Ms excel программасы



І. Кіріспе
1. MS Excel программасы
2. MS Excel . дегі мәліметтреді енгізу және редакциялау
3. MS Excel . дегі есептеулер
4. Диаграммалармен жұмыс
5. Қондырмаларды пайдалану
ІІ. Қорытынды
ІІІ. Пайдаланылған әдебиеттер
Электронды кесте кәдімгі кесте сияқты қиылысында ұяшықтар орналасқан жолдар мен бағаналардан тұрады. Алайда кәдімгіге қарағанда, электронды кесте сандық, мәтіндік және графикалық ақпаратты көрнекі түрде ұсыну үшін ғана арналмаған. Электронды кестенің кәдімгіден негізгі айырмашылығы -әр түрлі есептік формулаларды ұяшықтарда орналастыру мүмкіндігінде, сонымен қатар кестелік түрде ұсынылған мәліметтерді өңдеуді молынан автоматтандыруда болып отыр.
MS EXCEL программасын іске қосу және оның жұмысын аяқтау. MS EXCEL программасын стандартты іске қосу негізгі мәзірдің Программалар - Microsoft Excel бұйрығы көмегімен орындалады.
MS EXCEL программалары жұмысын аяқтар алдында оның көмегімен жасалған құжаттарды сақтау керек. Программалардың жұмысы стандартты тәсілдермен, соның ішінде, Аlt+Ғ4 немесе программаның операциялық мәзіріндегі Файл -Шығу бұйрығымен атқарылады.
Ехсеlде файлдармен жұмыс істеу. Ехсеіде жұмыс кітабы үшін стандартты кеңейтілген бір файл .xls. беріледі. Файлдармен жұмыс істейтін бұйрықтар негізгі мәзірдің Файл тармағында жиналғаы.
Жаңа файл жасау үшін Файл - Құру бұйрығын орындау қажет, сонан соң Excel «1-кітап» деген стандартты аты бар жұмыс кітабын ашады. Ехсеідегі жұмыс сеансындағы келесі кітап «2-кітап» деген атпен ашылады.
1. Е.Қ.Балапанов, Б.Бөрібаев, А.Б.Дәулетқұлов
«Жаңа информациялық технологиялар» Алматы, 2007 ж.
2. Жапарова А. «Информатика негіздері» Алматы, 2006 ж.

MS Excel программасы - жоспарлы-экономикалық, есептік-статистикалық ғылыми-
техникалық және басқа міндеттердің біраз ауқымын шешуге арналған өте жақсы
және қолданылуы қарапайым электронды кестелерді өңдеу пакеті, бұларда
сандық, мәтіндік немесе графикалық ақпарат біраз жүйелі, қайталанатын
құрылыммен кестелік түрде ұсынылған.
Электронды кесте кәдімгі кесте сияқты қиылысында ұяшықтар орналасқан
жолдар мен бағаналардан тұрады. Алайда кәдімгіге қарағанда, электронды
кесте сандық, мәтіндік және графикалық ақпаратты көрнекі түрде ұсыну үшін
ғана арналмаған. Электронды кестенің кәдімгіден негізгі айырмашылығы -әр
түрлі есептік формулаларды ұяшықтарда орналастыру мүмкіндігінде, сонымен
қатар кестелік түрде ұсынылған мәліметтерді өңдеуді молынан
автоматтандыруда болып отыр.
MS EXCEL программасын іске қосу және оның жұмысын аяқтау. MS EXCEL
программасын стандартты іске қосу негізгі мәзірдің Программалар - Microsoft
Excel бұйрығы көмегімен орындалады.
MS EXCEL программалары жұмысын аяқтар алдында оның көмегімен жасалған
құжаттарды сақтау керек. Программалардың жұмысы стандартты тәсілдермен,
соның ішінде, Аlt+Ғ4 немесе программаның операциялық мәзіріндегі Файл -Шығу
бұйрығымен атқарылады.
Ехсеlде файлдармен жұмыс істеу. Ехсеіде жұмыс кітабы үшін стандартты
кеңейтілген бір файл .xls. беріледі. Файлдармен жұмыс істейтін бұйрықтар
негізгі мәзірдің Файл тармағында жиналғаы.
Жаңа файл жасау үшін Файл - Құру бұйрығын орындау қажет, сонан соң
Excel 1-кітап деген стандартты аты бар жұмыс кітабын ашады. Ехсеідегі
жұмыс сеансындағы келесі кітап 2-кітап деген атпен ашылады.
Файлды ашу, сақтау және жабу. Файлдарды оқу үшін Файл - Ашу бұйрығы
қолданылады. Пайда болған диалогтық терезеде пайдаланушыға папкіні таңдау
қажет, мұнда осы файл орналасады және файл аты көрсетіледі.
Шығу бұйрығы алдында Файл мәзірі бұйрығы тізімінде пайдаланушы соңғы
уақытта жұмыс істеген файл аттарының тізімі келтіріледі. Осындай файлдардың
біреуін ашу үшін оның атын таңдау керек.
Іске қосу кнопкасын шертіңіз. Тышқан-тетік нұсқағышын Құжаттар жолына
әкеліп, оң жақтағы қосымша мәзірдің пайда болуын күтіңіз. Жұмыс кітабының
атын басыңыз.
Файлды дискке жазу Файл - Сақтау (ескі атпен сақтау) немесе Файл -
Қалай сақтау керек (жаңа атпен сақтау) бұйрығын таңдаумен іске асады.
Файлды жабу үшін Файл - Жабу бұйрығы қызмет атқарады. Егер сіз жұмыс
кітабына өзгерістер енгізсеңіз, бұл өзгерістерді сақтамасаңыз, экранда осы
езгерістерді сақтауды ұсынатын диалог терезесі пайда болады.
MS Excel жұмыс кітабы жұмыс парақтары деп аталатын бір немесе бірнеше
парақтан тұрады. Жаңа жұмыс кітабы әдетте 16 беттен тұрады, бірақ оның саны
255-ке дейін ұлғаюы мүмкін. Жұмыс парағы - кестелер мен оларға қосымша
мәтіндік түсіндірулер орналасатын қағаз парағының электронды ұқсасы. Бір
жұмыс парағында мәліметтері бар бір кестені де, бірнеше кестені де
орналастыруға болады. Кестелерден басқа Excel жұмыс парағында әр түрлі
графиктер мен диаграммалар болуы мүмкін. Әрбір парақтың төменгі бөлігінде
жұмыс парағының аты бар арнайы таңбаша (ярлычок) орналастырылған. Егер бұл
осылай болмаса, Сервис - Параметрлер бұйрығын орындап және диалогтық
терезенің Түр бетінде Парақ таңбашалары жалаушасын енгізген жөн. Үнсіз
келісім бойынша 1-парақ, 2-парақ деген аттар жазылады, бірақ оларды
контексті мәзірдің көмегімен одан да мағыналысына Атын өзгерту бұйрығын
таңдап, өзгеріуге болады. Содан соң таңбашаның аты ерекшеленеді және оны
файлдар немесе қаптамаларға (папкілер) қайтадан ат қойған сияқты ауыстыруға
болады. Жұмыс кітабының парақтары арасында ауысып, кешу парақтың тиісті
таңбашасы тұсында шертумен не болмаса. Ctrl+PageUp (келесі параққа көшу)
пернелерін үйлестіру арқылы Ctrl+PageDown (алдыңғы параққа көшу)
атқарылады.
Жолдар натуралды сандармен (1-ден 65 536-ға дейін), тізбектеліп,
немірленеді, ал бағандар латын алфавитіндегі әріптермен және қосарлы
амалдармен (А, В, С және т.б. Z, AA, AB, AC және т.б. AZ,BA - BZ,..., ІА -
IV-ке дейін) белгіленеді. Жолдардың нөмірлері мен тақырыптары жол
тақырыптарының сол жағындағы бағандарда тұрады, ал бағандардың белгілеулері
немесе тақырыптары баған тақырыбы жазылатын жолдың жоғарғы жағында
орналасқан. Жолдар мен бағандардың қиылысуы ұяшық жасайды, ал жолдар мен
бағандардың қиылысқан жеріндегі белгілеулер координаттар немесе ұяшықтарды
туындатады. Мысалы, А1 1233 нөмірлі жолдың және НХ бағанының қиылысында
орналасқан жұмыс үстелінің жоғарыдағы сол бұрышында орналасқан ұяшықтың
адресін - HX1233, 1 нөмірлі жолдың және А баганының қиылысындағы жұмыс
үстелінің жоғарыдағы сол бұрышында орналасқан ұяшықтың адресі болып
табылады. Адрестеудің мұндай тәсілі ағымдағы жұмыс парағы ұяшықтары үшін
қолданылады. Егер басқа жұмыс парағында тұрған ұяшыққа негізделу талап
етілсе, онда координаттары алдында парақтың таңбашалары атын және леп
белгісін көрсету керек: мысалы, 16! А1 Парақ - А Бағаны қиылысында
орналасқан ұяшық адресі мен 16 Парақ аты бар жұмыс парағында 1-нөмірлі
жолдар.
Ұяшықта мыналар бар:
■ құрамы;
■ ескерту;
■ пішім.
Ұяшықта оның құрамы деп ұғынылатын 255 символ бар. Бұлар мыналар болуы
мүмкін:

■ мәтін;

■ сан, мөлшер;
■ ақшалай мән;
■ процентгік мэн;
■ ай-күні, жылы;

■ уақыт;

■ формула;
■ графикалық объект.

Меңзер тұрған ұяшық ерекшеленген, ағымдағы немесе белсенді болады.
Ерекшеленген ұяшықтың сыртқы белгісі - тұтас қалың сызықпен қабылдау.
Сонымен қатар толтыру маркері деп аталатын шағын қара шаршы қайымдаудың сол
жақтағы төменгі бұрышына орналасқан. Толтыру маркеріндегі тышқан-тетік
көрсеткішін позициялау кезінде ол крест пішінді + форма болады.
Көрсеткіштің тежелуі бұл жағдайда бастапқы ұяшықта бар немесе басқа
мәліметтерімен бірге тежелгіш тиген ұяшықтарды автоматты түрде толтыруға
әкеледі.
Парақ атын өзгерту. Жұмыс парақтарына үнсіз келісім бойынша 1-парақ, 2-
парақ және т.б. аттар қойылады. Парақтарға ақпараттық аттар бірнеше
тәсілдермен беріледі:
- Пішім Парақ Қайта өзгерту бұйрығымен шақыру жолымен;
- парақ таңбашасында тышқанның оң кнопкасын шерту мен контекстік
мәзірде пайда болған Қайта өзгерту бұйрығын таңдау арқылы;
- парақ таңбашасында тышқанды қатарынан екі рет жылдам шерту.
Осы іс-әрекеттердің кез келгенін орындағаннан кейін парақтық атау
таңбашасында қара түспен ерекшеленеді, жаңа атты пернелерден енгізу ғана
қалады.
Жұмыс парағын қорғау. Пішім ПарақЖасыру бұйрығымен Excel бұл парақты
көрсетпейді.
Сервис Қорғау Парақты қорғау немесе Сервис Қорғау Кітапты қорғау
бұйрықтарымен парақтағы немесе жұмыс кітабындағы барлық өзгерістерге тыйым
салуға болады, қажет болған жағдайда оны парольмен қорғауға да болады.
Егер Пішім Ұяшықтар диалогтық терезесінде Қорғау беті таңдалса, бір
ұяшықты өзгертуге тыйым салуға (Бұғатталған немесе Қорғалған ұяшық), сондай-
ақ формуланы жасыруға болады. Мұндайда олар формула жолында көрсетілмейтін
болады.
MS Excel-дегі мәліметтерді енгізу және редакциялау.
Мәліметтерді енгізу гехнологиясы. Мәліметтерді нақты ұяшыққа енгізу
үшін оны тышқанды шертіп, бөлуге болады, редакциялаудың таныс негізгі
стандартын (меңзердің пернелері, Backspace, Del) қолдана отырып, ақпарат
тере аласыз. Формула жолына кіргізілетін мәліметтер ағымдағы ұяшықта
жасалады.
Формула жолының сол жағындағы мәліметтерді енгізгенде, енгізу процесін
басқаруға арналған кнопкалар: қызыл крестер, жасыл қанат белгісімен және
fxтаңбашасымен пайда болады.
Егер кресі бар кнопканы басса, енгізу тоқталады және енгізудің
ағымдағы сеансында ұяшыққа түскендер - жойылады.
Егер fx, таңбашасы бар кнопканы басып қалсаңыз, экранға Функция шебері
диалогтық терезесі шығады. Сіз функция жүктей аласыз.
Мәліметтер енгізуді аяқтаған соң, мынадай тәсілдердің қай-қайсысымен
де оларды ұяшықта белгілеуіңіз керек:
1) Enter пернесін шертіп;
2) қанат белгісі бар кнопканы басып;
3) тышқан-тетікті басқаұяшықта шертіп калып.
Мәліметтерді енгізу үшін тандалған ұяшықта тышқанмен екі рет түртіп
басуға болады, мәтіндік меңзер тікелей ұяшықта пайда болады. Бұл жағдайда
символдарды енгізіп, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Граф тиімділік есептерін шешу әдістерінің алгоритмдері мен программалары
MS Excel, MS Access
Берілгендерді ұяшыққа енгізу
MS Office пакеті туралы түсінік
Мәліметтерді сұрыптау
ИНФОРМАЦИЯ. ИНФОРМАТИКА ПӘНІ
MS Word мәтіндік редактор, MS Excel кестелік процессор
Microsoft Office туралы түсінік және түрлері
Информатика пәні бойынша лекциялар жинағы
ҚОЛДАНБАЛЫ ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАМАНЫҢ ЖАЛПЫЛАМА СИПАТТАМАСЫ
Пәндер