Қоғамның құқықтық жүйесі



Кіріспе:
а) Қоғамның құқықтық жүйесі
б)Романо.германдық құқықтық жүйе
в) Англо.саксондық құқықтық жүйе
г) Мұсылмандық құқықтық жүйе

Қорытынды:

Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Құқықтың дүниежүзілік сипаты, қоғамның қазіргі даму кезеңіндегі ұлттық-құқықтық жүйеден құралады. Олардың барлығы, әр түрлі деңгейдегі қарым-қатынасты болады және бір-біріне көмектеседі.
Жүйе деп – әр түрлі байланыстармен және өзара қатынастарымен біріккен және элементтерден тұратын күрделі ұйымдасқан тұтастық түсініледі.
Элемент – бұл күрделі тұтастықтың құрамды бөлігі. Демек, жүйе ішкі құрылысты, құрылымды, байланысты, бөлшекке даралап бөлуді меңзейжі. Сонымен бірге жүйе белгілі бір заңдар немесе принциптер бойынша реттелген жеке элементтерден тұратын біртұтас құрылым болып табылады. Құқық теориясында жүйе деп – реттелетін қоғамдық қатынастардың сипатымен айқындалатын тарихи қалыптасқан, ақиқат бар құқықтың ішкі құрылымы түсініледі.
Құқықтың жүйесі оның ішкі бірлігін білдіреді., ол қалыптасқан қоғамдық қатынастардың жүйесімен байланысты. Оның бастапқы элементі құқықтық нұсқау – құқық нормасы болып табылады. Құқық нормаларының көбінің біртұтасқа бірігуі, олардың арасындағы өзара іс-қимылы оның жеке бөлшектеріне тән емес жаңа сапа туғызады.
Жүйелер туралы жалпы теория идеяларын құқық жүйесін сипаттағанда толығынан қолдануға болады.оның аса маңызды белгілері: біріншіден, құқық нормаларының тұтастығы, бірлігі; екіншіден, құқықтың жүйелілігі болып табылады. Соңғы құқық жүйесінің сыртқы қасиеті ретінде айыруға болады. Оның ең басты сапасы – қайшылығы жоқтығы, үйлесімсіз ережелердің болмауы.
Ұлттық құқықтық жүйелердің әр түрлі деңгейдегі қарым қатынастары көп жағдайда, басқаларға қарағанда жалпылама шарттастық белгілеріне және шектеріне тиісті. Ондай ұқсастық әдеттегідей, бір-біріне өте жақын қоғамдардың кейпіне, жалпылама не болмаса, өте ұқсас тарихи, діни шарттастықтарына байланысты.
Әр түрлі құқықтық жүйелердің жалпы белгілері мен шектерінің болуы, оларды өз арасында жіктеуге не болмаса, жеке топтарға, не құқықтық отбасына бөлуге мүмкіндіг береді. Ғылыми әдебиеттерде және заң әдебиеттерінде, құқықтық отбасын ұлттық құқықтық жүйенің әр түрлі белгілері мен шектерінің жалпылығына қарай бөлінген жиынтығы ретінде түсінеді.
Қоғамның құқықтық жүйесі – нақтылы тарихи құқықтың, заңды істің және жеке мемлекеттің үстемдік ететін идеолониясының жиынтығы.
1. Ағдарбек Төкежан – ''Мемлекет және құқық негіздері''(2003)
2. Сәкен Өзбекұлы, Өмірәлі Қобпааев – ''Мемлекет және құқық негіздері''(2006)
3. Өсеров, Қопабаев – ''Мұсылмандық құқық''

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Жоспары:

Кіріспе:
а)Қоғамның құқықтық жүйесі
б)Романо-германдық құқықтық жүйе
в) Англо-саксондық құқықтық жүйе
г) Мұсылмандық құқықтық жүйе

Қорытынды:

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Құқықтық жүйесі
Құқықтың дүниежүзілік сипаты, қоғамның қазіргі даму кезеңіндегі
ұлттық-құқықтық жүйеден құралады. Олардың барлығы, әр түрлі деңгейдегі
қарым-қатынасты болады және бір-біріне көмектеседі.
Жүйе деп – әр түрлі байланыстармен және өзара қатынастарымен біріккен
және элементтерден тұратын күрделі ұйымдасқан тұтастық түсініледі.
Элемент – бұл күрделі тұтастықтың құрамды бөлігі. Демек, жүйе ішкі
құрылысты, құрылымды, байланысты, бөлшекке даралап бөлуді меңзейжі. Сонымен
бірге жүйе белгілі бір заңдар немесе принциптер бойынша реттелген жеке
элементтерден тұратын біртұтас құрылым болып табылады. Құқық теориясында
жүйе деп – реттелетін қоғамдық қатынастардың сипатымен айқындалатын тарихи
қалыптасқан, ақиқат бар құқықтың ішкі құрылымы түсініледі.
Құқықтың жүйесі оның ішкі бірлігін білдіреді., ол қалыптасқан
қоғамдық қатынастардың жүйесімен байланысты. Оның бастапқы элементі
құқықтық нұсқау – құқық нормасы болып табылады. Құқық нормаларының көбінің
біртұтасқа бірігуі, олардың арасындағы өзара іс-қимылы оның жеке
бөлшектеріне тән емес жаңа сапа туғызады.
Жүйелер туралы жалпы теория идеяларын құқық жүйесін сипаттағанда
толығынан қолдануға болады.оның аса маңызды белгілері: біріншіден, құқық
нормаларының тұтастығы, бірлігі; екіншіден, құқықтың жүйелілігі болып
табылады. Соңғы құқық жүйесінің сыртқы қасиеті ретінде айыруға болады. Оның
ең басты сапасы – қайшылығы жоқтығы, үйлесімсіз ережелердің болмауы.
Ұлттық құқықтық жүйелердің әр түрлі деңгейдегі қарым қатынастары көп
жағдайда, басқаларға қарағанда жалпылама шарттастық белгілеріне және
шектеріне тиісті. Ондай ұқсастық әдеттегідей, бір-біріне өте жақын
қоғамдардың кейпіне, жалпылама не болмаса, өте ұқсас тарихи, діни
шарттастықтарына байланысты.
Әр түрлі құқықтық жүйелердің жалпы белгілері мен шектерінің
болуы, оларды өз арасында жіктеуге не болмаса, жеке топтарға, не құқықтық
отбасына бөлуге мүмкіндіг береді. Ғылыми әдебиеттерде және заң
әдебиеттерінде, құқықтық отбасын ұлттық құқықтық жүйенің әр түрлі белгілері
мен шектерінің жалпылығына қарай бөлінген жиынтығы ретінде түсінеді.
Қоғамның құқықтық жүйесі – нақтылы тарихи құқықтың, заңды істің және
жеке мемлекеттің үстемдік ететін идеолониясының жиынтығы.
''Құқық түсінігі'' және ''құқықтық жүйе'' біртұтастықтың есебіндегі
қатынаста болады. Егер құқықты жалпыға міндетті формалды түрдегі
мемлекетпен белгіленіп, қамтамасыз етілетін белгілі заң нормаларының жүйесі
ретінде түсінсек, құқықтың жүйесі – қоғамның барлық ұйымдарын, біртұтас
құқықтық шындықты, заңды құралдардың жүйесін көрсетеді, себебі тек солардың
көмегімен ресми билік, адамдардың тәртібіне құқықтық ықпал жасайды.
Қазіргі кездегі құқықтық жүйе дегеніміз әр мемлекеттерде қалыптасқан
құқықтық реттеу және құқықты қолдануда өзіндік сипат пен ерекшеліктерге ие
болған нормалардың, құндылықтардың, көзқарастардың, ерекшелікткрдің
жиынтығы. Дүниежүзілік құқықтық жүйе негізінде бес түрге бөлінеді:
1. Мұсылмандық құқықтық жүйе (діни);
2. Роман-германдық құқықтық жүйе;
3. Англо-саксондық құқықтық жүйе;
4. Дәстүрлік құқықтық жүйе;
5. Көшпелі өркениетінің құқықтық жүйесі;
Біз солардың алғашқы үшеуін қарастырамыз. Сонымен қатар нақтылы –
географиялық, ұлттық-тарихи, діни, арнайы – құқықтық және басқа белгілеріне
байланысты құқықты мынандай түрге бөледі:
1. Ұлттық-құқықтық жүйе – нақты-тарихи құқықтың, заңды істің және
мемлекеттің үстемдік идеологиясының жиынтығы;
2. Құқықтық отбасы – оның шығу көздерінің, бірлігінің негізіне байланысты
бөлініп алынған, құқық жүйесінің жиынтығы, құқықтың құрамы және оның тарихи
құрылу жолы.
Мұндай кейіптеудің жетістігі сонда, бөлінген ұлттың тарихи, нақты
географиялық және техникалық заңды белгілері құқықты белгілі қылып
сипаттайды.
Романо-германдық құқықтық жүйе
Романо-германдық құқықтық жүйе дегеніміз тарихи даму барысында рим
құқығы және оның рецепциясын жасау негізінде нормативтік құқықтық
кесімдердің қабылдануы. Бұл құқықтық жүйенің қалыптасып және дамуына VI
ғасырда дүниеге келген Византияның императоры Юстинианың Corpus iuris
civilis деп аталатын құқықтық құжаты ерекше рөл атқарады. XVIII – XIX
ғасырдың бас кезеңінде континенталдық Европа мен Ақш-та Конституциялар мен
салық қатынастарын реттейтін кодекстер пайда болды. Мысалы, АҚШ-тың 1789
жылы, Францияның 1791 жылғы Конституциялары 1804 жылы Францияда қабылданған
Наполеонның азаматтық кодексі. Роман – германдық құқықтық жүйенің өзіне тән
мынандай ерекшеліктері бар:
1. Мемлекетте міндетті түрде ең жоғарғы күші бар Конституцияның
болуы.
2. Құқықтық жүйенің жариялылық (мемлекеттік, әкімшілік, қаржы,
қылмыстық және қылмыстық-процессуалдық) және жеке болып бөлінуі
(азаматтық, неке,сауда).
3. Мемлекетте парламент қабылдаған заңдарды іс жүзіне асыру үшін заңға
сәйкес нормативтік кесімдердің қабылдануы (жарлық, қаулы, ереже,
шешім және т.б.), заңнаманың делегациялануы.
4. Қоғамдық қатынастардың құқықпен реттелетінетін негізгі салаларды
кодекспен реттеледі.
5. Құқықтық қайнар көздері ретінде нормативтік құқықтық кесім болып
саналады, құқықтық әдет ғұрыпты пайдалану жоққа тән немесе мүлдем
қолданылмайды.
6. Судьялар, мемлекет қабылдаған нормативтік құқықтық кесім негізінде
ғана шешім, үкім шығарады.
7. Сот прецеденті құқықтық қайнар көзі бола алмайды және сот
тәжірбиесінде қолданылмайды.
Англо-саксондық құқықтық жүйе
Дүние жүзінің кейбір мемлекеттерінде англо-саксондық құқықтық
жүйе қалыптасқан. Атап айтқанда, Ұлыбритания, АҚШ, Австралия, Жаңа Зиландия
және басқа да Англияның бұрынғы отары болған елдерде кеңінен дамыған. Англо-
саксондық құқықтық жүйенің ең негізгі ерекшелігі сот билігінің шешімдері
мен үкімдерінің сот прецедентіне айналып,болашақта ұқсас іс болғанда бұрын
қабылданған шешімдерді үлгі, норма ретінде пайдалануы. Негізінде англо-
саксондық құқықтық құқықтық жүйе Ұлыбританияда пайда болды.
Англо-саксондық құқықтық құқықтық жүйесінің өзіне тән мынандай
ерекшеліктері бар:
1. Жариялық және жеке құқық арасында үлкен айырмашылықтардың болмауы.
2. Сот прецедентінің кең қолдануы және оның құқықтың қайнар көзі ретінде
танылуы.
3. Судьялар құқық жасайтын субьект ретінде танылады.
4. Құқықтық жүйенің жалпы құқық және әділет құқық болып бөлінуі.
5. Заңнаманың кодификацияғаұшырамауы.
Мұсылмандық құқықтық жүйе
Дүние ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Құқық жүйесі және заңнама жүйесінің арақатынасы
Құқық және құқықтық жүйе
Құқық құрылымы және құқық жүйесі туралы түсінік
Құқық жүйесі мен заң жүйесінің қатынасы
Құқық негіздері, нормасы және жүйесі
Қазіргі кезеңдегі құқық жүйесінің негізгі салалары
Құқық жүйесінің дамуы
Құқықтың түрлері
Құқық жүйесі түсінігі және мәні
Социалистік құқықтық жүйе
Пәндер