Балалардың мектепте оқытуға даярлығын зерттеу ерекшеліктері

Кіріспе
Дарынды балаларға қолдау көрсету бағдарламаларын жүзеге асыруда шешілмей жатқан бірқатар проблемалар бар:
- балалар дарындылығының құзыретті диагностика жүйесінің жоқтығы (әсіресе ауылдық жерлерде);
- дарынды балаларды оқытып, дамыту мазмұны мен технологиясының, ұйымдастыру негізінің әзірленбеуі;
- облыста «Дарын» эксперименталдық алаңдарының аздығы;
- балалардың дарындылығын дамытуда білім беру мекемелерінің қызметінде «балабақша-мектеп-жоғары оқу орны» жүйесінде сабақтастықтың жоқтығы;
- басқа елдердің осы бағыттағы іс-тәжірибелерін тиімді зерттеп, пайдаланудың жеткіліксіздігі.
Облыстағы педагог кадрларының біліктілігін көтеру білім беру қызметкерлерінің біліктілігін көтеру және қайта даярлау институтында жүзеге асырылады, онда 12 оқу-әдістемелік кабинет, 16 аудандық (қалалық) әдістемелік кабинет бар.
Педагогтарды, білім беру ұйымдарының жетекшілерін ғылыми-әдістемелік даярлау, жаңаша басқару және жаңаша педагогикалық ойлауды қалыптастыру, педагогикалық инновацияларды, білім беру және басқару технологияларын кеңінен қолдану, кәсіби бағдарланған шеберлік пен дағдыны қалыптастырып, жетілдіру біліктілікті көтеру жүйесінің басты мақсаты болып қала береді.
Шығыс Қазақстан облысының білім беру жүйесіндегі 808 мемлекеттік мектептерде 24000 педагог пен жетекшілер еңбек етеді. Мұндай санатты қызметкерлерді оқытуды республикалық және облыстық біліктілікті көтеру мен қайта даярлау институттары жүзеге асырады. 2002—2004 жылдары курстық даярлықтан өткізу серпіні облыстық біліктілікті көтеру институтындағы курстар мен семинарлардың өсу үрдісін айқын көрсетеді. ( 4 сурет).
Осы беталыстардың өмірге келуіне білім беру жүйесінің қарқынды дамуы, оны қайтадан құрылымдау, мазмұндардың жаңаруы, білім беру мекемелерін басқаруға жаңа көзқарастардың енгізілуі, жетекшілер мен педагогтардың кәсіби құзыретіне, зерттеу мәдениетіне қазіргі талаптарды қалыптастыру ықпал жасады.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Қазақстан Республикасының “Білім туралы” Заңы /баптары бойынша түсіндірмелерімен/ және оны жүзеге асыру жөніндегі негізгі құжаттар. Астана, 2000.
2. Қазақстан Республикасы “Білім мемлеттік бағдарламасы” /Қазақстан мұғалімі. 2000.-№33-34./
3. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы. /Қазақстан мектебі. 2004-№2/(1).
4. Қазақстан Республикасында гуманитарлық білім беру тұжырымдамасы. – Алматы: Қазақстан, 1999(2).
5. Т.Мейірманқұлова. Білім берудегі инновациялық технологиялар. Алматы., 2005.
6. Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты – Астана, 2001(3).
7. М.Валиева. Білім беру технологиялары және оларды оқу-тәрбие үрдісіне енгізу жолдары. (Әдістемелік нұсқау) – Алматы, 2002(4).
8.К.Ж.Бұзаубақова Жаңа педагогикалық технология. Алматы, 2004, 21-бет(5).
9.Қ.А.Сарбасова. Инновациялық технологиялар. Алматы., 2006.
Н.Р.Юсуфбекова. Общие основы педагогической инноватики. Опыт разработки теории инновационных процессов в образовании. Москва,

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім. Балалардың мектепте оқытуға даярлығын зерттеу
ерекшеліктері

