Жыныс бездері және плацента гормондары



І. Кірісепе
ІІ.Негізгі бөлім
1. Жыныс бездері
2. Жыныс гормондарының ісері
3. Плацента
4. Плацента гормондары
ІІІ. Қорытынды
Жыныс бездері – гонадалар (грекше gone – пайда болу, aden – без) аралас сөлініс бездері болып есептеледі. Олардың сыртқы сөліністік қызметі жыныс жасушаларын жасау және шығару. Еркек организміндегі ұрық жолында сперматозоидтар, ал ұрғашы организмдегі аналық безде жұмыртқа жасушалары пісіп жетіледі. Демек, жыныс бездерінің негізгі қызметтерінің бірі – көбею немесе репродуктивтік қызметі. Сонымен қатар, бұдан кем түспейтін эндокринді қызмет атқарады. Зат алмасу, көбею жыныс белгілерін ажыратуынан (деференция) бастап, ұрықтың пайда болып, дамып, тууына дейінгі көптеген үрдістерді реттейтін жыныс гормондарын шығарады. Жыныс бездерінде жыныс гормондары және жыныс жасушалары түзіледі. Жыныс бездері аталық және аналыұ жыныс гормондарын бөледі.аталыұ жыныс гормондары ұрық жолының интерстициалдытіндерінің ерекше- Лейдиг жасушаларынан жасалады. Бұл гормондар андрогенді деп аталады. Аталық жыныс гормондары – тестостерон. Бұдан басқа да бұған қарағанда белсенділігі сәл тқмен гормондар бар – андростерон, эпитестостерон. Андрогенді гормондармен қатар, ұрық жолында аздап аналық жыныс гормоны – эстерогендер және прогестерон бөлініп шығарылады.Жыныс жұмыртқаларының негізгі құрлымы – фолликула, оның ішінде жұмыртқа жасушасы пісіп жетіледі.Пісіп жетілген фолликула граафты көпіршік деп аталады.Ол жарылғанда, одан жұмыртқа жасушасы шығады.Бұл – овуляция деп аталады.Жыныс ағзалары жетілген әйелдерде овуляция ай сайын қайталануы мүмкін.Жыныстық оралым (ЦИКЛ)27-28 күнге созылады.Оны 4 кезеңге бөледі.1)овуляцияға дейінгі;2)овуляция кезіндегі;3)овуляциядан кейінгі;4)тыныштық кезең. Жыныс циклінің әртүрлі кезеңдерінде жыныс жұмыртқаларында өзінің физиологиялық ерекшеліктері жағынан әртүрлі гомондар түзіледі(синтезделеді).Жұмыртқа жасушасы пісіп жетілген кезеңде фолликула – эстроген (грек. Oistros – ағу, genes – тудыратын деп аталатын гормандарды жасап шығарады. Бұл гормондарға эстродиол және белсенділігі төмен эстрон мен эстриол жатады. Сол жерде аздап тестостеронда жасалады. Жыныс жұмартқасының сары денесінде гестогендер(латын. Gestatio- жүктіліктің дамуына жақсы әсер ететін гормондар ) жасалады. Сары дененің негізгі гормоны – прогестерон.
1. «Адам физиологиясы» Х.Қ.Сәтбаева., А.А.Өтепбергенов., Ж.Б.Нілдібаев. Алматы, 2005
2. «Медициналық биология және генетика» С.А.Әлибаев., Е.О.Қуандықов. Алматы 2004
3. «Цитология,Эмбриология және Гистология» Ж.О.Аяпова., Алматы, 2007
4. «Основы физиологии человека» Н.А.Агаджанян. И.Г.Власова., Н.В.Ермакова., В.И.Торшин., РУНД, 2003
5. «Адам анатомиясы» А.Рақышев., Алматы, 2004

Пән: Медицина
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:

