Қалалар мен өндіріс орталықтарының қоршаған ортаны ластануы жөнінде есептік – сызба жұмысы



Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3.бет
1. Тапсырмалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4.бет
2. Жұмыстың орындалуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5.бет
3. Берілгені ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5.бет
4. Атмосферадағы максималды қоспа концентрациясын және заттардың суммация эффектісімен анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6.бет

5. Максималды концентрацияның таралу аралығын анықтау ... ... ... ..8.бет

6. Әр түрлі аралықтағы жердік концентрацияны анықтау және L0 ... ... 9.бет

7. Станцияның санитарлы қорғаныс зонасын анықтау ... ... ... ... .. .11.бет

8. «Роза желдері» және санитарлы.қорғаныс зонасын тұрғызу керек..12.бет

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16.бет
9. Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17.бет
Бүгін біздің жер шарымыздың ең маңызды проблемаларының бірі– экология. Ғаламдық экологиялық проблемаларға климаттың өзгеруі, озон қабатының бұзылуы, биоәртүрліліктің азаюы, шөлейттену және жердің құлдырауы(деградация) жатады. Адамның шаруашылық әрекеті табиғаттың өзгеруіне әсер ететін ерекше фактор. Адам еңбек пен ақыл ойдың арқасында қоршаған ортаға беймделумен қатар, оны өзгертеді де. Сондықтан табиғатты өзгерту барысында адамзат оның кейінгі зардаптарын да ескеруі қажет. Табиғат кешендеріне кері әсер ететін, озық ғылыми-техниканың тікелей қатысы жоқ. Ол өзгерістерге кінәлі прогресс емес, техникалық жобаларда адамның шаруашылық әрекетінің әсері есепке алынбаған.
Ұлттық экологиялық проблемаларға экологиялық апатты аймақтар: Каспий теңізінің экологиялық проблемасы, Семей полигонының зардаптары, Аралдың және Балхаштың экологиялық проблемалары және үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы жатады
Ауаға шығатын улы заттардың концентрациясы( ауыр металдар, шаң-иозаң, күкірт тотығы, көмірқышқыл газы және т.б.) белгіленген мөлшерден он есе артық. Ең ауыр жағдай Тараз, Теміртау, Алматы, Шымкент, Балқаш, Риддер, Өскемен және тағы да басқа қалаларда қалыптасқан. Осы қалаларда лас заттардың концентрациясы жыл бойынша белгіленген мөлшерден 5-10есе артады. Ауа кеңістігінің ластануыпайдалы қазбалар өндіретін аудандарда да байқалады. Атмосфераның ластануы Байқоңыр космодромында
Ғарыш кемелерін ұшыру кезінде де байқалады.
Алматы, Қарағанды,Өскемен т.б. қатты ластанған қалаларда ауа ластануының сипаты мен сатысына көп көңіл бөлу керек. Қатты ластанған аймақтарда үнемі құрамында көміртек оксиді, күкіртсутек, шаң көп мөлшерде болатыны анықталған. Ол химиялық қоспалар белгілі мөлшерден асып түссе адам денсаулығына айтарлықтай зиян тигізеді.
Өнеркәсіпі аудандарда ауа кеңістігінің ластануымен қатар ластану сол жердегі су көздерін қамтиды. Сырдария өзені ағысының 35-40%-s өндіріс орындарының қалдық суларынан тұрады. Өзен суында дизентерия, паратиф , гепатит, сүзек ауруы қоздырғыштары мен өте қатерлі гексахлоран ДДТ кездеседі. Өнеркәсіп орындарының ластаушы заттарына жер игері нәтижесінде пайда болған масштабы химиялық ластанудың көлемі ұлғаюда.
Менің есептік – сызба жұмысым қалалар мен өндіріс орталықтарының қоршаған ортаны ластануы жөнінде болады .
1. Абдимуратов Ж.С. Санатова Т.С. Экология. 050718 ¬– Электр энергетика мамандығы бойынша барлық түрде оқитын студенттер үшін есептік-сызба жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар ¬– Алматы: АЭжБУ, 2007.-25б.
2. Аманкулов Е. « Экология және тұрақты даму»- барлық мамандықтар мен оқу түрлерінде оқитын студенттерге арналған дәрістер жинағы, – Алматы: –АЭжБУ, 2010.–54б
3. Абдимуратов Ж.С.,Санатова Т.С. Дюсебаев М.К. Экология және тұрақты даму.– Алматы: АУЭС, 2011, – 80б.
4. Ақбасова А.Ж., Саинова Г.Ә. Экология: Жоғары оқу орындарына арналған оқу құралы. –Алматы: «Бастау» баспасы, 2005. – 292б.
5. Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. – Алматы: Экономика, 2002. –402б.
6. Санатова Т.С.Экология: Әдістемелік нұсқаулар мен есептер ЕГЖға арналған. – Алматы: Бастау, 2008. – 58б.
7. Белов С.В., Барбинов Ф.А., Козьяков А.Ф. Охрана окружающей среды. – Москва: Наука, 1991. – 124б.

Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3-бет
1. Тапсырмалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4-бет
2. Жұмыстың орындалуы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... 5-б ет
3. Берілгені ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5-бет
4. Атмосферадағы максималды қоспа концентрациясын және заттардың суммация эффектісімен анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6-бет

5. Максималды концентрацияның таралу аралығын анықтау ... ... ... ..8-бет

6. Әр түрлі аралықтағы жердік концентрацияны анықтау және L0 ... ... 9-бет

7. Станцияның санитарлы қорғаныс зонасын анықтау ... ... ... ... .. .11-бет

8. Роза желдері және санитарлы-қорғаныс зонасын тұрғызу керек..12-бет

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16-бет
9. Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ..17-бет

Кіріспе

Бүгін біздің жер шарымыздың ең маңызды проблемаларының бірі - экология. Ғаламдық экологиялық проблемаларға климаттың өзгеруі, озон қабатының бұзылуы, биоәртүрліліктің азаюы, шөлейттену және жердің құлдырауы(деградация) жатады. Адамның шаруашылық әрекеті табиғаттың өзгеруіне әсер ететін ерекше фактор. Адам еңбек пен ақыл ойдың арқасында қоршаған ортаға беймделумен қатар, оны өзгертеді де. Сондықтан табиғатты өзгерту барысында адамзат оның кейінгі зардаптарын да ескеруі қажет. Табиғат кешендеріне кері әсер ететін, озық ғылыми-техниканың тікелей қатысы жоқ. Ол өзгерістерге кінәлі прогресс емес, техникалық жобаларда адамның шаруашылық әрекетінің әсері есепке алынбаған.
Ұлттық экологиялық проблемаларға экологиялық апатты аймақтар: Каспий теңізінің экологиялық проблемасы, Семей полигонының зардаптары, Аралдың және Балхаштың экологиялық проблемалары және үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы жатады
Ауаға шығатын улы заттардың концентрациясы( ауыр металдар, шаң-иозаң, күкірт тотығы, көмірқышқыл газы және т.б.) белгіленген мөлшерден он есе артық. Ең ауыр жағдай Тараз, Теміртау, Алматы, Шымкент, Балқаш, Риддер, Өскемен және тағы да басқа қалаларда қалыптасқан. Осы қалаларда лас заттардың концентрациясы жыл бойынша белгіленген мөлшерден 5-10есе артады. Ауа кеңістігінің ластануыпайдалы қазбалар өндіретін аудандарда да байқалады. Атмосфераның ластануы Байқоңыр космодромында
Ғарыш кемелерін ұшыру кезінде де байқалады.
Алматы, Қарағанды,Өскемен т.б. қатты ластанған қалаларда ауа ластануының сипаты мен сатысына көп көңіл бөлу керек. Қатты ластанған аймақтарда үнемі құрамында көміртек оксиді, күкіртсутек, шаң көп мөлшерде болатыны анықталған. Ол химиялық қоспалар белгілі мөлшерден асып түссе адам денсаулығына айтарлықтай зиян тигізеді.
Өнеркәсіпі аудандарда ауа кеңістігінің ластануымен қатар ластану сол жердегі су көздерін қамтиды. Сырдария өзені ағысының 35-40%-s өндіріс орындарының қалдық суларынан тұрады. Өзен суында дизентерия, паратиф , гепатит, сүзек ауруы қоздырғыштары мен өте қатерлі гексахлоран ДДТ кездеседі. Өнеркәсіп орындарының ластаушы заттарына жер игері нәтижесінде пайда болған масштабы химиялық ластанудың көлемі ұлғаюда.
Менің есептік - сызба жұмысым қалалар мен өндіріс орталықтарының қоршаған ортаны ластануы жөнінде болады .

Жұмыстың мақсаты: жылу электр станциясындағы қатты отын жағылған кездегі түтін құбырының минималдық биіктігін анықтау. Фондық концентрацияны былай алу қажет.

