Төрелік келісім – дауды шешудің негізі ретінде
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 54 бет
Таңдаулыға:
«Төрелік келісім - дауды шешудің негізі ретінде»
атты диплом жобасына
ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
Қарастырылып отырған диплом жобасында төрелік келісім бойынша туындаған өзекті мәселелердің шешімін іздестіруге негізделген.
«Төрелік келісім» және «аралық келісім» ұғымдарының арақатынасының мәселері, төрелік келісімнің құқықтық табиғаты, төрелік келісімдердің түрлері дипломдық жұмыстың бірінші бөлімінде қарастырылған.
Екінші тәжірибелік бөлімінде төрелік келісімнің құқықтық күшін бағалау және оның салдары, төрелік келісімге сәйкес дауларды болдырмайтын жағдайлар, төрелік келісімнің жарамсыздығының негіздері зерттелінген.
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Халықаралық шаруашылық байланыстардың, соның ішінде әр түрлі мемлекеттердің ұйымдарының арасындағы өндіріс, ғылым мен техниканың облысындағы серіктестіктің кең дамуы дауларды төрелік қарастыру мәселесін өзекті етеді. Әр түрлі мемлекеттердің ұйымдары мен фирмалары әдетте төрелік істі қарау соттыққа қарағанда жақсы деп есептейді, тараптарды татуластыру төрелікке жүгінуге қарағанда жақсы, ал татуласуға қарағанда олардың алдын алу жақсы. Алайда даулардың үнемі алдын алуға тікелей келіссөздердің жолымен тараптардың арасында пайда болған мәселені шешу мүмкін емес. Сондықтан келісімдердің құқықтық қамтамасыз етілгендігі үшін мүмкін дауларды объективті және құзыретті шешуге кепілдік беретін жағдайларды жасау үлкен мәнге ие. Өндірістік серіктестік бойынша қатынастар, кооперациялар, ғылыми-зерттеу мен жобалық-құрылымдық жұмыстарды жүргізудегі, лицензиялық қатынастардағы төрелік тәртібінде даулардың соттылығын анықтау ерекше маңызды болып келеді. Қазіргі заманғы ғылыми-техникалық жағдайларда қатынастардың шеңбері үнемі артып келуде, олар бойынша дауларды шешу төрелік соттарға қарауға жіберіледі.
Мүмкін дауларды қарастырудың тәртібін нақты анықтау, сонымен тараптардың белгілі бір міндеттемелеріне кепілдемелер жасау мемлекеттердің арасындағы экономикалық қатынастардың негізіндегі өзара пайдалы дамуға ықпал етуге шақырылған. Даулардың әділетті шешілуі сауданың кеңейтілуі мен жеңілдетілуіне және серіктестікке ықпал ететін болады. Басқа мемлекеттердің отандық ұйымдар мен фирмалармен бекітілетін көптеген келісімдерде дауларды шешудің төрелік тәртібі қарастырылады.
Халықаралық қаржы төрелігі дауды тек егер тараптар өзара олардың арасындағы дауларды немесе болашақта пайда болатын дауларды төрелік соттың қарауына беру үшін қарастырады. Дауларды төрелік қарастырудың тәртібі тараптардың еркі бойынша пайда болатындықтан, оларға берілген механизмнің қызмет ету тәртібін анықтау бойынша кең міндеттемелер ұсынылған. Унификацияланған нормалар, сонымен бірге, оған негізделген ұлттық заңнаманың нормалары тараптарға келесідей міндеттемелерді ұсынады: төрелік сотты таңдау, ол дауды қарастыратын болады; төрелік істі қарастыру тәртібіне қатысты қолданылатын құқықты таңдау (ad hoc соты үшін тараптардың өздері дауды қарастырудың тәртібін анықтай алады, ал институциялық сот өзінің регламентін қолданады - алайда ондағы кейбір ережелер әдетте диспозитивті), сонымен бірге даудың болмысына қатысты қолданылатын құқықты таңдау; төрелік келісімнің болуы немесе шынайылығы туралы мәселені қолдану құқығын таңдау; төрелік сотты құрамын қалыптастыру тәртібін таңдау; төрелікті жүргізу орнын таңдау; төрелік істі қарау жүргізілетін тілді таңдау.
Зерттеу жұмысының мақсаты - дауларды шешудің негізгі көзі ретіндегі төрелік келісімнің құқықтық сипаттамасын қарастыра отырып, оны жетілдіру жолдарын іздестіру.
Зерттеу жұмысының міндеттері келесідей:
- Төрелік келісімнің құқықтық сипаттамасын қарастыру;
- «Төрелік келісім» және «аралық келісім» ұғымдарының арақатынасының мәселерін талдау;
- Төрелік келісімнің құқықтық табиғаты мен түрлерін зерттеу;
- Төрелік келісімнің құқықтық күшін бағалау және оның салдарын қарастыру;
- Төрелік келісімге сәйкес дауларды болдырмайтын жағдайларды зерттеу;
- Төрелік келісімнің жарамсыздығының негіздерін талдау.
Зерттеу жұмысының нысаны - дауды шешудің негізгі құралы ретіндегі төрелік келісімге жан-жақты сипаттама беру, оның құқықтық негіздерін анықтау.
Зерттеу пәні - дауларды реттеуші төрелік келісімдер, оларды жүзеге асыру барысында пайда болатын мәселелер болып табылады.
Тақырыптың зерттелу деңгейі. Төрелік келісімнің теориялық негіздері және тарихи аспектісі, сондай-ақ оның қалыптасу деңгейі отандық және шет ел құқықтанушыларының назарындағы негізгі тақырыптың бірі екендігіне көрініс тапты. Бұл мәселеге Л. П. Ануфриеваның, А. И. Минаковтың, . Г. К. Дмитриеваның, В. Г. Карабельниковтың, Т. Н. Нешатаеваның, В. В. Старженецкийдің, И. В. Рачковтың назарлары ауған болатын.
Зерттеудің әдістемелік негізі. Зерттеу барысында жалпы ғылыми, жеке-ғылыми және арнайы таным әдістері қолданылды: тарихи-құқықтық, салыстырмалы-құқықтық, нақты-әлеуметтік және т. б.
Зерттеу жұмысының құрылымы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Жалпы, «Төрелік келісім - дауды шешудің негізі ретінде» атты диплом жобасының тақырыбы толықтай ашылды.
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«КАЗГЮУ Университеті» АҚ
ТӨРЕЛІК КЕЛІСІМ - ДАУДЫ ШЕШУДІҢ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБАСЫ
мамандығы - «»
Астана, 2016
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«КАЗГЮУ Университеті» АҚ
«Қорғауға жіберілді»
Кафедра меңгерушісі
«__» 20__ ж.
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Тақырыбы: «ТӨРЕЛІК КЕЛІСІМ - ДАУДЫ ШЕШУДІҢ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ»
мамандығы - «»
Орындаған:
Ғылыми жетекшісі:
Астана, 2016
БЕКІТЕМІН
Кафедра меңгерушісі
«__» 20__ ж.
Диплом жобасын дайындаудың күнтізбелік жоспары
Студенттің (студенттердің)
қолы
Диплом жұмысының ғылыми жетекшісі
(Аты-жөні, лауазымы мен қолы)
Жоспарды орындауға:
қабылдадым (Аты-жөні, лауазымы мен қолы)
Мазмұны
Кіріспе8
І бөлім. Әдебиеттерге шолу10
II бөлім. Төрелік келісімнің құқықтық сипаттамасы11
1. 1 «Төрелік келісім» және «аралық келісім» ұғымдарының арақатынасының мәселері11
1. 2 Төрелік келісімнің құқықтық табиғаты18
1. 3 Төрелік келісімдердің түрлері23
А тұжырымы31
III бөлім. Төрелік келісімнің құқықтық күшін бағалау және оның салдары32
2. 1 Төрелік келісімге сәйкес дауларды болдырмайтын жағдайлар32
2. 2 Төрелік келісімнің жарамсыздығының негіздері38
Б тұжырымы44
Қорытынды46
Қолданылған әдебиеттер тізімі50
Қысқартулар тізбесі
ҚР - Қазақстан Республикасы
ЮНСИТРАЛ - Халықаралық саудадағы құқығы бойынша БҰҰ Комиссиясы
ХКАС - Халықаралық коммерциялық арбитраж сот
ХКА - Халықаралық коммерциялық арбитраж
ХЖҚ - Халықаралық жеке құқық
АК - Азаматтық Кодекс
АҚШ - Америка Құрама Штаттары
ХҚТС - химиялық қаруға тыйым салу
ҚХР - Қытай халық Республикасы
ССАК - Сыртқы сауда арбитраждық комиссиясы
ЖШС - Жауапкершілігі шектеулі серіктестік
ЖКАҚ - Жабық күйіндегі акционерлік қоғам
АКБ - Акционерлік коммерциялық банк
ЖАҚ - Жабық Акционерлік Қоғам
ТМД - Тәуелсіз мемлекеттер достастығы
ХСП - Халықаралық Сауда Палатасы
КіріспеЗерттеу жұмысының өзектілігі. Халықаралық шаруашылық байланыстардың, соның ішінде әр түрлі мемлекеттердің ұйымдарының арасындағы өндіріс, ғылым мен техниканың облысындағы серіктестіктің кең дамуы дауларды төрелік қарастыру мәселесін өзекті етеді. Әр түрлі мемлекеттердің ұйымдары мен фирмалары әдетте төрелік істі қарау соттыққа қарағанда жақсы деп есептейді, тараптарды татуластыру төрелікке жүгінуге қарағанда жақсы, ал татуласуға қарағанда олардың алдын алу жақсы. Алайда даулардың үнемі алдын алуға тікелей келіссөздердің жолымен тараптардың арасында пайда болған мәселені шешу мүмкін емес. Сондықтан келісімдердің құқықтық қамтамасыз етілгендігі үшін мүмкін дауларды объективті және құзыретті шешуге кепілдік беретін жағдайларды жасау үлкен мәнге ие. Өндірістік серіктестік бойынша қатынастар, кооперациялар, ғылыми-зерттеу мен жобалық-құрылымдық жұмыстарды жүргізудегі, лицензиялық қатынастардағы төрелік тәртібінде даулардың соттылығын анықтау ерекше маңызды болып келеді. Қазіргі заманғы ғылыми-техникалық жағдайларда қатынастардың шеңбері үнемі артып келуде, олар бойынша дауларды шешу төрелік соттарға қарауға жіберіледі.
Мүмкін дауларды қарастырудың тәртібін нақты анықтау, сонымен тараптардың белгілі бір міндеттемелеріне кепілдемелер жасау мемлекеттердің арасындағы экономикалық қатынастардың негізіндегі өзара пайдалы дамуға ықпал етуге шақырылған. Даулардың әділетті шешілуі сауданың кеңейтілуі мен жеңілдетілуіне және серіктестікке ықпал ететін болады. Басқа мемлекеттердің отандық ұйымдар мен фирмалармен бекітілетін көптеген келісімдерде дауларды шешудің төрелік тәртібі қарастырылады.
Халықаралық қаржы төрелігі дауды тек егер тараптар өзара олардың арасындағы дауларды немесе болашақта пайда болатын дауларды төрелік соттың қарауына беру үшін қарастырады. Дауларды төрелік қарастырудың тәртібі тараптардың еркі бойынша пайда болатындықтан, оларға берілген механизмнің қызмет ету тәртібін анықтау бойынша кең міндеттемелер ұсынылған. Унификацияланған нормалар, сонымен бірге, оған негізделген ұлттық заңнаманың нормалары тараптарға келесідей міндеттемелерді ұсынады: төрелік сотты таңдау, ол дауды қарастыратын болады; төрелік істі қарастыру тәртібіне қатысты қолданылатын құқықты таңдау (ad hoc соты үшін тараптардың өздері дауды қарастырудың тәртібін анықтай алады, ал институциялық сот өзінің регламентін қолданады - алайда ондағы кейбір ережелер әдетте диспозитивті), сонымен бірге даудың болмысына қатысты қолданылатын құқықты таңдау; төрелік келісімнің болуы немесе шынайылығы туралы мәселені қолдану құқығын таңдау; төрелік сотты құрамын қалыптастыру тәртібін таңдау; төрелікті жүргізу орнын таңдау; төрелік істі қарау жүргізілетін тілді таңдау.
