Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу, есепке алу, сондай-ақ олар бойынша есептілікті жүргізу ережесі
1. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу, есепке алу,
сондай.ақ олар бойынша есептілікті жүргізу ережесі
2. Кәсіптік аурулар мен уланудың тізімі
3. Кәсіптік аурулар мен улануға күдікті жағдайда
жұмыс істеушілердің еңбек жағдайларына
санитарлық.эпидемиологиялық сипаттама жасауға қойылатын талаптар
сондай.ақ олар бойынша есептілікті жүргізу ережесі
2. Кәсіптік аурулар мен уланудың тізімі
3. Кәсіптік аурулар мен улануға күдікті жағдайда
жұмыс істеушілердің еңбек жағдайларына
санитарлық.эпидемиологиялық сипаттама жасауға қойылатын талаптар
. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу және есеп¬ке алуға Кәсіптік аурулар мен улану тізіміне (осы ереженің қосымшасы) – бұдан әрі – Тізім, сәйкес жүргізіледі.
Тізімде зиянды, қауіпті және өндірістік қолайсыз факторлардың әсер етуінің арқасында пайда болатын аурулар қарастырылған. Тізімде атқарылатын жұмыстар мен өндірістердің тізімі берілген.
2. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу және есеп¬ке алу үшін диагноз қойылады.
Тез өрбіген кәсіптік ауруларды және улану диагнозын азаматтарға амбулаториялық-емханалық және стационарлық, медициналық көмек көрсеткен ұйымдар, ал созылмалы кәсіптік ауруларды (улануды) - кәсіптік патология орталықтары (бұдан әрі - Орталық) немесе кәсіптік аурулар клиникасы анықтайды.
3. Тез өрбитін кәсіптік аурулар мен улануларға зиянды және қауіпті өндірістік факторлар қанықпаның шектеу шегінен немесе рұқсат етілген деңгейден көп есе жоғары болып, бір реттен кейін (бір жұмыс ауысым ішінде) кенеттен пайда болған аурулар жатады.
4. Созылмалы кәсіптік ауруларға (улануға) зиянды заттардың, қауіпті және қолайсыз өндірістік факторлардың көп уақыт бойы әсер етуінің салдарынан пайда болған аурулар жатады. Созылмалы ауруларға (улануға) тез өрбіген, сондай-ақ созылмалы кәсіптік аурулардың жақын арадағы немесе көп уақыт өткеннен кейінгі салдары (жүйке жүйесінің, жүрек қан тамырларының, гепатобилиарлы және басқа да жүйелердің өндірістік уларымен улануының салдарынан пайда болатын тұрақты органикалық өзгерістер) жатады. Еске сақтайтын бір жағдай кәсіптік аурулардың пайда болуы зиянды және қауіпті заттармен жұмысты тоқтатқаннан кейінде (кеш пайда болатын силикоздар, бериллиоздар, қуықтың папилломалары, қатерлі ісіктер) пайда болуы мүмкін. Кәсіптік ауруларға мынандай аурулар да жатады. Ондай аурулар кәсіптік аурулардың фонында немесе олар пайда болатындай жағдай жасаған аурулар (асбестоз, силикоз немесе шаң бронхитының негізінде пайда болған өкпе обыры) жатады.
5. Кәсіптік патологиялық сараптау комиссиясы кәсіптік ауру және улану диагнозын қоюға арналған материалдарды:
1) медицина ұйымының жолдама қағазы;
2) аурудың медициналық (амбулаториялық, стационарлық) картасынан алынған, оның ішінде жұмысқа алынар алдындағы, одан соң кезеңді медициналық тексерістерден өткендігі туралы және зертханалық, функционалдық тексерістер туралы толық мағлұмат;
3) тұрған орындарынан алынған эпикриздерінің көшірмесі;
4) толтырылған еңбек ету жағдайының санитарлық-эпидемиологиялық сипаттамасы (осы Ереженің 2-қосымшасы);
5) қызметкердің еңбек қызметің растайтын құжаттар болған жағдайда ғана қарайды.
6. Кәсіптік факторлардың әсерінен пайда болатын ауруларды, оның ішінде кейіннен болатын түрлері, кәсіптік аурулар мен улану жағдайлары тіркеу және есеп¬ке алуға жатады.
7. Тез өрбіген кәсіптік аурулармен уланудың әрбір жағдайына осы ауруды анықтаған немесе ауру бар-ау деп күдіктенген дәрігер арқылы жедел хабарлама толтырады. Хабарлама 12 сағаттың ішінде тиісті аумақтың санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік органының басшысына (жұмыс берушіге) жіберіледі.
8. Аурудың диагнозын анықталғанда немесе өзгергенде, оны анықтаған медицина ұйымы жаңа шұғыл хабарламаны толтырып, оны 24 сағат ішінде ауру жұмыс істейтін орынның санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік органының және ұйымның басшысына жібереді. Мұндай жағдайда өзгерген (нақтыланған) диагноздың аты жазылып, оның қойылған айы, күні көрсетіледі.
Тізімде зиянды, қауіпті және өндірістік қолайсыз факторлардың әсер етуінің арқасында пайда болатын аурулар қарастырылған. Тізімде атқарылатын жұмыстар мен өндірістердің тізімі берілген.
2. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу және есеп¬ке алу үшін диагноз қойылады.
Тез өрбіген кәсіптік ауруларды және улану диагнозын азаматтарға амбулаториялық-емханалық және стационарлық, медициналық көмек көрсеткен ұйымдар, ал созылмалы кәсіптік ауруларды (улануды) - кәсіптік патология орталықтары (бұдан әрі - Орталық) немесе кәсіптік аурулар клиникасы анықтайды.
3. Тез өрбитін кәсіптік аурулар мен улануларға зиянды және қауіпті өндірістік факторлар қанықпаның шектеу шегінен немесе рұқсат етілген деңгейден көп есе жоғары болып, бір реттен кейін (бір жұмыс ауысым ішінде) кенеттен пайда болған аурулар жатады.
4. Созылмалы кәсіптік ауруларға (улануға) зиянды заттардың, қауіпті және қолайсыз өндірістік факторлардың көп уақыт бойы әсер етуінің салдарынан пайда болған аурулар жатады. Созылмалы ауруларға (улануға) тез өрбіген, сондай-ақ созылмалы кәсіптік аурулардың жақын арадағы немесе көп уақыт өткеннен кейінгі салдары (жүйке жүйесінің, жүрек қан тамырларының, гепатобилиарлы және басқа да жүйелердің өндірістік уларымен улануының салдарынан пайда болатын тұрақты органикалық өзгерістер) жатады. Еске сақтайтын бір жағдай кәсіптік аурулардың пайда болуы зиянды және қауіпті заттармен жұмысты тоқтатқаннан кейінде (кеш пайда болатын силикоздар, бериллиоздар, қуықтың папилломалары, қатерлі ісіктер) пайда болуы мүмкін. Кәсіптік ауруларға мынандай аурулар да жатады. Ондай аурулар кәсіптік аурулардың фонында немесе олар пайда болатындай жағдай жасаған аурулар (асбестоз, силикоз немесе шаң бронхитының негізінде пайда болған өкпе обыры) жатады.
5. Кәсіптік патологиялық сараптау комиссиясы кәсіптік ауру және улану диагнозын қоюға арналған материалдарды:
1) медицина ұйымының жолдама қағазы;
2) аурудың медициналық (амбулаториялық, стационарлық) картасынан алынған, оның ішінде жұмысқа алынар алдындағы, одан соң кезеңді медициналық тексерістерден өткендігі туралы және зертханалық, функционалдық тексерістер туралы толық мағлұмат;
3) тұрған орындарынан алынған эпикриздерінің көшірмесі;
4) толтырылған еңбек ету жағдайының санитарлық-эпидемиологиялық сипаттамасы (осы Ереженің 2-қосымшасы);
5) қызметкердің еңбек қызметің растайтын құжаттар болған жағдайда ғана қарайды.
6. Кәсіптік факторлардың әсерінен пайда болатын ауруларды, оның ішінде кейіннен болатын түрлері, кәсіптік аурулар мен улану жағдайлары тіркеу және есеп¬ке алуға жатады.
