Ағылшын тілі сабағында аутенттік материалдарды қолдана отырып сөйлеу қабілетін қалыптастыру

Пән: Тілтану, Филология
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 63 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Ағылшын тілі сабағында аутенттік материалдарды қолдана отырып сөйлеу қабілетін қалыптастыру.

Мазмұны

Кіріспе3

1 Аутентикалық материалдар қолдану арқылы мектеп балаларын ағылшын тілде сөйлеу шеберліктерін қалыптастырудың теоретикалық негіздері6

1. 1 7 сынып оқушыларының сөйлеу қабілетін қалыптастыру негіздері6

1. 2 Оқушылардың ағылшын тілі сабағында сөйлеу қабілетін дамытуына арналған аутенттік материалдардың түрлері14

1. 3 Ағылшын тілі сабақтарында аутентикалық материалдармен сөйлеу қабілеттерін оқытуға арналған әдістер18

2 Аутентикалық материалдар қолдану арқылы мектеп балаларын ағылшын тілде сөйлеу шеберліктерін қалыптастыру әдістемесі34

2. 1 7 сынып оқушыларының сөйлеу қабілетін қалыптастыру әдістемесі34

2. 2 7 сынып оқушыларының сөйлеу қабілетін қалыптастыратын жаттығулар комплекс46

2. 3 Ағылшын тілі сабағында аутенттік материалдар арқылы эксперименттік оқыту (практика өткен мектептер негізінде) 52

Қорытынды58

Қолданылған әдебиеттер тізімі61

Кіріспе

Заманауи лингвистика ғылымында «сөйлеу» термині екі түсінік береді: қысқаша және толық. «Сөйлеу» терминінің қысқаша түсінігі тек сөз дыбысының сөйлеуымен ғана шектеледі. Бұл терминнің толық түсінігі кезінде ол тілдің фонетикалық құрылымының барлық компоненттерін қосып алады:

- оның дыбыстық құрамы, яғни оның сегменттік фонемалардың жүйесін сол немесе басқа фонемалардың аллофондары (түстері, нұсқалары) болатын нақты дыбыстар түрінде іске асыру;

- тілдің буын құрылымы (буын жасалу және буынға бөлу) ;

- сөздік екпін;

- интонация - бұл терминнің де кең мағынада, яғни сөйлеудің фразалық әуен, фразалық екпін, қарқын, үзіліс, ырғақ және дауыс ырғағының сөйлеуының диалектикалық бірлігі.

Тіл сөзде айтылатын және естілетін дыбыстардың материалды формада болса, адамдардың араласуының негізгі құралы болып келуі мүмкін, сөйлеуды игеруімен оның барлық функцияларында тілдің қолдануы үшін қажет. Сөз психологиясында сөйлеу жазба түрде сиякты өз ішінен ішкі артикулярлық оқу кезіндегідей жазатын және оқитын адамның миында болады, бірақ ол ана тілде сөйлегендей басқа тілде де дауыстап сөйлеу мен оқу кезінде болады. Сөйлеудің сыртқы көрінісінен (сөйлеу және дауыстап оқу кезінде) ғана емес, сонымен қатар ішкі (жазу және өз ішінен артикулярлық оқу кезінде) шетел тілдің сөйлеуына кез келген оқыту мекемесінде, әсіресе шетел тілдерді оқытатын орта мектептерде оқытудың зор маңыздылығы туралы қорытынды шығады.

Орта мектептер үшін шетел тілдер бойынша бағдарлама (шетел тілі бойынша орташа (толық) жалпы білімнің білім стандарты бойында) оқушыларды шетел тілде сөз қызметінің барлық түрлерін, сол сияқты сөйлеу және дауыстап оқуға оқытуды (белгілі бір шекте) көздейді. Бәрін оқытуы үшін, әсіресе шетел тілде сөз қызметінің соңғы екі түрі бойынша үздіксіз талаптар шетел тілде сөйлеуына сәйкес оқыту болып табылады. Осылайша, шетел тілді сөйлеуына оқыту - бұл сонымен қатар бағдарламалық талап.

