ХVI ғасырдағы және XVII ғасырдың басындағы Германия

Жоспар

1. ХІ ғ. аяғында ХІІ ғ. басында Германияның экономикалық дамуы.
2. ХІІ ғ. басындағы Герман империясы.
3. ХІІ ғ. басындағы шаруалар көтерлістері.
4. Неміс гуманизімі.
5. Шаруалар көтерлісі және оның негізгі аудандары.
6. ХІІ ғ. екінші жартысындағы Германия. Экономикалық құлдырау.

XVI ғасыр басында Орталық және Батыс Еуропада католик шiркеуiнiң материалдық және саяси талаптары өстi. Себебi, бұл кезеңде католик шiркеуi бүкiл феодалдық құрылыстың идеологиялық тiреуiне айналған едi. Индульгенция Папалар мен жоғарғы дiни қызметкерлер феодализмнiң мәнiн жете түсiне отырып, оның тiрегiмiн деп есептедi. Папаның дипломаттары мен салық жинаушылары бүкiл Еуропаға тарап кеттi. Олардың қойған талаптары жаңадан қалыптасып келе жатқан буржуазияның наразылығын туғызды. Шiркеудiң талаптары XV-XVI ғасырлардың басында ортақ мемлекеттерден тойтарысқа кездестi. Бiрақ, Германияның бытырың қылығы папалар билiгiне мүмкiндiк бердi. Германиядан түскен көптеген ақша папа билiгi үшiн кетiп жатты. Бұған наразылықтың күшеюi реформациялық қозғалыстың басталуына түрткi болды. Яғни, елдi папалық талаптардан құтқару мәселесi немiс халқының мiндетiне айналды. Шiркеу реформасын жасау сол кездiң күнделiктi программасына айналды. Бiрақ бұл процесс әлеуметтiк таптардың әрқайсысы өздерiнше ұғынып, өз мақсаттары тұрғысынан ерекше мән берiлiпқаралды. Олардың шiркеуге оппозиция болуы барлық элементтердi бiраз уақытқа дейiн бiрауыздылығын көрсеттi. Бұлқозғалыста Германияның гуманизмi маңызды орынға ие болды. Бұлар немiстердiң ұлттық жағынан дамуын, схоластикамен дамуын, дiннен iргесiн ашып алуын және ең бастысы Рим папасына қарсы болды. Дөрекiлiк пен опасыздықты сынады. Олар өз шығармаларында дүниенiң рахатын, адам жаратылысын, адам рухының азаматтығы мен мәдениет жетiстiктерiн мадақтады. Әсiресе, немiс гуманизмiнiң iшiнде “Германияның қос шырағы” аталған Э. Роттердамский мен И. Рейхмин үлкен беделге ие болды. Эразм Роттердамский (1466-1536) өзiн-өзi “әлемнiң азаматымын” деп атады. Ол адам еркiнiң белсендiлiгi үшiн күрестi уағыздады, соғысты сынады. Бiрақ папаға қарсы шыққанымен дүниедегi дүниедегi дiншiл дiн-шiркеулiк принциптердi жақтады. Христиандық дiнге рационалдық негiз берудi талап еттi. Реформациялық төңкерiске қарсы И. Рейхмин болса, христиандық мораль мен гуманизмдi ымыраластыруға тырысты. Христиан дiни шiркеуiмен қарсыласуды қаламады, Реформацияға қарсы болды. Оның шәкiрттерi “Рейхмин iсiн” жалғастырды.

Әдебиеттер тізімі:

1. История средних веков /Под ред. З.В.Удальцовой и С.П.Карпова М., 1991 т.1, 2.
2. Орта ғасырлар тарихы т.1, 2. /Под ред. С.Д.Сказкина, Е.В.Гутнова, А.И.Данилов, А.Я.Левицкий, Алматы 1976.
3. История средних веков А.Я.Гуревич, Д.Э.Харитонович М., 1995.
4. Хрестоматия по истории средних веков т.1, 2 изд.2 /Под ред. Н.А.Грацианского и С.Д.Сказкина М., 1949-1950.
5. Всемирная история. Т.4. /Под ред. М.А.Сидировой, М.И.Когерада, И.В.Петрушевского и Л.В. Черешина М., 1951.,
6. Практикум по истории средних веков. Сост. М.Л.Аврамсон М., 1961.
7. Полянский Ф.Я. Очерки социально-экономической политики цехов в городах западной Европы ХІII-ХҮ вв. М., 1952.