7. Тез өрбіген кәсіптік аурулармен уланудың әрбір жағдайына осы ауруды анықтаған немесе ауру бар-ау деп күдіктенген дәрігер арқылы жедел хабарлама толтырады. Хабарлама 12 сағаттың ішінде тиісті аумақтың санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік органының басшысына (жұмыс берушіге) жіберіледі.
8. Аурудың диагнозын анықталғанда немесе өзгергенде, оны анықтаған медицина ұйымы жаңа шұғыл хабарламаны толтырып, оны 24 сағат ішінде ауру жұмыс істейтін орынның санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік органының және ұйымның басшысына жібереді. Мұндай жағдайда өзгерген (нақтыланған) диагноздың аты жазылып, оның қойылған айы, күні көрсетіледі.
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің
2009 жылғы 12 қарашадағы №706
бұйрығына
2 - қосымша
Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу, есепке алу,
сондай-ақ олар бойынша есептілікті жүргізу ережесі
1. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу және есепке алуға
Кәсіптік аурулар мен улану тізіміне (осы ереженің қосымшасы) – бұдан әрі –
Тізім, сәйкес жүргізіледі.
Тізімде зиянды, қауіпті және өндірістік қолайсыз факторлардың әсер
етуінің арқасында пайда болатын аурулар қарастырылған. Тізімде атқарылатын
жұмыстар мен өндірістердің тізімі берілген.
2. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу және есепке алу үшін
диагноз қойылады.
Тез өрбіген кәсіптік ауруларды және улану диагнозын азаматтарға
амбулаториялық-емханалық және стационарлық, медициналық көмек көрсеткен
ұйымдар, ал созылмалы кәсіптік ауруларды (улануды) - кәсіптік патология
орталықтары (бұдан әрі - Орталық) немесе кәсіптік аурулар клиникасы
анықтайды.
3. Тез өрбитін кәсіптік аурулар мен улануларға зиянды және қауіпті
өндірістік факторлар қанықпаның шектеу шегінен немесе рұқсат етілген
деңгейден көп есе жоғары болып, бір реттен кейін (бір жұмыс ауысым ішінде)
кенеттен пайда болған аурулар жатады.
4. Созылмалы кәсіптік ауруларға (улануға) зиянды заттардың, қауіпті
және қолайсыз өндірістік факторлардың көп уақыт бойы әсер
етуінің салдарынан пайда болған аурулар жатады. Созылмалы
ауруларға (улануға) тез өрбіген, сондай-ақ созылмалы кәсіптік аурулардың
жақын арадағы немесе көп уақыт өткеннен кейінгі салдары (жүйке
жүйесінің, жүрек қан тамырларының, гепатобилиарлы және басқа да жүйелердің
өндірістік уларымен улануының салдарынан пайда болатын
тұрақты органикалық өзгерістер) жатады. Еске сақтайтын бір жағдай кәсіптік
аурулардың пайда болуы зиянды және қауіпті заттармен жұмысты тоқтатқаннан
кейінде (кеш пайда болатын силикоздар, бериллиоздар, қуықтың
папилломалары, қатерлі ісіктер) пайда болуы мүмкін. Кәсіптік ауруларға
мынандай аурулар да жатады. Ондай аурулар кәсіптік
аурулардың фонында немесе олар пайда болатындай жағдай жасаған аурулар
(асбестоз, силикоз немесе шаң бронхитының негізінде пайда болған өкпе
обыры) жатады.
5. Кәсіптік патологиялық сараптау комиссиясы кәсіптік ауру және улану
диагнозын қоюға арналған материалдарды:
1) медицина ұйымының жолдама қағазы;
2) аурудың медициналық (амбулаториялық, стационарлық) картасынан
алынған, оның ішінде жұмысқа алынар алдындағы, одан соң кезеңді медициналық
тексерістерден өткендігі туралы және зертханалық, функционалдық тексерістер
туралы толық мағлұмат;
3) тұрған орындарынан алынған эпикриздерінің көшірмесі;
4) толтырылған еңбек ету жағдайының санитарлық-эпидемиологиялық
сипаттамасы (осы Ереженің 2-қосымшасы);
5) қызметкердің еңбек қызметің растайтын құжаттар болған жағдайда ғана
қарайды.
6. Кәсіптік факторлардың әсерінен пайда болатын ауруларды, оның ішінде
кейіннен болатын түрлері, кәсіптік аурулар мен улану жағдайлары тіркеу және
есепке алуға жатады.
7. Тез өрбіген кәсіптік аурулармен уланудың әрбір жағдайына осы
ауруды анықтаған немесе ауру бар-ау деп күдіктенген дәрігер арқылы жедел
хабарлама толтырады. Хабарлама 12 сағаттың ішінде тиісті аумақтың
санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік органының басшысына
(жұмыс берушіге) жіберіледі.
8. Аурудың диагнозын анықталғанда немесе өзгергенде, оны анықтаған
медицина ұйымы жаңа шұғыл хабарламаны толтырып, оны 24 сағат ішінде ауру
жұмыс істейтін орынның санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік
органының және ұйымның басшысына жібереді. Мұндай жағдайда өзгерген
(нақтыланған) диагноздың аты жазылып, оның қойылған айы, күні көрсетіледі.
9. Жедел хабарлама жіберген медицина ұйымы бағыттау қағазынан басқа,
шұғыл түрде санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органына
телефон арқылы хабарлап немесе әрбір төмендегідей жағдайды электронды
поштамен хабарлайды:
1) еңбек ету қабілеті жоғалған аурулардың саны 2 және одан көп болған
жағдайда тез өрбитін кәсіптік ауруды (улануды);
2) ауырған адамның кәсіптік қызметіне байланысты күйдіргі, сарып,
тырысқақ, құтырма аурулары анықталғанда.
10. Созылмалы кәсіптік ауру (улану) туралы алғашқы рет анықтағанда
хабарлама кәсіптік патология орталықтарда және кәсіптік аурулар
клиникаларда толтырылады. Ауруға нақты диагноз қойылғаннан кейінгі 3
күнтізбелік күннің ішінде санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік
органына немесе ұйымға (жұмыс берушіге) және медициналық
ұйымға хабарлама жіберіледі. Созылмалы кәсіптік ауру (улану) туралы
алғашқы рет анықтағанда № 317е нысаны бойынша хабарлама аурудың зиянды
өндірістік факторлары әсер еткен соңғы жұмыс істеген орныңа жіберіледі.
Созылмалы кәсіптік ауру кәсіптік патологиялық сараптау комиссияның шешімі
рәсімделген уақыттан бастап кәсіптік ауру деп саналады.
11. Кәсіптік аурулар мен улану орын алғанда, оларды тіркеу және
есепке алу жұмыстарын ауырған (зақымданған) адамның негізгі жұмыс
орнындағы санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органы жүргізуі
керек.
12. Санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің және медициналық ұйымдардың
мемлекеттік органдарында (кәсіптік патология орталықтарында) кәсіптік
аурумен ауырғандар кәсіптік ауруларды (уланғандар) тіркейтін
журналға тіркелу керек.
13. Санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органдары
кәсіптік аурумен (уланумен) ауырғандардың есептеу картасын жүргізіп, ондағы
мәліметтер автоматтандырылған түрде талдалынуы керек.
Кәсіптік аурулар мен улану
жағдайларын тіркеу, есепке алу,
сондай-ақ олар бойынша
есептілікті жүргізу ережесіне
1-қосымша
Кәсіптік аурулар мен уланудың тізімі
№ Дүниежүзілік Денсаулық Кәсіптік ауруларды Өндірістің
сақтау ұйымының ауруларды тудыруға әсері бар атқарылатын
Х-шы қайта қарауына қауіпті зиянды жұмыстардың
байланысты аурулардың заттар мен өндірістік шамамен
халықаралық жіктелуіне факторлар тізімі
сай аурулардың атауы
(бұдан әрі АХЖ 10:)
1. Химиялық факторлардың әсерінен пайда болған аурулар
1) Органдардың зақымдануы Химиялық заттар: Өнеркәсіптің,
мен жүйелердің оқшауланғанбастапқы шикізат, құрылыстың, ауыл
немесе бірлескен түрде арадағы, қосалқы шаруашылығының,
өтетін жіті улануы, және ақырғы өнімдер. көліктің, қызмет
созылмалы уыттануы (АХЖ көрсетудің, әртүрлі
10:Т36-Т65) салаларында улы
және олардың салдары әсері бар химиялық
(АХЖ 10:Т36-Т98). заттарды қолдану
(зертханалық
жұмыстарды қосып
есептегенде), қайта
өңдеу, алу
процестерімен
байланысты жұмыстың
барлық
түрлері
Тыныс алу органдарының Азот қышқылы, аммиак,
ринофаринголарингиттің, азот тотықтары,
эрозияның, мұрын уысындағыизоцианаттар, кремний-
аралықты тесудің, органикалық қосындылар,
кеңірдектің қабынуының, селен, күкірт және
бронхтың қабынуының, олардың қоспалары,
пневмосклероз формальдегид,
және басқаларының фталды ангидрид, фтор
уытты зақымдануы. және олардың
(АХЖ 10:J 68-J68.9). қосынды-лары, хлор және
олардың қосындылары,
хром және олардың
қосындылары және
басқалары.
Уытты анемия Ароматты қатардағы
(АХЖ 10:L648) аминді-, нитро- және
хлорқосындылары,
бензол және олардың
туындылары, бензол
гомологтары, гекса-
метилендиамин,
(хлорлыорганикалық)
пестицидтер, қорғасын
және олардың
неорганикалық
қосындылары.
Ас қорыту органдарының Ароматты қатардағы
уытты зақымдануы: аминді- және нитро-
бауыр мен өтті қуықтың қосындылар, бензол
уытты зақымдануы (АХЖ және олардың туындылары
10:К,71, К71.0-К71.5, (стирол), майлы
К82.8-К82.9, К83.8); қатардағы көмірсутегі
гастрит, дуаденит, ас- галоидты туындылар,
қазандағы, ұлтабардағы гидразин және олардың
эрозиялы ойықжарамен қосындылары, пестицидтер
зақымдалынуы, тоқ (хлорлыорга-
ішектің қабынуы (АХЖ никалық), фосфор және
10:К20, К22.8 К25, оның қосындылары,
К29.9; К52.1, К87.0) фтор және оның
қосындылары.
Уытты бүйрек дерті Бета-нафтол, кадмий,
(АХЖ 10:N28.9, 28.8) төртхлорлы көміртек
Нерв жүйесінің уытты Ароматты қатардағы
зақымдануы: көптеген аминді-, нитро- және
жүйке дерттері (АХЖ хлорқосындылары,
10:G62.2), неврозға гексаметилендиамин,
ұқсас жағдай (АХЖ 10: бензол және олардың
G90.9), энцефалопатия туындылары (бензол
(АХЖ 10: G92) гомологтары, стирол),
майлы қатардағы
көмірсутек
галотуындылары, гидразин
және оның қосындылары,
марганец, пестицидтер,
сынап және оның
қосындылары, күкірт-
көміртек, тетраэтил-
қорғасын және басқалары,
фтор және оның
қосындысы, фосфор
және оның қосындысы,
қорғасын және оның
қосындысы.
Көздің уытты Тринитротолуол, азот
зақымдануы: катаракта қышқылы, аммиак, азот
(АХЖ 10:Н26.8-Н26.9); тотығы, изоцианаттар,
Конъюктивит,
кератоконъюктивит (АХЖ
10:Н10.8-Н10.9, Н16.2)
күкірт және оның
қосындылары,
формальдегид, фтор және
оның қосындылары, хлор
және оның қосындылары.
Сүйектердің уытты Сары фосфор және оның
зақымдануы: остеопороз қосындылары, фтор және
түрінде (АХЖ 10:М82) оның қосындылары
2) Тері аурулары: эпидермоз Мұнайды, тас көмір мен Химиялық, мұнай
(АХЖ 10:L18.1), тақтатастарды өңдеу, машина
жанасу арқылы пайда тасымалда-ғандағы құрылысы,
болған дерматит (АХЖ өнімдер (бензин, металлургиялық,
10: L23, L24, L25), керосин, жағатын майлар,ағашөңдейтін, тері-
фотодерматит (АХЖ 10: крезол, лизол, гудрон, шикізаты,
L56), тырнақ аурулары мазут, асфальт, пек жәнетерівенерология,
(АХЖ 10: L60.8), оның дистилляттары), тағам өнеркәптік,
паранихиялар (АХЖ 10: хлорланған нафталиндер, мұнай құятын кеме-
L60.8), уытты мелано- қышқылдар, сілтілер, лерді тазалау;
дермия (АХЖ 10:Т53), органикалық ерітінділер,құрылыс, жиһаз
майлы фоликулиттар гидросульфат, хлорлы әк,өндірісі, шахта
(АХЖ 10: L73.8) ауыр металдардың құрылысшылары.
тұздары,
күшәннің, сүрменің,
формалиннің,
желімнің қосындысы
Кәсіптік витилиго Пара-трет-бутилфенол Шайырлар, лактар,
(АХЖ 10: L80) Төменгі пара-алкил эмальдар алу үшін
және пара-алкоксифе- пара-трет-бутилфено
нолы, 4-алпикатихин- лды
дер. өндіру және
қолдану.
Майлар мен
отындарға
құрамында фенолы
бар сіңіргіштерді
өндіру.
3) Темір қызбасы (АХЖ Түсті металдар Түрлі-түсті
10:Т56), фторопласты конденсацияларының металлургия,
(тефлонды) қызба аэрозольдары (мырыш, пластикалық
(АХЖ 10:Т65.8) мыс, никель, сүрме массалар өндірісі
және басқалары), (фторопластар)
қайта полимерленген және оларды өңдеу,
аэрозольдар түсті металдан
(фторопластар). жасалған
материалдарды өңдеу
2. Өнеркәсіптік аэрозольдардың әсерінен пайда болатын аурулар
1) Пневмокониоздар: Құрамында кремний Кен орындарында,
карбокониоздар диоксиді бар бос және шахталарда, ашық
(АХЖ 10:J60); асбестоз байланған жағдайда карьерлерде,
(АХЖ 10: J61); силикоз, шаңды, кенді, рентген байытатын және
талькоз (АХЖ 10: J62); сәулесін ұстайтын, аяқталатын таукен
алюминоз (АХЖ 10: көміртекті шаңды жұту, орындары, көмір
J63.0), боксты фиброз (көмір, кокс, күйе, кәсіпорындары
(жеңіл) (АХЖ 10: графит және басқалары); фабрикаларындағы
J63.1), бериллиоз металдың шаңдары және жұмыс;
(АХЖ 10: J63.2), олардың тотықтары, соныңкенге жатпайтын
графитті фиброз ішінде қатты және ауыр жыныстар мен
(АХЖ 10: J63.3), қорытпалар, пісіретін материалдарды,
сидероз (АХЖ 10: аэрозоль; талшықтасты және
J63.4), станиоз органикалық және басқада силикатты,
(АХЖ 10: J63.5), жасанды минералды ұсақтасты өндіру
ажарлаушылар немесе талшық, пластмасса мен қайта өңдеу;
тегістеушілер және соның ішінде талшықтас
жұтатын аэрозольды цементті, құрамында
микрофлорамен талшықтас бар
көбеюінің шаңдары материалдарды
(құбырлар, шифер,
панельдер,
тақтайлар,
фрикционды,
талшықтас
тоқыма өнімдері)
өндіру;
Фарфорлыфаянс-
ты бұйымдарды,
әйнекті өндіру;
Оттөзімділер
мен жемірлерді
өндіру және
қолдану;
Кокс, күйе,
графиттерді
өндіру, қолдану;
металлургиялық және
құю өндірісі;
машина құрылысы;
металды өңдеу,
пісіру жұмыстары;
2) Биссиониоз Әртүрлі өсімдіктердің Тоқыма өндірісінде
(АХЖ 10:J66.0) шаңыy ұзақ уақыт жұту мақтаны, зығырды,
(мақта, зығыр, джут). джутты қайта өңдеу.