Осыған байланысты соңғы жылдары шетел тілдерді оқыту әдістемесінде аутенттік мәселеге орасан мән бөлінуде екендігін айту орынды. Ағылшын тіліндегі «аутенттік» сөзінің аудармасы «табиғи» дегенді білдіреді. Бұл термин сабақта пайдаланатын мәтіндердің сипаттамасы үшін жиірек қолданылады. Аутенттік ретінде оқыту мақсатында алғашында арналмаған мәтінді дәстүрлі қабылдауға болады. Дегенмен «аутентика» түсінігі оқыту үдісінің басқа да жақтарында таралған.

Тақырыптың өзектілігі: Аутентикалық материалдарды толығымен зерттеп, ағылшын тілін сабағында оқушыларда сөйлеу қабілетін қалыптастыруда олардың алатын рөлін зерттеу, жаңа әдістер ұсыну.

Зерттеу жұмысының мақсаты: заманауи кезеңде сөйлеу дағдыларын қалыптастыруға арналған аутенттік материалдарды пайдалану мүмкіндігін қарастыру.

Қойылған мақсатқа келесі міндеттерді орындағаннан кейін ғана жетуге әбден болады:

- ағылшын тілі сабағында аутенттік материалдарды қолдана отырып сөйлеу қабілетін қалыптастырудың теоретикалық негіздерін қарастыру;

- 7 сынып оқушыларының сөйлеу қабілетін қалыптастыру негіздерін, шет тілінде сөйлеу және оның түрлерін зерттеу;

- мәтіннің аутентикалылығы және оның қабылдануы, оқу тапсырмаларының аутентикалылығы, әлеуметтік контекстінің аутентикалылығы, оқу мәтінінің әдістемелік аутентикалылығын талдау;

- ағылшын тілі сабағында аутенттік материалдарды қолдана отырып сөйлеу қабілетін қалыптастыру әдістемесін жасау;

- 7 сынып оқушыларының сөйлеу қабілетін қалыптастыратын жаттығулар комплексін жасау.

Зерттеу жұмысының нысаны: орта мектепте шетел тілі сабақтарында сөйлеудің кезінде фонетикалық дағдыларының қалыптасуына арналған аутентикалық мәтіндердің негізінде әдістеме дайындау.

Зерттеу жұмысының пәні: орта мектепте шетел тілі сабақтарында сөйлеу дағдыларын қалыптастыруға көмектесетін аутенттік материалдар.

Зерттеу жұмысының болжамы: мектепте шетел тілі сабақтарында аутенттік материалдарды пайдалану оқушыларда сөйлеу дағдыларының қалыптасуы кезінде негізгі фактор болып табылады.

Зерттеу жұмысын жазу барысында келесі әдістер қолданылды:

Салғастырмалы - дипломдық жұмыстың тақырыбында белгіленген мәселелер айнасында әдістемелік материалдарды және зерттеушілердің көзқарастарын зерттеу;

Салыстырмалы - ағылшын тілінен әр түрлі авторлардың оқу құралдарын сол оқу құралдарында аутенттік материалдардың ең көп қолданған коэффициентті анықтау мақсатында зерттеу;

Тәжірибелік - орта мектепте оқу практикасы уақытында шетел тілі бойынша оқыту сабақтарын жүргізу кезінде аутенттік материалдарды пайдалану, нәтижелерді сипаттау және жалпылау.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы: заманауи кезеңде аутентика мәселесі оқу құралдарында және ғылыми басылымдарда аса үстіртін қарастырылады. Оның болуы, бәлкім, шетел тілі сабақтарында сөйлеу дағдыларының қалыптасуы кезінде аутенттік материалдардың практикалық мағынасы ешкімде де күдік келтірмеуінде байланысты болар, осындай материалдарды пайдаланудың нақты нәтижелері бізбен қарастырылған зерттеулердің ешқайсысында көрсетілмеген. Сондықтан біз зерттеу жұмысының ағылшын тілі сабағында аутенттік материалдарды қолдана отырып, сөйлеу қабілетін қалыптастыруға арналған әдістеме жұмысын дайындадық.

Зерттеу жұмысының теориялық құндылығы: мұнда көрсетілген бақылаулар мен тұжырымдар ағылшын тілін орта мектепте оқыту сабақтарында күнделікті қолданысқа енгізуге мүмкіндік береді. Бұл жұмыс істейтін болашақ шет тілі пәнінің оқытушылары үшін маңызды болып келеді.

Зерттеу жұмысының практикалық құндылығы мынаған негізделген: зерттеудің нәтижелері ағылшын тілі практикалық курстарында, жалпы шет тілін меңгеру саласында, арнайы курстар мен арнайы семинарларда, дипломдық, курстық жұмыстарда қолданыла алады.

Зерттеу жұмысының құрылымы зерттеудің мақсаты мен міндеті арқылы анықталады. Зерттеу жұмысы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттерден тұрады.

1 Аутентикалық материалдар қолдану арқылы мектеп балаларын ағылшын тілде сөйлеу шеберліктерін қалыптастырудың теоретикалық негіздері 1. 1 7 сынып оқушыларының сөйлеу қабілетін қалыптастыру негіздері

Қазіргі Қазақстандық қоғам көпұлттық, көптілділік және көпмәдинеттілік жағдайда. Сондықтан осы қоғамға бейімделген көп тілді меңгерген мәдениетті тұлға қалыптастыру - өзекті мәселелердің бірі. Еліміздің Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Қазақстан халықтары Ассамблеясының ХІІ сессиясында сөйлеген сөзінде: «Біз алдағы уақытта осы алған бағытымыздан таймай әлемдік биіктерді бағындыра беретін боламыз. Сондай биік белестердің бірі - Қазақстанның дүние жүзіндегі бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына кіруі. Ол мақсатқа жету үшін, ең алдымен, әрбір қазақстандық бәсекеге қабілетті болу керек» деген болатын. Сонымен қатар осы мақсатқа жету жолдарымен де таныстырып өтті. Тіл мәселесін сөзге тиек ете отырып, Н. Ә. Назарбаев қазақстандықтардың жаңа ұрпағы ең кем дегенде үш тілді біліп, қазақ, орыс және ағылшын тілдерін еркін білу тиіс екендігін айтты. Сонымен қатар ағылшын тілін кеңінен білмейінше, ұлттың бәсекеге шынайы қабілеттілігі туралы айту қиын болатындығын ескерте отырып, барлық ата-аналарды балаларын үш тілде оқытуға шақырды.

Адам өзінің өмір қажетін өтеуге байланысты басқа біреулермен пікірлеседі, ой алмасады. Бүл үшін сол ұлттың, тілдің грамматикалық ережелеріне сәйкес сөз тіркестерін пайдаланады.

Адам баласының сана-сезімінің дамуында дыбысты тілдің пайда болуының маңызы зор болды. Сөйлеудің пайда болуы нәтижесінде адам организмі анатомиялык өзгерістерге түсіп, дыбыс артикуляциясына қабілеті бар сөйлеу аппараты жасалды. Осының арқасында адам жеке дыбыстарды ғана емес, түрлі дыбыс тіркестерін, тиісті мән-мағынасы бар сөздерді айта алатьн қабілетке ие болды. Сөйлеу адам санасының басты белгісі. Ол бізді жануарлар дүниесінен ерекшелендіріп тұратын негізгі жан куаты. Сөйлеу мен сананың пайда болып, біртіндеп қалыптасуын тек биологиялық жағдайлардан емес, ең бастысы қоғамдық-әлеуметтік, тарихи факторлардан іздестіруіміз қажет. Сана мен тіл адамзат қоғамының тарихи дамуының, олардың іс-әрекетпен айналысуының, еңбек құралдарын жасап, пайдалана білудің нәтижесі.

Тіл, сөйлеу ежелден бері жеке адамның да, қоғамдық ой-санасын дамытып жетілдіруде аса маңызды рөл атқарады. Сөз ойлы да, мәнерлі де болуы тиіс. Әйтпесе, ол көздеген мақсатына жете алмайды. Тіл арқылы жеке адамның тәжірибесі, санасы ұжымның басқа мүшелерінің игілігіне айналады. Ал жеке адамның жеке санасы да сыртқы ортаның ыкналымеп, оқу-тәрбие процесінің әсерінің нәтижесінде үздіксіз дамып отырады. Бүл екеуінің дамуы бір-бірімен шарттас. Адамдардың арасында қатынас құралы ретінде тілдің қызмет атқаруы, оның негізгі қызметі. Тіл сондай-ақ, адам сана-сезімінің, психологиясының көрсеткіші де. Тіл адамды қимыл-әрекетке де итермелейді. Бұл оның атқаратын екінші қызметі. Тілдің бұл екі қызметі өзара тығыз байланыста болады. Олар үнемі қатарласа, бірі екіншісін демеп, кейде қарама-қарсы бағытта жүріп отырады. Мәселен, «Мұғалім келді» деген сөйлем-де мұғалімнің келгені жөнінде айтылса, «мұғалім келді ме?» деген сөйлем екінші бір адамды осыған жауап қайтаруға мәжбүр етеді.

Әрбір адам кішкентай кезінен бастап айналасындағы адамдармен пікірлеседі, өзінің күнбе-күнгі сөйлеу тәжірибесінде тілдің мағыналық жағын меңгереді, біртіндеп сөздік қоры молайып отырады. Алғашқы кезде бала көптеген дыбыстарды, жеке сөздерді үлкендерге еліктеу арқылы үйретеді. Осы кездегі сөздері көбінесе жеке, нақтылы болып келеді. Өсе келе өз ана тілінің негізгі сөздік қорын, сол тілдің ішкі заңдылықтарын үйренеді, кейін есейе келе тілдің дамуы қоғам дамуының көп ғасырлық тарихи кезеңдерінде қалыптасып отыратын құбылыс екенін аңғарады.

Тіл арқылы ойымызды басқа біреуге жеткізуді сөйлеу деп атайды. Сөйлеу - пікір алысу процесінде жеке адамның белгілі тілді пайдалануы. Бір тілдің өзінде сөйлеудің сан алуан формалары болуы мүмкін. Сөйлеу жеке адамдардың арасындағы озара түсінуді реттестіру үшін, пікір алысу үшін қызмет етеді. Сөйлеу процесі арқылы адам өзінің білімін, практикалық тәжірибесін байытын қана қоймай, сонымен қатар ғасырлар бойы жинақталған қоғамдық тәжірибе меңгеруге де мүмкіндік алады. Ойдың тілі сөз. Біз сөз арқылы ғана неше түрлі ойымызды сыртқа білдіре аламыз.

Сөзді қабылдау және оны ұғыну бір-бірімен тығыз байланысты. Сөзді дұрыс қабылдамай тұрып, оны ұгынуға болмайды. Жеке сөздерді қабылдаудың өзі оны ұғынуды қажет етеді. Қабылдау мен ұғыну бір мезгілде жүріп отырады, бірінсіз-бірі іске аспайды. Интонацияны қабылдау сөйлеу аппаратында, адамның мәнерлі қозғалыстарында түрліше реакция тудырады. Мәселен, бұйрық интонаңиясы бойынша іс орындалса, тілек интонациясына келісу немесе келісушілік білдіреді. Адамға тон сөйлеу әрекетінде екі сипат болуы шарт. Бұларсыз сөйлеу өзінің қызметін дұрыстап атқара алмайды. Мұның біріншісі - сөйлеудің мазмұндылығы, екіншісі - оның мәнерлілігі делінеді. Сөйлейтін сөзде мазмұн болмаса, ол өзіндік сөздік мәнін жояды. Сөздің мазмұндылығы дегеніміз екінші біреуге жеткізілетін ойдың айқындығы. Ойы таяз кісі бос сеөді болады, оның сөзі де айқын, таза болмайды.