1. Мектепке дейінгі тәрбие мен
2. Жалпы орта білім беру

3. Арнайы білім беру ұйымдары

4. Бастауыш және орта кәсіптік білім беру

5. Білім беру жүйесін ақпараттандыру

6. Білім беру мекемелеріндегі тәрбие процесі

7. Қосымша білім беру

8. Педагог кадрларының біліктілігін арттыру

9. Балалардың дарындылығын дамыту

ІІІ. Қорытынды

VI.Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Дарынды балаларға қолдау көрсету бағдарламаларын жүзеге асыруда
шешілмей жатқан бірқатар проблемалар бар:
- балалар дарындылығының құзыретті диагностика жүйесінің жоқтығы
(әсіресе ауылдық жерлерде);
- дарынды балаларды оқытып, дамыту мазмұны мен технологиясының,
ұйымдастыру негізінің әзірленбеуі;
- облыста Дарын эксперименталдық алаңдарының аздығы;
- балалардың дарындылығын дамытуда білім беру мекемелерінің
қызметінде балабақша-мектеп-жоғары оқу орны жүйесінде сабақтастықтың
жоқтығы;
- басқа елдердің осы бағыттағы іс-тәжірибелерін тиімді зерттеп,
пайдаланудың жеткіліксіздігі.
Облыстағы педагог кадрларының біліктілігін көтеру білім беру
қызметкерлерінің біліктілігін көтеру және қайта даярлау институтында
жүзеге асырылады, онда 12 оқу-әдістемелік кабинет, 16 аудандық (қалалық)
әдістемелік кабинет бар.
Педагогтарды, білім беру ұйымдарының жетекшілерін ғылыми-
әдістемелік даярлау, жаңаша басқару және жаңаша педагогикалық ойлауды
қалыптастыру, педагогикалық инновацияларды, білім беру және басқару
технологияларын кеңінен қолдану, кәсіби бағдарланған шеберлік пен дағдыны
қалыптастырып, жетілдіру біліктілікті көтеру жүйесінің басты мақсаты
болып қала береді.
Шығыс Қазақстан облысының білім беру жүйесіндегі 808 мемлекеттік
мектептерде 24000 педагог пен жетекшілер еңбек етеді. Мұндай санатты
қызметкерлерді оқытуды республикалық және облыстық біліктілікті көтеру
мен қайта даярлау институттары жүзеге асырады. 2002—2004 жылдары курстық
даярлықтан өткізу серпіні облыстық біліктілікті көтеру институтындағы
курстар мен семинарлардың өсу үрдісін айқын көрсетеді. ( 4 сурет).
Осы беталыстардың өмірге келуіне білім беру жүйесінің қарқынды
дамуы, оны қайтадан құрылымдау, мазмұндардың жаңаруы, білім беру
мекемелерін басқаруға жаңа көзқарастардың енгізілуі, жетекшілер мен
педагогтардың кәсіби құзыретіне, зерттеу мәдениетіне қазіргі талаптарды
қалыптастыру ықпал жасады.
БАЛАЛАРДЫҢ МЕКТЕПТЕ ОҚЫТУҒА ДАЯРЛЫҒЫН ЗЕРТТЕУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Педагог кадрларының біліктілігін көтерудің қалыптасқан жүйесі
формасымен, әдістемесімен және мазмұнымен, курстық іс-шараларында және курс
аралық кезеңде педагогтардың кәсіби деңгейін арттыруға жағдай жасайды.
Курстық іс-шаралардың мазмұны білім саласындағы мемлекеттік міндеттерді
табысты шешу үшін педагогтарды пәрменді әдіс-тәсілдермен қаруландыруға
бағытталған. Қазіргі жағдайлар, философияның және білім парадигмасының
ауысуы білім беру жүйесінің қызметкерлерінің оқыту сапасы мен жеделдігін
қамтитын ақпараттық және компьютерлік технологияларына негізделген үздіксіз
оқуын талап етеді.
Білім беру ұйымдар жұмысының тәжірибесіне психологиялық-педагогикалық
ғылым мен озық тәжірибелер жетістіктерін енгізуге біліктілікті арттырудың