3) Кәсіптік бронхит Жоғарыда көрсетілген 4-ші бағандағы 2-ші
(шаңды, уытты-шаңды): шаңның барлық түрлерін, пункттің ішіндегі
шаңды необструктивті сонымен қатар өсімдіктенкөрсетілген
бронхит (АХЖ 10: J41.0); және жануардан шығатын жұмыстар,
Шаңды обструктивті органикалық шаңның сонымен қатар
бронхит (АХЖ 10: J44.8); барлық түрін (ұннан, өндіріс: киізбасу,
Уытты-шаңды необст- дәннен, қылдан істелген,ұнжарма өндірісі,
руктивтік бронхит жүннен, темекіден, қантты,
(АХЖ 10: J68.0); қағаздан, қанттан және фармацевтикалық,
Уытты-шаңды басқалардан) жүнді, мақтаны,
обструктивтік бронхит жұту. зығырды және
(АХЖ 10: J68.0) Біруақытта шаңның және басқада қабықты
химиялық факторлардың дақылдарды
әсер етуі (түршіктіретіналғашқы өңдеуден
заттар, өзі жүретін өткізу, сонымен
таулы машиналардағы қатар шаңбөлумен
шығаратын газдың байланысы бар
құрамы), соның ішінде басқада жұмыстар.
қолайсыз микроклиматтық
жағдай-ларға сай
атылатын газдар.
4) Пневмомикоздар Жерасты қойнауларындағы Кен орындары
(микотоксикоздар шахта суында көбейетін мен шахталар-
(АХЖ 10:В44.8, В48.8), грибокты флорамен, дағы жұмыстар,
актиномикоздар жабдықтармен, өсімдіктеншаң бөлумен
(АХЖ 10:А42.0) және жануардан шығатын атқарылатын
органикалық шаңмен басқада жұмыс-
(ұнды, дәнді, жүнді, тың түрлері.
темекілі) жанасу
5) Жоғарғы тыныс жолдарын- 3-ші бағанның, 2-ші 4-ші бағанның,
дағы толық дистрофиялық пунктінің ішінде 2-ші пунктінің
аурулар (созылмалы көрсетілгендей ішінде көрсе-
субатрофикалық және шаңды жұту. тілгендей
гипертрофикалық жұмыстар.
ринофарингит)
(АХЖ 10:J31.0- J32.9)
3. Физикалық факторлардың әсерінен пайда болатын аурулар
1) Ионды сәуленің Біржолғы, қысқа уақытта Радиоактивтік
әсеріне байланысы бар жалпы әсер ететін сыртқызаттармен
аурулар (АХЖ 10:W88): иондаушы сәуле көзі және иондаушы
немесе сәуле көздерімен
біршама радиоактивтік жүргізілетін
заттардың және олардың жұмыстардың барлық
қосындыларының түрлері.
Сәуле көзінен ауырған организмнің ішіне енуі.
ауру (жедел немесе Иондаушы радиацияның
созылмалы) жүйелі түрде кәсіптік
(АХЖ 10:W88, W90) сәуле соққысының
рұқсат етілген
деңгейінен артық дозада
әсер етуі.
Жергілікті сәулемен Радиоактивті заттар-
зақымдану (жіті дың, сәуле көзінің
немесе созылмалы) сырттай жергілікті
(АХЖ 10: W88, W90) әсері
2) Иондамайтын сәуле Өте жоғарғы жиіліктегі Өте жоғарғы
көзінің әсеріне радиодиапазондағы жиіліктегі
байланысты аурулар: электромагнитті радиодиапазондағы
вегетативті тамырлы сәуле көзінің жүйелі электромагнитті
дистония, әлсіздік, әсер етуі; когерентті сәуле көзімен
әлсізвегетативтік, біртүсті сәуле атқарылатын
гипотоломиялық шығару. жұмыстардың барлық
синдромдар түрлері; оптикалық
(АХЖ 10: W90) квантты
генераторлардың
сәуле бөлуіне
байланысты жұмыстың
барлық түрлері
3) Лазерлі сәуле көзінің Лазерлі сәуле Оптикалық квантты
тіндерді жергілікті көзінің жергілікті генераторлардың
зақымдауы (тері күйіктері әсер етуі. сәуле бөлуіне
(АХЖ 10:L59), байланысты
көздің мөлдір қабатының жұмыстың барлық
зақымдануы (АХЖ 10:Н18.8), түрлері.
көздің тор қабығы (АХЖ
10:Н35.8)
4) Діріл ауруы Ұзақ уақыт өндірістік Дірілді тудыратын
(АХЖ 10:Т75.2) жергілікті дірілдің қол машиналарымен
жұмысшының қолына атқарылатын жұмыс
берілу арқылы әсері жәнежәне дірілді
жұмыс орынындағы жалпы тудыра-
дірілдің жүйелі әсер тын машиналардағы
етуі жұмыс орындары.
5) Нейросенсорлы құлақ Өндірістік шудың Өнеркәсіпте,
мүкістігі жүйелі түрде әсер құрылыста, ауыл
(АХЖ 10:Н90.3; Н90.6) етуі. шаруашылығында,
көлікте, байланыста
қарқынды өндірістік
шудың әсеріне
байланысты
атқарылатын жұ-
мыстың барлық
түрлері.
6) Қолдың вегетативті- Ультрадыбыстың қолға Ультрадыбысты
сенсорлы (ангионевроз) жанасу арқылы берілуі дефектоскоптар
полиневропатиясы және медицина-
(АХЖ 10 : G62.8) лық аппаратармен
атқарылатын жұмыс
7) Электроофтальмия Қарқынды түрде Қарқынды түрде
(МКБ 10 : Н 57.8) ультракүлгін ультракүлгін
сәуле бөлу сәулесін бөлу
жағдайында
газбен және
электрмен пісіруге
байланысты жұмыстар
8) Катаракта Сәулелі энергияның Пресстеу ұстасы,
(АХЖ 10: Н 26.8) жүйелі түрде әсер электрмен пісіру
етуі (инфра-қызыл, және жылумен атқа-
ультракүлгін сәуле рылатын жұмыстар,
бөлу, шамадан тыс әйнектен жасалатын
жоғары жиіліктегі бұйымдар өндірісі,
сәуле бөлу, рентген, иондайтын
гамма сәулесі, нейт- және иондамайтын
рондық, протондық сәуле көздерінің
сәуле көздері) әсері бар металлур-
гиядағы инфрақызыл
сәуле көзімен
байла-
нысты жұмыстар
9) Декомпрессиялық Жоғарғы атмосфералық Кессонда,
(кессондық) аурулар қысым, декомпрессиялық барокамерада
және оның салдарлары үрдістер атқарылатын
(АХЖ 10: Т 70.3) жұмыстар, су астына
сүңгу және басқа
жоғарғы
атмосфералық қысым
жағдайындағы
жұмыстар.
10) Қызып кетуі: ыстыққа Жұмысшы аумағындағы Терең шахталарда,
ұрынудан болатын жоғарғы температура мартен,
сіреспе (АХЖ 10: және қарқынды жылу темірқаңыл-тыр,
Т67.0; G 40.5; G 40.6) бөлу жағдайы құбыр шығаратын
цехтардағы жұмыс;
өнеркәсіптік
пештер-
ді жөндеу,
қазандықты, оттықты
тазарту; әйнекті
қайнату, басқа да
жоғарғы
температурада
атқарылатын
жұмыстар.
