№6 Лабораториялық жұмыс: Көмірсутектердің галоген туындыларының теориясы және этил мен бутил бром туындыларын алу әдістері

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

№6. Лабораториялық жұмыс.

Көмірсутектедің галоген туындылары.

Теориялық түсініктеме.

Көміртегі маликуласындығы бір немесе бірнеше сутегі атомдарының орнын галоген атомдарды басқан қосылыстарды көмірсутектердің гологен туындылары - деп атайды . Галоген атомдарының санына қарай моно және полигалоген туындылар деп бөлінеді. Галоген туындыларын көбінесе тарихи қалыптасқан атаулармен атайды. Мысалы. СНСІ ₃ - хлороформ. СНІ ₃ - иодоформ. Жүйелік номенклатура бойынша гологен туындыларды атау үшін, көміртегі тізбегінің ең ұзынын алып, галогенге жақын жағынан бастап нөмірлейді. Алдымен радикалдың орны мен атын, содан кейін галоген атомының тізбектегі орны мен атын, соңынан ұзын тізбекті атайды. Мысалы:

CH - CH - CH - CH - CH 3- метил 2- хлор пентан

Химиялық қасиеттері.

Көмірсутектердің галоген туындыларының реакцияға түсу қабілетілігі өте жоғары. Оның негізінде галоген атомының орнын басқа атом немесе әртүрлі радикалдар басады.

Орынбасу реакциясы.

Айырылу реакциясы.

Жұмыстың мақсаты. Әртүрлі әдістермен галоген туындыларын алу.

Реактивтер мен жабдықтар. Этил спирті 95% - 40мл. бормды калий - 60г. H SO (конц) - 75мл.

Жұмыстың орындалу барысы:

1- тәжірибе. Бормды этил алу.

Негізгі реакция:

Көлемі 500 мл дөңгелек түпті қолбаға спиртті құяды. Оған 35 мл су құйып, үстігне араластыра және салқындата отырып, аз-аздан күкірт қышқылын тамызады. Барлық қоспаны үй темпе, ратурасына дейін салқындатып (не үшін?) үстіне ұнтақталған бромды калийді салады. Колбаға дефлагматор орнатып, оны ұзын Либих мұздатқышымен жалғайды. Мұздатқышқа аллонж жалғанады. Аллонждың екінші жағын ішіне мұзды су құйған қабылдағыш колбаға батырады. Себебі, бромды этилдің қйнау температурасы өте төмен болғандықтан ауада тез ұшып кетуі мүмкін. Сондықтан мөлшерін жоғалтпау үшін бөлінген бромды этильдімұзды судың астында жинайды. Содан кейін колбаны қабылдағыш колбаға ауыр май тәрізді сқйықтың айдалуы біткенге дейін қыздырады.

Егер реакциялық колбадағы қоспа көпіршігі көтерілсе, қыздыруды тоқтатып, көпіршіктің басылуын күтеді. Реакция біткен соң қабылдағыш колбаның ішіндегі көлемі сәйкес бөлгіш воронкасына құйып, бромды этилді судан бөледі. Бромды этил төменгі қабатында қалады(не себепті?) . Бромды этил құйған колбаны тұз бен қардың қоспасына салып салқындатып(не себепті?) стіне конц. күкірт қышқылын тамшылатып, бөлек қабат түзілгенше құяды. Күкірт қышқылын қосымша түзілген диэтел эфирінен тазарту үшін құйылады. Түзілген қышқыл қабатын(жоғары ма, әлде төменгі қабатпа?) бөлгіш воронкасының көмегімен бөледі. Егер алынан ыдыстардың бәрі құрғақ болса, күкірт қышқылынан кейін құрғатудың қажеті жоқ. Егер алынған колба құрғақ болмаған болса, онда қосымша құрғатылады. Ол үшін бромда этилге хлорлы калцийдің бірнеше түйіршігін тастайды . Сонда 30-40 минуттан кейін бромды этил мөлдір түске айналады. Одан кейін, құрғатылған бромды этилді құрғақ айдау колбасына құйып, су жылытқышымен қыздырып айдайды. Қабылдағыш колбаны мұзбен мұздатып отыру керек. Бромды этил 34-40 С аралығында түзіледі. Шығыны 45 г. Бромды этил-түссіз, иісі эфир тәріздес. Ауада аздап сарғаяды, себебі бром бөлінуі мүмкін. 100 г. суда 20 С-де 0, 914 г. ериді. (қабылдағыш колбаға су құйғанда осыны ескеру керек, яғни суды шамалап құю керек), спиртте және эфирде жақсы ериді.

Осы әдіспен бромды пропил бромды изоприл алуға болады.

2-тәжірибе. Бромды бутил алу.

Негізгі реакция:

Реакцияға қажетті заттар.

Бутил спирті - 45 мл (о, 32 моль)

Бромды спирті-75 (о, 25 моль)

Күкірт қышқылы- 50 мл(о, 43 моль) конц.

Көлемі 250 мл дөңгелек түпті колбаға 70 мл су, оның үстіне ұнтақталған бромды калий салып, үстіне бутил спиртін құямыз. Колбаға қайтарымды(обратный) мұздатқыш орнатамыз да, төбесіне қойылған шыны воронка арқылы аз-аздан (5-7 мл-ден ) концентрлі күкірт қышқылын құямыз.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.