Бұл дипломдық жұмыстың мақсаты - дауларды шешудің негізгі көзі ретіндегі төрелік келісімнің құқықтық сипаттамасын қарастыра отырып, оны жетілдіру жолдарын іздестіру.
Зерттеу жұмысының міндеттері келесідей:
- Төрелік келісімнің құқықтық сипаттамасын қарастыру;
- «Төрелік келісім» және «аралық келісім» ұғымдарының арақатынасының мәселерін талдау;
- Төрелік келісімнің құқықтық табиғаты мен түрлерін зерттеу;
- Төрелік келісімнің құқықтық күшін бағалау және оның салдарын қарастыру;
- Төрелік келісімге сәйкес дауларды болдырмайтын жағдайларды зерттеу;
- Төрелік келісімнің жарамсыздығының негіздерін талдау.
Зерттеу жұмысының нысаны - дауды шешудің негізгі құралы ретіндегі төрелік келісімге жан-жақты сипаттама беру, оның құқықтық негіздерін анықтау.
Зерттеу пәні - дауларды реттеуші төрелік келісімдер, оларды жүзеге асыру барысында пайда болатын мәселелер болып табылады.
Зерттеудің нормативтік негізі Қазақстан Республикасының Конституциясымен, Халықаралық құқықтық нормалармен ұсынылған.
Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
І бөлім. Әдебиеттерге шолуБұл дипломдық жобамда 2016 жылғы 8 сәуірдегі № 488-V ҚРЗ «Төрелік туралы» Қазақстан Республикасының Заңын қолдандық, себебі «Төрелік келісім - дауды шешудің негізі ретінде» атты тақырыпты ашу үшін Төрелік туралы заңның нормаларын басшылыққа алуымыз керек.
Сонымен қатар, жоба тақырыбын ашу үшін басқа да құқықтық-нормативтік актілерге жүгіндік. Соның ішінде: 2015 жылғы 31 қазандағы № 377-V ҚРЗ «Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексі" бар.
Жобаны дайындауға нормативтік-құқықтық актілерден басқа, оқулықтар, ғылыми еңбектер мен мақалалар қолданылды. Мысалы, B Л. П. Ануфриеваның «Международное частное право» оқулығы, В. Н. Ануровтың «Актуальные проблемы международного коммерческого арбитража» оқулығы, А. И. Минаковтың «Арбитражное соглашение и практика рассмотрения внешнеэкономических споров» оқулығы, . Г. К. Дмитриеваның «Международный коммерческий арбитраж» кітабы, В. Г. Карабельниковтың «Форма арбитражного соглашения в международном коммерческом арбитраже» мақаласы, Т. Н. Нешатаеваның, В. В. Старженецкийдің «Третейские и государственные суды. Проблема прав на правосудие» еңбегі, И. В. Рачковтың «Два решения международного суда» мақаласы қолданылды.
Жобаны жазуда қолданылған дерек көздер теориялық аспектілерді қамтуда қолданылды, көбісі өзінің жаңашылдығын жоғалтқанымен, сол уақыттағы көзқарастарымен танысуға мүмкіндік берді.
II бөлім. Төрелік келісімнің құқықтық сипаттамасы 1. 1 «Төрелік келісім» және «аралық келісім» ұғымдарының арақатынасының мәселеріТөрелік келісім - бұл дауларды төрелікке тапсыру туралы тараптардың еркін білдіруші келісім. Келісім барлық немесе белгілі бір дауларды, пайда болып қойған немесе болашақта пайда болуы мүмкін дайларды ғана ескеруі мүмкін.