11) Тарылтылған эндарте- Жұмыс аумағындағы Балық өндіруші
риит (АХЖ 10:І73,9), температураның комбинаттардағы
вегатитивті-сенсорлы төмендеуі балық аулау
полиневропатия кемесін-
(ангионевроз) дегі жұмыстар;
(АХЖ 10:G62.8) мұздатқыштағы
жұмыстар;
геологиялық
жұмыстар;
ағаш дайындау
жұмыстар;
ылғалды; батпақты
жерлердегі
жұмыстар;
торөндіруші, таукен
өндірісі, сулы және
мәңгі тоң аумағында
жұмыстар;
шахта әдісімен
мұнай өндіру және
төменгі
температурада жұ-
мыс істеудің
басқа түрлері
12) Ониходистрофли Теріні майдан тазалау, Тері және үлдір
(АХЖ 10:L60.3), температуралық және өңдеу өндірісі,
механикалық эпидермоздар метеорологиялық ауыл
(сүйел және т.б.) факторлар. шаруашылық
(АХЖ 10:L60.3) жұмыстары
(даладағы),
кемедегі және
жағалаудағы
орналасқан
өндірістердегі
балық өңдеу
жұмыстары
4. Адам ағзаларының және жүйелерінің күш түскенде және күрделігі
артқанда пайда
болатын аурулар
1) Кординаторлық невроздар, Тез орындалып, жоғарғы Музыкалық
оның ішінде қаламсап дәлділікті талап ететін құрал-саймандар мен
ұстағанда пайда болатын жұмыстар клавишті
саусақ тартылысы аппараттардағы
(АХЖ 10:F48.8) жұмыс;
стенография, қолмен
жазу, машинамен
басу, сызба
жұмыстары,
граверлік және
көшірме жұмыстары
2) Шеткері орналасқан Иық белдеуіне, қол Тегістейтін,
нерв жүйесінің қозғалуы көп формалайтын,
аурулары: қайталанатын, жүйке сылақ, сылау
Моно және полиневро- діңгегіне қысым жұмыстар;
патиялар, оның ішінде көрсетіп, микро жарақат тігу, аяқ киім
қолдың езілуден пайда беріп, денені суытып, өндірісіндегі
болған және вегето- статикалық-динамикалық жұмыстар, малдарды
сенсорлық невропатия- жүктеме беретін қолмен сауу.
лары (АХЖ 10:G56, жұмыстар Тау кен,
G57, G58.8 G62.8) металлургия, мұнай
және химия
өндірісінің
жұмыскерлері
Мойын- иық, бел- Дененің еңкеюімен Кең өндірісіндегі
құйымшақ шойырлары байланысты жұмыстар, кеңістік жасау
(АХЖ 10:М54.1) жұмыс кезінде мәж- жұмыстары, тазалау
бүрлі жағдайда болу забойларындағы,
(алға қарай еңкею, оның ішінде
созылып тұру, аяқты микроклиматы
бүгіп отыру, жату қолайсыз,
т.б.) сондай-ақ бор- ылғалды болғанда,
шалардың ширығуын дененің мәжбүрлі
талап ететін жұмыс- жағдайында түрлі
тар. Жалпы діріл мен ауырлықтарды
соққының әсеріне тасу, көтеру
ұшырататын жұмыстар. арқылы жүргізілетін
тіреу жұмыстары.
Шахта ішіндегі
көліктің
жүргізушілері:
жер астындағы
қондырғылардың
машинисі
(басқарушы), жер
астындағы үлкен жүк
машиналарының
жүргізушісі
Мойын және белқұйымшақ Дененің еңкеюімен 4 бағанның
деңгейіндегі құйма ауруларбайланысты жұмыстар, 2 бөлігінде
(АХЖ 10:М50.0, М51.0, жұмыс кезінде мәжбүрлі көрсетілген
М51.1, М50.1 жағдайда болу (алға жұмыстар,
қарай еңкею, созылып мойын-иық,
тұру, аяқты бел-құйымшақ
бүгіп отыру, жату т.б.) деңгейіндегі
сондай-ақ боршалардың құйма аурулар
ширығуын талап ететін (АХЖ 10: М54.1), 4
жұмыстар. Микро және графадағы
макро жарақат вальцовщиктер,
беретін жұмыстар. ұста, шегеру, кесу,
құрылыс жұмыстары.
Үлкен жүк
машиналарының,
ауыл-шаруашылық
жүргізушілері.
Цирктегі және
тиептүсіру
жұмыстары.
3) Тіреу және қимылдау Жергілікті және аумақтықМузыкалық
аппараттарының боршалардың қатысуымен құрал-саймандар мен
аурулары: істелінетін жұмыстар, клавишті
Қардың және иық белде- бір аппараттардағы
уінің созылмалы миофо- түрлі қимылдар жасау жұмыс;
бриоздары, миофасцип- арқылы атқарылатын стенография, қолмен
тер, фибриомифасцит- жұмыстар, жылдам жазу, машинамен
тер, вегетомиофасцит- орындалатын жұмыстар, басу, сызба
тер (АХЖ 10:М62.8); жүйке діңгектеріне, жұмыстары,
тендовагиниттер боршаға, байланыс граверлік және
(АХЖ 10:М65.8). тарамыстарына, сіңірге көшірме жұмыстары
қысым түсіретін
жұмыстар, олардың
жарақаттануы, жүкті
көтеру, қолда ұстау,
... жалғасы
Денсаулық сақтау министрінің
2009 жылғы 12 қарашадағы №706
бұйрығына
2 - қосымша
Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу, есепке алу,
сондай-ақ олар бойынша есептілікті жүргізу ережесі
1. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу және есепке алуға
Кәсіптік аурулар мен улану тізіміне (осы ереженің қосымшасы) – бұдан әрі –
Тізім, сәйкес жүргізіледі.
Тізімде зиянды, қауіпті және өндірістік қолайсыз факторлардың әсер
етуінің арқасында пайда болатын аурулар қарастырылған. Тізімде атқарылатын
жұмыстар мен өндірістердің тізімі берілген.
2. Кәсіптік аурулар мен улану жағдайларын тіркеу және есепке алу үшін
диагноз қойылады.
Тез өрбіген кәсіптік ауруларды және улану диагнозын азаматтарға
амбулаториялық-емханалық және стационарлық, медициналық көмек көрсеткен
ұйымдар, ал созылмалы кәсіптік ауруларды (улануды) - кәсіптік патология
орталықтары (бұдан әрі - Орталық) немесе кәсіптік аурулар клиникасы
анықтайды.
3. Тез өрбитін кәсіптік аурулар мен улануларға зиянды және қауіпті
өндірістік факторлар қанықпаның шектеу шегінен немесе рұқсат етілген
деңгейден көп есе жоғары болып, бір реттен кейін (бір жұмыс ауысым ішінде)
кенеттен пайда болған аурулар жатады.
4. Созылмалы кәсіптік ауруларға (улануға) зиянды заттардың, қауіпті
және қолайсыз өндірістік факторлардың көп уақыт бойы әсер
етуінің салдарынан пайда болған аурулар жатады. Созылмалы
ауруларға (улануға) тез өрбіген, сондай-ақ созылмалы кәсіптік аурулардың
жақын арадағы немесе көп уақыт өткеннен кейінгі салдары (жүйке
жүйесінің, жүрек қан тамырларының, гепатобилиарлы және басқа да жүйелердің
өндірістік уларымен улануының салдарынан пайда болатын
тұрақты органикалық өзгерістер) жатады. Еске сақтайтын бір жағдай кәсіптік
аурулардың пайда болуы зиянды және қауіпті заттармен жұмысты тоқтатқаннан
кейінде (кеш пайда болатын силикоздар, бериллиоздар, қуықтың
папилломалары, қатерлі ісіктер) пайда болуы мүмкін. Кәсіптік ауруларға
мынандай аурулар да жатады. Ондай аурулар кәсіптік
аурулардың фонында немесе олар пайда болатындай жағдай жасаған аурулар
(асбестоз, силикоз немесе шаң бронхитының негізінде пайда болған өкпе
обыры) жатады.
5. Кәсіптік патологиялық сараптау комиссиясы кәсіптік ауру және улану
диагнозын қоюға арналған материалдарды:
1) медицина ұйымының жолдама қағазы;
2) аурудың медициналық (амбулаториялық, стационарлық) картасынан
алынған, оның ішінде жұмысқа алынар алдындағы, одан соң кезеңді медициналық
тексерістерден өткендігі туралы және зертханалық, функционалдық тексерістер
туралы толық мағлұмат;
3) тұрған орындарынан алынған эпикриздерінің көшірмесі;
4) толтырылған еңбек ету жағдайының санитарлық-эпидемиологиялық
сипаттамасы (осы Ереженің 2-қосымшасы);
5) қызметкердің еңбек қызметің растайтын құжаттар болған жағдайда ғана
қарайды.
6. Кәсіптік факторлардың әсерінен пайда болатын ауруларды, оның ішінде
кейіннен болатын түрлері, кәсіптік аурулар мен улану жағдайлары тіркеу және
есепке алуға жатады.
