Mp3 player бағдарламасын құру

Кіріспе 3
1. Негізгі бөлім 7
1.1 Delphi тарихы 7
1.2 Delphi компаненттері 8
2. Практикалық бөлім 16
2.1 Mp3 форматы 16
2.2 Mp3 талаптары 17
2.3 Mp3 бағдарламасын құру және жобалау кезінде 18
Қортынды 25
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 26
Қосымша 1 27
Қосымша 2 32

Ғылыми-техникалық революция қоғамдық өндірістің бет-бейнесін, еңбек жағдайын, сипаты мен мазмұнын, өндіргіш күштердің құрылымын, қоғамдық еңбек бөлінісін өзгертеді, өндіргіш күштердің шапшаң өсуіне мүмкіндік береді, адамдардың мəдениетін, тұрмысын, психологиясын, қоғамның табиғатпен өзарақатынасын қоса алғанда, қоғамдық өмірдің барлық жақтарына ықпал етеді, ғылыми-техникалық ілгерілеуді (ҒТІ) күрт жеделдетуге əкеледі.
Ғылыми қызмет жаппай кəсіпке айналды. 50-ші жылдардың екінші жартысында елдердің көпшілігінде ғылыми қызметті жоспарлау мен басқарудың жалпы мемлекеттік органдары құрыла бастады. Ғылыми жəне техникалық əзірлемелер арасындағы тікелей байланыстар күшейді, өндірісте ғылым жетістіктерін пайдалану жеделдетілді. 50-ші жылдары ғылыми зерттеулерде, өндірісте, содан кейін басқаруда, ҒТІ символына айналған, электрондық есептеу машиналары (ЭЕМ) жасалып, кеңінен қолданыла бастады. Олардың пайда болуы өндіріс үдерісіндегі адамның жағдайы мен рөлін өзгертетін, өндіріс пен басқаруды кешенді автоматтандыруға бірте- бірте көшудің басталуы мен байланысты.
Есептеуіш техника есептеу және мәліметтерді өңдеу процессінің маңызды компоненті болып табылады. Есептеуге арналған алғашқы құрал ретінде есептеу таяқшаларын атауға болады, бұл құрал қазіргі кезде де бастауыш сынып оқушыларын есепке үйрету үшін қолданылады. Даму жолында бұл құралдар күрделене түсті .
Уақыт өте келе, қарапайым құрылғылардан күрделі құралдар пайда бола бастады: абак, логарифмдік сызғыш, механикалық арифмометр, электронды компьютер. Алғашқы есептеуіш құрылғылардың қарапайымдылығына қарамастан, олармен жұмыс жасауға үйренген адам, қазіргі заманғы калькуляторларды пайдаланғаннан да жылдам есептер жүргізе алады. Әрине, қазіргі заманғы есептеуіш құрылғыларының жұмыс өнімділігі және есептеу жылдамдығы ең жылдам есептегіш адамның өзін шаң қаптырып кетеді.
Жоғарғы деңгейлi программалау тiлдерi жарыққа шыға бастағаннан берi көптеген программалау тiлдерi пайда болды. Қазiргi кезде олар процедуралық, логикалық және объектiлi – бағдарлы болып үш түрге бөлiнедi. Мысалы, дәстүрлi (“классикалық”) процедуралық программалау тiлдерi – Фортран, Бейсик, Паскаль, логикалық тiлдер–ЛИСП, Пролог. Есептеуiш техниканың қарқынды дамуы және программалық жабдықтауды тиiмдi дайындауға қажеттiлiк нәтижесiнде соңғы кездерде Windows ортасында жарыққа шыққан және объектiлi – бағдарлы программалау (ОБП) негiзiнде құрылған программалау тiлдерi – Borland C++ for Windows , Object Pascal және визуальды Microsoft Visual Basic, Borland Delphi.
Процедуралық программалау тiлдерiнде программаның жұмысы операторларды ретiмен орындау бойынша, ал, логикалық программалау тiлдерiнде ол қатаң логикалық ережелерге сәйкес өзгертулер енгiзу ретiнде қарастырылған болатын. Объектiге бағдарлы оқиғалық программалау тiлiнде программаның жұмысы негiзiнен оқиғалар тiзбегiнен және түрлi объектiлердiң осы оқиғаларға жауабынан тұрады. Олардың визуальды түрлерi - Visual Basic тiлi QBasic программалау тiлi негiзiнде, Delphi (Дельфи) Объектiлi Паскаль (Object Pascal) тiлi негiзiнде Windows операциялық жүйесiн басшылыққа алып құрылған (visual – көзбен көру, экрандық).

1. Александровский А.Д «Delphi 5 разработка корпоративных приложений»
2. «Программирование в среде Delphi 7.0»С.В. Глушанов А.Л. Кливцов
3. «Delphi 3. Учебный курс.» Фарманов В.В.
4. «Delphi 3.Учебный курс»Бодровский С. Изд. Дом ПИТЕР, 2001
5. «Delphi 6.Программирование на ObjectPascal»Культин Н.Б. Изд.: БХВ Санкт – Петербург, 2002
6. «Delphi 5. Справочное пособие» Архангельский А.Я. М.: ЗАО Изд. БИНОМ, 2001
7. ТажигуловаА.И. Конструирование электронных учебников/Научно-практический журнал «Информационные технологии в Казахстане», 2000ж.
8. Владимир Гофман, Анатолий Работа сбазами данных в Delphi. Санкт-Петербург, "БХВ-Петербург", 2002 г.
9. Бобровский C.Delphi-5.Учебник курс. Москва, 2000 г.
10. Камардинов, Х.Жантелі Delphi 5-6. Шымкент, 2002 ж.
11. Интернет желісі:
http://kk.wikipedia.org/wiki/Delphi
http://stud.kz/referat/show/23999

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ
Жәнгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті

Политехникалық факультеті
"Ақпараттық жүйелер" кафедрасы

Қорғауға жіберілсін "___"_________ ____ ж.
Жетекші:_______ Ж.С. Муталова

"Объектілі-бағытталған бағдарламалау (delphi тілі)"пәні бойынша

КУРСТЫҚ ЖОБА
Тақырып:"MP3 Player бағдарламасын құру"

Жобаны орындаған студент ИС-21 топ студенті Қаржауов Д.М.
Шифр: 5B070300
Мамандығы : Ақпараттық жүйелер
Курстық жоба қорғалды (бағасы) ______________________
Жетекші: _______ а.о.Муталова Ж.С

Орал,2015

Мазмұны
Кіріспе
3
1. Негізгі бөлім
7
1.1 Delphi тарихы
7
1.2 Delphi компаненттері
8
2. Практикалық бөлім
16
2.1 Mp3 форматы
16
2.2 Mp3 талаптары
17
2.3 Mp3 бағдарламасын құру және жобалау кезінде
18
Қортынды
25
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
26
Қосымша 1
27
Қосымша 2
32

Кіріспе

Ғылыми-техникалық революция қоғамдық өндірістің бет-бейнесін, еңбек жағдайын, сипаты мен мазмұнын, өндіргіш күштердің құрылымын, қоғамдық еңбек бөлінісін өзгертеді, өндіргіш күштердің шапшаң өсуіне мүмкіндік береді, адамдардың мəдениетін, тұрмысын, психологиясын, қоғамның табиғатпен өзарақатынасын қоса алғанда, қоғамдық өмірдің барлық жақтарына ықпал етеді, ғылыми-техникалық ілгерілеуді (ҒТІ) күрт жеделдетуге əкеледі.
Ғылыми қызмет жаппай кəсіпке айналды. 50-ші жылдардың екінші жартысында елдердің көпшілігінде ғылыми қызметті жоспарлау мен басқарудың жалпы мемлекеттік органдары құрыла бастады. Ғылыми жəне техникалық əзірлемелер арасындағы тікелей байланыстар күшейді, өндірісте ғылым жетістіктерін пайдалану жеделдетілді. 50-ші жылдары ғылыми зерттеулерде, өндірісте, содан кейін басқаруда, ҒТІ символына айналған, электрондық есептеу машиналары (ЭЕМ) жасалып, кеңінен қолданыла бастады. Олардың пайда болуы өндіріс үдерісіндегі адамның жағдайы мен рөлін өзгертетін, өндіріс пен басқаруды кешенді автоматтандыруға бірте- бірте көшудің басталуы мен байланысты.
Есептеуіш техника есептеу және мәліметтерді өңдеу процессінің маңызды компоненті болып табылады. Есептеуге арналған алғашқы құрал ретінде есептеу таяқшаларын атауға болады, бұл құрал қазіргі кезде де бастауыш сынып оқушыларын есепке үйрету үшін қолданылады. Даму жолында бұл құралдар күрделене түсті .
Уақыт өте келе, қарапайым құрылғылардан күрделі құралдар пайда бола бастады: абак, логарифмдік сызғыш, механикалық арифмометр, электронды компьютер. Алғашқы есептеуіш құрылғылардың қарапайымдылығына қарамастан, олармен жұмыс жасауға үйренген адам, қазіргі заманғы калькуляторларды пайдаланғаннан да жылдам есептер жүргізе алады. Әрине, қазіргі заманғы есептеуіш құрылғыларының жұмыс өнімділігі және есептеу жылдамдығы ең жылдам есептегіш адамның өзін шаң қаптырып кетеді.
Жоғарғы деңгейлi программалау тiлдерi жарыққа шыға бастағаннан берi көптеген программалау тiлдерi пайда болды. Қазiргi кезде олар процедуралық, логикалық және объектiлi - бағдарлы болып үш түрге бөлiнедi. Мысалы, дәстүрлi ("классикалық") процедуралық программалау тiлдерi - Фортран, Бейсик, Паскаль, логикалық тiлдер - ЛИСП, Пролог. Есептеуiш техниканың қарқынды дамуы және программалық жабдықтауды тиiмдi дайындауға қажеттiлiк нәтижесiнде соңғы кездерде Windows ортасында жарыққа шыққан және объектiлi - бағдарлы программалау (ОБП) негiзiнде құрылған программалау тiлдерi - Borland C++ for Windows , Object Pascal және визуальды Microsoft Visual Basic, Borland Delphi.
Процедуралық программалау тiлдерiнде программаның жұмысы операторларды ретiмен орындау бойынша, ал, логикалық программалау тiлдерiнде ол қатаң логикалық ережелерге сәйкес өзгертулер енгiзу ретiнде қарастырылған болатын. Объектiге бағдарлы оқиғалық программалау тiлiнде программаның жұмысы негiзiнен оқиғалар тiзбегiнен және түрлi объектiлердiң осы оқиғаларға жауабынан тұрады. Олардың визуальды түрлерi - Visual Basic тiлi QBasic программалау тiлi негiзiнде, Delphi (Дельфи) Объектiлi Паскаль (Object Pascal) тiлi негiзiнде Windows операциялық жүйесiн басшылыққа алып құрылған (visual - көзбен көру, экрандық). Олар, әсiресе, Delphi программалау тiлi - кез келген қосымшаны дайындауға болатын жылдамдығы тез, қуатты тiл.
Delphi-дiң бiрiншi нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейiнгi жылдары оның бiрте-бiрте кеңейтiлген 2, 3, 4, 5, 6- нұсқалары жарық көрдi. Мысалы, 5-нұсқа 1999 жылы, 6-нұсқа 2001 жылдың мамыр айында жарыққа шықты. 5,6-нұсқалардың бiр-бiрiнен айырмашылығы жоқ деуге болады, екеуi де Windows32 операциялық жүйесiнiң негiзiнде дайындалған. Тек, Delphi 6, оған қоса, 1991 жылы жарық көрген, салыстырмалы арзан, Linex операциялық жүйесiнiң негiзiнде де жұмыс iстей алады (Linex жүйесi UNIX операциялық жүйесiне шамалас, мүмкiндiгi Windows32 жүйесiнiң мүмкiндiгiнен кем емес). Delphi 6-да интернет үшiн қосымшаларды дайындау мүмкiндiгi кеңейтiлген және берiлгендер қорымен жұмыс iстеуде ұсынылып отырған кiтапта қарастырылмаған кейбiр өзгешiлiктер енгiзiлген.
Дәстүрлi Паскаль оқып үйренуге жеңiл және MS DOS жүйесiнде программа дайындауға ең жақсы құрылымдық программалау тiлi екенi белгiлi. Delphi-де Паскаль тiлiнде орындау мүмкiн және мүмкiн емес күрделi процестердi программалауға болады. Delphi-дiң негiзгi ерекшелiгi - онда қосымша құруда компоненттiк және объектiлiк тәсiлдер пайдаланылады (Windows ортасында пайдаланатындықтан, Delphi-де программаны көбiнесе қосымша деп атайды). Бұл программалау технологиясында нағыз революция.
Әлемдегі миллиондаған программистер Delphi-де жұмыс жасайды және олардың көбісі Delphi-де мәліметтерді өңдеуге және сақтауға арналған программалар құрады. Күнбе-күн коммерциялық және жеке мәліметтерді санамағанда (адам аттары, мекен-жайлар, есепшоттар) визуальды интерфейс көмегімен жұмыс істеу керек болатын көптеген ақпараттар бар: дыбыс файлдары, видео көріністер, WEB - парақшалары және т.б. Осындай көп ақпарат арасында өзімізге керекті мәліметтерді алу үшін, оларды өңдейтін программалар қажет.
Программа құруға ыңғайлы тамаша ортаның бірі - Delphi ортасы таңдап алынды. Оны оқып үйрену, түсіну және логикалық ойлауға өте қарапайым , әрі жеңіл. Delphi программалаудың структуралық тәртібін және программалаудың басқа тілдерге қарағанда жалпы жақсы дамыған.Оның қызықты рекурсивті мүмкіндіктері, сонымен қатар қызықты есептер шығару мүмкіндіктері бар.
Delphi типті жүйені тез және визуальды құру ортасы деп атайды.Себебі ол өзіне компилятормен қоса редактор және көптеген дайын программалар жиынтығын қамтиды. Delphi - де шамамен 200 - ге жуық дайын компоненттер бар.
Delphi-де программа құру жақсы жабдықталған компьютерді қажет етеді.
DELPHI - бұл Borland International-дың қосымшаларды тез құруға арналған жеткілікті жаңа өнімі. Қосымшалармен мәліметтер қорымен клиент-сервер архитектурасында, InternetIntranet, сонымен қатар локальді машиналар және файл-серверлік архитектурасында жұмыс істейді.
Мультимедиа - пайдаланушылар бір ақпарат қоршаған ортаға ұйымдастырылған гетерогенді деректер (графика, мәтін, дыбыс, бейне), бар интерактивті жұмыс істеуге мүмкіндік беретін аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз жиынтығы.
мерзімді мультимедиялық, сондай-ақ жиі деректердің үлкен көлемін сақтау үшін және (- компакт диск осы түріне бірінші тасымалдаушылар CD болып табылады) оларға жеткілікті қол жеткізуін қамтамасыз ету мүмкіндік беретін, бұқаралық ақпарат құралдарына сілтеме жасау үшін пайдаланылады. Бұл жағдайда, мерзімді мультимедиялық компьютерлік осындай тасымалдаушыларға пайдалануға болады және мұндай мәтін ретінде ақпаратты ұсыну дәстүрлі әдістеріне қосымша осындай аудио, бейне, анимация, имиджін және басқалар сияқты деректердің барлық ықтимал түрлерін, арқылы пайдаланушыға ақпаратты беруге дегенді білдіреді.
Айрықша құбылыс - мультимедиялық дыбыс арасында. Барлық қарамастан өз өмір сүре басқарады мысық сияқты. Жақсы идея ретінде Мәтін және графикалық бірімен дос болды және үнемі қолын өтіңіз. Бірақ ол олардың жеке бөлігі болып табылады және жоғалған - мәтін және графика қазір сирек жалғыз табылды.
дыбыс, екінші жағынан, бір рейске үнемі. Барлық тянет - және барлық олар ақпараттың осындай назарына тым ашкөз, өйткені. Мысалы, веб-торабында Дыбыстар, кез келген әуен - қазір де, басы мәтін көтерілуге емес, ал суреттер көз сондықтан ұнамды емес.
Екінші жағынан, сол себепті, дыбыс әуесқойлық көзқарас кешіру емес. Мәтін немесе суреттер кемшіліктерді ғана жасауға болмайды. Бірақ сапасы нашар асырады, немесе өңделген сіз сәтте сезініп лық, орыс аюы құлағын компрессоры емес, кез-келген тыңдаушының композиция құрылған.
Сандық аудио - аналогтық фотосуреттер, сыртқы дыбыстарды таңуға нақты сандық көшірмесі. Бұл сіздің дауыс микрофон жазу, ықшам және басқа көздерден, аудио жолдардың көшірмесімен жасалуы мүмкін. Аудио файлдарды ойнату үшін арнайы бағдарламалық ойыншылар ойыншылар талап етеді. Бұл шығындарға дыбыс ақпаратты сандық кодтау ең көп тараған және танымал форматтардың бірі болып табылады. Ол әдетте музыка бағалау беру үшін файл алмасу желілері пайдаланылады. формат барлық дерлік ең портативті аудио ойыншылардың танымал операциялық жүйелер ойнатуға болады, және барлық ағымдағы стерео модельдерін және DVD-плеерлер қолдау көрсетеді.
MP3 форматы едәуір ойнату және сапалы дыбысты ойнату үшін қажетті деректердің өлшемін азайту үшін арналған, ол жоғалатын сығу алгоритмін пайдаланады (тыңдаушылардың көпшілігінің пікірінше сәйкес) бастапқы өте адал, бірақ Меломан материалдық айырма туралы айтуға.
Курстық жұмысты бөлігі ретінде бағдарлама MP3 Player жазу міндетін қойған болатын. Бағдарлама, файлға тыңдау таңдауға қамтамасыз дыбыс деңгейін реттеу, файлды кері айналдыру керек.
Проблема пайдаланылатын даму ортасын Delphi шешу үшін.
Delphi (Delphi) - аттас дамыту ортада пайдаланылатын бағдарламалау тілі. Даму қоршаған ортаға 7.0 Delphi бастап Object Pascal деп аталатын бірінші тілі, ресми құжаттарда Borland тілі Object Pascal сілтеме жасау Delphi атауын пайдалана бастады.

1.Негізгі бөлім
1.1 Delphi тарихы

Borland корпорациясы аз ғана мерзім ішінде Delphi7-нің негізгі версиялары мен бірнеше модификацияларын шығарды. Delphi 7 версиясында өте көп өзгерістер енгізілген. Программалармен қамтамасыз етудің тиімді өңдеу құралдарын қажет ету "жылдам жасау" ортасы деп аталатын программалау жүйелерінің пайда болуына алып келді. Мұндай ортаға мысал ретінде Borland Delphi жатады. Жылдам жасау RAD - жүйесінде "Rapid Application Development" жүйесінің негізі визуалды жобалау және оқиғаны өндеуді программалар технологиясы жатады, оның мағынасы өңдеу үнемсіз жұмыстың көп бөлігін өзіне алады да, программистке диалогты терезелерді және оқиғаны өңдеу функциясын құрастыру жұмыстары қалады. Ортада қатаң типтелген объектіге бағдарлы тілі қолданылады, оның негізіне Object Pascal (Turbo Pascal жалғасы) жатады. Delphi әр түрлі программаларды құруға мүмкіндік береді: қарапайым біртерезелі қосымшалардан тармақталған дерекқорларды басқару программаларына дейін. Delphi-дің ұлғайтылған мүмкіндіктері графикпен, мультимедиямен, дерекқорларымен жұмыс істейтін және динамикалық құрылымдармен қосымшаларды құруға мүмкіндік береді. Delphi-дің айрықша ерекшелігі .NET технологиясының сүйемелдеуі болып табылады. Жалпы қазіргі уақытта Delphi, MathCad, Maple туралы алған білімдердің болашақ мамандар және қоғам үшін маңызы өте зор. Қазір осындай пәндерді игеру үшін көптеген оқулықтар мен оқу-әдістемелік нұсқаулар жазылуда. Мысалы, Delphі ортасымен танысып және онда жұмыс жасап үйренуде Фаронов, Культин Н секілді жазушылар еңбектерінің маңызы зор болса, ал компьютерлік математикамен танысуда жазушы В.И.Дьяконовтың еңбектерінің орны ерекше. Delphi Windows жүйесiнде программалаудың ыңғайлы құралы.Онда көптеген операторларды пайдаланып программа дайын - дау, программа мәзiрiн құру,анимация, мультимедиа процес - терiн ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистiк қо - сымшаларды шақыру, олармен жұмыс iстеу және т.б. iс-әре - кеттердi орындау да мүмкiн. Көптеген опера - тор - лардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты. Delphi екi түрде дайындалған: бiрiншiсi - күрделi қосым - шаны бiрлесiп дайындаушылар үшiн (Delphi Client - Server), екiншiсi - қалған программалаушылар үшiн (Delphi for Windows). Соңғысы ыңғайланып, қысқартылып алынған түрi. Ол тек маман программаушылар емес, барлық Delphi - мен жұмыс iстеушiлерге арналған. әдетте пайдаланылатыны - екiншi түр. Delphi-дi Паскаль программалау тiлiмен жұмыс iстеген адамдардың меңгеруi көп қиындық келтiрмейдi. Бiрақ, мұнда программалауды үйрену үшiн объект, оқиға, қасиет түсiнiк - темелерiмен еркiн танысып, онда компоненттердi пайда - лану және әдiстер деп аталатын түрлi командалардың жазылу түр - лерiн бiлу қажет. Жалпы, Delphi-де пайдалылатын про - цедуралар (әдiс - тер) мен түрлi кластарға, компоненттерге енгiзулi мәндер меншiктелетiн қасиеттер көп. Нақты есептердi шешу програм - маларын құруды үйрену арқылы ғана Delphi-де програм - малауды үй - ренуге болады. Ол үшiн кiтапқа енгiзiлген про - грам - маларды iс жүзiнде орын - дап, оларға түрлi өзгерiстер ен - гi - зiп, жаттығу да мүмкiн. Жетiстiк тек тәжiрибеге байла - нысты. Delphi-дiң мүмкiндiктерiн бiр кiтапқа сыйғызу мүмкiн емес. Мұнда студенттер мен өз бетiнше оқып үйренушiлер үшiн қажеттi негiзгi материалдар қарастырылған, Delphi-дi терең оқып-үйренiп, күрделi қосымшаларды дайындауға машықтанушылар үшiн кiтап соңына әдебиеттер тiзiмi енгi - зiлген.
1.2 Delphi компаненттері
Жоғарғы деңгейлі программалау процедуралық, логикалық және объектілі-бағдарлы болып үш түрге бөлінеді. Соңғы кездерде Windows ортасында жарыққа шыққан және объектілі - бағдарлы программалау (ОБП) негізінде құрылған программалау тілдері - Object Pascal, Microsoft Visual Basic, Borland, Borland C++ for Windows.
ОБП тілінде программаның жұмысы оқиғалар тізбегінен және түрлі объектілердің осы оқиғаларға жауабынан тұрады. Олардың визуальды түрлері - Visual Basic тілі Qbasic программалау тілі негізінде, Delphi тілі Объектілі Паскаль (Object Pascal) тілі негізінде Windows операциялық жүйесін басшылыққа алып құрылған (Visual- көзбен көру). Олар әсіресе Delphi программалау тілі - кез келген қосымшаны дайындауға болатын жылдамдығы тез, қуатты тіл.
Delphi ортасы - бағдарламаушының жоғары әрі тиімді жұмысын қамтамасыз ететін күрделі механизм. Ол визуалды түрде бір уақытта бірнеше ашылған терезелермен жұмыс атқарады. Терезелер экранда толық немесе бөлшектелген түрде бір- бірін жаба отырып жылжи алады, бұл Word тексттік процессор немесе Exsel кестелік процессор ортасының қатаңдығына үйренген қолданушының дисккомфорт сезімін оятуы мүмкін.
Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейінгі жылдары оның бірте-бірте кеңейтілген 2,3,4,5,6,7 - нұсқалары жарық көрді. 5,6 - нұсқаулардың бір-бірінен айырмашылығы жоқ деуге болады, екеуі де Windows 32 операциялық жүйесінің негізінде дайындалған. Delphi 6-да интернет үшін қосымшаларды дайындау мүмкіндігі кеңейтілген және берілгендер қорымен жұмыс істеуде өзгешеліктер енгізілген.
Delphi-дің негізгі ерекшелігі - онда қосымша құруда компоненттік және объектілік тәсілдер пайдаланылады. Компоненттік тәсілдің мәнісі жеңіл: әр қосымша арнайы іс-әрекеттерді орындайтын компоненттерден жинақталады. Ол жеткіліксіз болса, объектіні өңдеуге арналған үстеме бағдарлама құрылады. Компоненттер визуальды компоненттер кітапханасында (VCL - Visual Component Library) жинақталған. Компоненттер панелінде түрлі кластарға тиісті стандартты компоненттер өте көп. Пайдаланушы жаңа компонент дайындап, оны осы панельге қосуына да болады.
Delphi-де программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация, мультимедиа үрдістерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу жене т.б. іс-әрекеттерді орындауға болады. Delphi көптеген есептерді шешуге мүмкіндік береді, оның ішінде:
- Әртүрлі бағыттағы аяқталған қосымшаларды Windows үшін құру;
- Кез келген тілде кез келген қосымшалар үшін профессионалды көрінетін интерфейсті тез құру. Интерфейс Windows- тың барлық талаптарын қанағаттандырады және қолданушы компьютерінде орнатылған жүйегеавтоматты түрде ыңғайланады. Өйткені Windows- тың көптеген функцияларын, кітапханаларын қолданады;
- Бағдарламалаудың басқа түрлерінде қолдануға болатын функция, форма, компоненттердің динамикалы біріктірілетін кітапханасын (DDL) құру;
- Кез келген типтегі жергілікті және жойылған мәліметтер базасымен жұмыс істеудің қуатты жүйесін құру;
- Кестелері, графиктері бар күрделі есеп берулерді құру және баспаға шығару;
- Қосымшалардан Windows арқылы жұмыс істеуге болатын өз қосымшалары үшін анықтамалық жүйелерді (hlp файлдары) құру;
- Windows- тың барлық талаптарын және спецификасын ескеретін Windows- тың қосымшалары үшін орнатудың профессионалды бағдарламаларын құру.
Көптеген операторлардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты. Бірақ, мұнда прогаммалауды үйрену үшін объект, оқиға, қасиет, әдіс, класс ұғымдарымен еркін танысып, компоненттерді пайдалану және түрлі командалардың жазылу түрлерін білу қажет.

4
4

1
5
6
2
7
3
1
5
6
2
7
3

1-сурет. Delphi ортасы.

1. Delphi 5-тің негізгі терезесі.
2.Форма (Form1).
3.Объект инспекторы терезесі (Object Inspecteor).
4.Модуль терезесі (программалық код терезесі).
5. Негізгі мәзір. 6. Аспаптар панелі.
7. Компоненттер палитрасы.

Delphi-ді Windows арқылы іске қосу командасы:
Іске қосу - Программалар - Borland Delphi 5 - Delphi 5.
Экранда Delphi ортасының үш терезесі көрінеді (1-суретті қара).
Delphi -дің негізгі терезесі құрамына негізгі мәзір (5), аспаптар панелі (6) және компоненттер палитрасы (7) енгізілген (1-суретті қара). Негізгі мәзір пункттеріне Delphi-де жұмыс істеу командалары, аспаптар панеліне мәзір пункттеріне енгізілген негізгі командаларды орындайтын түймелер орналастырылған. Ортада программа құруға арналған төртінші терезе - модуль терезесі (программалық код терезесі) де іске қосылады. Бұл модуль терезесі форма терезесінің астында орналасатындықтан, ол алғашқыда көрінбейді.

Мәзір пункттеріне енгізілген негізгі командаларды
орындайтын түймелер Проект. Форма. Қасиеттер. Объект инспекторы терезесі

Бұл түймелер - пиктографикалық түймелер деп аталады. Пиктографикалық түймелер бас мәзірдің маңызды опцияларына қол жеткізуге мүмкіндік береді. Пиктографикалық түймелер келесі командаларды жүзеге асырады:
oo Бағдарламаның алдында жасалынған жобаны ашады (FileOpen опциясы);
oo Файлды ашады (FileOpenFile);
oo Жобаны дискіде сақтайды(FileSave Project);
oo Жаңа файлды жобаға қосады (FileSaveFile);
oo Жобадан файлды алып тастайды (FileAddFile);
oo Ағымдағы жобаға байланысты модульдер тізімінен модуль таңдайды (ViewUnits);
oo Бағдарламаның код терезесі және форма терезесі арасындағы белсенділігін алмастырады (ViewToggle FormUnit);
oo Ағымдағы жобоға байланысты формалар тізімінен форма таңдайды (ViewForms);
oo Жаңа бас форма құрады және оны жобаға қосады (FileNew Form);
oo Бағдарламаны орындайды (RunRun);
oo Шақырылатын бағдарламаша жұмысын қадағалауды және бағдарламаның қадамдық із салуын жүзеге асырады (RunTraceInto); және тағы басқалар.
Delphi-де дайындалатын программа проект (жоба) деп аталады. Форма - программаны дайындау алдында ашылатын программаның сұхбаттық терезесі. Delphi алғашқы рет іске қосылған кезде форма Form1 атауымен (тақырыбымен) көрінеді. Проект құру үшін формаға компоненттер палитрасында орналасқан түрлі компоненттер орнатылады. Кей жағдайларда форма көрінбеуі мүмкін. Оны экранға шығару үшін View Forms командасын беру жеткіліті.
Форманың және формаға енгізілетін компоненттердің түрлі қасиеттері бар. Қасиет (Сипаттама, параметр) - айнымалылардың ерекше түрі. Олар объектінің түрлі мүмкіндіктерін сипаттап, ағымдық күйін анықтайды. Мысалы, форма қасиеттерінің мәндері - форма тақырыбының мәтіні, өлшемі, экранда орналасуы, түсі т.б. Delphi іске қосылған кезде форма қасиеттеріне алғашқы сәйкес мәндер меншіктеліп қойылады.
Программа құру форманы не онда орнатылған компоненттің кейбір қасиеттерінің мәндерін өзгертуден басталады. Объект инспекторы (Object Inspecteor) терезесіне енгізілген қасиеттер тізімін шығару үшін объектіні таңдап алу керек. Инспектор терезесінің жоғары қатарына таңдалған объект (нысан) атауы да жазылып қойылады. Мысалы, Delphi іске қосылған кезде форманың ашылған қасиеттер терезесі 1-суретте көрсетілген. Терезенің екі қосымша беті бар: Properties (Қасиеттер) және Events (Оқиғалар). Терезе ашылғанда екі бағанаға енгізіген жазулардан оның Properties бөлімі ашылулы тұрады (1-суретті қара). Бірінші бағанда көрінетіндер - қасиет атаулары, екінші бағанға сәйкес жазылғандар - олардың мәндері.

Форманың кейбір қасиеттері.Оқиғалар. Программалық код терезесі

oo Name (Атау) - формаға берілген атау. Ол Delphi объектілерінің негізгі қасиеттерінің бірі. Программаның жұмыс істеуі барысында Delphi объектіні осы атау бойынша ажыратып таниды. Delphi-дің формаға автоматты түрде алғашқы рет меншіктеген атауын (Form1) өзгертіп, басқа атау беруге болады. Ол үшін қасиеттер терезесінен Name қасиеті таңдалып, жаңа атау клавиатурадан теріледі.
oo Font (Шрифт) - формаға шығарылатын мәтін шрифтінің қасиеті. Оны таңдап, оң жағында көрінген көп нүкте (...) түймесін шерткен кезде Windows-тың сұхбаттық Қаріпті таңдау терезесі көрінеді. Терезеден, әдеттегідей, қажетті қаріп типін, өлшемін таңдап (мысалы, Time Kaz, 10), OK түймесін шерту керек.
oo Caption (Тақырып) - форма терезесінің тақырыбына енгізілетін мәтін. Алғашқы кезде қасиеттер терезесінің Caption қасиетіне Form1 сөзі енгізіліп қойылады. Оның мәнін өзгерту Name қасиетіне мән меншіктеу сияқты.
oo Color(Түс) - форманың түсін орнату қасиеті. Ол таңдалған кезде оң жағында тілсызық түймесі көрінеді. Тілсызық түймесі - қасиет мәнінің бірнеше екенің белгісі. Тілсызық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.