Қан айналымы

1. Қан айналымының жалпы желісі.
2. Жүрек.қан тамырлары жүйесінің аурулары
3. Қан тамырының қысымы
4. Жүрек істері
5. Жүрек аурулары кезінде алғашқы жәрдем
Әдебиеттер

Жүрек қан-тамырлар жүйесінің орталығы. Ол адам ағзасының кеуде тұсында көкірек қуысының сол жақ тұсында орналасқан, піші конус тәрізді, салмағы 250-300 гр маңызды мүше. Жүрек үш қабаттан тұрады:
1) Эпикард-сыртқы қабат
2) Миокард-бұлшық етті қабат
3) Эндокард-ішкі қабат. Жүрек төрт бөлімнен тұрады. Екі жүрекше(оң жақ, сол жақ) Екі қарынша (оң жақ, сол жақ) Араларын қақпашалар жауып тұрады.
Жүректің жұмысы қанды айдау. Жүрекшелермен қарыншалардың кезектесіп, жиырылып босауынан денеге биоэлектрлік сигнал тарайды. Оны саусақтың ұшымен блезіктің тұсынан білуге болады немесе арнайы құрал арқылы ирек сызықтарды жазып алуға болады. Оны электрокардиограмма деп атайды.
Қан дәнекер ұлпаларынан түзілген ішкі ортаны құрайтын сұйық зат. Оның құрамы қызыл түйіршіктер- эритроциттерден, ақ түйіршіктер-лейкоциттерден , қан сұйықтығы-тромбоциттерден тұрады. Қан ағзаны 3 түрлі тамырлар бойымен ағып өтеді.
- Артериялық қан тамырлар;
- Веналық қан тамырлар;
- Капиллярлар Денені қан екі шеңбер бойымен айналады: Жүректен шыққан қан мүшелерге және өкпеге қарай бағытталады. Мүшелерге оттегін және қоректік заттарды жеткізіп, мүшелнрдегі артық заттарды сіңіріп жүрекке қарай ағады, бұл үлкен шеңбер өкпеге көмірқышқыл газын беріп, оттегіні сіңіріп жүрекке қайта құяды, мұны кіші шеңбер деп атайды.

• http://kzref.at.ua/load/29
• http://www.ineu.edu.kz/kz/structure/au/fooau/gpiupd/kaf/25
• http://bazernet.kz/load/10-1-0-153
• http://ymastudent.narod.ru/history.htm
• http://bankreferatov.kz/
• http://ref.ucoz.es/news/2009-04-22-15
• http://linkcash.ru/321/http://www.diplom.kz/-реферат

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
1. Қан айналымының жалпы желісі.
2. Жүрек-қан тамырлары жүйесінің аурулары
3. Қан тамырының қысымы
4. Жүрек істері
5. Жүрек аурулары кезінде алғашқы жәрдем
Әдебиеттер