7. Тез өрбіген кәсіптік аурулармен уланудың әрбір жағдайына осы
ауруды анықтаған немесе ауру бар-ау деп күдіктенген дәрігер арқылы жедел
хабарлама толтырады. Хабарлама 12 сағаттың ішінде тиісті аумақтың
санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік органының басшысына
(жұмыс берушіге) жіберіледі.
8. Аурудың диагнозын анықталғанда немесе өзгергенде, оны анықтаған
медицина ұйымы жаңа шұғыл хабарламаны толтырып, оны 24 сағат ішінде ауру
жұмыс істейтін орынның санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің мемлекеттік
органының және ұйымның басшысына жібереді. Мұндай жағдайда өзгерген
(нақтыланған) диагноздың аты жазылып, оның қойылған айы, күні көрсетіледі.
9. Жедел хабарлама жіберген медицина ұйымы бағыттау қағазынан басқа,
шұғыл түрде санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органына
телефон арқылы хабарлап немесе әрбір төмендегідей жағдайды электронды
поштамен хабарлайды:
1) еңбек ету қабілеті жоғалған аурулардың саны 2 және одан көп болған
жағдайда тез өрбитін кәсіптік ауруды (улануды);
2) ауырған адамның кәсіптік қызметіне байланысты күйдіргі, сарып,
тырысқақ, құтырма аурулары анықталғанда.
10. Созылмалы кәсіптік ауру (улану) туралы алғашқы рет анықтағанда
хабарлама кәсіптік патология орталықтарда және кәсіптік аурулар
клиникаларда толтырылады. Ауруға нақты диагноз қойылғаннан кейінгі 3
күнтізбелік күннің ішінде санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік
органына немесе ұйымға (жұмыс берушіге) және медициналық
ұйымға хабарлама жіберіледі. Созылмалы кәсіптік ауру (улану) туралы
алғашқы рет анықтағанда № 317е нысаны бойынша хабарлама аурудың зиянды
өндірістік факторлары әсер еткен соңғы жұмыс істеген орныңа жіберіледі.
Созылмалы кәсіптік ауру кәсіптік патологиялық сараптау комиссияның шешімі
рәсімделген уақыттан бастап кәсіптік ауру деп саналады.
11. Кәсіптік аурулар мен улану орын алғанда, оларды тіркеу және
есепке алу жұмыстарын ауырған (зақымданған) адамның негізгі жұмыс
орнындағы санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органы жүргізуі
керек.
12. Санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің және медициналық ұйымдардың
мемлекеттік органдарында (кәсіптік патология орталықтарында) кәсіптік
аурумен ауырғандар кәсіптік ауруларды (уланғандар) тіркейтін
журналға тіркелу керек.
13. Санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органдары
кәсіптік аурумен (уланумен) ауырғандардың есептеу картасын жүргізіп, ондағы
мәліметтер автоматтандырылған түрде талдалынуы керек.
Кәсіптік аурулар мен улану
жағдайларын тіркеу, есепке алу,
сондай-ақ олар бойынша
есептілікті жүргізу ережесіне
1-қосымша
Кәсіптік аурулар мен уланудың тізімі
№ Дүниежүзілік Денсаулық Кәсіптік ауруларды Өндірістің
сақтау ұйымының ауруларды тудыруға әсері бар атқарылатын
Х-шы қайта қарауына қауіпті зиянды жұмыстардың
байланысты аурулардың заттар мен өндірістік шамамен
халықаралық жіктелуіне факторлар тізімі
сай аурулардың атауы
(бұдан әрі АХЖ 10:)
1. Химиялық факторлардың әсерінен пайда болған аурулар
1) Органдардың зақымдануы Химиялық заттар: Өнеркәсіптің,
мен жүйелердің оқшауланғанбастапқы шикізат, құрылыстың, ауыл
немесе бірлескен түрде арадағы, қосалқы шаруашылығының,
өтетін жіті улануы, және ақырғы өнімдер. көліктің, қызмет
созылмалы уыттануы (АХЖ көрсетудің, әртүрлі
10:Т36-Т65) салаларында улы
және олардың салдары әсері бар химиялық
(АХЖ 10:Т36-Т98). заттарды қолдану
(зертханалық
жұмыстарды қосып
есептегенде), қайта
өңдеу, алу
процестерімен
байланысты жұмыстың
барлық
түрлері
Тыныс алу органдарының Азот қышқылы, аммиак,
ринофаринголарингиттің, азот тотықтары,
эрозияның, мұрын уысындағыизоцианаттар, кремний-
аралықты тесудің, органикалық қосындылар,
кеңірдектің қабынуының, селен, күкірт және
бронхтың қабынуының, олардың қоспалары,
пневмосклероз формальдегид,
және басқаларының фталды ангидрид, фтор
уытты зақымдануы. және олардың
(АХЖ 10:J 68-J68.9). қосынды-лары, хлор және
олардың қосындылары,
хром және олардың
қосындылары және
басқалары.
Уытты анемия Ароматты қатардағы
(АХЖ 10:L648) аминді-, нитро- және
хлорқосындылары,
бензол және олардың
туындылары, бензол
гомологтары, гекса-
метилендиамин,
(хлорлыорганикалық)
пестицидтер, қорғасын
және олардың
неорганикалық
қосындылары.
Ас қорыту органдарының Ароматты қатардағы
уытты зақымдануы: аминді- және нитро-
бауыр мен өтті қуықтың қосындылар, бензол
уытты зақымдануы (АХЖ және олардың туындылары
10:К,71, К71.0-К71.5, (стирол), майлы
К82.8-К82.9, К83.8); қатардағы көмірсутегі
гастрит, дуаденит, ас- галоидты туындылар,
қазандағы, ұлтабардағы гидразин және олардың
эрозиялы ойықжарамен қосындылары, пестицидтер
зақымдалынуы, тоқ (хлорлыорга-
ішектің қабынуы (АХЖ никалық), фосфор және
10:К20, К22.8 К25, оның қосындылары,
К29.9; К52.1, К87.0) фтор және оның
қосындылары.
Уытты бүйрек дерті Бета-нафтол, кадмий,
(АХЖ 10:N28.9, 28.8) төртхлорлы көміртек
Нерв жүйесінің уытты Ароматты қатардағы
зақымдануы: көптеген аминді-, нитро- және
жүйке дерттері (АХЖ хлорқосындылары,
10:G62.2), неврозға гексаметилендиамин,
ұқсас жағдай (АХЖ 10: бензол және олардың
G90.9), энцефалопатия туындылары (бензол
(АХЖ 10: G92) гомологтары, стирол),
майлы қатардағы
көмірсутек
галотуындылары, гидразин
және оның қосындылары,
марганец, пестицидтер,
сынап және оның
қосындылары, күкірт-
көміртек, тетраэтил-
қорғасын және басқалары,
фтор және оның
қосындысы, фосфор
және оның қосындысы,
қорғасын және оның
қосындысы.
Көздің уытты Тринитротолуол, азот
зақымдануы: катаракта қышқылы, аммиак, азот
(АХЖ 10:Н26.8-Н26.9); тотығы, изоцианаттар,
Конъюктивит,
кератоконъюктивит (АХЖ
10:Н10.8-Н10.9, Н16.2)
күкірт және оның
қосындылары,
формальдегид, фтор және
оның қосындылары, хлор
және оның қосындылары.
Сүйектердің уытты Сары фосфор және оның
зақымдануы: остеопороз қосындылары, фтор және
түрінде (АХЖ 10:М82) оның қосындылары
2) Тері аурулары: эпидермоз Мұнайды, тас көмір мен Химиялық, мұнай
(АХЖ 10:L18.1), тақтатастарды өңдеу, машина
жанасу арқылы пайда тасымалда-ғандағы құрылысы,
болған дерматит (АХЖ өнімдер (бензин, металлургиялық,
10: L23, L24, L25), керосин, жағатын майлар,ағашөңдейтін, тері-
фотодерматит (АХЖ 10: крезол, лизол, гудрон, шикізаты,
L56), тырнақ аурулары мазут, асфальт, пек жәнетерівенерология,
(АХЖ 10: L60.8), оның дистилляттары), тағам өнеркәптік,
паранихиялар (АХЖ 10: хлорланған нафталиндер, мұнай құятын кеме-
L60.8), уытты мелано- қышқылдар, сілтілер, лерді тазалау;
дермия (АХЖ 10:Т53), органикалық ерітінділер,құрылыс, жиһаз
майлы фоликулиттар гидросульфат, хлорлы әк,өндірісі, шахта
(АХЖ 10: L73.8) ауыр металдардың құрылысшылары.
