Эукариоттар
1. Эукариоттар
2. Эукариоттардың хромосомалары
3. Нуклеоплазма
2. Эукариоттардың хромосомалары
3. Нуклеоплазма
Анық ядро тек қана эукариоттарда кездеседі. Прокариоттарда хромосома секілді ядро құрылымдары бар, бірақ олар арнайы компартмент түзбейді. Көпшілік клеткаларда ядроның пішіні шар тәріздес, дегенмен кей кездерде сақина, таяқша, ұршық, бұршақ тәрізділерді де кездестіруге болады. Ядролардың мөлшері 3-тен 25 мкм-ға дейінгі аралықта ауытқиды. Ең ірі ядро жұмыртқа клеткасында болады. Адам жасушаларының көпшілігінде бір-ақ ядро болады, дегенмен екі ядролы клеткалар да кездеседі. Кей жағдайларда екі немесе көп ядролылық полиплоидиямен байланысты (грек. polyploos – көп реттілік, eidos – түр). Полиплоидия дегеніміз клетка ядросының хромосома сандарының көбеюі. Ал, бірнеше бір ядролы клеткалардың бірігіп кетуінен пайда болған көп ядролы құрылымдарды – симпластар деп атайды. Симпластар көлденең-жолақ бұлшық ет талшықтарының құрамында кездеседі.
Эукариоттардың хромосомалары ядроның ішінде орналасып, цитоплазмадан ядро қабықшасы немесе кариотека арқылы бөлінген. Кариотека эндоплазмалық тордың цистерналарының кеңейіп, бір-бірмен қосылуынан туған. Сондықтан да кариотекада екі: сыртқы және ішкі мембрана болады. Екі мембрананың аралығындағы қуысты перинуклеар қуысы деп атайды. Оның ені 20-50 нм және ол эндоплазмалық тордың қуыстарымен байланыста болады. Цитоплазма жағынан ядроның сыртқы мембранасы көбінесе рибосомалармен қапталады (31-сурет).
Эукариоттардың хромосомалары ядроның ішінде орналасып, цитоплазмадан ядро қабықшасы немесе кариотека арқылы бөлінген. Кариотека эндоплазмалық тордың цистерналарының кеңейіп, бір-бірмен қосылуынан туған. Сондықтан да кариотекада екі: сыртқы және ішкі мембрана болады. Екі мембрананың аралығындағы қуысты перинуклеар қуысы деп атайды. Оның ені 20-50 нм және ол эндоплазмалық тордың қуыстарымен байланыста болады. Цитоплазма жағынан ядроның сыртқы мембранасы көбінесе рибосомалармен қапталады (31-сурет).
Анық ядро тек қана эукариоттарда кездеседі. Прокариоттарда хромосома
секілді ядро құрылымдары бар, бірақ олар арнайы компартмент түзбейді.
Көпшілік клеткаларда ядроның пішіні шар тәріздес, дегенмен кей кездерде
сақина, таяқша, ұршық, бұршақ тәрізділерді де кездестіруге болады.
Ядролардың мөлшері 3-тен 25 мкм-ға дейінгі аралықта ауытқиды. Ең ірі ядро
жұмыртқа клеткасында болады. Адам жасушаларының көпшілігінде бір-ақ ядро
болады, дегенмен екі ядролы клеткалар да кездеседі. Кей жағдайларда екі
немесе көп ядролылық полиплоидиямен байланысты (грек. polyploos – көп
реттілік, eidos – түр). Полиплоидия дегеніміз клетка ядросының хромосома
сандарының көбеюі. Ал, бірнеше бір ядролы клеткалардың бірігіп кетуінен
пайда болған көп ядролы құрылымдарды – симпластар деп атайды. Симпластар
көлденең-жолақ бұлшық ет талшықтарының құрамында кездеседі.
Эукариоттардың хромосомалары ядроның ішінде орналасып, цитоплазмадан
ядро қабықшасы немесе кариотека арқылы бөлінген. Кариотека эндоплазмалық
тордың цистерналарының кеңейіп, бір-бірмен қосылуынан туған. Сондықтан да
кариотекада екі: сыртқы және ішкі мембрана болады. Екі мембрананың
аралығындағы қуысты перинуклеар қуысы деп атайды. Оның ені 20-50 нм және ол
эндоплазмалық тордың қуыстарымен байланыста болады. Цитоплазма жағынан
ядроның сыртқы мембранасы көбінесе рибосомалармен қапталады (31-сурет).
Кей жерлерде кариотеканың сыртқы және ішкі мембраналары қосылып, сол
жерде саңылау пайда болады. Саңылау қуыс болмайды, олардың қуысында белгілі
бір ретпен ақуыз молекулалары орналасады да, саңылау кешенін түзеді.
Саңылау кешенінің құрылымы күрделі (32-сурет), ол ақуыз
гранулаларының өзара байланысқан екі қатарынан түзілген. Осындай әрбір
қатарда ядро қабықшасының екі жағында бір бірінен бірдей қашықтықта
орналасқан 8 гранула болады. Бұл гранулалар пішіндері жағынан
рибосомалардан ірі келеді. Саңылаудың цитоплазма жағында орналасқан
гранулалар саңылауды қоршап тұрған осмофильді материал қызметін атқарады.
Тесіктің орталығында кей жағдайда осыған дейін сипатталған гранулалармен
байланысқан ірі орталық гранула болады (бәлкім, бұл ядродан ... жалғасы
секілді ядро құрылымдары бар, бірақ олар арнайы компартмент түзбейді.
Көпшілік клеткаларда ядроның пішіні шар тәріздес, дегенмен кей кездерде
сақина, таяқша, ұршық, бұршақ тәрізділерді де кездестіруге болады.
Ядролардың мөлшері 3-тен 25 мкм-ға дейінгі аралықта ауытқиды. Ең ірі ядро
жұмыртқа клеткасында болады. Адам жасушаларының көпшілігінде бір-ақ ядро
болады, дегенмен екі ядролы клеткалар да кездеседі. Кей жағдайларда екі
немесе көп ядролылық полиплоидиямен байланысты (грек. polyploos – көп
реттілік, eidos – түр). Полиплоидия дегеніміз клетка ядросының хромосома
сандарының көбеюі. Ал, бірнеше бір ядролы клеткалардың бірігіп кетуінен
пайда болған көп ядролы құрылымдарды – симпластар деп атайды. Симпластар
көлденең-жолақ бұлшық ет талшықтарының құрамында кездеседі.
Эукариоттардың хромосомалары ядроның ішінде орналасып, цитоплазмадан
ядро қабықшасы немесе кариотека арқылы бөлінген. Кариотека эндоплазмалық
тордың цистерналарының кеңейіп, бір-бірмен қосылуынан туған. Сондықтан да
кариотекада екі: сыртқы және ішкі мембрана болады. Екі мембрананың
аралығындағы қуысты перинуклеар қуысы деп атайды. Оның ені 20-50 нм және ол
эндоплазмалық тордың қуыстарымен байланыста болады. Цитоплазма жағынан
ядроның сыртқы мембранасы көбінесе рибосомалармен қапталады (31-сурет).
Кей жерлерде кариотеканың сыртқы және ішкі мембраналары қосылып, сол
жерде саңылау пайда болады. Саңылау қуыс болмайды, олардың қуысында белгілі
бір ретпен ақуыз молекулалары орналасады да, саңылау кешенін түзеді.
Саңылау кешенінің құрылымы күрделі (32-сурет), ол ақуыз
гранулаларының өзара байланысқан екі қатарынан түзілген. Осындай әрбір
қатарда ядро қабықшасының екі жағында бір бірінен бірдей қашықтықта
орналасқан 8 гранула болады. Бұл гранулалар пішіндері жағынан
рибосомалардан ірі келеді. Саңылаудың цитоплазма жағында орналасқан
гранулалар саңылауды қоршап тұрған осмофильді материал қызметін атқарады.
Тесіктің орталығында кей жағдайда осыған дейін сипатталған гранулалармен
байланысқан ірі орталық гранула болады (бәлкім, бұл ядродан ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz