Macromedia Authorware программасын қолдана отырып, Macromedia Authorware программасының мүмкіндіктеріне электронды оқулық



Кіріспе
I Тарау. MACROMEDIA AUTHORWARE 6.0 ортасымен танысу
1.1 Терминология
1.2 Authorware не істей алады
1.3 Authorware 6.ның жаңа мүмкіндіктері
1.3.1 Ішкі ресурстармен жұмыс
1.3.2 IMS стандарттарының жетілдірілген қолдаулары
1.3.3 Authorware . ні кеңейту
1.4 Интерфейстің негізгі элементтері
1.5 Кадрлар панелі
1.6 Жобалау терезесі
1.7 Көру терезесі
1.8 Басқару панелі
II Тарау. БІРІНШІ ҚОСЫМШАНЫҢ ЖАСАЛУЫ
2.1 Жалпы курс параметрлерін орнату
2.2 Курс сұлбасының қалыптасуы
2.3 Курстың кіріспе бөлімі
2.3.1 Бірінші кадрдың жасалуы
2.3.2 Екніші кадрдың жасалуы
2.3.3 Үшінші және төртінші кадрлардың жасалуы
2.4 Курстың негізгі бөлімі
2.5 Кадрларды топтастыру
2.6 Навигация жүйесіне кадрларды қосу
2.7 Навигация жүйесінің жасалуы
2.8 Негізгі мәзірдің жетілдірілуі
2.9 Гипермәтіндік сілтемелердің жасалуы
2.10 Жұмыстың аяқталуы
2.11 Тестілеудің астарлы жүйесі
2.11.1 Көпеген таңдаудың жүзеге асырылуы
2.12 Курсты жариялау
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Macromedia Authorware ең алдымен қашықтықтан оқытуға электрондық оқулық жасауға арналған. Мұның артықшылығы осында. Сонымен қатар қашықтықтан оқытуға қысқаша тоқтала кетсек.
Қашықтықтан оқыту деп – бұл студентттің өзіндік жұмыс жасауына кеңінен мүмкіндік ашатын, мұғалім мен студент кеңістік немесе уақыт аралығында бөлініп тұрсада, телекоммуникациялық құралдардың көмегімен кез келген жағдайда тапсырма алып, оны орындай алатын соңғы үлгідегі технологиялармен қамтамасыз етілген оқыту жүйесін айтады.
Қашықтықтан білім берудің негізгі мақсаты – оқушы немесе студен кез келген уақытта ақпараттық кеңістікті еркін пайдалану арқылы жан – жақты білім алу болып табылады. ҚР СТ 34.016-2004 «Қашақтықтан оқытуды техникалық және бағдарламалық құралдары. Жалпы техникалық талаптар» ҚР Индустрия және сауда министрлігінің Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетімен 2004 жылғы 10 шілдедегі № 179 бұйрығымен бекітілген.
Қашықтықтан оқытудың артықшылықтары төмендегідей болады:
• кез келген жерде, кез келген мерзімде оқуға мүмкіндігі бар;
• кәсіби қызметпен қатар білім алуға болады;
• оқу үрдісінде ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялардың жаңа жетістіктерін пайдалана отырып, студенттер мен оқытушылар арасындағы белсенді диалог, оқу ақпаратына мүмкіндік беру;
• білім алушының мекен жайына, денсаулық жағдайына, элитарлық және материалдық жағдайына қарамастан тепе-тең дәрежеде білім алуға мүмкіндігі бар...
Қашықтықтан оқытудың компонеттері мен әдістемелік тәсілдері оқытуды мүмкіндігінше ыңғайлы және тиімді етуге бағдарланған.
Қашықтықтан оқытудың негізгі элементтері мынандай:
• оқыту курстары;
• тестілеу;
• жаңалықтар;
• ішкі почта;
• форум;
• электронды деканат;
• есеп берулер;
Macromedia Authorware – (оқу курстарында) интерактивті мультимедиялық программаларды жасауға арналған. Authorware пакеті материалдарды сан түрлі формада: мәтін, сурет, бейне және дыбыс түрінде бере отырып пайдаланудыда қоса қамтиды.
1. Macromedia Authorware 6.0. Разработка мультимедийных учебных курсов. Санк-Петербург «Учитель и ученик» Корона принт 2002г – 400ст. А.К. Гультяев
2. www.ozon.ru/context/detail/id/1212984/
3. www.bestreferat.ru/referat-2209.html
4. www.5ka.su/ref/informatika/5_object58638.html
5. www.emanual.ru/.../www.eManual.ru_4477.html
6. http://ru.wikipedia.org/wiki/Microsoft-PowerPoint
7. http://www.adobe.com/products/authorware/
8. http://www.castlecs.co.uk/download/authorware 6 notes
9. http://www.vtc.com/products/M.A
10. http://www.apex.vtc.com/authorware 6
11. http://download.com/Macromedia Authorware -6-download
12. http://amazon.com>...>Authorware
13. Электронды оқулықтың әдістемелік білім жүйесінің модульдік негізі/Ұ.Т.Нұрманалиева,2001ж
14. Электронды оқулықтың қажеттілігі/Рысбаева,2002ж
15. Электронды оқулықтарды пайдалану / Ұ.Бакирова/Қазақстан тарихы әдістемелік журнал,2003
16. Электронды оқулық жұмысын жасаудың тиімділігі/Ш.Сағындықов/Информатика негіздері,Алматы-2002ж
17. http://www.kaznpu.kz/Дистанционное обучение
18 . Андреев А. А. Введение в дистанционное обучение. Учебно-методическое пособие. — М.: ВУ, 1997 г. .
19. Гусев Д.А. Заметки о пользе дистанционного обучения
20. Зайченко Т.П. Основы дистанционного обучения: Теоретико-практический базис: Учебное пособие. - СПб.: Изд-во РГПУ им. А.И. Герцена, 2004. - 167 с.
21.Зайченко Т.П. Инвариантная организационно-дидактическая система дистанционного обучения: Монография. - СПб.: Изд-во "Астерион", 2004. - 188 с.

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2
I. Тарау. MACROMEDIA AUTHORWARE 6.0 ортасымен танысу ... .4
1.
Терминология ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .4
2. Authorware не істей
алады ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ..
.6
3. Authorware 6-ның жаңа
мүмкіндіктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... 8
1.3.1 Ішкі ресурстармен
жұмыс ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .9
1.3.2 IMS стандарттарының жетілдірілген
қолдаулары ... ... ... ... 10
1.3.3 Authorware - ні
кеңейту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
4. Интерфейстің негізгі
элементтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
5. Кадрлар
панелі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 14
6. Жобалау
терезесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ..16
7. Көру
терезесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ..20
8. Басқару
панелі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... .23
II. Тарау. БІРІНШІ ҚОСЫМШАНЫҢ ЖАСАЛУЫ ... ... ... ... ... ... ... .25
2.1 Жалпы курс параметрлерін
орнату ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ..25
2.2 Курс сұлбасының
қалыптасуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ..29
2.3 Курстың кіріспе
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
...30
2.3.1 Бірінші кадрдың
жасалуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .30
2.3.2 Екніші кадрдың
жасалуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3 4
2.3.3 Үшінші және төртінші кадрлардың
жасалуы ... ... ... ... ... ... ...3 6
2.4 Курстың негізгі бөлімі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
2.5 Кадрларды
топтастыру ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
...41
2.6 Навигация жүйесіне кадрларды қосу
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .42
2.7 Навигация жүйесінің жасалуы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 45
2.8 Негізгі мәзірдің жетілдірілуі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 46
2.9 Гипермәтіндік сілтемелердің жасалуы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..54
2.10 Жұмыстың аяқталуы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .57
2.11 Тестілеудің астарлы жүйесі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 65
2.11.1 Көпеген таңдаудың жүзеге
асырылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...65
2.12 Курсты
жариялау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... .73
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... 76
Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... .77

КІРІСПЕ

Macromedia Authorware ең алдымен қашықтықтан оқытуға электрондық оқулық
жасауға арналған. Мұның артықшылығы осында. Сонымен қатар қашықтықтан
оқытуға қысқаша тоқтала кетсек.
Қашықтықтан оқыту деп – бұл студентттің өзіндік жұмыс жасауына кеңінен
мүмкіндік ашатын, мұғалім мен студент кеңістік немесе уақыт аралығында
бөлініп тұрсада, телекоммуникациялық құралдардың көмегімен кез келген
жағдайда тапсырма алып, оны орындай алатын соңғы үлгідегі технологиялармен
қамтамасыз етілген оқыту жүйесін айтады.
Қашықтықтан білім берудің негізгі мақсаты – оқушы немесе студен кез келген
уақытта ақпараттық кеңістікті еркін пайдалану арқылы жан – жақты білім алу
болып табылады. ҚР СТ 34.016-2004 Қашақтықтан оқытуды техникалық және
бағдарламалық құралдары. Жалпы техникалық талаптар ҚР Индустрия және сауда
министрлігінің Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетімен 2004
жылғы 10 шілдедегі № 179 бұйрығымен бекітілген.
Қашықтықтан оқытудың артықшылықтары төмендегідей болады:
• кез келген жерде, кез келген мерзімде оқуға мүмкіндігі бар;
• кәсіби қызметпен қатар білім алуға болады;
• оқу үрдісінде ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялардың
жаңа жетістіктерін пайдалана отырып, студенттер мен оқытушылар
арасындағы белсенді диалог, оқу ақпаратына мүмкіндік беру;
• білім алушының мекен жайына, денсаулық жағдайына, элитарлық және
материалдық жағдайына қарамастан тепе-тең дәрежеде білім алуға
мүмкіндігі бар...
Қашықтықтан оқытудың компонеттері мен әдістемелік тәсілдері оқытуды
мүмкіндігінше ыңғайлы және тиімді етуге бағдарланған.
Қашықтықтан оқытудың негізгі элементтері мынандай:
• оқыту курстары;
• тестілеу;
• жаңалықтар;
• ішкі почта;
• форум;
• электронды деканат;
• есеп берулер;
Macromedia Authorware – (оқу курстарында) интерактивті мультимедиялық
программаларды жасауға арналған. Authorware пакеті материалдарды сан түрлі
формада: мәтін, сурет, бейне және дыбыс түрінде бере отырып пайдаланудыда
қоса қамтиды. Authorwareнің құрамына енетін құралдар қазіргі заманғы
талаптар тұрғысынан алғандағы мүмкіндіктерді береді. Authorware пакеті
материал ұсынудың түрлі формаларын: мәтін, сурет, бейне және дыбыстық
сүйемелдеуді пайдалануды есепке алған компактылы мультимедиялық қосымшалар
жасауға арналған. Әрине, Сіз бұл аспапты басқа да пакеттредің көмегімен
‹‹әдеттегідей›› электрондық көрмелер (презентация), ұқсас тақырыптар
даярлау үшін де пайдалана аласыз. Алайда Authorware ең алдымен, электрондық
оқулық жасауға бағытталған. Осыған байланысты, көрме даярлауға арналған
пакеттердің мүмкіндігіне қарағанда, мұның мүмкіндіктері анағұрлым кеңірек.
Бұған қоса, мұнымен жұмыс істейтін пайдаланушы осы сияқты оқыту жүйесімен
жұмыс істей отырып, Authorware туралы толық білім меңгере алады. Authorware
пакеті арқылы оқыту курсын Ғаламтор желісі арқылы айқындауға да болады.
Дипломдық жұмыстың мақсаты - Macromedia Authorware программасын қолданып,
Macromedia Authorware программасының мүмкіндіктеріне эолектронды оқулық
жасау.
Түлектік жұмыстың мақсатына сай мынандай міндеттер қойылады:
• Электрондық оқулыққа қойылатын талаптармен танысу;
• Macromedia Authorware программасын қарастыру;
• Macromedia Authorware программасында Macromedia Authorware
программасының мүмкіндіктері бойынша электронды оқулықтың комьютерлік
моделін жасау;
• Электронды оқулықтың құрылымы және жұмыс істеу әдісін қарастыру;
Дипломдық жұмыстың құрылымы: Түлектік жұмыс кіріспеден, екі тараудан,
қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

I. ТАРАУ

MACROMEDIA AUTHORWARE 6.0 ОРТАСЫМЕН ТАНЫСУ

Authorware пакеті ықшам мультимедиялық қолдануларды жасауға арналған. Ол
әртүрлі мәліметтерді біріктіріп қарастыруда қолданылатын: мәтін, сурет,
бейнелік және дыбыстық қамтамасыздандыру үстемелері. Әрине бұл құралды
басқа да программалардың көмегімен қарапайым электрондық жаңа
көрсетілімдерді (презентациялар) дайындау үшін пайдалануға болады. Алайда,
Authorware ең алдымен, жүйелі электрондық оқытушы құрал ретінде жасалған.
Сондықтан, көрсетілімдердің дайындық топтамасына қарағанда оның
(Authorware) мүмкіндіктері айтарлықтай кең көлемді. Authorware құрамындағы
амалдар, жүйелі электрондық оқытуды практикалық тұрғыда толықтай жаңаша
сұраныстардағы құрастыру мен ұйымдастыруларды жүзеге асыруға болатындығын
көрсетеді. Сонымен қатар осы оқыту жүйесімен пайдаланушылар жұмыс жасап,
Authorware туралы толық білім меңгере алады. Себебі: Authorware жеке дара
тәуелсіздігі жоқ екендігін көрсете алады. Ол CD дискісіне немесе Ғаламтор
жүйесінде де жарық көруі мүлдем мүмкін. Оқу курстарын Ғаламторда жариялау
кезінде, оны қолданушылар өз жетістіктері жайында ақпараттарды өшіріп
тастаған күннің өзінде, оны қайта ашып алуға толық мүмкіндігі бар. Ал оны
желіде орналастырылған LMC – оқуды жүйелі басқару арқылы табуға
болады.

1.1 ТЕРМИНОЛОГИЯ

Бұрын соңды оқу бағдарламасын құрастырумен шұғылданбаған оқушыларға,
Authorware топтамасын оқу кезінде біраз жаңа терминдермен танысуға тура
келеді. Осы топтаманы құрастырушылардың барлығы дерлік өз терминдерін де
пайдаланып отырды. Осы терминдердің кейбірі тіпті орыс тілінде де нақты
деп есептелмейді, себебі осы топтаманың аударылуы кезінде оның авторына
осы тақырыптағы отандық (немесе Ресейлік) бір де бір кітап белгілі болған
емес.Осындай себептерді ескере отырып, алғашқы оқуды терминдермен
бастайтын боламыз. Келесі тарауларда кейбір түсініктерге көлемдірек
түсініктемелер беріледі.
Бірінші түсінік - бұл Authorware көмегімен жасалған соңғы қолдану.
Authorware жасаушылар ол үшін piece сөзінің анықтамасын қолданады. Оның
мың жарымнан аса аудармалық сөздік нұсқалары бар. Олардың қатарында
шығарма және композиция да бар. Бірақ көпшілік қолданулардың
Authorware көмегімен жасалғаны белгілі болса да оны шығарма немесе
композиция деп атай алмаймыз. Аталған кітапта қорытындыларды белгілеу үшін
курс термині пайдаланылады (оқу курсын еске салады, бірақ сөз қысқартылу
үшін қалдырылған).
Келесі түсінік (piece) курсының Authorware амалдары арқылы құрастырылу
технологиясы туралы.
Курс мәліметтерінің ұсыныстарының бірізділігі ...flow line болып
табылады. Бұл сөзге бірнеше сөз нұсқаларын беруге болады. Мысалы:
диаграмма, алгоритм, блок-схема. Алғашқы диаграмма сөзі - ол графикалық
түсінік береді ( мысалы: шеңберлі диаграмма, бағана диаграмма) немесе
қандай да бір аспап, әлде құрал. Алгоритм программалаушы үшін оңды
–солды шашып пайдалануға өте нақты термин болып саналады. Сондықтан,
блок-схема немесе жинақылыққа тек сұлба сөзі ғана қалып тұр.
Сонымен, курстан өту логикасын мазмұндап беру үшін, курстың сұлбасын
сызуға тура келеді. Курстың сұлбасы өз тарапынан мынадай бірізділікті талап
етеді: ... .icons. Иконок? Жоқ, тек қана иконок емес. Бұндай аударма
ағылшынның icons сөзінде мүлдем жоқ. Бейне, белгі немесе пиктограмма
сөздері де нақтырақ болар еді, бірақ бұл жағдайда нақтылығы жетіспейді.
Сондықтан, ерікті шешім қабылдауды қолға ала отырып бұдан былай, курстың
сұлбасы кадрлардан тұрады деп есептейміз. Не себепті кадр (ағылшын
тілінде кадр бұл frame?) Мәселе, (icons) курсының сұлбасына енгізілген
әрбір элемент, қай күнде де болса көрерменнің алдына тартылары хақ. Мейлі,
ол графикалық бейне болсын, тетік немесе дыбыстық қатар болсын.
Кадрлардың ауысуы мәліметтер көрінісінің бірінен – біріне динамикалық
ауысып отыруын қамтамасыз етді. Шынында, кішкене ескерту жасау керек.
Кадрдың үш түрі бар. Олар оқу мәліметін таныстыру үшін қолданылмайды. Ол
басқа кадрларды көріп тұру реттілігін басқару үшін қажет. Бірақ, біз олар
үшін арнайы термин енгізеп қоямыз. Ол Басқарушы кадрлар деп аталады.
Атап айтқанда қай кадр туралы сөз болатынын келесі тарауда қарастырамыз.
Тағы да бір термин алдын ала талқылауға лайық, бұл - Knowledge Object.
Осы термин бойынша Authorware ұсынушылар арнайы бағдарламалық обьектті
қолданысқа бере отырып осы оқу курсының толық дерлік дербес екендігін
түсінеді. Осы обьектпен жеке мастер (wizard) тікелей қатынаста болып, оның
көмегімен параметрлерді жөнге салудың алғашқысы 1 курстың құрамына
кіргізуден басталады. Бұл түсінікке жақын келетін балама аударма алдын
ала анықталған обьект. Authorware құрамына қырықшақты алдын ала
анықталған обьекттер енгізілген. Мысалы: True-False Questions обьектісі
курска тест енгізуді рұқсат етеді. Ол қолданушыларға екі жауаптың бірін
таңдауына рұқсат береді. Ол – ия не жоқ. Бұл обьектінің параметрлерін
жөнге салу ретінде сұрақ қою талап етіледі. Бұл сұрақтарға оқушы жауап
беруге тиісті. Және де ол дұрыс жауап айтуға тиісті. Қарастырылған IMS
үлгісі бойынша, сәл алға жылжи отырып, мынаны белгілейміз, алдын ала
белгіленген обьекттер басқа да тест түрлеріне арналған. Курсты құрастырушы
өз тарапынан алдын ала дайындалған обьекттерді де ұсынуы мүмкін. Бірақ бұл
үшін, Authorwareнің бағдарламалық тілін білу талап етіледі. Сонымен, өзіне
авторлық түсіндірмені талап ететін ең соңғы термин бұл - model. Сөзбе-сөз
аудармасы - модель немесе ‹‹үлгі››. Модельдер кітапханасында оны біртұтас
деп сақтап, бұл терминді Authorwareде бір-бірімен байланысты кадрлардың
өзара үйлесімділігі деп түсіндіріледі. Модельдерді пайдалану, курстың дайын
үзінділерін енгізген, курстардың уақыты мен жіберілетін күшінің ауқымын
азайтады. Басқаша айтқанда, модель алдын ала дайындалған обьекеттің
жеңілдетілген нұсқасы. Мәселен, автордың ұзақ уақыт бойы математикалық
модельдеуде жұмыс жасағанында немесе бұл жанамада модель сөзі дұрыс емес
ассоциация қалдырады. Бұл жерде модуль деген термин өте орынды болар
еді. Сондықтан, келіңдер келісейік те: Authorwareнің құрастырушыларына
білдірместен бір ғана әріпті өзгертейік те, model деп атайық, мысалы:
кадрлар тобы модульде біріктіріліп, курс сұлбасында модуль деп қосылды
және т.б.

1.2 Authorware не істей алады

Анығырақ, Сіз Authorware көмегі арқылы курс авторы ретінде не істей
аласыз? Курспен жұмыс жасау барысында автор екі түрлі пішімді ұсынады:
• Курс кадрларының бірізділігін бейнелейтін сұлба түрінде;
• Кадрлардың жиынтығы түрінде немесе экранда көрсетілетін нақты оқу
мәліметі (мәтін,графика), курсты қарау үшін басқару элементтері (
тетік, айналма жолақтары т.б.).
Аталған түсініктерге 1. суреттерді көріп бақылауға болады. Суреттердің
жоғарғы бөлігінде сұлба түрінде, төменінде бар кадрлардың құрамындағылар
есебінде.

1 сурет. Курстың екі түрлі үзіндісінің суреттері.

Пішімдердің әрбірі өзіне тән Authorware тәртіптерін сақтайды. Әр бір сәтте
сіз тек қана бір тәртіпте жұмыс жасай аласыз. Немесе: курстың сұлбасын
өзгерте аласыз, не болмаса кадрлардың құрамындағыны пайдалана аласыз.
Осыдан келе, Authorware нақты бір ғана тәртіпте жұмыс атқаратынын айтқан
дұрыс болады.
Сонымен: курстың сұлбасымен жұмыс жасауда, Сіз:
• Курс сұлбасына керекті кадрларды жай тышқан арқылы сай келетін
белгілерді қоса аласыз, сұлбадағы ең көп кадр 16 мың, жұмысты
қарапайым, әрі жеңіл қылу үшін қолайлысы аз көлемдегі курстарды алған
жөн. Ақырында бірнеше курсты бір-біріне қосуға болады;
• Неге арналғандығын түсіндіріп отыратын, кадрларға еркін ат беру; соған
қарамай кириллицаны пайдалануда қандай да бір шектеулері болмайды;
• Тышқан арқылы тасып, сұлбадағы кадрлардың өзара орналасу орындарын
өзгерту;
• Сұлбаға басқарушы кадрларды қосу және олардың көмегі арқылы курстың
бірізділігі мен сұлбаның бағыттау курсын қамтамасыз ету;
• Жасалған курстың ерекшеліктеріне сәйкес, курс сұлбасына алдын ала
белгіленген обьектілерді орнықтыру және параметрлерін белгілеу;
• Өзара қарым-қатынастағы кадрларды қосу; күрделі курстармен жұмыс
кезінде, кадрларды топтастыру сұлбаның көрнекілігін арттырып, түр
өзгерушілігіне қолайлы жағдай туғызады;
• Сол, не басқа курста қайта пайдалану мақсатында модульде бір
немесе бірнеше кадрларды жасау ;
• Ресурстар кітапханасына ішкі ресурстарды импорттау (графика, дыбыс,
бейне); кітапханаға тек бір ғана дана ресурс сала отырып, осы
ресурстың еркін бірнеше көшірмесін қоса аласыз, файлдың көлемі
өзгермей қалады;
• Кесіп, көшірме жасап және кадрларды ауыстырып орналастыру Windows
айырбастау буферімен жүзеге асады.
Әрина, бұл операциялар тізімінің толық жиынтығы емес. Бірақ, Authorware
мен танысуға арналған рұқсат берілген тәртіпті курс сұлбасын құрастыруға
толық жеткілікті.
Кадр құрамымен жұмыс барысында, Сіз:
• .rtf немесе .txt, үлгісінде оған мәтінді импорттауға болады,
сонымен қатар графикалық үлгілерді ұстанатын суреттер (CIF,
PNG,JPEG, BMP, TIFF, PSD, WMF);
• Authorwareде сурет салу құралдарын пайдалана отырып жаңа сурет
салу;
• Authorwareге сай құралдарды пайдалана отырып жаңа мәтін жазу;
Және оған талап етілген қаріппен үлгілеуді орнату;
• Экранды орынды(рационалды) пайдалану үшін мәтіндік жолдардың
тігінен жасалуы;
• Кез-келген кадрда тұрған көзбен шолу (визуалды) обьектісінің
масштабын (көлемін,өлшемін) өзгерту;
• Кадр ауқымындағы обьектілерді еркін топтастыру;
• Гиперсілтемеге кез келген мәтіннің бөлігін орналастыру;
• Кадрдың кез келген көріністегі обьектін анимациялау; оны талап
етілген көлемде орналастыру;
• Кадрды шығару тәртібінен динамикалық тездікте кері қарай
ауыстыру;
Келтірілген тізім, курс сұлбасы жұмысына толық еместігі айқын. Оның
негізгі мәселесі - оқушыны қызықтыру. Мысалы: қазірше курс мәліметі
бойынша қолданушының (немесе оқушының) интерактивті өзара қатынас құралы
Authorware қолданылуы туралы ештеңе айтылған жоқ. Тестілеудің жүйелеу
астарын қалай қосу, тестілеудің дұрыстығын қалай қамтамасыз етуге болады,
... мүмкін, толық хабарды келесі тараудан алуыңызға болатын шығар. Бірақ
ол біріншіден тек қана алдыңғы тарауды білетіндер үшін ғана жолданып отыр.

1.3 Authorware 6-ның жаңа мүмкіндіктері

Алдын ала айтылған топтамаға қарағанда, Authorware 6-ға өте көлемді
өзгерістер енгізілді. Оның интерфеисіне де қатысты да, және функционалды
мүмкіндіктеріне де. Төменде қысқаша түсініктері мен тізімі берілген.
Жетілдірулер бойынша толық түсініктерді сол бөлімдерге арналған
тараулардан ала алсыз.
Authorware 6–ны әр кез қосқан кезде, сонымен қатар жаңа файл ашқан кезде
экранда диалогтік терезе New Project (жоба ашу) ашылады. Ол екі түрі алдын
ала дайындалған обьектке кіруге рұқсат береді ( сурет 2):
• Application (қосымша), оқу курсының типтік түрін жасауға
көмектесетін балама немесе прототип;
• Quiz (мәтін), білім деңгейін басқарудың баламасын (прототип)
жасауға арналған.

2 сурет. New Project диалогтік терезесі

Егер де Сіз өз күшіңізбен курсты бастан аяқ жасамақ болсаңыз, онда Сіз
терезеге New Project-тің шығуын бөгеп тастайсыз. Ол үшін терезенің
төменінде орналасқан Show this dialog when creating new file-ды алып
тастасаңыз жетеді ( Осы терезені жаңа файл ашу кезінде көрсету керек).
Authorware 6-да баптау (настройка) мәзірден Commands (командалар) жасауға
мүмкіндік туады. Енді бұл мәзірге кез-келген файлдағы шақыру командасын
(.ехе үлкейтулері бар) орналастыра аласыз, не болмаса Authorware файлының
атқарушысы болса да. Бұл әрине, Authorware дүркінде жұмыс істеу кезіндегі
қосымша бағдарламалармен де жұмыс кезінде де, курспен жұмыста да көптеген
жеңілдіктер туғызады.

1.3.1 Ішкі ресурстармен жұмыс

Ауқымды өзгерістер мәтіндік жұмыстарда көп байқалады. Authorware 6-да
айтарлықтай дербес құрал болып келетін – RTF файлы бар. Өзінің функционалды
мүмкіндіктерімен асып түсе алатын Windows WordPad болғанымен, ол WORD
–қа сәл-ақ жете алмайды. Осы құралдың көмегімен RTF файлы редактрлауға,
жаңа суреттерді орналастыруға, басқа осы уақыттың күнімен файлдарға
сілтеме жасауға, т.с.с. істей аласыз. RTF жалпы көрінісі 3. суретінде
бейнеленген.

3 сурет. Тізбектелген RTF–файл редакторы

Курстың көлеміне бейнелі-ақпараттар мен дыбыстарды естуге кең көлемде
пайдалануға мол мүмкіндік жасалған. Бұндай көрсетілімдер басқада курстың
мәліметтерін демонстрациялауда өзара синхрондауға көп көмек береді. Сонымен
қатар, Бұл Authorware 6-да МР3 заманауй тиімді үлгісінің дыбысын беру де
жасалған. Бұл үшін курс сұлбасының тересезіне дыбыстық белгіні тышқан
арқылы жеткізіп салу жетіп жатады.

1.3.2 IMS стандарттарының жетілдірілген қолдаулары

Қашықтықтан оқыту ауқымында белгілі – бір үлгілері бар. Ол ХМL технологиясы
негізінде. Осыған орай Authorware 6-да алдын ала дайындалған обьекттер
жасақталған. Ол тест үлгілерін жазуда пайдаланылады (көп нұсқаны
сайланулар, бланктарды толтыру,т.б.). Енді сіз, бар мәліметтерді үлгіге
импорттап және экспорттай аласыз. Осы жұмыстарды тездетіп орындау үшін, осы
алдын ала дайындалған обьектілер құрамына мына тетіктер орнатылған: Import
XML және Export XML ( 4. суреттері)

4 суреті. XML үлгісіне және кері қарай тестік мәліметтерді жаңарту үшін
арналған тетіктер

Курсты жариялаудағы жеңілдетілген процедура Authorware 6-да курсты
жетілдіру мүмкіндігін әзқимы үлгіде экспорттау бір шертумен көзделген.
Бұл процедура File мәзіріндегі Publish (публикация-жариялау) командасының
ынтасы.
Publish командасын орындау негізінде, Сіз 3 кіріс файлын аласыз. Олар:
атқарушы файл (.ехе кеңейтілген), плеерге арналған файл (.абг
кеңейтуімен), және Web-браузер терезесіне курсты көшіруді жабдықтайтын
НТМL файл.
Сонымен қатар публикациялаудың параметрлерін алдын ала қондыруға әрбір
кіріс үлгісіне бөлек-бөлек рұқсат етілген. Мысалы, НТМL файлға беттердің
басқа атын, фон суретін және басқа параметрлерді көрсетуге болады.
Публикация параметрлерін орналастыру сәйкес топтамдағы диалогтік One
Button Publishing (Публикация одной кнопкой - бір тетікпен публикациялау)
терезесінде орындалады. Осы терезенің жалпы көрінісі 5 суретінде
бейнеленген.

5 сурет. One Button Publishing тәрізді терезе

Web-беттерде көрсетілетін курстың мазмұны Authorware плеерінің аналогтік
жаңа нұсқасы алдынғыға қарағанда 40 пайызға қомақтырақ екендігін атап
айту керек. Осының арқасында, плеері жоқ пайдаланушы оны курспен бірге
бұрынғыдан екі есе тез көшіре алады.

1.3.3 Authorware - ні кеңейту

Authorware жеке функционалды мүмкіндіктері Xtras деп аталатын
қосылатын сыңарлармен қосылуына байланысты анағұрлым толықтырылуы мүмкін.
Authorware үшін кеңейтілу Web-браузердің сыңарларының қосылғанындай роль
ойнайды. Мысалы: Animated GIF Asset арнайы сыңары көмегімен, Сіз, анимация
кадрына GIF суреттерін импорттайсыз, сонымен қатар анимацияны көру
мүмкіндігін сақтап қана қоймай, оның кейбір параметрлерін өзгерте аласыз.
Сонымен бірге анимация кадрларының көрсету тазалығын ретке келтіре аласыз.

6 сурет. Анимация кадрына GIF суреттерін импорттау

Authorware сыңарларына өзгертулер енгізуге күш салып жатқан
құрастырушылардың біржақты фирмалары қазіргі уақытта көп кездеседі. Осылай,
Voxware компаниясынан оқу курстарында импортталатын аудио-файлдарды
(.wav) сығу сыңары жасалды. Дыбыстық мәліметтер үшін сығу коэффициенті
бірнеше есеге жетеді.

1.4 Интерфейстің негізгі элементтері

Ережеде берілгендей, курсты жасауда көптеген бөлшегі екі тереземен
жасалады: жоспарлау терезесі - Design Window және кадрларды көру
терезесінде – Presentation Window.
Жоспарлау терезесі курстың сұлбасын жасау үшін арналған. Егер сұлбада
қосақтасып салынған көріністерден тұрса, онда оның әрбірімен жұмыс жасау
үшін арнайы қосымша терезелер жасалады.
Көру терезесінде курстың мазмұны (оқу материалы) мен басқарудың
интерактивті элементтері көрсетіледі. Редакцияланатын курс үшін барлық
уақыт тек бір ғана терезе пайдаланылады.
Жоғарыда көрсетілген типтерден басқа, курсты редакциялау кезінде келесі
элементтер де пайдаланылады.
• Кадр панелі - icons Palette - курс сұлбасының түзілуіне арналған
негізгі құрал болып табылады; онда тетіктер орналастырылған (немесе
белгілер, Сізге қалай ыңғайлысы), түрлі кадрларға сәйкес келетіні;
кадрды сұлбаға қосу үшін, жобалау терезесіне апарып салу жетіп тұр;

7 сурет. Интерфейс Authorware -нің негізгі элементтері

• Басқару панелі – Control Panel - кадрды тез экранға шығару тәртібінен
редакциялауға өтуді қамтамасыз етеді немесе оны кері қарай орындауға
көмектеседі;
• Ресурстар кітапханасы – бұл негізінен кеңейтілуімен өзіндік файл а61,
импортталған ішкі ресурстарды сақтауға және қайта пайдалануға
арналған ( графика не дыбыстар сияқты);
• Алдын ала дайындалған обьекттер кітапханасы – бұл Authorware бір
бөлігі болып саналатын арнайы диалогтік терезе, тағы да ол алдын ала
дайындалған обьекттерге жол ашады; негізгі жағдай тек қана алдын ала
дайындалған обьекттердің жүйесінен ғана тұрады, немесе, Authorware
- нің жүйелік жасақтаушылармен жасалған; егер сіз өзіңіздің алдын ала
дайындалған обьектіңізді жасасаңыз, ол да дәл сол терезеде
көрсетіледі.
Келесі тарауларда аталып тізімделген интерфейс элементтерінің алғашқы
үшеуі, сонымен бірге, жобалау терезесі мен көрінуі көлемдірек жазылған.
Кейбір алдын ала дайындалған обьекттерді көру, қолдану екінші тарауда
қарастырылған.

1.5 Кадрлар панелі

Жоғарыда айтылғандай, кадрлар панелі негізгі кадрлар түріне жол ашады және
оның кез келгенін курс сұлбасына орналастыруды жүзеге асырады. Ол тышқан
арқылы кадр белгісін жобалау терезесіне апарып қою арқылы жасалады.
Курсты редакциялау кезінде пайдаланылатын басқа диалогтік терезелермен
панелдерге қарағанда, кадрлар панелі барлық уақыт экранда тұрады және
ешуақытта жабылмайды және көшірілмейді.
Панелде көрсетілген, кадрлардың түрлерінің көрнектілігі мен қомақтылығын
жоғарылату мақсатында, оған мәліметтер кестеде
келтірілген (1 кестесін көріңіз).

Кадрдың Атаулары Түсініктемелер
белгісі
Display icon Графикалық суреттермен мәтінді экран
(экранға шығару) бетіне шығару (импортталғанды да,
Authorware жеке құралдарымен жасалғандарды
да)
Motion Берілген траекторида обьекттерді
(кіріктіріп кіріктіріп орналастыруды жүзеге асырады
орналастыру) (кадрлардың элементтерін)
Erase icon Басқарушы кадр-берілген обьектілерді
(өшіру) өшіруді жүзеге асырады (кадрлар элементі)
Wait icon курсты әрі қарай көруді басқарушы,
(Кідіріс,пауза) тетіктерді экранға шығаруды қамтамасыз
ететін-басқарушы кадрлар.
Navigate icon Басқарушы кадр-автоматты немесе
(бағыттаушы-навигациқолданушының нұсқауымен берілген кадрға
я) көшу.
Framework icon Басқарушы кадр- бағыттаушы блокты курсына
Меню қосуды қамтамасыз етеді (меню); Мәзір
құрылымын көрсету үшін келесі деңгейді
жоспарлау бөлек терезесі пайдаланылады.
Decision icon Басқару кадры - Курстың шығуының бірнеше
(таңдау-выбор) альтернативні бағытының бірін таңдауды
қамтамасыз етеді.
Interaction icon Интерактивті элементтерді жасауды
(Әрекеттестік-взаймоқамтамасыз етеді (тетік түрінде немесе
действие) қызу облыстар), оның көмегіме қолданушылар
курстың мазмұнына әрекеттестік жасай
алады.
Calculation icon Authorware тізбектелген бағдарламасын
(санау-вычесление) макростағы курстың құрамына кіріктіруді
қамтамасыз етеді.
Digital movie icon Келесі үлгілердің біріндегі
(снадық видео) бейнеклиптерды көрсетуді қамтамасыз етеді:
AVI,MOV,FLC,MPEG,Quick time немесе
Macromedia Director
Sound icon Курсқа аудионы кіргізіду қамтамасыз етеді.
(дыбыс)
Video icon Курска бейнедискіге немесе бейнекасетаға
(видео) жазылған бейне мәләметтерді кігізуді
қамтамасыз етеді.
Map icon (блок) Топтастыруды қамтамасыз етеді. Блок
құрылымын көру үшін, келесі деңгейдегі
жоспарлауды арнай терезе қолданылады.

Әрине, кестеде берілген мәліметтер курс сұлбасын түсіну үшін әлі де аздау.
Бірақ ол өзінше бір анықтама ретінде қызмет ете алады (әсересе Authorware
-де жұмыс істеудің тапсырмалары орындау жұмыс кезінде).
Icons Palette панелінде, кадрлар тетігінен басқа да, тағы да екі жиек
кездеседі;
• Flags (жалаушалар-флаги), олар жалауша түріндегі екі белгіден
тұрады: Start және Stop (8 сурет); осы белгілерді курстың сұлбасына
орналастыра отырып, Сіз экранға шығарылуға тиісті сұлбаның шекарасын
шектей аласыз, бұл Сізге курстың артқа қалдыру процессі мен
редакциялауды тездетуге мүмкіндік береді;
• Icon color palette (түстер кадрының бояу тақтайшасы), сұлба курсына
қосылған, кез келген кадрға бояу тақтайшасы білгілі – бір түсті бояу
тақтайшасын белгілей алатын (8 сурет); бояғыш сұлбасы оның
құрылымын қабылдау оңтайлылығын жоғарылатуға арналған.

8 сурет. Flags және Icon color palette жиектерімен Icon palette
панелдері

1.6 Жобалау терезесі

Жобалау терезесі (Design Window) негізінен курс сұлбасын редакциялау мен
құрастыруға арналған. Бірақ ол басқа да көмекші шешімдер үшін: кадр
параметрлерінің стандарттық өзгерістеріне (үнсіздікте пайдаланылатын),
алдын ала дайындалған обьектілер мен кейбір басқаларына қолдануға келеді .
Бұл тереземен таныстықты, біз, оның ішіне кіріктірілген интерфейстің
элементтерімен ақпараттарды суреттеуден бастаймыз.
Сонымен, көптеген жағдайды жобалау терезесі өз ішіне қамтиды;

9 сурет. Жобалау терезесінің негізгі элементтері

• Курстың жобалық файлы; бұндай файл кеңейтілген .абр және Authorware
-дің ішкі үлгісі болып табылады, немесе, тек қана осы файлға ғана
түсінікті; файлдың аты жоғары (бірінші) деңгейдегі жобалау терезесінің
тақырыпшасында көсетіледі; төменгі деңгейдегі терезелердің
тақырыпшалары сұлбасының бар аттарын қамтиды (10 сурет);
• Атап айтсақ курс сұлбасын, сызық бойына орналасқан ол өзінше кадрдың
бірізділігін көрсетеді, соңғылықта біз оны қарапайым бағыттаушы деп
атаймыз; сұлбадағы кадр белгісі жанында оның атауы шығады; бір
деңгейде кадрлардың атаулары қайталанбауға тиіс, Authorware бұл
шектеулерді өзі қадағалап, егер бұзушылық болған жағдайда өзі
хабарлап отырады; ресурстар кітапханасынан алынған кадрлардың
атаулары, қисайтылған сұлбада.
• Қол тәрізді бағыттаушы (Paste Hand) ,кадрдың қою позициясын
анықтайды (немесе енгізу фокусының орналасуын ); фокустың енгізуін
апарып орналастыру үшін бағыттаушымен сәйкес келетін нүктеге
шыртылдатса жетіп жатыр;
• Сұлба көрінісі деңгейінің номері (Level), деңгейлердің номерленуі 1-
ден басталады. Кіріктерілген деңгейлердің саны шектелмеген.
9 суретінде берілген, жобалау терезесінің үлгісі типтік болғанмен бір ғана
мүмкіндік емес. Көптеген жағдайда ол кіріктірілген деңгейдің оған
кіргізілген кадрлардың типтері мен санына, сұлба көріністері тәуелді
болады. Мысалы: 10 суретте көрсетілегн 3 –деңгейдегі Тест 1 атты Framework
типті кадрды өз ішіне қамтитын сұлба терезесі. Онымен байланысты кадрлар
көлденең бағытаушының жанымен орналастырылған. Себебі олар терезеге симай
қалады, не болмаса кадрлардың тізімі көрсетіледі. Тізімді қарай отырып,
Сіз терезеде көрсетілген кадрлардың құрамын өзгерте аласыз.

10 сурет. Жобалау терезесінің мүмкін фүлгісі

Назар аударыңыз, қою бағыттаушы көлденең бағыттауш та да орналасуы мүмкін.
Актив кадр сұлбада инверсті түспен берілуі мүмкін. Егер ақпараттық кадр
бос болса, онда ол сұрғыш түспен берілуі мүмкін.
Әрбір кадрмен сұлбада жанама мәзір байланыста болады. Оны ашу үшін,
кадрлар белгісіндегі оң жақ тышқанда шерту жетіп жатыр. Кіруге қолайлы
командалар құрамы кадрлардың типтеріне байланысты. Жалпы жағдайда ол келесі
команданың шақырылуын қамтамасыз етеді. (11 сурет)

11 сурет. Кадрдың жанама мәзірі

• Preview (көру-просмотр) - кадрды көру терезесін шақыру (Presentation
Window); бұл командаға тек төмендегі кадрлардың типтеріне ғана кіруге
болады: Display, Erase, Digital movie, Video, Sound және Motion;
• Cut (кесу-вырезать), Copy (көшіру-копировать), Delete (өшіру-удалить)-
Windows командасының редакциясы үшін стандартты; кадрларды өшіру
кезінде қатаң есте сақтайтайтыны, Authorware қосымша сұраныс
жасалмай-ақ орындалады; өшіру операциясын (тағы басқаларын да) негізгі
құралдар панеліндегі Undo (белгілеу-отметить) тетікке басып та
белгілеуге болады;
• Properties (өзіне тән қасиет-свойсва) – кадрлар параметрін
орналастыруға диалогтік терезені шақыру; бұл терезенің үлгісі әртүрлі
кадрлар типіне әрқилы; мысал ретінде 12 суретте Display типті кадрының
өзіне тән қасиеті көрсетілген;
• Calculation ( есептеу-вычесление) - ( Calculation window ) макростар
редакциясы терезесін шақыру; бұл команда барлық кадрлар типіне
қолайлы; бұл деген сөз, кез келген курстар кадры өз макросымен
байланысты болуы мүмкін; ол Authorware жеке кадрындағыларды тазалау
кезінен бұрын жасалады; егер кадр үшін макрос жасалған болса, онда
оның белгісінің жанында мынандай = кішкене таңба шығады;
• Transition (өту-переход)- кадр элементтерің белгілі-бір түрін өшіру
үшін эффект параметрлерін орналастыруды диалогтік терезеге шығару;
команда тек қана кадрларды орналастырудың төрт түріне ғана тиесілі
болады: Display, Erase, Interaction, Framewor;,
• Keywords ( кілттік сөз-ключевое слово) - арнайы диалогтік терезені
шақыру, кілттік сөздерді тізімін көрсету үшін арналған, білгілі-бір
кадрмен байланысты, кілттік сөз-курсты бағыттаушы механизмдердің бірі;

12 сурет. Display типті кадрдың терезесінің өзіне тән қасиеттері

• Description (сипаттама-описание) - белгілі кадрға түсініктеме бере
алуға болатын диалогтік терезе;
• Connection (байланыс-связь) – белгілі кадрдың басқа кадрлармен
байланыстары жайында ақпараттарға ие терезені шақыру.
Жобалау терезесімен жұмыс кезінде, Сіз жанама мәзірдің тағы бір нұсқасын
пайдалана аласыз - терезе мәзірі. Оны ашу үшін, тышқанмен оң жақ тетікпен
бос орынға немесе бос аумаққа шерту керек. Бұл мәзір келесі командалардан
тұрады ( 13 сурет).

13 сурет Жобалау терезенің жанама мәзірі

• Scrollbars (айналдыру жолағы-полоса прокрутки) - бұл команда жалауша
сияқты жұмыс жасайды, егер ол таңдалса онда терезеде, тігінен
айналдыру жолағы пайда болады, команда тек қана барлық кадрлар
терезеге сыймай қалған жағдайда жұмыс істейді; команда қимылын
белгілеу үшін оны қайта таңдау қажет;
• Open Parent Maps (ата-ана сұлбасын ашу-открыт родительские схемы) -
бұл команда берілген көрініспен салыстырғанда барлығын қамтып алатын
болып саналатын сұлба көріністерінің барлық жобалау терезесінің
ашылуына алып келеді;
• Close Parent Maps (ата-ана сұлбасын жабу-закрыть родительские схемы)
- алдыңғы командаға қарама-қарсы ;
• Cascade Map ( сұлбаны реттеу-упорядочит схему) - бұл терезе өзінің
ата-аналық терезесі жанында орналасады;
• Cascade ALL Maps ( барлық сұлбаны реттеу) - барлық ашық жобалау
терезелері экранда деңгейдің өсу реті бойынша орналасады;
• Close ALL Maps ( барлық сұлбаны жабу) - бірінші деңгейдгі терезеден
басқа барлық жобалау терезелері жабылады;
• Close Window (терезені жабу) - команда жобалаудың актив терезесін
жабады.
Берілген командалар тек қана мына жағдайда қанағаттанарлық әсер береді:
егер, Сіз, курс сұлбасының әртүрлі деңгейіне қатысты, бір уақытта бірнеше
жобалау тереземен жұмыс жасасаңыз.

1.7 Көру терезесі

Көру терезесі (Presentation Window) курс кадрларын редакциялап, көруге
арналған, және де , интерактивті элементтерді көзбен көріп байқауды
редакциялау үшін арналған.
Үлгі барлық курс кадрлары үшін бірдей және жоба файлымен белгіленген
параметрлердің мәнімен анықталады. 14 суретте берілген көру терезесімен
сол жоба файлының екі түрлі нұсқасы берілген. Олардың бірі бастапқы атқа
және мәзір жолағына ие, екіншісінде екеуі де кездеспейді. Сонымен бірге,
берілген терезелер геометриялық жағынан ерекшеленеді.
Көру терезесіне арналған параметрлер, оның жарық көргеннен кейінгі
қолданушының алдында оқу курсы қандай көрініс тапқанын анықтайды. Тек қана
бірін қоспағанда: редакциялау тәртібінде бар атқа ие терезенің орнына
Presentation Window- ты пайдаланады.

14 сурет. Көру терезесінің түрлі үлгісін таңдауыңызға болады

Керекті терезенің үлгісін орнату үшін:
1. Негізгі терезедегі Modify (өзгерту) мәзір каскадты тәртіппен ашу
керек. File (файл) мәзір Properties (свойства -өзіне тән қасиетті)
командасын таңдау қажет.
2. Properties диалогтік ашылатын терезеде, File-дан Playback қосымша
бетке өтіп, қалау бойынша атрибуттардың түрлі өлшемдерін көру
терезесіне шығару. (15 суртетегідей)
Properties терезенің жоғарғы жағында орналасқан мәтіндік жолдар: File,
көру терезесіне қосымша атауды шығару үшін арналған. Үнсіздікте тұрғанда
қосымша атау ретінде жобаның файл аты пайдаланылады.
Мәтіндік жолдың астында екі тетік орналасқан. Олардың көмегімен бояу
тақтайшасы ашылады:
• Background (Фон)-көру терезесінң фонын анықтайды;
• ChromaKey (түрді басқаратын пернетақта) - бейнекөріністі шығаруға
арналған терезенің облысындағы түрлерді анықтайды.
Көру терезенің көлемін таңдау, ашылатын Size тізімінің көмегімен жасалады.
Ол өз ішіне бірнеше жазып алынған көлемді нұсқалары ды қамтиды, сонымен
қатар сандық емес пунктте: Variable (өзгерісті) және Use Full Screen
(экранды толығымен пайдалану). Біріншісін таңдау қолданушы үшін терезенің
көлемін динамикалық өзгерітіп, шекараларын аустырп орналастыруға көмек
береді. Ал екінші нұсқа түсінікті талап етпейді.

15 суреті Көру терезесінің параметрлерін орнату терезесі

Options (параметрлер) топтастығының жалаушалары көру терезесіне келесі
атрибуттарды орналастыруға көмек береді:
• Center on Screen (экран ортасы) - терезе экранының ортасына қосылады;
• Title Bar ( қосымша тақырыпша жолағы) - терезе қосымша тақырыпша
жолағынан тұрады;
• Menu Bar (мәзір жолағы) - терезе мәзір жолағынан тұрады;
• Task Bar ( міндеттер панелі-панель задач) – Жұмыс үстелінде курсты
шығарғанда Windows – та терезені жинайтын және қайта ашатын сәйкес
тетік құрастырылады;
• Overlay Menu (мәзірге салыну) - бұл жалауша, мына кезде өзінің
мәніне ие болады, егер, терезе мәзір жолақшасына ие болса; жалауша
қойылған кезде, кадр көрінісінің жартысын жасырып тұрады; басқаша
жағдайда терезенің көлемі ұлғайып кетеді де мәзір жолағынаң енімен тік
түрде орналасады;
• Math Window Color (терезенің түсімен сәйкетеніп) - егер жалауша
қойылса, онда көру терезесінің фонының түсі ретінде барлық терезеге
компьютерде қолданушының қойған түсі пайдаланылады (немесе,
операциялық Windows жүйесінің параметрі секілді);
• Standart Appearance (стандарттық ұсынуы) - егер жалаушы қойылса,
онда барлық стандарттық интерфейс элементі үшін (онда тетіктер де
бар), Windows операциялық жүйесінің параметрлерімен анықталып,
стандартты пішін пайдаланылады.
Барлық жоғарыда келтірілген параметрлер курсты редакциялау кезінде кез
келген сәтте түзетіледі, ОК тетігін басқан кезде–ақ мәндер сол бойда іске
асады.
Жоғарыда айтылғандай, көру терезесіне екі тәртіп берілген: Кадрды шығару
тәртібі мен кадрдың құрамындағыларды редакциялау тәртібі.
Көру тезесін редакциялау тәртібінде көру үшін, жобалау терезесінде тышқан
арқылы сәйке белгіні екі рет шерту жетіп жатыр. Сонымен қатар кадрды
берілген барлық обьектілер, ашық түсті шаршы маркерлермен анықталып
тұрады. ( 16 сурет)

16 сурет. Редакциялау режимінде кадр элементтерінің көру арқылы анықталуы

Анықталған элемент басқа орынға орналастырылған болуы да мүмкін, өшірілген,
ауысу буферіне орналастырылған т.б. Сонымен бірге, тышқан арқылы сол не
басқа маркерді апарып салып, таңдалған элементтің көлемін сәйкес өлшемге
өзгерте аласыз. Бұрыштық маркердің ауыстырылып қойылуы екі өлшемдегі
көлемді де өзгерте алады.
Кадрдың элементіндегі анықтауды алып тастау үшін, тышқан арқылы бір рет
шертуту жетеді. Егер топтасқан элементтерді таңдау керек болса, онда
Shift перне тақтасын басып тұрып барлық элементтерді шертіп шығу керек.
Authorwarе-де редакциялау тәртібінде көру терезесін ашу автоматты түрде
экранға редакциялаудың құралдар панелін шығарады. (22 сурет) Ондағы
орналастырылған құралдардың пайдаланылуы туралы келесі тарауда
қарастырылады.

17 сурет. Редакциялау құралдарының панелі

1.8 Басқару панелі

Курсты редакциялаудағы ең негізгілердің біріне басқару (Control Panel)
панелі кіреді. Ол курсты шығаруды басқару мен көру терезесінің жұмыс
тәртібін тез өзгертуге көмек береді. Басқару панелін екі түрлі жолдың бірін
таңдаумен жүзеге асырады:
• Window мәзірінен Panel каскадты мәзірін таңдау, ал оның ішінде-
Control Panel мәзірін алу;
• Control Panel тетігінен негізгі құралдар панеліне шерту.
Осы туралы түсінік 18 суретінде көрсетілген.

18 суреті. Басқару панелінің негізігі үлгісі

Бұл басқару панелінің үлгісінде мынадай тетіктер бар:
• Restart (Рестарт) - курсты шығарып алу, бірінші кадрдан бастап,
сіз, бұл тетікпен кадрдың дәл қазіргі типіне, жұмыс тәртібіне
қарамай – ақ кез келген сәтте пайдалана аласыз;
• Reset (қайтару-возврат) - келесі кадрларды шығармай тұрып
шектеулі жалаушалармен сұлба бөліміндегі бірінші кадрға немесе
курстың бірінші кадрына өту;
• Stop (стоп-тұр) - сұлба курсын редакциялау тәртібіне өтумен бірге
біруақытта көру терезесін жабу және экранға шығарып көрсетуді
тоқтату;
• Pause (Кідіріс-пауза) - Кадрдың құрамының редакциялану тәртібінде
(көру терезесінде) курсты біруақытта шығарып және өтуді үзіп
тастау; Осындай эффектті тышқанмен екі рет шертіп көру терезесінің
кез келген жеріне шерту көмегімен де ала аласыз;
• Play (ұдайы еске тусіру- бұл жерде көрсету -воспроизвести)-
курсты көрсетуді жалғастыру, қазіргі уақыттағы кадрлармен қоса;
• Show Trace ( Ізсалуды көрсету) - Курс кадрларын орындаудағы
тәртіптері жайында қосымша ақпараттар алынған кеңейтілген басқару
панеліне өту.

II. ТАРАУ

БІРІНШІ ҚОСЫМШАНЫҢ ЖАСАЛУЫ

2.1 Жалпы курс параметрлерін орнату

Authorware - қосу барысында бірінші негізгі қосалқы анықтауыш терезе
ашылады. Содан соң, оның үстінгі жағынан экранда диалогтік терезе New
Projеct (жоспар жасау) ашылады. Ол өз кезегінде Application кіріккен
жүйені жасау үшін және Quiz кіріктірілген тестілеу жүйесін жасау үшін
деген екі мастерге жол ашады. Ол 1 суретінде көрсетілген. Cancel
тетігін басып, бұл терезені жабыңыз.
Аяғында Сіз, экраннан жобалау терезесін көресіз (2 сурет). Ол жерде сіз
вертикалды бағыттаушыны көресіз. Сонымен қатар бізге қазірге керекті емес
Knоwledge Objects терезісі болады.
Тышқан арқылы белсендіру үшін жобалау терезесіне шертіңіз. Сол кезде
Control ( басқарушы) басқа негізгі қосалқы анықтауыш бөліктерінің
барлығы алдыңызда тұрады.
Modify мәзірін ашыңыз, каскадты меню Fail –дан Properties
командасын таңдаңыз. Экранда сізге таныс диалогтік терезе ашылады. Ол
курс параметрлерін қондыру үшін арналған. Playback-те келесі қимылдарды
орындаңыз. (3 сурет)

1 сурет. Authorware қосқаннан кейінгі қосалқы анықтауыштың терезедегі
көрінісі.
www.bestreferat.rureferat-2209.htm l

2 сурет. Жобалау терезесінің бастапқы форматы

3 сурет. Playback ішкі бетіндегі қондырылған курс
параметрлері

• Мәтіндік алаңшадан терезенің тақырыпшасын кіргізіңіз (ол да -
курс атауы); еске саламыз, аталған тақырыпша курстың жарыққа шыққан
кезінен бастап көрінеді, ал редакциялау тәртібінде көру терезесінде
стандартты тақырыпша – Presentation Window қала береді.
• Size тізімінде ( көлем) Variable пунктін таңдаңыз; бұл нұсқа
Көру терезесінің динамикалық өзгеруін қамтамасыз етеді. Терезенің
көлемін өзгерту, Сіз әлі де болса көлемді өзгертуге сенімді болмаған
сәтте керек.
• Title Bar-ға жалауша (тақырыпша жолағы) қойыңыз, шынында, ол үнсіз
жағдайда орналастырылған, дұрысы оны анықтау керек. Бұл параметр тек
қана соңғы қорытындының ішкі түрінің көзқарасымен алғанда. Себебі,
тақырыпша жолағы терезенің жабылу тетігіне иелік етеді. Ол әркез
Көру терезесін жабудың ең ыңғайлысы болып табылады. Егер курстың
ең соңғы нұсқасын осы деп тапсаңыз, онда курсты публикациялау
алдында Title Bar жалаушысын алып тастаңыз.
• Options группасынан барлық жалаушаның алынғанына көз жеткізіңіз.
Interасtion ( өзара қызметтестік параметрлері) қосымша бетінде бізді тек
қана параметр ғана қызықтырады. Ол тетіктің ішкі түрін анықтайды. Ол өз
кезегінде Wait Icon типті кадры арқылы жасақталады (4 сурет). Ендігі
кезекте бұл тетікті қысқаша болу үшін пауза тетігі деп атаймыз.

4 сурет. INTERACTION қосымша беттері

Еске саламыз, бұл кадр типі келесі кадрдың курсына өтуді қолданушы адам
пауза тетігін баспайынша тоқтатып тұрады (толығырақ 1 кестесін бірінші
тараудан қараңыз).
Үнсіздікте пауза тетігі Continue ( жалғастыру) белгісін иеленеді. Бұл
Windows стандартты тетігімен аналогты болып келеді. Курсты
қолданушыларға тетіктердің арналуы толық түсінікті болу үшін, берілген
белгіні КЕЛЕСІ... (Дальше) сөзімен ауыстырамыз. Бұл үшін мәтіндік
алаңшаға Label (Білгі-Метка) жаңа белгіні орналастырамыз. Енгізілген
мәндер көру облысында сол бойында көрінеді (5 сурет). Жаңа белгі курстағы
барлық пауза тетіктері үшін қолданылады.

5 сурет. Пауза тетігінің жаңа белгісі

Пауза тетігінің форматын өзгерту үшін, диалогтік терезеде ашылатын сәйкес
нұсқаны Wait Button терезесінің оң жағына орналасқан тетіктен шерту
керек. (6 сурет)

6 сурет. Пауза тетігінің форматын таңдауға арналған диалогтық терезе

Тетіктің құнды параметрлерінің бірі болып, тіркеу керек болған, белгіні
енгізуге қолданылатын қаріп саналады. Ол егер Сіз кириллицамен жұмыс
жасасаңыз өте ерекше болады. Жағымсыз жағдайларға жолықпау үшін, курсты
публикациялану соңында, кириллицаны қолдаушы қаріпті таңдау керек (
мысалы, Arial Cyr).
CMI қосымша беттері, қолданушының жұмыс жасау тізімін көрсететін және
тіркеуді талап ететін Knowledge Track жалаушалар топтамасын қамтиды.
Мәліметтердің жинақталуы соңғылықта оқу орталығының серверіне беріледі
(немесе, оқуды басқару жүйесіне).
Жасалушы курс үшін, үнсіздікте пайдаланылатын –All Interactions (барлық
қозғалыстар-все действия) 7 суретінде көрсетілген.

7 сурет. All Interactions жалаушасын орналастыру оқушының барлық
қозғалыстарын автоматты тіркеуді қамтамасыз етеді.
Properties терезесінің барлық үш қосымша беттеріне параметрлерді
орналастырғаннан кейін, ОК тетігін басу керек.
Курсты редакциялаудың кейбір операцияларын жүзеге асыру үшін, дискіде
алдын ала сақталынған болуға тиісті. Мысалы, бұл курсқа кітапхана
элементтері мен алдын ала дайындалған обьектілерді қою үшін керек (осы
элементтерге енгізудің корректті жасалуы, файлдың адрестері анық та қанық
болғандығына байланысты). Файлды дискіде сақтау үшін, файл мәзірден Save
as ... . командасын таңдайсыз, содан соң Windows стандартты диалогтік
терезеден файл маршрутын көрсетесіз.
ЕСКЕРТПЕ
Естеріңе саламыз, үнсіздікте файл .абр форматында сақталады. (р әрпі-бұл
project сөзінің бірінші ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Macromedia Authorware программасын қолданып, Macromedia Authorware программасының мүмкіндіктеріне эолектронды оқулық жасау
Macromedia Authorware – мультимедиалық оқу құралын жасаудағы визуальды орта
Электронды оқыту кешенін білім беру үрдісінде пайдалану тиімділігі
Microsoft Office туралы түсінік және түрлері
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты
Оқыту технологиясының сәйкестендіру қағидалары
Қазіргі замандағы танымдық тәжірибенің тапшылығы
Компьютерлік оқыту технологиясының оқушыларға маңыздылығы
Adobe Photoshop cs3 бағдарламасына электрондық оқулық
Flash фильмін құрудың жалпы схемасы
Пәндер