І. Кірісепе

ІІ.Негізгі бөлім

1. Жыныс бездері

2. Жыныс гормондарының ісері

3. Плацента

4. Плацента гормондары

ІІІ. Қорытынды

Жыныс бездері – гонадалар (грекше gone – пайда болу, aden – без)
аралас сөлініс бездері болып есептеледі. Олардың сыртқы сөліністік қызметі
жыныс жасушаларын жасау және шығару. Еркек организміндегі ұрық жолында
сперматозоидтар, ал ұрғашы организмдегі аналық безде жұмыртқа жасушалары
пісіп жетіледі. Демек, жыныс бездерінің негізгі қызметтерінің бірі – көбею
немесе репродуктивтік қызметі. Сонымен қатар, бұдан кем түспейтін
эндокринді қызмет атқарады. Зат алмасу, көбею жыныс белгілерін ажыратуынан
(деференция) бастап, ұрықтың пайда болып, дамып, тууына дейінгі көптеген
үрдістерді реттейтін жыныс гормондарын шығарады. Жыныс бездерінде жыныс
гормондары және жыныс жасушалары түзіледі. Жыныс бездері аталық және аналыұ
жыныс гормондарын бөледі.аталыұ жыныс гормондары ұрық жолының
интерстициалдытіндерінің ерекше- Лейдиг жасушаларынан жасалады. Бұл
гормондар андрогенді деп аталады. Аталық жыныс гормондары – тестостерон.
Бұдан басқа да бұған қарағанда белсенділігі сәл тқмен гормондар бар –
андростерон, эпитестостерон. Андрогенді гормондармен қатар, ұрық жолында
аздап аналық жыныс гормоны – эстерогендер және прогестерон бөлініп
шығарылады.Жыныс жұмыртқаларының негізгі құрлымы – фолликула, оның ішінде
жұмыртқа жасушасы пісіп жетіледі.Пісіп жетілген фолликула граафты көпіршік
деп аталады.Ол жарылғанда, одан жұмыртқа жасушасы шығады.Бұл – овуляция деп
аталады.Жыныс ағзалары жетілген әйелдерде овуляция ай сайын қайталануы
мүмкін.Жыныстық оралым (ЦИКЛ)27-28 күнге созылады.Оны 4 кезеңге
бөледі.1)овуляцияға дейінгі;2)овуляция кезіндегі;3)овуляциядан
кейінгі;4)тыныштық кезең. [i]Жыныс циклінің әртүрлі кезеңдерінде жыныс
жұмыртқаларында өзінің физиологиялық ерекшеліктері жағынан әртүрлі гомондар
түзіледі(синтезделеді).Жұмыртқа жасушасы пісіп жетілген кезеңде фолликула –
эстроген (грек. Oistros – ағу, genes – тудыратын деп аталатын гормандарды
жасап шығарады. Бұл гормондарға эстродиол және белсенділігі төмен эстрон
мен эстриол жатады. Сол жерде аздап тестостеронда жасалады. Жыныс
жұмартқасының сары денесінде гестогендер(латын. Gestatio- жүктіліктің
дамуына жақсы әсер ететін гормондар ) жасалады. Сары дененің негізгі
гормоны – прогестерон.

Аталық жыныс бездерінде (testis) ерлердің жыныс жасушалары

Жыныс гормондарынң әсері.

1.Денеде зат алмасуды анаболизмдік (ассимиляция) үрдістерін күшейтеді.
Яғни күрделі органикалық қосылыстарлдың түзілуін күшейтеді, белок, соның
ішінде фергменттердің де жасалуын жоғарылатады. Осыған байланысты дене
салмағы артады, себебі бір қатар тілдердің жүрек, сүйек, қаңқа бұлшық
еттері, бауыр, бүйрек салмағы артады. Оң азот байланысы пайда болады. Жас
организмдердің бойының өсуін тездетеді. Кальций мен фосфордың сүйекте
жиналуына байланысты сүйек тінінің минералдануы күшейеді. Ферменттер
санымен белсенділігінің артуы тотығу – тотықсыздануды, негізгі алмасуды
күшейтіп, осыдан бөлініп шыққан энаргия түрлі жасалу үрдістерге жұмсалады.

2. Екінші жыныс белгілерінің дамуына, пайда болуын көмектеседі. Олар
тиісті жынысты сипаттайды – жыныс мүшелерінің өсіп дамуы, түкпен май
қааттарының пайда болуы, қаңқа дамуы т.б үрдістерді қамтамасыз етеді.

3. Жүйке жүйесі мен жоғары жүйке қызметіне әсер етеді. Ұрпақ жаңғырту
жүесінің барлық бөліктері қызметінің белсенділігін қамтамасыз етеді.
Сексуалдық, яғни жыныстық көңіл-күйдің дамуы негізінен жыныс гормондарының
қандағы деңгейімен анықталады. Бойдың өсуі, дененің қалыптасуы, тәртіппен
өзін-өзі ұстауығ екінші жыныс белгілерінің пайда болып дамуы жыныс
бездеріне байланысты екені белгілі, әр түрлі мақсаттармен жыныс бездерін
сылып алып тастағанды (кастрация) пайда болатын өзгерістер жан-жақты
зерттелінген. Ауыл шаруашылығында майлы семіз ет, жұмысшы мал алу үшін
кастрация жүргізіледі. Организмді жасарту мақсатымен және кәрілік аруларды
емдеу үшін, кейде тері астына жыныс бездерін тіккен немесе жыныс бездерінің
сықпасын енгізген. Жалпы физиологиялық әсерінен басқа жыныс гормондарның
арнайы әсері де бар. Ең алдымен әелдердің жыныс бездері гормондарымен
тікелей байланысты, себебі олар әр түрлі жыныс кезеңдері уақытында да,
жүктілік кезеңінде де кең түрде әсер етеді, жүктілікте жыныс бездері
гормондары ана – плацента –ұрық компоненттер жүйесінің өзара күрделі
қарым-қатынасын қамтамасыз етеді. Содан кейін жыныс гормондары плоценталық
гормондармен бірлесе отырып, баланың тууына, сүттің пайда болып шығуына,
ұрпақты сақтау мен байланысты басқа да үрдістерге көмектеседі. Ұрықтің
ішіндегі даму кезінде оның жыныстық ажыратылуына , жүктіліктің қалыпты
өтуіне әсер етеді. Эстрогенді гормондар жұмыртқа жолының, жатырдың, олардың
шырышты ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Гормондардың әсері
Сигналдық молекулаларға жалпы сипаттама. Гормондар
Жүктіліктің физиологиясы. Жүктілікті диагностикалау
Эндокриндік жүйе
Аңдар биологиясы туралы ақпарат
Организм қызметін реттеуде гипоталамо гипофизарлы-бүйрек үсті жүйесінің жастық ерекшеліктері
Гипоталамус-гипофиз- бүйрек үсті бездер жүйесі
Зат алмасуының гормонды реттелуі. Гипоталамус және гипофиз гормондары
Ұрықтың даму сатылары
Гипоталамус-гипофиз-бүйрек үсті бездер жүйесі жайлы
Пәндер