тұздары,
күшәннің, сүрменің,
формалиннің,
желімнің қосындысы
Кәсіптік витилиго Пара-трет-бутилфенол Шайырлар, лактар,
(АХЖ 10: L80) Төменгі пара-алкил эмальдар алу үшін
және пара-алкоксифе- пара-трет-бутилфено
нолы, 4-алпикатихин- лды
дер. өндіру және
қолдану.
Майлар мен
отындарға
құрамында фенолы
бар сіңіргіштерді
өндіру.
3) Темір қызбасы (АХЖ Түсті металдар Түрлі-түсті
10:Т56), фторопласты конденсацияларының металлургия,
(тефлонды) қызба аэрозольдары (мырыш, пластикалық
(АХЖ 10:Т65.8) мыс, никель, сүрме массалар өндірісі
және басқалары), (фторопластар)
қайта полимерленген және оларды өңдеу,
аэрозольдар түсті металдан
(фторопластар). жасалған
материалдарды өңдеу
2. Өнеркәсіптік аэрозольдардың әсерінен пайда болатын аурулар
1) Пневмокониоздар: Құрамында кремний Кен орындарында,
карбокониоздар диоксиді бар бос және шахталарда, ашық
(АХЖ 10:J60); асбестоз байланған жағдайда карьерлерде,
(АХЖ 10: J61); силикоз, шаңды, кенді, рентген байытатын және
талькоз (АХЖ 10: J62); сәулесін ұстайтын, аяқталатын таукен
алюминоз (АХЖ 10: көміртекті шаңды жұту, орындары, көмір
J63.0), боксты фиброз (көмір, кокс, күйе, кәсіпорындары
(жеңіл) (АХЖ 10: графит және басқалары); фабрикаларындағы
J63.1), бериллиоз металдың шаңдары және жұмыс;
(АХЖ 10: J63.2), олардың тотықтары, соныңкенге жатпайтын
графитті фиброз ішінде қатты және ауыр жыныстар мен
(АХЖ 10: J63.3), қорытпалар, пісіретін материалдарды,
сидероз (АХЖ 10: аэрозоль; талшықтасты және
J63.4), станиоз органикалық және басқада силикатты,
(АХЖ 10: J63.5), жасанды минералды ұсақтасты өндіру
ажарлаушылар немесе талшық, пластмасса мен қайта өңдеу;
тегістеушілер және соның ішінде талшықтас
жұтатын аэрозольды цементті, құрамында
микрофлорамен талшықтас бар
көбеюінің шаңдары материалдарды
(құбырлар, шифер,
панельдер,
тақтайлар,
фрикционды,
талшықтас
тоқыма өнімдері)
өндіру;
Фарфорлыфаянс-
ты бұйымдарды,
әйнекті өндіру;
Оттөзімділер
мен жемірлерді
өндіру және
қолдану;
Кокс, күйе,
графиттерді
өндіру, қолдану;
металлургиялық және
құю өндірісі;
машина құрылысы;
металды өңдеу,
пісіру жұмыстары;
2) Биссиониоз Әртүрлі өсімдіктердің Тоқыма өндірісінде
(АХЖ 10:J66.0) шаңыy ұзақ уақыт жұту мақтаны, зығырды,
(мақта, зығыр, джут). джутты қайта өңдеу.
3) Кәсіптік бронхит Жоғарыда көрсетілген 4-ші бағандағы 2-ші
(шаңды, уытты-шаңды): шаңның барлық түрлерін, пункттің ішіндегі
шаңды необструктивті сонымен қатар өсімдіктенкөрсетілген
бронхит (АХЖ 10: J41.0); және жануардан шығатын жұмыстар,
Шаңды обструктивті органикалық шаңның сонымен қатар
бронхит (АХЖ 10: J44.8); барлық түрін (ұннан, өндіріс: киізбасу,
Уытты-шаңды необст- дәннен, қылдан істелген,ұнжарма өндірісі,
руктивтік бронхит жүннен, темекіден, қантты,
(АХЖ 10: J68.0); қағаздан, қанттан және фармацевтикалық,
Уытты-шаңды басқалардан) жүнді, мақтаны,
обструктивтік бронхит жұту. зығырды және
(АХЖ 10: J68.0) Біруақытта шаңның және басқада қабықты
химиялық факторлардың дақылдарды
әсер етуі (түршіктіретіналғашқы өңдеуден
заттар, өзі жүретін өткізу, сонымен
таулы машиналардағы қатар шаңбөлумен
шығаратын газдың байланысы бар
құрамы), соның ішінде басқада жұмыстар.
қолайсыз микроклиматтық
жағдай-ларға сай
атылатын газдар.
4) Пневмомикоздар Жерасты қойнауларындағы Кен орындары
(микотоксикоздар шахта суында көбейетін мен шахталар-
(АХЖ 10:В44.8, В48.8), грибокты флорамен, дағы жұмыстар,
актиномикоздар жабдықтармен, өсімдіктеншаң бөлумен
(АХЖ 10:А42.0) және жануардан шығатын атқарылатын
органикалық шаңмен басқада жұмыс-
(ұнды, дәнді, жүнді, тың түрлері.
темекілі) жанасу
5) Жоғарғы тыныс жолдарын- 3-ші бағанның, 2-ші 4-ші бағанның,
дағы толық дистрофиялық пунктінің ішінде 2-ші пунктінің
аурулар (созылмалы көрсетілгендей ішінде көрсе-
субатрофикалық және шаңды жұту. тілгендей
гипертрофикалық жұмыстар.
ринофарингит)
(АХЖ 10:J31.0- J32.9)
3. Физикалық факторлардың әсерінен пайда болатын аурулар
1) Ионды сәуленің Біржолғы, қысқа уақытта Радиоактивтік
әсеріне байланысы бар жалпы әсер ететін сыртқызаттармен
аурулар (АХЖ 10:W88): иондаушы сәуле көзі және иондаушы
немесе сәуле көздерімен
біршама радиоактивтік жүргізілетін
заттардың және олардың жұмыстардың барлық
қосындыларының түрлері.
Сәуле көзінен ауырған организмнің ішіне енуі.
ауру (жедел немесе Иондаушы радиацияның
созылмалы) жүйелі түрде кәсіптік
(АХЖ 10:W88, W90) сәуле соққысының
рұқсат етілген
деңгейінен артық дозада
әсер етуі.
Жергілікті сәулемен Радиоактивті заттар-
зақымдану (жіті дың, сәуле көзінің
немесе созылмалы) сырттай жергілікті
(АХЖ 10: W88, W90) әсері
2) Иондамайтын сәуле Өте жоғарғы жиіліктегі Өте жоғарғы
көзінің әсеріне радиодиапазондағы жиіліктегі
байланысты аурулар: электромагнитті радиодиапазондағы
вегетативті тамырлы сәуле көзінің жүйелі электромагнитті
дистония, әлсіздік, әсер етуі; когерентті сәуле көзімен
әлсізвегетативтік, біртүсті сәуле атқарылатын
гипотоломиялық шығару. жұмыстардың барлық
синдромдар түрлері; оптикалық
(АХЖ 10: W90) квантты
генераторлардың
сәуле бөлуіне
байланысты жұмыстың
барлық түрлері
3) Лазерлі сәуле көзінің Лазерлі сәуле Оптикалық квантты
тіндерді жергілікті көзінің жергілікті генераторлардың
зақымдауы (тері күйіктері әсер етуі. сәуле бөлуіне
(АХЖ 10:L59), байланысты
көздің мөлдір қабатының жұмыстың барлық
зақымдануы (АХЖ 10:Н18.8), түрлері.
көздің тор қабығы (АХЖ
10:Н35.8)
4) Діріл ауруы Ұзақ уақыт өндірістік Дірілді тудыратын
(АХЖ 10:Т75.2) жергілікті дірілдің қол машиналарымен
жұмысшының қолына атқарылатын жұмыс
берілу арқылы әсері жәнежәне дірілді
жұмыс орынындағы жалпы тудыра-
дірілдің жүйелі әсер тын машиналардағы
етуі жұмыс орындары.
5) Нейросенсорлы құлақ Өндірістік шудың Өнеркәсіпте,
мүкістігі жүйелі түрде әсер құрылыста, ауыл
(АХЖ 10:Н90.3; Н90.6) етуі. шаруашылығында,
көлікте, байланыста
қарқынды өндірістік
шудың әсеріне
байланысты
атқарылатын жұ-
мыстың барлық
түрлері.
6) Қолдың вегетативті- Ультрадыбыстың қолға Ультрадыбысты
сенсорлы (ангионевроз) жанасу арқылы берілуі дефектоскоптар
полиневропатиясы және медицина-
(АХЖ 10 : G62.8) лық аппаратармен
атқарылатын жұмыс
7) Электроофтальмия Қарқынды түрде Қарқынды түрде
(МКБ 10 : Н 57.8) ультракүлгін ультракүлгін
сәуле бөлу сәулесін бөлу
жағдайында
газбен және
электрмен пісіруге
байланысты жұмыстар
8) Катаракта Сәулелі энергияның Пресстеу ұстасы,
(АХЖ 10: Н 26.8) жүйелі түрде әсер электрмен пісіру
етуі (инфра-қызыл, және жылумен атқа-
ультракүлгін сәуле рылатын жұмыстар,
бөлу, шамадан тыс әйнектен жасалатын
жоғары жиіліктегі бұйымдар өндірісі,
сәуле бөлу, рентген, иондайтын
гамма сәулесі, нейт- және иондамайтын
рондық, протондық сәуле көздерінің
сәуле көздері) әсері бар металлур-
гиядағы инфрақызыл
сәуле көзімен
байла-
нысты жұмыстар
9) Декомпрессиялық Жоғарғы атмосфералық Кессонда,
(кессондық) аурулар қысым, декомпрессиялық барокамерада
және оның салдарлары үрдістер атқарылатын
(АХЖ 10: Т 70.3) жұмыстар, су астына
сүңгу және басқа
жоғарғы
атмосфералық қысым
жағдайындағы
жұмыстар.
10) Қызып кетуі: ыстыққа Жұмысшы аумағындағы Терең шахталарда,
ұрынудан болатын жоғарғы температура мартен,
сіреспе (АХЖ 10: және қарқынды жылу темірқаңыл-тыр,
Т67.0; G 40.5; G 40.6) бөлу жағдайы құбыр шығаратын
цехтардағы жұмыс;
өнеркәсіптік
пештер-
ді жөндеу,
қазандықты, оттықты
тазарту; әйнекті
қайнату, басқа да
жоғарғы
температурада
атқарылатын
жұмыстар.
11) Тарылтылған эндарте- Жұмыс аумағындағы Балық өндіруші
риит (АХЖ 10:І73,9), температураның комбинаттардағы
вегатитивті-сенсорлы төмендеуі балық аулау
полиневропатия кемесін-
(ангионевроз) дегі жұмыстар;
(АХЖ 10:G62.8) мұздатқыштағы
жұмыстар;
геологиялық
жұмыстар;
ағаш дайындау
жұмыстар;
ылғалды; батпақты
жерлердегі
жұмыстар;
торөндіруші, таукен
өндірісі, сулы және
мәңгі тоң аумағында
жұмыстар;
шахта әдісімен
мұнай өндіру және
төменгі
температурада жұ-
мыс істеудің
басқа түрлері
12) Ониходистрофли Теріні майдан тазалау, Тері және үлдір
(АХЖ 10:L60.3), температуралық және өңдеу өндірісі,
механикалық эпидермоздар метеорологиялық ауыл
(сүйел және т.б.) факторлар. шаруашылық
(АХЖ 10:L60.3) жұмыстары
(даладағы),
кемедегі және
жағалаудағы
орналасқан
өндірістердегі
балық өңдеу
жұмыстары
4. Адам ағзаларының және жүйелерінің күш түскенде және күрделігі
артқанда пайда
болатын аурулар
1) Кординаторлық невроздар, Тез орындалып, жоғарғы Музыкалық
оның ішінде қаламсап дәлділікті талап ететін құрал-саймандар мен
ұстағанда пайда болатын жұмыстар клавишті
саусақ тартылысы аппараттардағы
(АХЖ 10:F48.8) жұмыс;
стенография, қолмен
жазу, машинамен
басу, сызба
жұмыстары,
граверлік және
көшірме жұмыстары
2) Шеткері орналасқан Иық белдеуіне, қол Тегістейтін,
нерв жүйесінің қозғалуы көп формалайтын,
аурулары: қайталанатын, жүйке сылақ, сылау
Моно және полиневро- діңгегіне қысым жұмыстар;
патиялар, оның ішінде көрсетіп, микро жарақат тігу, аяқ киім
қолдың езілуден пайда беріп, денені суытып, өндірісіндегі
болған және вегето- статикалық-динамикалық жұмыстар, малдарды
сенсорлық невропатия- жүктеме беретін қолмен сауу.
лары (АХЖ 10:G56, жұмыстар Тау кен,
G57, G58.8 G62.8) металлургия, мұнай
және химия
өндірісінің
жұмыскерлері
Мойын- иық, бел- Дененің еңкеюімен Кең өндірісіндегі
құйымшақ шойырлары байланысты жұмыстар, кеңістік жасау
(АХЖ 10:М54.1) жұмыс кезінде мәж- жұмыстары, тазалау
бүрлі жағдайда болу забойларындағы,
(алға қарай еңкею, оның ішінде
созылып тұру, аяқты микроклиматы
бүгіп отыру, жату қолайсыз,
т.б.) сондай-ақ бор- ылғалды болғанда,
шалардың ширығуын дененің мәжбүрлі
талап ететін жұмыс- жағдайында түрлі
тар. Жалпы діріл мен ауырлықтарды
соққының әсеріне тасу, көтеру
ұшырататын жұмыстар. арқылы жүргізілетін
тіреу жұмыстары.
Шахта ішіндегі
көліктің
жүргізушілері:
жер астындағы
қондырғылардың
машинисі
(басқарушы), жер
астындағы үлкен жүк
машиналарының
жүргізушісі
Мойын және белқұйымшақ Дененің еңкеюімен 4 бағанның
деңгейіндегі құйма ауруларбайланысты жұмыстар, 2 бөлігінде
(АХЖ 10:М50.0, М51.0, жұмыс кезінде мәжбүрлі көрсетілген
М51.1, М50.1 жағдайда болу (алға жұмыстар,
қарай еңкею, созылып мойын-иық,
тұру, аяқты бел-құйымшақ
бүгіп отыру, жату т.б.) деңгейіндегі
сондай-ақ боршалардың құйма аурулар
ширығуын талап ететін (АХЖ 10: М54.1), 4
жұмыстар. Микро және графадағы
макро жарақат вальцовщиктер,
беретін жұмыстар. ұста, шегеру, кесу,
құрылыс жұмыстары.
Үлкен жүк
машиналарының,
ауыл-шаруашылық
жүргізушілері.
Цирктегі және
тиептүсіру
жұмыстары.
3) Тіреу және қимылдау Жергілікті және аумақтықМузыкалық
аппараттарының боршалардың қатысуымен құрал-саймандар мен
аурулары: істелінетін жұмыстар, клавишті
Қардың және иық белде- бір аппараттардағы
уінің созылмалы миофо- түрлі қимылдар жасау жұмыс;
бриоздары, миофасцип- арқылы атқарылатын стенография, қолмен
тер, фибриомифасцит- жұмыстар, жылдам жазу, машинамен
тер, вегетомиофасцит- орындалатын жұмыстар, басу, сызба
тер (АХЖ 10:М62.8); жүйке діңгектеріне, жұмыстары,
тендовагиниттер боршаға, байланыс граверлік және
(АХЖ 10:М65.8). тарамыстарына, сіңірге көшірме жұмыстары
қысым түсіретін
жұмыстар, олардың
жарақаттануы, жүкті
көтеру, қолда ұстау,
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz