелейтін және қайта жаңғыртатын қоғамдық іс -әрекет барысы. Ол заттардың
пәніне дәлірік жетудегі күрделі және қарама қайшылықты процесс барысы
ретінде аралады. Ақиқатқа жетудің, объективті шындықты танудың
диалектикалық жолы: “Нақта пайымдаудан абстрактілі ойлауға, одан тәжірбиеге
көшу болып табылады. Таным үрдісінде ойлаудң түрлі тәсілдері пайдаланылады
(анализ, синтездедукция, индукция, абстркатіліктен нақтылыққа көтерілуі
және т.б.).”
Танымның негізгі және білімнің ақиқаттғының шарты-тәжірбиелі і-әрекет.
Сол себепті де оқушылырдың оқу іс -әрекеті танымдық іс-әрекет ретінде
жүзегі асады, себебі, оның оқу іс-әрекетінің нәтижесі оның таным өрісінің
жаңа шеңберіне алып келеді, ол үшін жаңа білім, білік пен дағдыларды көзі
ашылады.
Мектеп жасындағы балалардың негізгі әрекеті-оқу. Оқу арқылы балаға
қоғам өзінің ғасырлар бойы жинаған асыл-мұрасын, дағды тәжірбиесін береді.
Қоршаған заттар мен құбылыстар жайында білім алып,оны нақты қабылдау
барысында оқушыларға әр түрлі оқу әрекеттерән қолданады. Алдымен затты не
құбылысты көру әрекеті арқылы түрін, пішінін, көлемін анықтаса, ұстап
сезіну әрекеті арқылы оның күйін, қатты-жұмсақтығын және басқа да сапасын
айқындайды, ал құбылысты бақылау іс-әрекеттері негізінде ой қорытып
заттарыд салыстырып айырмашылығы мен ұқасатығын табу нәтижесінде оларға
ғылыми ұғымның негізі қаланады.
Оқыту –қоғамдық құбылыс. Оның міндеттері мен мақсаттары және мазмұны
қоғам қажеттеріне байланысты өзгеріп отырады. Сондықтан тәрбие берудің
басты құрлаы болып табылатын оқыту үрдісінде балалардың ғылыми дүниетанымын
қалыптастыру, олардың рухани дамуын жетілдіру мұғалімдердің басты
міндеттеріне кіреді.
Демек, оқыту – таным үрдісі. Өйткені онда ілгері қалай қозғалыс
болады, оқушы білмеуден білуге қарай жүріп отырады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Баланың тұлғасын дамыту
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ТАНЫМДЫҚ БЕЛСЕНДІЛІГІН АРТТЫРУ
Жазбаша жұмыс арқылы бастауыш сынып оқушыларының шығармашылық қабілетін дамыту
Баланы еңбекке тәрбиелеудегі ата-ананың біліктілігі
Оқушыларда оқу – танымдық іс -әрекеттердің өз бетінше жүргізу дағдысын қалыптастыру
Бала қабілетінің қырларын жан - жақты дамыту
ХАЛЫҚ АУЫЗ ӘДЕБИЕТІН ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘДІС - ТӘСІЛДЕРІ
Оқыту процесінде инновациялық технологиялар арқылы оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру
Оқыту процесінде оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың педагогикалық шарттары (5-6 сынып ағылшын тілі сабағында)
Бастауыш сынып оқушыларының ойлау қабілетін дамыту жолдары
Пәндер