тиімді және жұмылдырылған формалары ретінде халықаралық және республикалық
ғылыми-практикалық конференциялар, семинарлар, олимпиадалар ықпал етеді.
Кешендік бюджеттік курстардың бағдарламасы мектепте білім беруінің
мазмұнын жаңғыртуға, қазіргі заманғы білім технологияларын енгізуге сәйкес,
сондай-ақ білім басқаруында жаңа ұстанымдар ескеріліп қалыптасады. Курстың
оқу жоспары мен бағдарламасы әзірленген кезде кіру диагностикасының
мәліметтері (диагностикалық сауалнамалар, сұраулар, сұхбаттар), құрамның
жұмыс өтілі және тәжірибесі бойынша іріктелуі ескеріледі (мысалы: жас
мамандар, он жылға дейін жұмыс өтілі бар педагогтар және т.б. үшін
курстар). Арнаулы пәндер және әдістемелік блоктардан басқа курс
бағдарламасына гуманитарлық-дүниетанымдық, мәдениеттанымдық, психологиялық-
педагогикалық мәселелер енгізіледі.
Біліктілігін арттыру жүйесіндегі білім беру ұйымдары қызметінің негізгі
нәтижесі тек қана білім, дағды, білік жүйесі емес, сонымен қатар
зияткерлік, саяси-қоғамдық, коммуникациялық, ақпараттық және басқа да
салалардағы негізгі құзыреттік жиынтығы болу керек.
Қазіргі уақытта мектептің психологиялық қызметі біртұтас білім беру
жүйесінің қажетті құрамдас бөлігі болып табылады. Білім жүйесіндегі
практикалық психологияның дамуы, оқу-тәрбие процесінің психологиялық
қамтамасыз етілуі, балалардың толыққанды психикалық дамуына әсер ету
арқылы, білім беру сапасының жоғарылауына байланысты құрылған.
Облыстың білім берудегі психологиялық қызметтің негізгі міндеттері
мыналар болып табылады:
- балалардың жеке ерекшеліктерін дамыту;
- мектепте балалардың дамуы үшін жағымды психологиялық ахуал құру;
- балаларға, ата-аналарға, педагогтарға уақтында психологиялық көмек
және қолдау көрсету.
Бүгінгі күні облыс мектептерінде 396 практикалық психологтар жұмыс
істейді. Жалпы, 2001-2005 жылдармен салыстырғанда облыс мектептеріндегі
психологтар ставкаларының саны артуда. Бірақ, Бесқарағай, Абай, Бородулиха,
Катонқарағай, Зайсан аудандарының білім беру мекемелерінің практикалық
психологтармен кадрлық қамтамасыз етілуі нашар екенін атап өту қажет.
Облыс мектептерінің оқу-тәрбие процесіне мектеп психологиялық
қызметінің авторлық модельдері табысты енгізіліп, жұмыс істеуде.
Мектеп психологтарының жинақталған жұмыс тәжірибесі практикалық
психологтардың білім берудің әр сатыдағы қызметінің тиімділігін дәлелдейді:
мектепке дейінгі білім беру, бастауыш мектеп, негізгі мектеп және бастауыш
және орта кәсіптік білім беру.
Бүгінгі күні облыста мектеп психологтарының біліктілігін арттыру
жүйесі:
- мектеп психологиялық қызметінің көкейкесті проблемалары бойынша курстар
мен семинарлар өткізу;
- білім берудегі практикалық психологтардың қызметін ғылыми-әдістемелік
қамтамасыз ету;
- облыс мектептерінің таңдаулы психологтарының жұмыс тәжірибесін жинақтау
арқылы қалыптасқан.
Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері
Бағдарламаның мақсаты: білім беруді реформалау саласындағы мемлекеттік
саясатты іске асыру бойынша жүйелі іс-шаралар кешенін, Шығыс Қазақстанның
2010 жылға дейін білім беру жүйесін дамытудың негізгі стратегиялық
