Автомобиль аспасының құрылысы, атқаратын қызметі

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
Автомобиль аспасының құрылысы, атқаратын қызметі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.1Автомобиль аспасы. Оның түрлері ... ... ..4
1.2 Аспаамортизаторы ... ... ... ... ... ... ... ... .10
1.3 Аспа рессорлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Автомобиль көлігінің республика үшін ерекше маңыздылығын Қазақстанның кең байтақ аумағы және халық тығыздығының сиректігі алдын ала анықтайды. Бұл жекелеген өңірлер үшін жүктерді және жолаушыларды жеткізудің бірден-бір құралы болып табылады. Қазақстанда тасымалдауды жүзеге асыруда автомобиль жолдары маңызды рөл атқарады. Тасымал көлігінің негізгі міндеттері- халық шаруашылық өнімдерін және тұрғындарды тасымалдауды сапалы да, толық қанағаттандыру, жұмыстың экономикалық тиімділігін арттыру.
ХХІ ғасырда автомобиль негізгі технологиялық құрал есебінде саналады. Олар талантты адамдардың бірнеше ұрпақтарының ғылыми ізденісі нәтижесінде шығарылуда. Автомобильдің дүниеге келуінін басты себепші болған 1824 жылы француз инженері С.Карноның «От қызуының қозғаушы күші» атты еңбегі. 1860 жылы француз механигі Ж.Ленуар автомобильге бейімді іштен жанатын қозғалтқыш ойлап тапты. 1885 жылы «рельссіз жүретін отарба»- автомобиль жасау идеясы іске аса бастады. Жиырмасыншы ғасырда Г.Форд, Ф.Порше және тағы басқа инженерлер автомобиль өндірісін ұйымдастырды. Қазіргі заманда автомобиль өндірісі- ғылыми-техникалық жетістіктердің жиынтығы.
ХІХ ғасырдың аяғы мен ХХ ғасырдың бас кезінде Еуропа және Америкада автомобильдер шығарыла бастады. Кеңес Одағында 1924-1931 жылдары автомобиль шығарудың алғашқы қадамдары жасала бастады. 1924 жылы Москвада АМО зауыты толық салынып, 1,5 тонналы жүк машинасы шығарыла бастады. 1931 жылдан бастап Москва, Горький және ЯрослАВSк автомобиль зауыттары (АЗ) жүк және жеңіл машиналар мен автобустарды шығара бастады. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін КСРО құрамындағы Республикаларда автомобиль өндірісі дами бастады.
«Автокөлік техникасының жіктелуі мен құрылғысы» сабағында біз автомобильдердің тарихын, құрылысын, түрлерін, кластарын, негізгі бөлшектерін, механизмын, басқару жүйесін, тежеуіш жүйелерін,карбюраторлы және дизелдьді қозғалтқыштардың қоректендіру жүйесін, автомобиль механизмдерінің тозуын, автомобильдердің электр жабдықтарын қарастырамыз.Соның ішінде мен автомобильдердің аспасын, оның атқаратын қызметін, тиімділігін, қажеттілігін қарастырам.
Аспа-жатықтық жүрісті жақсартуға, ұзақ жолдарда жүргізушінің тез шаршап қалмау мүмкіндігін және тасымалданатын жүктің бүлінбеуін қамтамасыз етеді.

1.П.Жүнісбеков.Автомобильдің құрлысы және пайдаланылуы.-Астана:Фолиант, 2011.
2.Васильев Б.С, Гаврилов К.Л: Автомобильный справочник; ОАО «Издательство Машиностроение»,2004 жыл.
3.Avtomotoprof.ru
4.www.wikipedia.org
5.auto-wiki.ru
6.znanieavto.ru
7.dic.academy.ru

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Кафедра:

Реферат
Пән: Автокөлік техникасының жіктелуі мен құрылысы
Тақырыбы: Автомобиль аспасының құрылысы, атқаратын қызметі

Қабылдаған:
_______________________
(баға)(қолы)

Орындаған:
_________________________
(күні)(қолы)

Қарағанды 2016 ж
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Автомобиль аспасының құрылысы, атқаратын қызметі ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.1Автомобиль аспасы. Оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.2 Аспаамортизаторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
1.3 Аспа рессорлары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .14
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Автомобиль көлігінің республика үшін ерекше маңыздылығын Қазақстанның кең байтақ аумағы және халық тығыздығының сиректігі алдын ала анықтайды. Бұл жекелеген өңірлер үшін жүктерді және жолаушыларды жеткізудің бірден-бір құралы болып табылады. Қазақстанда тасымалдауды жүзеге асыруда автомобиль жолдары маңызды рөл атқарады. Тасымал көлігінің негізгі міндеттері- халық шаруашылық өнімдерін және тұрғындарды тасымалдауды сапалы да, толық қанағаттандыру, жұмыстың экономикалық тиімділігін арттыру.
ХХІ ғасырда автомобиль негізгі технологиялық құрал есебінде саналады. Олар талантты адамдардың бірнеше ұрпақтарының ғылыми ізденісі нәтижесінде шығарылуда. Автомобильдің дүниеге келуінін басты себепші болған 1824 жылы француз инженері С.Карноның От қызуының қозғаушы күші атты еңбегі. 1860 жылы француз механигі Ж.Ленуар автомобильге бейімді іштен жанатын қозғалтқыш ойлап тапты. 1885 жылы рельссіз жүретін отарба- автомобиль жасау идеясы іске аса бастады. Жиырмасыншы ғасырда Г.Форд, Ф.Порше және тағы басқа инженерлер автомобиль өндірісін ұйымдастырды. Қазіргі заманда автомобиль өндірісі- ғылыми-техникалық жетістіктердің жиынтығы.
ХІХ ғасырдың аяғы мен ХХ ғасырдың бас кезінде Еуропа және Америкада автомобильдер шығарыла бастады. Кеңес Одағында 1924-1931 жылдары автомобиль шығарудың алғашқы қадамдары жасала бастады. 1924 жылы Москвада АМО зауыты толық салынып, 1,5 тонналы жүк машинасы шығарыла бастады. 1931 жылдан бастап Москва, Горький және ЯрослАВSк автомобиль зауыттары (АЗ) жүк және жеңіл машиналар мен автобустарды шығара бастады. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін КСРО құрамындағы Республикаларда автомобиль өндірісі дами бастады.
Автокөлік техникасының жіктелуі мен құрылғысы сабағында біз автомобильдердің тарихын, құрылысын, түрлерін, кластарын, негізгі бөлшектерін, механизмын, басқару жүйесін, тежеуіш жүйелерін,карбюраторлы және дизелдьді қозғалтқыштардың қоректендіру жүйесін, автомобиль механизмдерінің тозуын, автомобильдердің электр жабдықтарын қарастырамыз.Соның ішінде мен автомобильдердің аспасын, оның атқаратын қызметін, тиімділігін, қажеттілігін қарастырам.
Аспа-жатықтық жүрісті жақсартуға, ұзақ жолдарда жүргізушінің тез шаршап қалмау мүмкіндігін және тасымалданатын жүктің бүлінбеуін қамтамасыз етеді.

Автомобиль аспасының құрылысы, атқаратын қызметі
1.1Автомобиль аспасы. Оның түрлері.
Автомобильдің аспалары жолдың бедерінен дөңгелектер арқылы берілген соққыларды жұмсартып, рама мен шанақтың тербелісін өшіріп, жүріс жүйесіне берілген динамикалық салмақты азайтуға қолданылады(1.1-сурет).
Аспаларға келесі талаптар қойылады:
-шанақтың тиімді тербелесін және тербеліс амплитудасының өшуін қамтамассыз етеді;
- бұрылыс, шапшаңдата қозғалу және тежелу кезінде автомобиль креніне кері әсер ету;
-бағыттаушы доңғалақтардың қондырғысының бұрышы тұрақтандыру;
-рульдік механизмнің бұрылысының кинематикасына доңғалақтардың кинематикасының сәйкесуі;
- сенімділікті, құрылымының қарапайымдылығын және техникалық қызметің қарапайымдылығын қамтамассы ету.

1.1-сурет. Автомобиль аспасы

Аспалар үш негізгі бөліктен:серпімді элемент, өшіргіш элемент және бағыттаушы құрылғыдантұрады.Серпімді элементраманы алдыңғы және артқы доңғалақтарды жалғастырып,жолдың бедерінен автомобиль жүрісі кезінде пайда болған соққыларды жеңілдетіп, жұмсақ жүруін қамтамасыз етеді.Өшіргіш элемент - амортизатор автомобиль шанағы мен рамасының тік бұрыштық тербелісін азайтып жоюға арналған.Бағыттаушы құрылғы дөңгелектің тік қозғалысын және итеруші мен тежеуші күштерді дөңгелектен рамаға немесе шанаққа жеткізуді жеңілдетеді. Асқыштардың түрлері бойынша тәуелсіз серпімді ( серіппелі), тәуелді серпімді (рессорлы, балансирлі)(1.2-сурет) болып бөлінеді.
Тәуелді серпімді аспалар- жүк автомобильдердің алдыңғы мен артқы белдіктері, кейбір жеңіл автомобильдердің артқы белдіктері тәуелді аспалар арқылы бекітіледі. Мұндай асқыштардың ерекшелігі жолдың тегіс емес бетінен берілген тербелісті жұмсартуымен бірге дөңгелектен рамаға берілген жетекші және тежеуші күштерді жеткізеді.

1.2-сурет. Аспалар сызбасы. а) тәуелді серпімді б) тәуелсіз серпімді

Механизмдер мен бөлшектердің дөңгелекпен рессор арқылы байланысы автомобильдің рессорастылық бөлігі болып, ал бөлшектердің дөңгелек арқылы байланысы ( балка, рычагтар, жетектер, т. б.) рессорастылық емес болып орналасады.
Тәуелді серпімді аспалар -автомобильдің дөңгелектері рессор арқылы рамаға қаттыланып бекітіледі, дөңгелектердің жазықтықтағы қозғалысы бір - біріне қатысты болады(1.3-сурет). Жүк автомобилінің алдыңғы асқышы рамаға жартылай серпімді рессор мен амортизатор арқылы бекітіледі. Әрбір рессорлар кремнийлі болаттан жасалған бірнеше беттерден тұрады, ұзындау екі беті негізі болып есептеледі.

1.3-сурет. Тәуелді серпімді аспа.
Рессордың алдыңғы жағы рамаға топсалы жалғанып (кронштейн) бекіткіш көлбеу тірекпен рамаға бекітіледі. Рессордың ортасы тартпа (стремянка) арқылы белдікке қаттылап орнатылады.
Тәуелсіз серпімді аспаларда доңғалақтар рама мен шанаққа жекеленіп орнатылып, олардың жазықтықтағы қозғалысы бір - біріне қатысты болмайды(1.4-сурет).

1.4-сурет. Тәуелсіз серпімді аспа.

Мұндай тәуелсіз аспалар рычагпен цилиндрлі серіппелер, екі телескопты амортизаторлар мен көлденең қалыптылықты сақтаушы стабилизатормен бірігіп жұмыс атқарады. Аспалы рычагтар көпрычагтық(1.5-сурет) және екірычагтық(1.6-сурет) болып бөлінеді.

1.5-сурет. Көпрычагтық аспалы рычагтар

1.6-сурет. Екірычагтық аспалы рычагтар

Оның құрылысына: стабилизатор тірегі, стабилизатор, резина төсем, бұру цафасы, төменгі мен жоғарғы рычагтар, рычаг осьі, топса, серімді серіппе, амортизатордан тұрады. Серпімді серіппелердің төменгі жағы тірек табағына, ал жоғарғы жағы көлденең тіректің штампталған қалпақшасына беітіледі. Серіппенің ортасынан телескопты екі бағытта жұмыс істейтін амортизатор орнатылып, серіппе мен амортизатор автомобилдің тербелісін азайтады. Автомобильдің бұрылыстарда қалыпты қозғалысын жақсарту үшін және оның жанына қисайуын азайтуға алдыңғы аспаға торсинды стабилизатор қойылады. Стабилизатор автомобильдің шұғыл бұрылыстарда жанына қисаюын 15 - 25 % азайтады.
Балансирлі аспалар- үш осьті автомобильдерде ортаңғы мен артқы белдіктің араларының жақындығына байланысты оларға жартылай эпиллипталық рессорлы балансирлі аспалар(1.7-сурет.) орнатылады. Мұндай аспалар төрт белдікті автомобильдер мен көп осьті тіркемелерге орнатылады. Екі белдіктің ортасына рамаға кронштейнге көлденең ось 6 бекітіліп, оның екі шетіне втулка арқылы күпшек 7 орнатылып, (стремянка) тартқыш білік арқылы рессорды 5 төңкеріп, ортасынан теңестіріп бекітеді. Рессордың ұшытары екі белдіктің жарты осьтің құндақтарының 4, 8 кронштейніне 3 кигізіледі.Жетекші белдіктер рамаға штангалар 1 арқылы жалғанып, итергіш күшті жеткізіп тұрады. Сол үшін әрбір жетекші белдіктің төменгі кронштейні раманың төменгі кронштейнімен, жоғарғы кронштейні жоғарғы кронштейндерімен штангалар 2 жалғап тұрады. Штангалардың кронштейнге бекітілер ұштарына шарлы саусақ орнатылады.

1.7-сурет. Үш осьты автомобильдердің артқы аспасы.
Теңгерулі аспалы жетекші белдіктер арба тәрізді, рессормен бірге осьте 6 тербетіліп тұрады. Сонымен қатар рессорларға салмақ күші түскенде әрбір жетекші белдіктер тегіс емес ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.