Есептік - графикалық жұмыс тапсырма

Түтіндік құбыр арқылы ауада таралған электр станцияның айналасындағы зиянды қоспалардың жерлік концентрациясын есептеу.
Станция айналасындағы ластанғанаймақты анықтау керек. Бастапқы деректер 1.1 және 1.2- кестелерде келтірілген.
1.1 кесте

Нұсқа
16
Биіктігі, Н,м
120
Саға диаметрі, Д,м
6
Газдың шығу жылдамдығы, W0 ,мс
15
Тг , 0С
165
Тв, 0С
23
Шыққан күл, М3, гс
700
Шыққан күкірт қос тотығы, Мso2, гс
1300
Шыққан азот тотығы , МNOx, гс
65
Ауа тазалаудың деңгейі,%
0
Ауданның орналасуы
Астана

1.2 кесте - Жел бағытының орташа жылдағы қайталануының (Р) мәндері, %

Берілген қала
Сол-
түстік
Солт.
шығыс
Шығыс
Оңт.
шығыс
Оңт -
түстік
Оңт.
батыс
Батыс
Солт .
батыс
Астана
12
19
10
10
8
11
14
16

Атмосферадағы максималды қоспа концентрациясын және заттардың суммация эффектісімен анықтау.
Зиянды заттардың жердегі концентрациясының максималды мәні мына формуламен анықталады:

Мұндағы, А-стратификациялық температураның коэфициенті, Қазақстан үшін А=200;
М- уақыт бірлігінде шығарылатын зиянды заттардың массасы, гс;
Ғ - заттарға сіңудің жылдамдығын анықтайтын коэфициент.
Ғ=1 газ тәріздес заттарға тазартылған шығарылымдардың орташа эксплуатациялық коэфициенті 90% -2, 75-90% -2,5, 75% және тазарту болмағанда 3-ке тең. Сонда: Ғ=1
η- аймақтық рельеф коэфициенті, η=1 - түзу жазықтық үшін.
Н- көздің биіктігі,м.
V1- газды ауа қоспаның шығыны, м³с. Сондa
ΔΤ=TгΤв.

V1=PI∙D24∙W0=3.14* 364*15=423,9м3с


m және n коэффициенттерінің мәндері f, Vm, Vm' және fe параметрлеріне тәуелді анықталады
f=1000*W02DH2∆T=1000*225*614400*142 =0,66

Vm=0,65*3V1∆TH=0,65*3423,9*142120=5 ,16м3с

Vm'=1.3*W0*DH=1.3*15*6120=0,975

fe=800(Vm')3=800*(0,975)3=741,487

m - коэффициенті f тәуелділік формуласымен анықталады

m=10.67+0.13f+0.3413f=10.67+0.130,6 6+0.34130,66=0,949 мг,

f1000 кезінде.

f100, кезінде n коэффициенті Vm тәуелділігі арқылы формуламен анықталынады.

Vm=2 кезінде n=1 болады

Зиянды заттардың жердегі концентрациясының максималды мәні мына формуламен анықталады:

CмК=А∙Мз∙F∙m∙n∙ηH2∙3V1∙x∆T=200*700* 1*0,949*1*1144003423,9*142=0,0042 мгм3

CмSO2=А∙МSO2∙F∙m∙n∙ηH2∙3V1∙x∆T=200* 1300*3*0,949*1*1144003423,9*142=0,0 23мгм3

CмNOx=А∙МNOx∙F∙m∙n∙ηH2∙3V1∙x∆T=200* 65*3*0,949*1*1144003423,9*142=0,001 2мгм3

Көздерден шығарылған заттардың аралығы Хm(м) жердегі концентрациясы С(мгм3) жағымсыз жағдай кезіңде метрологиялық шарттағы мәні Cм мына формуламен анықталады:

Хm=5-F4dH

Мұнда өлшемсіз коэффициент d егер f100, Vm2 болғанда келесі формула анықталады
d=7*Vm1+0.283f=7*5,161+0.2830,66=19 ,76 м
Флюгер деңгейінде қауіпті жылдамдық мәні Uм(мс) (жер деңгейінен 10м биіктікте) болғанда Cм зиянды заттардың жердегі концентрациясына жеткенде және f100 болса олар келесі формулалар арқылы анықталады:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Санитарлы-қорғаныс аймақты анықтап және зиянды қоспалардың атмосферада сейілуін есептеу
Шектеулі рауалы шығарындылар нормативтерін есептеу және анықтау
Ауаның ластануын талдау әдістері
Қалалар атмосферасының экологиялық мәселелері
Қала көшелерін өндеу
Экологиялық қылмыстар және жауапкершілік негіздемелері
Атмосфера және атмосфера ауасының ластануы
Қазақстанда қалыптасқан экологиялық мәселелер және оны шешу жолдары
Алматы қаласы «құтқару қызметінің» төтенше жағдайлар кезінде құтқару жұмыстарын ұйымдастыруы және өткізуі
Дәстүрлі емес қуат көздерін пайдалану – бүгінгі күн талабы
Пәндер