бағыттарын, адамдық ресурстарын даярлау сапасын жоғарылату және тұлға мен
қоғамның білім беру қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін инновациялық
процестерді басқару механизмдерін анықтау.
Бағдарламаның міндеттері:
- өңірдің әлеуметтік-экономикалық, ұлттық, мәдени, экологиялық және
басқа ерекшеліктерін ескеріп білім беру жүйесін дамыту стратегиясы мен
тактикасының негізгі бағыттарын әзірлеу;
- Шығыс Қазақстанның білім беру органдары мен мекемелерінің құқықтарын
кеңейту жағдайында төменгілердің бастамасы мен жоспарланған бастаманың
үйлесімділігі;
- облыс халқының барлық әлеуметтік топтары үшін сапалы білімге қол
жеткізуді қамтамасыз ету;
- қазақстандық отан сүйгіштікке, төзімділікке, жоғары мәдениеттілікке,
адам құқықтары мен бостандықтарына құрмет көрсетуге тәрбиелеу;
- облыс халығының тілдік мәдениетін дамыту, үш тілдік принципті іске
асыру, мемлекеттік, орыс және шетел тілдерін игеру;
- балалардың мектеп алды тәрбиесі мен мектепке даярлауды жетілдіру;
- 12 жылдық жалпы орта білім беруге көшуді жүзеге асыру;
- бастауыш және орта кәсіптік білім беру жүйесін қайта құрылымдау;
- білім беру сапасының менеджмент жүйесін әзірлеу;
- білім беру процесін оқу-әдістемелік және ғылыми қамтамасыз етуді
жетілдіру;
- білім беру жүйесінің материалдық-техникалық базасын нығайту, қаржы
және кадрлық қамтамасыз етуді жетілдіру;
- оқу процесіне ақпараттық коммуникациялық технологиялар енгізуді
кеңейту;
- дұрыс деректер мониторингі және облыстың білім беру жүйесінің ахуалын
талдау негізінде басқару шешімдерін қабылдау;
- білім берудің және білім беру технологияларының жаңа мазмұны
негізінде педагогикалық кадрлардың біліктілігін арттыру;
- облыстың білім беру жүйесінде мемлекеттік, қоғамдық және жеке
тұлғалық мүдделердің бірлігін қамтамасыз ету.
Облыстық білім беру жүйесін дамыту Бағдарламасын республикалық
бағдарлама негізінде әзірлеу қажеттілігі келесі себептерден туындайды:
- білім беру жүйесін оңтайлы дамыту үшін Шығыс Қазақстан өңірінің
материалдық және қаржы мүмкіншіліктерін жұмылдыру;
- білім беру жүйесінің есебіне өңірдің барлық мәдени-ұлттық, экономикалық
және тарихи ерекшеліктерін алу.
Шығыс Қазақстан өңірінің жағдайында өңірлік білім беру жүйесі атаулы,
өзін-өзі анықтайтын жүйе болып табылады. Бұл жағдай біртіндеп облыстың
әлеуметтік бағдарламасы болуына, сонымен бірге, оны белсенді түрде
өзгертуге (ең маңыздысы осы) мүмкіндік береді.
Бағдарлама Шығыс Қазақстан облысының білім берудегі өңірлендіру
процестеріне мақсатты түрде қамтамасыз ететін шаралар мен жағдайлардың
дәлелдеуді, Қазақстанның білім беру кеңістігінде Шығыс Қазақстан облысының
білім беру жүйесінің байланыстары мен құрылымдық қатынастарын ашуды, оны
реформалауды және жаңғыртуды көздейді.
Бағдарлама бұл жүйенің ішкі әлеуетін және резервтерін іске асыру, облыс
ресурстарын тиімді пайдалану арқылы білім беру жүйесінің сапалы өзгеруіне
бағытталған.
Облыстық білім беру жүйесінің барлық буындарын, басқару органдарын,
білім беру мекемелерінің әрбір түрлерін, олардың аумақтық кешендерін
(аудан, қала, ауыл), әлеуметтік-мәдени және өндірістік-экономикалық
ұйымдардың өзара байланыстарын қайта өзгерту қажет.
Бағдарламаны әзірлеудегі негізгі ұстанымдар:
- республикалық білім беру жүйесін нығайтатын Шығыс Қазақстан облысының
тарихи-әлеуметтік және табиғи-мәдени ерекшеліктерін ескеру;
- республикалық білім беру компонентінің қисыны мен мазмұнын бұзбайтын,
оған үйлесімді енгізілген білім беру мазмұнының өңірлік құрамдас бөлігін
әзірлеу;
- облыстың білім беру мекемелерінің нақты жағдайларына қазіргі заманның
педагогикалық технологиялары мен инновацияларын бейімдеу;
- білім беру мекемелерін басқару және қызмет ету жүйесіндегі құрылымдық
қайта құру (мектеп алды тәрбие, мектепке дейінгі дайындық, 12 жылдық жалпы
орта білім беру, бастауыш және орта кәсіптік білім беру, орта кәсіптік
білімнен кейін);
- білім беру жүйесінде жетекші мен бағыныстағылар арасында, мұғалім
мен оқушы арасында әлеуметтік қатынастарды демократизациялау, қатаң
директивалық және бюрократиялық басқарудан бас тарту, білім беру кеңістігі
субъектілерінің өз белсенділіктерін тек білім беру нәтижелерімен емес,
сондай-ақ оның мақсаттарына қол жеткізу процестің өзімен ынталандыру.
- білім беру сапасын бағалау жүйесін құру;
- тұлғаның негізгі құзыреттілігін қалыптастыру.
Облыстық бағдарлама мектептер жұмысының тәжірибе-эксперименталдық және
ғылыми-әдістемелік аудандық, қалалық, ауылдық бағдарламаларында нақтылану
қажет.
Осындай бағдарламаларды әзірлеудің негізгі идеялары мыналар болуы
мүмкін:
- қазіргі заман қоғамында білім берудің әлеуметтік функцияларын
күшейту, олардың өңірдегі мәдени-әлеуметтік саласын өзгертуге ықпалы;
- білім берудің алдын ала даму сипаты, жас буынның нарықтық экономика
дамуына, жаңа өндірістік қатынастарға қажетті жаңаша ойлау қабілеттерін
және шығармашылық қызметін қалыптастыру;
- ауданның әлеуметтік-экономикалық даму міндеттерін немесе қаланың
және оның аумақтық-демографиялық ерекшеліктерін ескеріп, білім беруді
өңірлендіру;
- білім беруді, оның өсіп келе жатқан адамды дара тұлға, өз елінің
азаматы, Шығыс Қазақстан облысының тұрғыны, кәсіпкер-маман ретінде біртұтас
дамуына бағытталған бағдарларын ізгілендіру және гуманитаризациялау.
Білім алушыларды практикалық шешу жұмыстарын қоса, орта және орта
білімнен кейінгі білім беру мекемелерін әрбір ауданның, қаланың, ауылдың,
әлеуметтік-экономикалық нақты проблемаларына жақындату қажет, өлкетану
материалдарының қазақстандық отаншылдықты тәрбиелеуде негіз болуына жағдай
жасау.

Мектеп немесе орта білімнен кейінгі білім беру мекемелерінің түлегі –
бұл Шығыс Қазақстан облысының тұрғыны, ол оның мәдени-тарихи мұрасын біледі
және бағалайды, өз өлкесін сүйеді, онда тұрып, жұмыс істеп, жаңа мәдени
құндылықтарды жасауға дайын жандар. Ол жеке және әлеуметтік кемеліне
келген, жауапкершілік сезімдері, позитивті ойлау қабілеттері мен өмірге
шығармашылық қатысы бар тұлға. Ол - Қазақстан Республикасының азаматы.

Бағдарламаны әзірлеуде негізгі принциптер мыналар болды:
- білім берудің тұтастығы мен жүйелілігі, облыстың әр ауданында,
қаласында, ауылында вариативтік білім беру бағдарламаларын іске асыратын
білім беру мекемелерінің теңгерімділікті жүйесін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.