ІІ дүниежүзілік соғыстан кейінгі Халықаралық жағдай (1945-1953) жылдар

1. Соғыстан кейінгі қайта құрулар
2. Соғыстан кейінгі бейбітшіліктің негізгі белгілері
3. «Қырғи .қабақ соғыстың » басталуы

Екінші дүниежүзілік соғыстың нәтижелері. Екінші дүниежүзілік соғыс адамзат баласының Тарихындағы ең ауыр және қантөгісті соғыс болды. Соғыс барысына 60 миллион адам қаза болып, оның 27 миллиондайы Кеңес Одағы, ал 6 миллионы Польша азаматтары болды. Ондаған миллион адамдар жараланып, жарымжан күйге түсті. Соғыс нәтижесінде елдер босап қалды, қалалар мен ауылдардың орны ғана қалып, миллиондаған адамдар босқынға айналды. Европада осындай мәжбүрлі түрде орын ауыстырған қашқындардың саны 11 млн. адамға жетті. Екінші дүниежүзілік соғыстағы адам шығыны бірінші дүниежүзілік соғыс шығынынан алты есе, ал материалдык шығыны 12 есе көп болды.
Соғыс аяусыз және қатігездікпен жүргізілді. Гитлерлік Германия жаулап алған территорияларының тұрғындарын аяусыз езіп, славяндардын өмірлік күшін үзуді, еврейлер мен цыгандарды қырып тастауды мақсат етті. Германияға тұтқынға түскен 4,5 млн. кеңес әскерилерінен тек 1,8 млн адам ғана үйіне оралды. Арнай ұйымдастырылған лагерьлерде гитлерліктер 11 миллион адамды жойып жіберді, соның ішінде 6 миллион еврейлерді.
Антифашистік коалиция державалары АҚШ, Англия және КСРО жау қалаларын жаппай бомбалаумен, жаулап алушылармен байланысы бар деп күдіктенген тұрғындарды депортациялаумен (мысалы КСРО-дағы қырым татарларын, чечен, ингуш, волга немістерін кешіру) жауап берді. Соғыстың аяқталу сатысында АҚШ жаппай қыру құралы-атом бомбасын пайдаланды. 1945 жылы жазда Жапониядагы Нагасаки және Хиросима қалаларына тасталган атом бомбасынан бейбіт халық зардап шекті.
Антарктидадан басқа барлық мұхиттар мен континенттерді, жер шары тұрғындарының 4/5 бөлігін қамтыған екінші дүниежүзілік соғыс адамзат тарихындағы түбегейлі өзгеріс кезеңі болды.
Екінші дүниежүзілік соғыстың басты нәтижесі фашизмнің жеңілуі болды. Фашистік-милитаристік мемлекеттер - Германия, Италия, Япония және олардың одақтастары толық жеңіліс тапты. Олардың саясаты, экономикасы, идеологиясы құлады, әскери күштері капитуляцияланды, территориясын антифашистік коалиция әскерлері оккупациялады. Оккупациялық билік өкілдері жергілікті антифашистермен бірігіп фашистік режимдерлі жойды, фашистік партияларға тыйым салды, фашистік басшыларды сотка берді. Тек Испания мен Португалияда фашистік типтегі диктаторлық режимдер сақталып калды.
Соғыс барысында жаулап алынған елдерде Қарсыласу қозғалысы қалыптасып, нығынды. Соғыстан кейін бұл қозғалыс мүшелері үлкен беделге ие болып, елдің қоғамдық-саясн өміріме белсене араласты.
Қарсыласу қозғалысына үлкен үлгес қосқан коммунистердің беделі өсті. Фашизмнен азат етілген бірқатар елдерде, алдымен Шығыс Европа, Италия Францияда коммунистік партияны тұрғындардың маңызды бөлігі қолдады.
Соғыстың маңызды нәтижелерінің бірі - бірқатар елдердің капиталистік емес даму жолына түсуі болды. Оккупакттардан азат етілгеннен кейін Шығыс және Оңтүстік-Шығыс Европа елдерінде коммунистер басшылығындағы Халық демократиялық үкіметтері құрыла бастады. Ол елдерде антифашистік, демократиялык, ал кейіннен социалистік кайта-құрулар жүргізді. Осы типтегі қайта-құрулар Шығыс Германия мен Солтүстік Германияда да жүргізілді. Қытайда Жапония жеңілгенен кейін және 1945-1949 ж.ж. азамат соғысының женісінен соң билікке коммунистер келді.
1949 жылы 1 қазанда Қытай Халық республикасы құрылпы, оның басшылары социализм құруға бет алғанын мәлімдеді. Халықтық-демократиялық және социалистік елдердің үлкен қауымдастығықұрылды.
Екінші дүниекүзілік соғыстың маңызды нәтижелерінің бірі - отаршылдык жүйенін құлауы болды. Соғыстың азаттық мақсаты мен антифашистік сипаты, отаршыл державалардың жеңілуі ұлтазаттық қозғалыстың күшейуіне жағдай жасады. Жапония басып алған Азия мен Тынық мұхит (Үндіқытай, Индонезия, Малайя, Бирма, Филиппин) елдері метрополия-елдерінің бақылауынан шығып кетті. Олардың тұрғындарының маңызды бөлігі жапон басқыншыларына қарсы партизан соғысына қатысты; өздерінің саяси, ұлттық және әскери ұйымдарын құрды. Жапония жеңілгеннен сон ол жаулап алған елдер өз тәуелсіздігін жариялап, алдыңгы отаршылдардып билігін мойындаудан бас тартты. Басқа отар елдерді, әсіресе Үндістан, Ливан, Трансиордания, Палестннада соғыс тұрғындарын саяси белсенділігін арттырып, тәуелсіздікті талап ете бастады.
Екінші дүниежүзлік соғыс нәтижесінде дүниежүзілік аренадағы күштер арасалмагы өзгерді. Соғыска дейін ұлы державалар қатарында болған Германия, Италия, Жапония женіліс тауып, уақытша шетел әскерлері басып алған тәуелді елдерге айналды. Олардың экономикасы соғыс салдарынан күйреп, біраз жылдар алдыигы бәсекелестеріне жете алмады.
Франция 1940 - 1944 ж.ж. неміс-фашист әскерлерінің билігінде болып, Германия тарабынан талқандалды да уақьпша ұлы держава жагдайынан айырылды. Ұлыбритания үш ұлы жекіскер -держава ретінде соғысты сәтті аяқтағанмен, оның позициялары әлсіреген еді. Экономнкалық және әскери катынастарында ол АҚШ-тан әлдекайда артта калды және американ көмегіне тәуелді болды.
Тек Америка Құрама Штаттары ғана соғыстан күшейіп шығысты. Соғыс қимылдарынын оның террнториясында жүргізілмеуі, ірі адам шығыны мен соғыс қырғынынан қаша отырып, олар экономикалық және әскери салада барлық елдерді басып озды. Тек Құрама Штаттарынын атом бомбасы болды, олардың флоты мен авиациясы дүниежүзіндегі ең күшті болды, ал өнеркәсібі барлық елдердікін бірге алгапдагыдан көп болды. АКШ дүннежүзілік гегемонияны тхіап етуші, капиталистік әлемнін лидеріне, жоғарғы «державаға» айналды.
Екінші "жоғарғы держава" Кеңес Одағы болды. Гитлерлік Германияны жеңуде шешуші роль атқара отырып жеңіске жеткен Кеңес Одағы өзінің күшін, ықпалын, мәртебесін айтарлықтай дәрежеле күшейтті. Соғыс соңыңда Кеңес Одағы әлемдегі ең ірі жаяу әскер мен ірі өнеркәсіп потенциалына ие болды. КСРО-нын вскери күштері Орталық, Шығыс Европаның көптеген елдерінде, Шығыс Германия, Солтүстік Кореяда орналасты. Кеңес Одағы

Әдебиеттер:
1. История Новейшего времени стран Европы и Америки 1945-2000. Под ред. Е.Ф.Язькова Москва 2003. 2. Новейшая история . Подробности. 1945-1999. М.,1999.
3. Адибекова Г.М. Коминформ и послевоенная Европа. 1947-1956. М.,1994.
4. Сталнн н холодная война. М., 1997.
5. История междунородных отношений и внешней полнтики СССР. 191 -1987. М., 1987.
6. Советская внешняя лолнтика в годы "холодной войны" 1945-1985. М., 1995.
7. Холоднад война. Новыс подходы. Новые документы. М., 1995.
§ -1. Соғыстам кейіягі кайта күрулар.