Қан айналымының жалпы желісі.
Жүрек қан-тамырлар жүйесінің орталығы. Ол адам ағзасының кеуде тұсында
көкірек қуысының сол жақ тұсында орналасқан, піші конус тәрізді, салмағы
250-300 гр маңызды мүше. Жүрек үш қабаттан тұрады:
1) Эпикард-сыртқы қабат
2) Миокард-бұлшық етті қабат
3) Эндокард-ішкі қабат. Жүрек төрт бөлімнен тұрады. Екі жүрекше(оң жақ,
сол жақ) Екі қарынша (оң жақ, сол жақ) Араларын қақпашалар жауып тұрады.
Жүректің жұмысы қанды айдау. Жүрекшелермен қарыншалардың кезектесіп,
жиырылып босауынан денеге биоэлектрлік сигнал тарайды. Оны саусақтың ұшымен
блезіктің тұсынан білуге болады немесе арнайы құрал арқылы ирек сызықтарды
жазып алуға болады. Оны электрокардиограмма деп атайды.
Қан дәнекер ұлпаларынан түзілген ішкі ортаны құрайтын сұйық зат. Оның
құрамы қызыл түйіршіктер- эритроциттерден, ақ түйіршіктер-лейкоциттерден ,
қан сұйықтығы-тромбоциттерден тұрады. Қан ағзаны 3 түрлі тамырлар бойымен
ағып өтеді.
- Артериялық қан тамырлар;
- Веналық қан тамырлар;
- Капиллярлар Денені қан екі шеңбер бойымен айналады: Жүректен шыққан
қан мүшелерге және өкпеге қарай бағытталады. Мүшелерге оттегін және
қоректік заттарды жеткізіп, мүшелнрдегі артық заттарды сіңіріп жүрекке
қарай ағады, бұл үлкен шеңбер өкпеге көмірқышқыл газын беріп, оттегіні
сіңіріп жүрекке қайта құяды, мұны кіші шеңбер деп атайды.
Қан өзіне тән физиологиялық қызметтерді бір ғана жағдайда – тоқтаусыз
айналымда болғанда, атқарады. Ал оның қан тамырларымен тоқтаусыз қозғалуы
қан айналым жүйесі мүшелерінің қызметіне байланысты.
Барлық омыртқалы жануарларда қан айналым жүйесі түйық жүйе. Оның ең
қарапайым түрі балықтарда кездеседі. Балықтардың жүрегі бір жүрекше мен бір
қарыншадан тұрады. Қан ірі веналардан жүрекшеге құйылып, оның ырғақты
жиырылуларының әсерімен қарыншаға өтеді де, қарынша жиырылғанда артерия
буылтығына қуылады. Одан әрі желбезек артериялары арқылы желбезекке барып,
оттегімен қаныққан соң, қолқа арқылы бүкіл денеге тарайды. Мүшелер мен
ұлпалар капиллярларынан қан қайтадан вена тамырларына жиналып, жүрекшеге
оралады.
Қосмекенділер жүрегі екі жүрекше және бір қарыншадан тұрады. Оң жақ
жүрекшеге қуыс веналар арқылы бүкіл денеден жиналған қан құйылып, одан әрі
ол қарыншаға айналады. Қарынша жиырылғанда қан қолқа тамырға қуылады да,
оның шамалы мөлшері өкпе артериясы арқылы өкпеге барып, ал қалған бөлігі
артериялармен бүкіл денеге тарайды. Өкпеде оттегімен қаныққан қан өкпе
венасы арқылы сол жақ жүрекшеге, одан қарыншаға өтіп, оң жүрекшеден түскен
вена қанымен араласады. Демек, бұл жәндіктерде өкпе тамырлары жалпы қан
айналым жүйесінің бір тармағы ғана. Бақалардың қан айналым жүйесінің
ерекшелігі олардың қолқа буылтығының спираль тәрізді қақпақша арқылы
тармақталуында. Осының арқасында оң жүрекшеден келген қанның көп мөлшері
өкпе артериясына өтеді.
Құстар мен сүтқоректілердің жүрегі өзара тек қан қан тамырлары арқылы
ғана байланысты оң және сол бөліктерден тұрады. Оң жүрекше бүкіл денеден
вена қанын қабылдап, оны оң қарыншаға айдайды. Оң қарыншадан қан өкпе
артериясымен өкпеге бағытталады. өкпеде қан көмір қышқыл газын өкпе
көпіршіктеріне (альвеолаларға) бөліп, оттегімен қанығады да, артерия қанына
айналып, өкпе венасы арқылы сол жүрекшеге келіп құйылады. Қан айналу
жүйесінің оң қарыншадан өкпе артериясымен басталып, сол жүрекшеде өкпе
венасымен аяқталған бөлігін қан айналымының кіші немесе тыныстық шеңбері
деп атайды.
Қан айналым жүйесінің соол қарыншадан қолқамен басталып, жүрекшеде екі
қуыс венамен аяқталған бөлігін үлкен, немесе жүйелік қан айналым шеңбері
деп атайды. Жүректен басталған қолқа артерия тамырларына тармақтала келіп,
ұсақ тамырлар – артериолалар және тек микроскоппен ғана көрінетін капилляр
тамырлар түзеді. Капиллярларға келген артерия қаны өзінің құрамындағы
оттегінің біраз бөлігін ұлпаларға береді де, зат алмасу процесінің
нәтижесінде түзілген көмірқышқыл газын сіңіріп, вена қанына айналады. Вена
қаны капиллярлар арқылы вена тамырларына жиналып, жоғары және төменгі қуыс
веналармен оң жүрекшеге
құйылады.
Жүрек-қан тамырлары жүйесінің аурулары
-ХХ ғасырдағы өмірдегі индустриялық (өндіріс ошақтарынын дамуы)
урбанизация (халықтың шоғырлануы ) миханизацияның қарқынды дамуы
эканомикасы дамыған мемлекеттер халықтары арасында жүрек қан тамырлар
жүйесінің аурулары жаппай құбылысқа айналуына себеп болды.Көптеген
экономикасы дамыған мемлекеттерде де жүрек – қан тамырлар жүйесінің
аурулары мүгедекке соқтырып немесе өлімге себепші болып отыр. Европада жыл
сайын үш млн адам қаза табады. АҚШ-та 1 млн 65 жасқа дейінгі еңбекке
жарамды адамдар осы аурудың құрбандары болып отыр. Ресейде де бұл
аурулардың түрлері өлімге себепші болып отыр. Біздің елімізде де осы жүрек
қан-тамырлары жүйесінің аурулары белең алып отыр. Жүрек қан тамырлары
жүйесінің аурулары көп түрлі.
Жүрек аурулары- жүректің ишемиялық аурулар немесе тамырдың
гипертониялық аурулары болып бөлінеді.
Ауру түрлері:
Атеросклероз-(грекше –бидай ботқасы) артерия қабырғасына май
массасының жиналуы, холестериннің көбеюі, қанның қоюлануы.
Миокард инфарктісі- жүрек бұлшық етінің жансыздануы. Кенеттен болған
физикалық, псикикалық жүктеме әсер етеді. (стрец)
Жүрек аритмиясы-жүректің қозу импульсінің ритмі немесе жирылу
қарқынының бұзылуы.(Электрокардиограмма)
Қан қысымның көтерілуі- жас ұлғайғанда артерия тамырларының
қабырғасының серпімділігі төмендеп, қатайып қуысы тарылады. Қысымның
көтерілуінен тамыр жарылып, миға қан кетуі мүмкін. Аяқ-қолы тартылып, сал-
паралич орын алады. (200 мм сын. бағанасы) 70-80 мм сын. Бағанасына
төмендесе бас ауырып, жүрек айнып, құлақ шуылдайды.
Вена тамырларының кеңеюі- ұзақ уақыт аяғынан тік тұрып жұмыс
істейтіндердің аяқтың вена тамырлары кеңейіп, сол жерге қан ұйық пайда
болады.
Жүрек кемістігі(парок сердца)-жүрекше мен қарынша арасындағы
қақпашалардың дұрыс жұмыс істемеуінен қан іркіліп жүректе шу пайда болады.
Қан аздық (малокровие, анемия) –гемоглавиннің жетіспеушілігінен
эритроциттердің азаюынан болатын ауру. (қан кету, оттег жетіспеушілігінен
туындайды.)
Ақ қан ауруы- лекоциттердің көбейуінен эритроциттердің түзілуіне
кедергі жасайды.
Жүрек қан-тамырлар жүйесіне кері әсер ететін зиянды заттар: Ішімдік,
алкоголь құрамындағы сивуш майы тамырдың кеңейуін тудырып, жүрекке салмақ
түсіреді. Темекі, құрамындағы никотин керісінше тамырды тарылтып, қанның
жүруіне кедергі жасайды. Аурудың туындауына тамақтың құрамының әсері де
зор(технология пәні) Майлы, тұзды, кептірілген, қуырылған тамақтар қандағы
холестеринді көбейтеді.
Қан тамырлары ауруы қан кетумен түсіндіріледі(орыс тілі).
ан кетудің үш түрі ажыратылады.
-Артериялық
-Веналық
-капилярлық
Қан кетуде көрсетілетін алғашқы көмекті жасап көрсету.
Терминологиялық сөздікпен жұмыс.
Жүрек қан-тамырлары жүйесі ауруларының алдын алу жолдары.
Салауатты өмір салтын ұстану:
-денешынықтыру
- зиянды заттардан сақтану;
- күн режімін сақтау.

Қан тамырының қысымы
Қазіргі уақыттағы ең көп тараған сырқаттың бірі - қан тамырының қысымы
екені белгілі. Елімізде әр оныншы адам осы аурумен ауырады. Бұл аурудың
жүрек пен тамырды зақымдайтыны уақыт өте келе ғана белгілі болады. Дер
кезінде ем қолданбаса, ол жүректің жансыздануына (инфаркт) немесе жүрек
қыспасына (стенокардияға) әкеліп соқтырады. Жүректің бұлшық еттерін
әлсіретеді, оның жұмысын тежейді. Арты миға қан құйылуға, соқырлыққа,
бауырдың нашарлауына ұласады.
Гипертония термині қан қысымының көтерілуін белгілеу үшін
қолданылады. Қан тамыры қысымының жоғарылауы қан тамырының немесе оның ұсақ
тармақтарының тарылуынан басталады. Кейбір адамдарда ұсақ қан тармақтары
жиі тарылады. Әуелі қан тармақтарының жиырылуынан, кейін тамыр
қабырғаларының қалыңдауынан ұдайы тарылады. Осыған байланысты, қан айналымы
кезінде жүректің жұмысы күшейеді де, тамыр арнасына қан көптеп шығарылады.
Мұндай жағдайға тап болған адамдарда, әдеттегідей, қан тамырының қысымы
жоғарылайды.
Өте сирек жағдайда, яғни он адамның біреуінде қан тамыры қысымының
жоғарылауы бір органның зақымдануынан болады. Мұны қан қысымының қайталануы
деп түсінген жөн. Алайда, көптеген жағдайда, сырқаттардың 90 пайызы
мөлшерінде қан қысымы бірінші рет басталады, оны эссенциялдық (мәнді) қан
қысымының жоғарылауы деп айтады. Қан қысымы жоғарылауының себебі толық
анықталмағанына қарамастан, емделмеген адамның өміріне қауіп төнетіні күмән
тудырмасы анық. Қан қысымы асқынуының жиі кездесетін басты себептері - ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.