Педагогика ғылымының құрылымы, оның басқа ғылымдармен байланысы

Педагогика өзінің даму кезеңінде тәрбие мен білім беру жайлы жалпы ғылыми тарауларға бөліне бастады. Мысалы, ол арға педагогнканың жалпы негіздері, тәрбие теориясы, оқып және білім беру теориясы — дидактика т. б. жатады.
Тәрбие мен оқыту ісінің одаң әрі дамуына байланысты педагогика ҒЫЛЫМЫНЫҢ түрлі салалары: мектепке дейінгі педагогика, мектеп педагогикасы, педагогика тарихы, дефектология және пәндерді оқыту әдістемесі, кәсіптік - техннкалық білім беру педагогикасы, жоғары мектеп педагогикасы, әскери подогогика мәдени - ағарту қызметкерлерінің педагогикасы, түзеліс-еңбек педагогикасы пайда болды. Мектепке дейінгі педагогика ,үйілмендегі балалар бақшасындағы, демек, мектеп жасына дейінгі балалар тәрбиесін зерттейді.
Мектеп педагогикасы кіші, орта және жоғоры жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқытудың мақсаттары мен міндеттерін, әдістері мен принциптерін, формаларын, мазмұнын және нәтижесін зерттейді.
Педагогика тарихи педагогиканың өз бетінше және бір саласы. Педагогика тарихы тәрбиенің шығуы мен дамуының заңдылықтарын зерттейді. Сондықтан біздің заманымыздағы педагогикалық теория мен практиканы дамыту үшін өткен кезеңдердегі педагогикалық бай мұраларды терең зерттеп, шығармашылықпен қолданудың маңызы өте зор. Міне, осы жағдайда болашақ ұстаздар оқыту мен тәрбие мәселелерін озат педагогтардың мұраларымен байланыстыра шешетін болады.
Дефектология — педагогика ғылымының арнаулы саласы. Дефектология қару, ету, сөйлеу мүшелерінде және ақыл-ойында табиғи кемістігі бар балаларды оқыту, тәрбиелеу мәселелерін зерттеп жетілдіреді. Дефектология төрт салаға бөлінеді: сурпапедагогика — саңырау, мылқау және херен балаларға, тифлопедагогика — соқыр балаларға, олигофренопедагогика — ақыл-ойы кеміс балаларға, логойедия—тілінің кемісі бар балаларға білім және тәрбие беру проблемаларын зерттейді.
Біздің еліміз мұндай кемістігі бар балаларға зор қамқорлық жасайды. Олар мемлекет есебінен мектептерде тегін оқытады.