Қар және оның химиялық құрамы

Жоспар
Кіріспе

1 Қар жамылғысы
2 Қардың химиялық құрамы

Қар жамылғысы – қар жауынынан және борандар нәтижесінде пайда болатын Жер бетіндегі қар қабаты.
Қар жамылғысының тығыздығы аз, ол уақыт келе артады, әсіресе көктем мезгілінде. Жаңа жауған қардың шағылысу қабілеті (альбедо) – 70-90%, ал еріген қардың қабілеті – 30-40%.
Қар жамылғысы күн радиациясын күшті шағылыстырады, бірақ топырақты шамадан тыс салқындатудан , ал күздік егінді үсік шалудан қорғайды; климатқа, рельефке, көлдердің және мұздықтардың толысуына, топырақ қалыптастырушы процесске, өсімдіктер мен жануарлар өміріне орасан зор әсер етеді.
Айырмашылығы:
пайда болғаннан бірнеше күн немесе сағаттар арасында еріп кететін уақытша қар жамылғысы;
аздаған үзілістер арасында немесе қыс бойы сақталатын тұрақты қар жамылғысы.
Қар жауыны нәтижесінде пайда болатын Жер бетіндегі қар қабаты қар жамылғысы деп аталады. Жыл сайын 115- тен 126 млн.км2 ауданды алып жататын, бұл аумақтың шамамен 2/3 жерді алса, ал 2/3 теңіз мұздарына тиесілі (негізгі түрі Арктикалық және Антарктикалық хауыздар). Бір айдан аса жататын қар жамылғысын тұрақты, ал осы уақыттан аз жататын қар жамылғысын уақытша деп атайды.
Қар жамылғысының беті күн радиациясы мен желдің нәтижесінде түзіледі. Қар микрорельефінің жел формалары аккумулятивті (қар мұздақтары, қар төмпешіктері, қар бархандары) және дефляциялық ( мұздақтар, ойықтар) болып бөлінеді. Қар жамылғысы келесі физикалық қасиеттерге ие. Шағылысу қабілеті жаңа жауған қарда 80-90% арасында өзгереді, ал ескі еру кезеңіндегі қарда 30-40% арасында өзгереді. Аз тығыздығы үшін қар жамылғысының (жаңа жауған қарда 0,05-0,1 г/см2 , қыстың аяғындағы құрғақ қарда 0,3-0,4 г/см2, мұздақтардағы көпжылдық қарда 0,5-0,6 г/см2) жылуөткізгіштігі жоғары.
Қар жамылғысы қатпарлығымен және түйіршіктілігімен сипатталады.
Қатпарлық беткі қабатында ластану және қыртыс пайда болғанда қардың жатуында үзілістер нәтижесінде пайда болады. Түйіршіктік қар қабатының қайта криссталдану процессінде және бағаналы қар түйіршіктерінің әр түрлі көлемдегі формасыз жауған қардан пайда болады. Қыс уақытысында қар жамылғысы бәсеңдейді және тығызданады.

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қар жамылғысы - қар жауынынан және борандар нәтижесінде пайда болатын Жер бетіндегі қар қабаты.
Қар жамылғысының тығыздығы аз, ол уақыт келе артады, әсіресе көктем мезгілінде. Жаңа жауған қардың шағылысу қабілеті (альбедо) - 70-90%, ал еріген қардың қабілеті - 30-40%.
Қар жамылғысы күн радиациясын күшті шағылыстырады, бірақ топырақты шамадан тыс салқындатудан , ал күздік егінді үсік шалудан қорғайды; климатқа, рельефке, көлдердің және мұздықтардың толысуына, топырақ қалыптастырушы процесске, өсімдіктер мен жануарлар өміріне орасан зор әсер етеді.
Айырмашылығы:
пайда болғаннан бірнеше күн немесе сағаттар арасында еріп кететін уақытша қар жамылғысы;
аздаған үзілістер арасында немесе қыс бойы сақталатын тұрақты қар жамылғысы.
Қар жауыны нәтижесінде пайда болатын Жер бетіндегі қар қабаты қар жамылғысы деп аталады. Жыл сайын 115- тен 126 млн.км2 ауданды алып жататын, бұл аумақтың шамамен 23 жерді алса, ал 23 теңіз мұздарына тиесілі (негізгі түрі Арктикалық және Антарктикалық хауыздар). Бір айдан аса жататын қар жамылғысын тұрақты, ал осы уақыттан аз жататын қар жамылғысын уақытша деп атайды.
Қар жамылғысының беті күн радиациясы мен желдің нәтижесінде түзіледі. Қар микрорельефінің жел формалары аккумулятивті (қар мұздақтары, қар төмпешіктері, қар бархандары) және дефляциялық ( мұздақтар, ойықтар) болып бөлінеді. Қар жамылғысы келесі физикалық қасиеттерге ие. Шағылысу қабілеті жаңа жауған қарда 80-90% арасында өзгереді, ал ескі еру кезеңіндегі қарда 30-40% арасында өзгереді. Аз тығыздығы үшін қар жамылғысының (жаңа жауған қарда 0,05-0,1 гсм2 , қыстың аяғындағы құрғақ қарда 0,3-0,4 гсм2, мұздақтардағы көпжылдық қарда 0,5-0,6 гсм2) жылуөткізгіштігі жоғары.
Қар жамылғысы қатпарлығымен және түйіршіктілігімен сипатталады.
Қатпарлық беткі қабатында ластану және қыртыс пайда болғанда қардың жатуында үзілістер нәтижесінде пайда болады. Түйіршіктік қар қабатының қайта криссталдану процессінде және бағаналы қар түйіршіктерінің әр түрлі көлемдегі формасыз жауған қардан пайда болады. Қыс уақытысында қар жамылғысы бәсеңдейді және тығызданады.
Қыстың аяғына қар жамылғысының кескіндері өткен қар жауындарын және оны қалыптастыратын ауа райының көрінісін, топыраққа жақын жылу жиынтығын сипаттайды. Температураның маңызды өзгерістерінде қар жамылғысының ішіндегі қабаттар қопсытылады, бұл оның өзара байланысын әлсіретеді.
Қар жамылғысы климатқа, рельефке, гидрологиялық және топырақ түзуші процесске , өсімдіктер мен жануарлар тіршілігіне үлкен әсерін тигізеді. Қар жамылғысы топырақты терең үсуден қорғайды және күздік егіндерді сақтайды, озотты қосылыстарды сіңіреді, бұл топырақты тыңайтады, атмосфералық шаңды адсорббылайды, жердің ауа қабатын салқындатады. Қар жамылғысы барлық мұздықтар мен көптеген көлдерді еру кезеңінде қоректендіреді. Еріген сулар Шығыс Еуропа, сібір, Солтүстік Американың солтүстік бөлігінің , сонымен қатар ұстамды белдеулердің таулы көлдердің қоректенуінің негізгі көзі болып табылады. Тауларда қардың көптеген бөлігі қар көшкіні ретінде орын ауыстырады. Боран концентрациясының далалы және орман далалы зоналарда қардың орын ауыстыруы көктемде сайлы эрозияны күшейтеді. Қардың орын ауыстыруын ауыл шаруашылығында қолданылуы үлкен маңызға ие. Қар көшкінінің қабаты ылғалдың көптеген қорына ие, бұл көптеген аймақтарда тұрақты егінді қамтамасыз етеді. Қар көшкінін ұстап тұру кешенді қарды жинаумен жасалады. Қыс бойы жиналған қардың қоры және қар еру сипаты көктемгші су тасқынының мөлшерін алдын ала анықтауға көмектеседі. Қыста батпақты және қолжетімсіз тайга және тундралы жерлерде қарлы-мұзды жолдар - автоқыстақтар, қарлы-мұзды қоймалар - тоңазытқыштар салынады, қарда аэродромдар құрылады. Қар көшкінінен қорғау жұмыстар темір және автомобиль жолдарында жасалады.
ТМД елдерінде қар көшкінінің ұзындығын, тығыздығын, жату уақытын, беттік альбедосын метеорологиялық бекеттерінде зерттеу жұмыстарын жүргізеді. Қар қорының көлемін бекеттердегі қар өлшеуіш суреттер мен маршруттар уақытында өлшейді. Қар көшкінін зерттеу үшін тікұшақтан қашықтық суреттер қолданады, сонымен қатар аэрофотосуреттер, космос аппараттарының зерттеулері және қар асты топырақтарының радиоактивтілігін өлшейтін аппараттар қолданылады.Қар жамылғысының ғылыми және қолданбалы аспектілерін гляциологияның бөлігі қарды тану зерттейді.
Бір көзбен қарағанда ақ және мамық қардың химиялық құрамында азот және күкірт қосылыстары, темір, сынап және хром болады. Адамның техногенді тіршілік нәтижесінен түзілген күл мен органикалық заттар туралы сөз қозғамаса да болады. Қардың құрамындағы осы заттардың адам организмінің ішіне және терісіне енуінен қандай қауіп болады? Бұл туралы әңгіме басқа, бірақ қысқаша айтсақ нәтижесі мынадай болуы мүмкін:
Аммиак (азоттың бір қосылысы) теріні және шырышты қабықты тітіркендіреді, ұзақ уақыттық сыртқы қолдануда (мысалы, шашты еріген сумен жуғанда) таз болып қалуға әкеліп соғады. Ұзақ уақыт ішке қолданғанда - ауыз қуысының шырышты қабығының және асқазанның күйігіне, улануға әкеліп соғады.
Күкірт диоксиді SO2 - сумен қосылысында күкір қышқылына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.