Сөйлеу әрекеті тиісті анатомиялық аппараттардың (тіл, ерін, таңдай, ауыз қуысының бұлшық еттері т. б. ) дұрыс қызмет істеуін қажет етеді.

Сөйлеу әрекеті үлкен ми сыңарларының анализдік, синтездік қызметінің нәтижесі. Бүл, біріншіден, сөйлеу органдарындағы қозғалыстарды, жазылған әріптердің түрлерін, тілдегі дыбыстарды нәзік талдаудан; екіншіден, сөздік сигналдардың байланыстырғыш элементтерін байланыстырудан көрінеді. Физиологиялық тұрғыдан сөздің мәнін И. П. Павлов былай түсіндіреді: «Егер айналадағы дүниеден алынатын біздің түйсіктеріміз бен елестеріміз шындықтын бірінші сигналдары болып табылатын болса, онда тіл ең әуелі сөйлеу органдарынан ми қабығына баратын кинестезиялық тітіркенулер, екінші сигналдар - сигналдардың сигналы болып табылады. Олар шындықтан дерексіздену болып табыладі да, жалпылауға мүмкіншілік береді, ал бұл соңғы бізге ғана тән ең жоғары ойлауды құрайды».

Француз ғалымы Брока «адамдардың ми сыңарларының сол жақ бөлігінде (маңдай қыртысының төменгі жағында) адамның дыбыстап сөйлей алуын басқарып түратын жүйке орталығы бар, ал сөзді қабылдау көптеген анализаторлардың (көру, есту, қозғалыс т. б. ) бірлескен қызметін қажет етеді» дейді. Неміс ғалымы Верникс басқа біреудің сөзін есіту мидың сол жақ сыңарындагы самай бөлігінің арт жағында орналасқан жүйке орталығының қызметіне байланыстылығын айтады.

Адам сөзі байлығының бір себебі-адамдардың өзара сөйлесуі үшін жоғары дамыған және өте нәзік анатомиялық - физиологиялық (сөйлеу мүшесі) апаратының болуында. Бұл аппарат біздің ертедегі ата-бабаларымыздың біртіндеп адамға айналу процесінде пайда болған. Ф. Энгельс: «маймылдың жетілмеген көмекейі неғұрлым дұрыстап модуляция жасау үшін модуляция жолымен ақырындап, бірақ үнемі өзгере берді, ал ауыз органдары бірте-бірте бір оның дыбыстан соң бір анық дыбыс шығаруды үйренді» - деп жазды.

Егер түйсіктер, қабылдаулар және елестер - бірінші исгнал системасына жатса, онда өзінің дамыған түрінде тек адам баласына ғана тән сөйлеу екінші сиганал системасына жатады. «Адамның жануарларда соншама мөлшерде болмайтын маңдай бөлігінде екінші бір сигнал системасы бірінші системаның сигналдануы - сөйлеу қолдан қосылып қойылғандай», - деп жазды И. П. Павлов . Ғалымның айтуына қарағанда, адамдарда айтқанда сөз ретінде естіліп те, көрініп те тұратын бірінші сигналдың сигналы екінші дәрежелі сигнал пайда болып, дамып, әрі төтенше жетіле түсті. Сөйлескен кезде біз басқа адамдарға қаратып сөз айтамыз, сондай-ақ, басқа біреулердің бізге айтқан сөздерін таңдап қабылдаймыз.

Сөйлеудің қозғау орталығы (тілді, көмекейді және басқа да сөйлеу мүшелерінің қозғаласын басқаратын) мидың маңдай қатарларының төменгі жағында орналасқан. Сөйлеуді қабыс алатын орталық (есту орталығы) мидың сол самай жағында орналасқан.

Сыртқы естіртіп сөйлеуді сыртқы сөйлеу деп атауға болады. Бірақ та, айланған кезде іштей сөйлеуді де пайдаланамыз деп жоғарыда айтқанбыз. Мұндай сөйлеуді ішкі сөйлеу деп атайды.

Сыртқы сөйлеу ауызыша және жазбаша түрде болады. Ауызша сөйлеу, өзінің аты көрсетіп тұрғандай, бір адамның сөйлеуі болады - Әдетте бұл сөйлеу (лекция, баяндама, әңгіме т. б. сияқты) басқа да адамадарға тыңдаушыларға қаратылып айтылады, сонымен қатар тыңдаушылар жоқ жерде де, адам өзін-өзі дыбыстап сөйлеуі мүмкін. Монологтың сөйлеу тыңдаушыларға арналған кезде, оларды көбіне қалуы тиіс. Сондықтан да басқаларға сөйлеп тұраған адамның оның сөзіне жұрт назарын қалай аударып отырғанын ескеруі қажет.

Мұғалімнің сабақты түсіндіруі де монолог түрінде болуы мүмкін. Бастауыш кластарда сөйлеудің монологтық түрлерін шамадан тыс қолдана берудің қажеті жоқ екенін айтып кеткен жөн. Жас оқушылар сабақты лекция түрінде түсіндіргеннен гөрі, оны өзара әңгіме ретінде түсіндіргенде, анағұрлым жақсы таңдап, түсініп, меңгеріп алады.

Екі адамның, не болмаса одан да көп адамдардың өзара әңгімелесуін диалогтық сөйлесу дейді. Әдетте сөйлесушілердің сөзі алма-кезек келіп отырғандықтан монологтық сөйлеу тәрізді ұзақ болиайды. Диалогтық сөйлеу кей кездерде пікір таласа, диспут, түрінде болып, соның барысында кейбір мәселенің анықталуы мүмкін.

Тілдің фонетикалық құралдарын игеру маңыздылығы былайша түсіндіріледі: дыбыстық тіл әрқашан адам қоғамының жалғыз тілі болып келеді. Демек, кез келген ой тілдің дыбыстық бұлтшасы арқылы беріледі және қабылданады. Сонымен қатар, тілдің фонетикалық жүйесін игеру оқуға және жазуға қажет. Кеңес психологтары мен физиологтарымен жасалған көптеген тәжірибелік жұмыстар адам үшін фонематикалық есту және берік ішкі есту көріністердің қажеттілігін орнатты, себебі олардың болуына байланысты адам дұрыс оқып және жаза алады. Аталмыш зерттеулер фонематикалық есту және дыбыстарды артикуляциялауға қабілеттілігінен айырылған адам толығымен оқу және жазу дағдыларын жоғалтады.

Оқу барысында игерілген басқа тілдік сөйлеудің екі түрі бар: 1) орфоэпикалық сөйлеу және 2) аппроксимді сөйлеу, яғни орфоэпикалық сөйлеуге сол немесе басқа дәрежесіне жақын сөйлеу.

Басқа тілдік орфоэпикалық сөйлеу - бұл сол тілде сөйлеушінің сөйлеуінің практикалық түрде әдеби (стандартты, үлгілі) сөйлеуімен сәйкес келетін сөйлеу. Орфоэпиялық сөйлеуді әдетте арнайы тілдік (жоғары әсіресе) оқыту мекемелерде оқитындар иемденеді, бірақ бәрі емес, тек өзінің басқа тілде сөйлеуіне күш бөліп тырысатын және жақсы фонетикалық қабілеттіліктеріне ие адамдар ғана иемденеді. Дегенмен орфоэпиялық сөйлеуді игеру міндет емес. Барлық осындай мақсаттарға аппроксимді сөйлеуді игеру жеткілікті [1, б. 46] .