Төреліктің құзыреттілігі халықаралық келісімнің - мемлекеттер арасындағы төрелік келісімнің ережелеріне негізделуі мүмкін. Мемлекет аралық келісім қаржы дауларының ұлттық қатысушылары мен келісімде көрсетілген төрелік органдар үшін де міндетті. Халықаралық келісімнің бар болған жағдайында тараптар дауды төрелікке беруден бет бұра алмайды, ал дәлірек айтқанда келісімде көрсетілгеннен бас тарта алмайды. Төрелік өз кезегінде дауды қарастырудан арнайы тараптардың келісімдерінің бар болуына сүйене отырып, бас тарта алмайды. 1
Ануров В. Н. ғалымның ойынша, арбитраждық келісімнің құқықтық табиғатына талдау берген кезде тек азаматтық құқықтың жалпы түсініктерін ғана емес (келісімнің маңызды шарттары ) сонымен бірге, арбитраждық және азаматтық іс жүргізудің (прорагациялық келісім) жалпы түсініктерін қолдану керек. Арбитраждық келісімнің міндетті және қосымша шарттары туралы айтуға болады. Келісімнің міндетті шарттары дегеніміз мұндай шарттардың болмауы тараптар келісімге келген жоқ және оны жарамсыз деп тануға негіз беретін шарттарды айтамыз. Міндетті шарттарға, тараптар қандай дауларды арбитраждық сотқа беретіндігі туралы және егер дау туған жағдайда тараптар істі арбитраждық соттың қарауына беретіндігі туралы шарттар. Арбитраждық келісімнің басқа шарттары қосымша болып табылады, яғни олардың жоқтығы арбитраждық келісімнің құқықтық табиғатына әсер етпейді. 2
Арбитраждық келісімге нысанынан басқа оның қолданылатын құқықтық нормаларымен белгіленген басқа да талаптар қойылады. Ең алдымен, арбитраждық келісім тараптардың құқықтық қатынастарынан туындаған дауларға байланысты жасалынуы керек. Арбитраждық келісімді тек әрекетке қабілетті тарап қана жасауы мүмкін, ал әрекетке қабілетсіз тараптың атынан келісімді оның өкілі жасайды.
Қазақстанда арбитраждық келісімді жасау туралы құқық қабілеттілікке байланысты қандай да бір шектеулер қойылмаған. Арбитраждық келісімдерді қазақстандық және шетелдік заңды тұлғалар, халықаралық ұйымдар мен бірлестіктер және жеке кәсіпкерлер де жасай алады.
Арбитраждық келісімді жасау кезінде тараптардың еркі болуы керек. Егер келісім мәжбүрлеу негізінде жасалынса, ол жарамсыз болып танылады. Арбитраждық келісімге сондай-ақ, даудың арбитражда қаралу жағдайлары талап ретінде қойылады. Әдетте заңнамада қандай даулар арбитраждық соттың қарауына жататындығы туралы көрсетіледі. Осыған байланысты арбитраждық келісімнің мерзімі де анықталады.
Төрелік келісімсіз халықаралық қаржы дауларының төрелік істі қарауы ҚР салымдарды өзара мадақтау мен оларды қорғау туралы басқа мемлекеттермен екі жақты келісімдерінде қарастырылған. Қазақстан мен Венгрия арасындағы келісімде келесі ереже бекітілген: салым салудан пайда болатын инвестор мен қабылдаушы тарап арасындағы даулар келіссөздер арқылы шешіледі. Егер алты айдың ішінде дау осылайша шешілмейтін болса, салымшы істі қарау үшін беруге құқылы:
- қабылдаушы мемлекеттің төрелігіне (төрелік кең мағынасында түсіндіріледі - тек ХКА емес, сонымен бірге мемлекеттік төрелік немесе тіпті жалпы құзыреттілігі бар құзыретті сот) ;
- Стокгольм сауда палатасының Төрелік институты;
- ЮНСИТРАЛ - дың үлгілік төрелік регламентіне сәйкес жасалған ad hoc төрелігі. 3
Осыған ұқсас ережелер Ресей мен Швеция арасындағы келісімде бекітілген, бірақ салымшыға дауды шешудің тек бір әдісі ұсынылған: ad hoc төрелігін жасау. Бұл халықаралық келісімдер тараптардың арасындағы төрелік келісімнің бар болуына қарай дауды төрелікке беруді мақсат етпейді.
Өзінің заңды табиғаты бойынша төрелік келісім жеке құқықтық келісім болып табылады, ол негізгі келісімге қатысты дербес сипатқа ие. Негізгі келісімге қатысты заңды автономдық, жеке сипат төрелік келісімнің өзіндік ерекшелігі болып табылады. Төрелік келісім құқықтық дербестілігіне, автономдылығына ие, сондықтан оның тағдыры мен заңды әрекет етушілігі негізгі келісімнің жарамдылығына тәуелсіз болып келеді. Егер төреліктің құзыреті төрелік ескерту ретінде келісімнің мәтінінде айтылса, бұл ереже ерекше мәнге ие, яғни төрелік келісім - келісімнің құрам бөлігі болып табылады.
Келісім міндеттемелерінің ортақ қағидаларына сүйене отырып, негізгі келісімді жарамсыз деп тану автоматты түрде оның кез-келген бөлігін жарамсыз деп тануға алып келуі мүмкін (соның ішінде төрелік келісім) . Тараптар тәуелсіз төрелік істі қарау құқығынан айрылады, соның ішінде келісімнің жарамдылығы мен одан шығатын міндеттемелердің жарамдылығы туралы мәселені қоса алғанда. Алайда ХКА негізін қалаушы қағидасы ретінде төрелік келісімнің заңды автономдылығы және төрелік істі қараудың принципиалды еріктілігі қызмет етеді.
Келісімді жарамсыз деп тану төрелік келісімнің күшінің жойылуына алып келмейді, келісімнің жарамсыздығымен байланысты мәселелерді қарастыру құқығынан арбитрлерді айырмайды. Бұл қағида көптеген ұлттық заңнамаларда, халықаралық келісімдерде, төрелік тәжірибеде бекітілген.
ҚР Сауда-өнеркәсіптік палатасы жанындағы Халықаралық коммерциялық арбитраж соты (ХКАС) төрелік келісімнің жарамдылығы негізгі келісімшарттың жарамсыздығымен абыройын түсірмейтін тәжірибені қолданады. Төрелік келісім негізгі материалдық-құқықтық шартқа тәуелді емес материалдық-процессуалдық шартты көрсетеді. Материалдық-құқықтық шарттың жарамдылығы немесе жарамсыздығы туралы мәселе өз бетімен заңды жарамды болатын материалдық-құқықтық шартты қозғамайды. Шарттың бөлігі болып табылатын төрелік ескертпе шарттың басқа шарттарына тәуелсіз келісім ретінде түсіндірілуі тиіс. Шарттың таяздығы туралы аралық соттың шешімі төрелік ескертпенің жарамсыздығына әкелмейді. 4
Мысалы, пайда болуы мүмкін даулар Алматы қаласындағы арбитраждық соттарда қаралады деп белгілеу арбитраждық келісімнің жарамсыздығын көрсетеді, өйткені Алматы қаласында мемлекеттік және коммерциялық институционалды арбитраждық соттардың саны өте көп болуы мүмкін. Мысал ретінде, ХКАС- тың 5 ақпан 1996 ж. № 57/95 ісі бойынша шешімін келтірейін: «талапкердің берген талап арызындағы келісімнің ішінде келіседей арбитраждық ескертпе болған: «осы шарттан туындайтын барлық даулар мен келіспеушіліктер, егер оларды бейбіт жолмен шешу мүмкін емес болса, ондай істер арбитраждық сотқа беріледі. Арбитраж Мәскеу қаласында орналасқан және сауда палатасының ережелері мен рәсімі бойынша шешіледі». Арбитраждың шешімі тараптар үшін міндетті болады. Тараптар арасындағы контрактінің ішіндегі арбитраждық ескертпені түсіндіруде тараптардың ХКАС туралы айтып отырғандығын және ешқандай дәлелдемелер берілмегендіктен, ХКАС бұл келісімнен туындайтын дауларды қарауға құзыреті жоқ екендігін айтты.
Келтірілген мысалдан көрінетіндей, институционалды арбитраждың атауын толығымен көрсетпеу, арбитраждық мекеменің туындаған дауды қараудан бас тартуға және жауапкердің тұрғылықты жеріндегі ұлттық сотқа берілуіне әкеп соғуы мүмкін.
Арбитраждық іс жүргізу орны да маңызды талаптардың бірі болып саналады. Дауды қарау қай жерде жүргізілетіндігіне қарай іс жүргізудің өзі, қолданылатын процессуалдық құқық, төрешілерді таңдау, үшінші елдерде арбитраждық шешімдерді мәжбүрлеп орындату мүмкіндігіне байланысты болады. 5
... жалғасыСіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz