Теңіз гидроидты полиптер

Жоспар
Кіріспе

1. Теңіз гидроидты полиптер
2. Теңіз гидроидты полиптердің көбеюі. Медузаның кұрылысы
3. Көбеюі және дамуы

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Теңіз гидроидты полиптердің басым көпшілігі күрделі колониальды формалар,
тек үрпақ алмасуы - метагенез жолымен дамиды. Даму барысында гидроидты
полип және гидроидты медуза қалыптасып, олар үнемі бір-біріне алмасып
тұрады.
Гидроидты полип бұтақ тәрізді колония құрайды, себебі жыныссыз көбею
нәтижесінде пайда болған бүршіктер аналық денеден бөлінбей-ақ өз кезегінде
жаңа бүршіктерді бере бастайды.
Колониядағы әрбір бүршікті - гидрант деп атайды. Гидранттың құрылысы
гидра құрылысына ұқсас: денесі эктодерма және энтодерма қабатынан құралған,
ауыз тесігінің аймағында көптеген қармалауыштары болады, тек гастраль қуысы
барлық дене бойынша созылып ортақ гастральды қуысымен жалғасады. Осы
себептен, егер бір гидрант қорегін ұстап қорытса, қорытылған ас бүкіл
колонияға нәр береді.
Колонияның эктодермальды жабынды эпителий клеткалары ерекше - тека
деп аталатын органикалық жұка қабықты бөліп, колонияның сыртқы жабындысына
айналады да, оның тұрактылығын қамтамасыз етеді.
Теканың дамуына орай гидроидты полиптер отряды екі отряд тармағына
бөлінеді. Егер тека колонияны тек гидрант құрылатын жерге дейін жауып тұрса
- онда ол текасы жоқ гидранттар (Athecata) отряд тармағының белгісі, ал
тека бүкіл колонияны және гидранттарды жауып тұрса - текасы бар гидранттар
(Тһесарһога) отряд тармағының белгісі. Гидрант төңірегін қоршап, жауып
тұратын теканы гидротека дейді.
Теңіз гидроидты полиптердің көбеюі. Медузаның кұрылысы.
Теңіз гидроидты полиптер алғашқыда тек жыныссыз жолмен көбейеді.
Соның нәтижесінде, жоғарыда көрсетілгендей гидранттар қалыптасады. Сонымен
қатар белгілі бір кезеңде колонияда бүршіктену аркылы ерекше (гидранттарға
ұксас емес) өскіншелер пайда болады да, олар созылып түрі өзгерген полип -
бластостильге айналады. Оның төңірегін қоршап тұрған теканы - гонотека деп,
ал осындай құрылымды особьты гонангий деп атайды.

14-сурет. Гидроид ОЬеIiа. Колонияның бiр бұтакшасът (үлкейтiлген): 1
- гидрантгьң жазылып тұрған күйi, 2 - жиырылған гидрант, З - тека, 4 -
бүршiк, 5 - гонотека, 6 - гидротека, 7 - медузалы бластостиль.
Бластостиль бүршіктену арқылы жынысты особьтарға - медузаларға
бастама береді, олар бірте-бірте жас медузаларға айналып, кейін
бластостильден белініп гонангийдің ішінен суға жүзіп шығады.

Медуза - гидроидты полиптің ұрпағы болғандыктан, оны гидромедуза деп
атайды. Денесі көлденеңінен 2-3 мм шамасындай, қол шатыр немесе қоңырау
пішіндес. Сыртқы төбешік бөлігін - эксумбрелла, ішкі ойығын - субумбрелла
деп атайды.
Шатырдың жиегінде қармалауыштары және сақиналы бұлшықетті жұқа
жарғақ орналаскан - ол желкен, шатырдың жиегін жиырып, гидромедузаның
жүзуіне көмектеседі. Гидроидты медузалар сцифозоа (Scyphozoa) класына
жататын медузалардан осы белгісімен (желкенімен) ерекшеленеді.
Гидромедузалар суда жай қалқып, шарықтап немесе өзінше белсенді
қозғалады. Шатыр жиырылғанда, ойық жағындағы су қатты қысыммен атқылап
шығып, денесінің алға қарай қозғалуына күшті дүмпіл береді.
Гидромедузаның құрылысы полиптің құрылысына ұксас, бірақ тіршілік
етуіне қарай бірнеше өзгешеліктері байқалады.
Эктодерма мен энтодерманың аралығындағы мезоглея қабаты суға толып
қалыңдаған жалқаяқ тәрізді іркілдек күйінде болады. Сондыктан денесі су
түстес мөлдір болып, жауларынан жасырынуына мүмкіндік береді.
Гидромедузаның гастраль қуысы гастроваскулярлы жүйеге айналған. Ауыз
сабақшасының ұшында орналасқан ауыз тесігі жұтқыншақ арқылы қарынмен және
одан тарамдалған төрт немесе төртке тең радиальды түтікшелермен жалғасады.
Радиальды түтікшелер шатырдың жиегіндегі орталық сақиналы түтікшемен
тұтасып тұйық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.