Комутагендер және антимутагендер

Жоспар
Кіріспе

1.Мутагендерге сипаттама

2.Антимутагенез

3.Антимутагендік

4.Антимутагендердің маңызды ерекшеліктері

Клеткалардың залалды трансформациясы — олардың ракқа айналуы —қазіргі кезде екі топ факторларға негізделген.

Олардың біріншісі — онкогендік вирустардың тіршілігі немесе ретровирустар, құамында генетикалық материал ретінде РНҚ болады, олардың ДНҚ-көшірмелері жұқтыратын клетканың геномына орналасады. Бұл процестің нәтижесі қатерлі жаңа құрылымдар болуы мүмкін.

Онкогендік вирустардың құамында о н к о г е н болады, оның экспрессиясы (лат. “экспрессио” — көріну күші, айқындылығы) канцерогенезге жауапты. Бұл механизм 1945 ж. Совет ғалымы Л.А. Зильбер ұсынған рактың вирустық -генетикалық теориясына барып тіреледі.

Екінші топтағы факторлар яғни клеткаға тигізетін әтүрлі сыртқы әсерлер, көптеген жағдайда (бірақ үнемі емес) мутагендік ықпал көрсетіп, олардың рак клеткаларына айналуына себепші болады. Адамның тұқым қуатын аурулары репарациялық (лат. “репарацио” —қалпына келтіру) жүйенің зақымдануына байланысты сомалық клеткалардың мутациялануын жоғарылатады және оның өзі хромосомалар аберрацияларының жиілеуіне қарағанда залалды жаңа құрылымдардың (ісіктердің) жиілігінің көбеюімен сипатталады.

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Сабақтың тақырыбы: Комутагендер және антимутагендер.

Сабақтың жоспары:

1.Мутагендерге сипаттама

2.Антимутагенез

3.Антимутагендік

4.Антимутагендердің маңызды ерекшеліктері

Сабақтың мақсаты:

Сабақтың мәтіні:

1.Клеткалардың залалды трансформациясы — олардың ракқа айналуы —қазіргі
кезде екі топ факторларға негізделген.

Олардың біріншісі — онкогендік вирустардың тіршілігі немесе ретровирустар,
құамында генетикалық материал ретінде РНҚ болады, олардың ДНҚ-көшірмелері
жұқтыратын клетканың геномына орналасады. Бұл процестің нәтижесі қатерлі
жаңа құрылымдар болуы мүмкін.

Онкогендік вирустардың құамында о н к о г е н болады, оның экспрессиясы
(лат. “экспрессио” — көріну күші, айқындылығы) канцерогенезге жауапты. Бұл
механизм 1945 ж. Совет ғалымы Л.А. Зильбер ұсынған рактың вирустық
-генетикалық теориясына барып тіреледі.

Екінші топтағы факторлар яғни клеткаға тигізетін әтүрлі сыртқы әсерлер,
көптеген жағдайда (бірақ үнемі емес) мутагендік ықпал көрсетіп, олардың рак
клеткаларына айналуына себепші болады. Адамның тұқым қуатын аурулары
репарациялық (лат. “репарацио” —қалпына келтіру) жүйенің зақымдануына
байланысты сомалық клеткалардың мутациялануын жоғарылатады және оның өзі
хромосомалар аберрацияларының жиілеуіне қарағанда залалды жаңа
құрылымдардың (ісіктердің) жиілігінің көбеюімен сипатталады.

Канцерогенездің мутациялық табиғатының барлығы жөніндегі болжам XX ғасырдың
басында Т. Боверидің (1914) жұмысынан бастап айтылған.Сонымен, рактың
себебін бірінші топтағы фактілер генетикалық материалдың әрекетінің
клеткаға сырттан келетінін, ал екіншісі - рактың генетикалық себептерін
клетканың өзінен ізделу меңзейді. Бүл амалдар қалыпты клеткаларда
протоонкогендер (алғашқы онкогендер) - ретро-вирустар онкогендеріне
гомологты (грек. “гомология” —ұқсастық) гендердін болатындығына қосылады.
Протоонкогендер өте консервативті (лат “консерватитус” - тұрақты сақтау)
және адамның, тышқанның, дрозофиланың тіпті ашытқының геномдарында ұқсас
болады. Олардың кейбіреулері клетка циклының қалыпты жүруін қадағалайды.
Канцерогенез механизмі анықталған деп айтпасада, клетканың қатерлі
трансформациясының ең ықтималды себебі, оның жекелеген гендерінің
экспрессиясының зақымдануы мутациялық немесе модификациялық өзгерістерден,
сондай-ақ вирустың инфекциялар салдарынан болуы мүмкін.

Осы тұрғыдан алғанда, қоршаған ортада генетикалық белсенді агенттердің
таралуы мутация жиілігін жоғарылатып қана қоймай, залалды ісіктердің
жиілігін арттыруға септігін тигізуі мүмкін.

Осыған байланысты химиялық қосылыстарды сынақтан өткізу бағдарламасы,
әртүрлі физикалық және биологиялық факторлардың, ішіндегі потенциалды
канцерогендерді анықтауға мүмкіндік береді. Бүл істің маңызын еске ала
отырып, халықаралық деңгейде канцерогендерді анықтаудың өте сезімтал тест-
жүйесін жетілдіруде және бұл мәселені, дүниежүзілік денсаулық сақтау
ұйымдары және басқа да халықаралық ұйымдар қадағалайды.

Генетикалық белсенді факторларды айқындау шаралары адамның, жануарлардың
мутагендермен жанасуын азайтуга бағытталған. Жаңа химиялық қосылыстар және
басқада генетикалық белсенді агенттер қолданылудан алынып тасталады немесе
оларды қолдануға қатаң тиым салынады. Ал олармен жанасуға мәжбүр болғанда
резервте мутациялық және канцерогендік өзгерулер қаупін азайтатын құрал-
жабдықтар болуы керек. Бұл үшін мутагенездің жолын білу керек және бұл
процеске араласу қажет. Мутацияның қалыптасу процесі көп кезенді. Көптеген
мутагендер организмге кіргеннен кейін зат алмасу қүбылысының тізбектеріне
қосылады және одан кейін белсенділік танытуы мүмкін, яғни генетикалык
белсенділігі жоғарылап немесе жаңадан пайда ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.