Аппроксимді сөйлеу әдеби сөйлеуде сияқты фонологиялық қателіктері жоқ. Бірақ ол соңғысынан аталмыш тілде ауызша сөйлеу және дауыстап оқуды түсінуге мүмкіндік беретін сондай сапада және мөлшердегі фонологиялық емес қателіктердің болуымен ерекшеленеді. Бұл анықтаманың түсінігі «фонологиялық-фонологиялық емес қателіктер» терминдер мағынасының білім жобалайды. Фонологиялық қателіктерге бір фонеманың (ойды бөлетін дыбыстың) екіншісіне ауысуын жатқызады, қорытындысында бір сөз тыңдаушымен басқа сөз болып келеді, мысалы table [t] - үстел, бірақ cable [k] - кабель. Фонологиялық емес қателіктерге бір фонеманың аллофонның (түсі, нұсқасы) осы фонеманың басқа аллофонына ауысуы жатады, мысалы table сөзіндегі [t] фонеманың альвеолярлы түсі осы фонеманың тіс түсімен ауысады. Фонологиялық емес қателіктер сөздердің араласуына әкеп соқтырмайды, дегенмен олардың көп мөлшерде болуы қиындатады, ал кейде ауызша сөйлеу және дауыстап оқуды мүлдем түсінбеуге әкеп соғады.

Тілдік емес оқыту мекемелерде, оған қоса орта мектептерде оқитын негізгі көпшілігін басқа тілдік орфоэпиялық сөйлеуге оқыту мүмкін емес. Мұндай мүмкін еместіктің негізгі факторы көпшілік мектептерде шетел тілді оқытуға оқыту сағаттарының аз бөлінуіне байланысты, сондықтан орта мектеп шетел тілді оқып жүрген оқушыларды осы тілдің аппроксимді сөйлеуді ғана оқыта алады.

«Аппроксимді сөйлеу» түсінігі және тілдік емес оқыту мекемелердің оқушыларын аппроксимді басқа тілдік сөйлеуге ғана оқытуға негізделуі шетел тілдерді оқыту облысындағы кеңес мамандарына тиесілі.

Дегенмен бұл идеяларды өңдеу енді басталуда, және осы сызық бойынша көбі жасалмады. Көбінесе, аппроксимді сөйлеудің нақты және толық ғылыми анықтамасы жоқ, оның көлемі бекітілмеген, оның түрлері, дәрежесі немесе өрбуі анықталмаған.

Ағылшын аппроксимді сөйлеудің көлемі, яғни ағылшын тілінің қандай фонетикалық құбылыстары, мысалы ағылшын фонемалардың аллофондарының қандай сипаттамаларын орфоэпиялық сөйлеу немесе аппроксимді сөйлеуге жатқызатынын аталмыш құралдың теориялық бөлімінде бекітіледі.

Аппроксимді сөйлеудің кейбір түрлері, дәрежесі немесе өрбуі анықтамасы төменде келтірілген.

Бәрінен де бұрын аппроксимді сөйлеудің түрлерін олардың орфоэпиялық сөйлеуге жақын шеткі нүктелері немесе дәрежелері бойынша бөліп қою керек. Осындай болатындар: 1) орфоэпиялық сөйлеуге аса жақынырақ емес және «минимальды аппроксимді сөйлеу» атауына келетін аппроксимді сөйлеу және 2) орфоэпиялық сөйлеуге аса жақынырақ және «максимальды аппроксимді сөйлеу» атауына келетін аппроксимді сөйлеу.

Минимальды аппроксимді сөйлеу деп фонологиялық қателіктерден толық тәуелсіз, бірақ құрамында фонологиялық емес қателіктердің көп мөлшері, оған қоса өрескел фонологиялық қателіктер де (соңғылары практикалық бөлімде көрсетіледі) болатын аппроксимді сөйлеу атайды [2, б. 89] .

Максимальды аппроксимді сөйлеу деп фонологиялық және өрескел фонологиялық емес сөйлеулерден толық тәуелсіз, бірақ ұсақ фонологиялық емес қателіктердің кейбір мөлшері болатын аппроксимді сөйлеуді атайды. Осы екі шеткі нүктелердің арасында жатқан аппроксимді сөйлеудің орфоэпиялық сөйлеуге қалған жақындығының дәрежесі соншалықты әр түрлі және сан алуан, олардың өрбуі немесе жіктеуін бекіту мүмкін емес.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.