«Адамның бақыты – балада»

Жоспар
Кіріспе

1. «Адамның бақыты . балада»
2. Ата.анабала тәрбиесіндегі басты тұлға

Халқымыздың сан ғасырдан бергі даналығына құлақ ассақ, «Адамның бақыты – балада» деген екен. Біреу бақытын байлықтан тапқысы келсе, екінші біреуі даңқ пен атақтан, мансап пен қызметтен іздестіреді. Адамға өмірдегі бақытты – тәрбиелі ұрпағы ғана сыйлай алады. «Адам ұрпағымен мың жасайды» деген сөз тегін айтылмаса керек. Олай болса адам өмірінің мәні – өзұрпағы.

Шыр етіп сәби дүниеге келген сәттен бастап ата-ана алдында нәзік те қиын, қыр-сыры мол үлкен қоғамдық міндет тұрады. Ол – бала тәрбиесі. «Баланың бас ұстазы – ата-анасы», деп қазақ бекер айтпаған. Бала үшін ата-анадан артық тәрбиеші жоқ. Адамгершілік, бауырмалдық, татулық, қайырымдылық, әдептілік, инабаттылық сияқты қасиеттерді балаға жанұяда қалыптастыру керек. Балаға тәрбие сөзбен, теориямен ғана емес үлкендердің үлгісімен сіңеді. «Әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер» дейді халық даналығы.

Ата-анабала тәрбиесіндегі басты тұлға. Сондықтан әке де, шеше де балаларының жан дүниесіне үңіліп, мінез-құлқындағы ерекшеліктерді жете білгені жөн. Иә, «Ұяда не көрсең ұшқанда соны ілерсің» демекші ата-ана тәрбиесі бала өмірінде үлкен із қалдырады. Баланың бойына барлық жақсы қасиеттерді дарыту, тіпті жанында жүрген достарына дейін мән беру, дұрыс білім алуына жағдай жасау – ата-ананың басты парызы. Бала – әр жанұяның бақыты. Олай болса, өз бақытымызды бағалай білейік.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Халқымыздың сан ғасырдан бергі даналығына құлақ ассақ, Адамның бақыты –
балада деген екен. Біреу бақытын байлықтан тапқысы келсе, екінші біреуі
даңқ пен атақтан, мансап пен қызметтен іздестіреді. Адамға өмірдегі бақытты
– тәрбиелі ұрпағы ғана сыйлай алады. Адам ұрпағымен мың жасайды деген сөз
тегін айтылмаса керек. Олай болса адам өмірінің мәні – өзұрпағы.

Шыр етіп сәби дүниеге келген сәттен бастап ата-ана алдында нәзік те қиын,
қыр-сыры мол үлкен қоғамдық міндет тұрады. Ол – бала тәрбиесі. Баланың бас
ұстазы – ата-анасы, деп қазақ бекер айтпаған. Бала үшін ата-анадан артық
тәрбиеші жоқ. Адамгершілік, бауырмалдық, татулық, қайырымдылық, әдептілік,
инабаттылық сияқты қасиеттерді балаға жанұяда қалыптастыру керек. Балаға
тәрбие сөзбен, теориямен ғана емес үлкендердің үлгісімен сіңеді. Әкеге
қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер дейді халық даналығы.

Ата-анабала тәрбиесіндегі басты тұлға. Сондықтан әке де, шеше де
балаларының жан дүниесіне үңіліп, мінез-құлқындағы ерекшеліктерді жете
білгені жөн. Иә, Ұяда не көрсең ұшқанда соны ілерсің демекші ата-ана
тәрбиесі бала өмірінде үлкен із қалдырады. Баланың бойына барлық жақсы
қасиеттерді дарыту, тіпті жанында жүрген достарына дейін мән беру, дұрыс
білім алуына жағдай жасау – ата-ананың басты парызы. Бала – әр жанұяның
бақыты. Олай болса, өз бақытымызды бағалай білейік.

Ата-анаға көз қуаныш
Алдына алған еркесi,
Көңiлiне көп жұбаныш,
Гүлденiп ой өлкесi – депұлы Абай бала ата-ананың қуанышы, гүлденген үмiт-
арманы екенiн тебiрене жырлап кеткенi бәрiмiзге мәлiм.
Ислам діні отбасыға перзент бойына сүйіспеншілік пен өзара көмектесу,
жанашырлық сезімін қалыптастыратын қасиетті шаңырақ ретінде қарайды.
Ұрпақтың жалғасып, олардың баянды өсіп-жетілуі ата-анаға тікелей
байланысты. Алла тағала ұрпақтың жалғасуын негізгі бес қасиетті ұғымдардың
қатарына қосып, оның сақталуына үлкен маңыз артқан. Қасиетті шаңырақты
шайқалтпай негізін қалыптастыратын ең берік тірек – әке-шеше. Баланың
жарқын болашағы мен бақыты үшін тыным таппай шарқ ұрған ата-ананың балаға
деген мейірімі мен өмірде тартқан тауқыметінің қандай болатынын кесіп-пішіп
айту аса қиын. Ислам діні жанұяның ең негізгі екі тірегі – ата-анаға ерекше
мән берген. Мықты отбасы негізінде баянды қоғам қалыптасатынын айта отырып,
осы күрделі мәселеге қатысты бұлжымас қағидаларды орнықтырған.

Қазақ отбасында атам заманнан отағасының орны ерекше болған. Өкінішке орай,
осы бір тамаша үрдіс бүгінгі таңда өз құнын жоғалтып алды. Оның өзіндік
себептері де жоқ емес. Олай дейтініміз, ерлер ежелден отбасының асыраушысы
саналған. Сананы тұрмыс билеген қазіргі қоғамда дәл осы мәселеде ер-
азаматтардың сағы сынып тұр. Бүгінгі таңда арамызда тірі жетімдер мен
жалғыз ілікті аналар көп. Атам қазақ қай кезде жетімін жат қолына жіберіп
еді. Тіпті, жесірлерін де қара бала қамы үшін қаңғытпаған. Ал, қазір ше,
бәрі керісінше. Бес баланың екеуі, не үшеуі әкесіз. Алланың жазуымен
жетімдік күйін кешсе де мейлі ғой. Жауапсыздық құрбанына айналған тірі
жетімдер. Әкелерін не бар, не жоқ деуге дәттері жетпей қыбыжықтаған қара
көздерге қарап жүрегің езіледі.
Көңілдері жараспаған жандардың ерте ме, кеш пе, әйтеуір ажырасатыны анық.
Солай бола тұра балаларына өз іс-әрекеттерінің зардабын тарттырмайтын
жауапты әкелер, әрі оған түсіністікпен қарап, әрқашан баласының әкесінен
алшақтамауын ойлап отыратын зерделі аналар жетерлік. Бірақ бізді ажырасу
барысында балаларын қару ретінде пайдаланатын ата-аналар әрекеті
қынжылтады. Баланы кәмелеттік жасқа жеткенше бағып-қағу – әке-шешеге бірдей
міндет. Өкінішке қарай, бұл міндетті қазіргі заманның “әкелері” толық
сезінбеуде. Жоғарыда айтқан бабадан балаға жалғасар ер-азаматқа деген оң
көзқарастың төмендеу себебін осыдан іздеуіміз керек. Асқар таудай әкелер
мен ақжүректі аналардың бұл әрекеттері ертеңгі болашаққа да кері ықпалын
тигізері сөзсіз. Әйтпесе, Алла берген баланың тағдырын көкпарға салмай,
соның келешегі үшін ортақ мәмілеге келу соншалықты қиын іс емес. Тек оған
ақыл-парасат жетсе болғаны.

Ислам жалпы жақсылық жасауға, тақуалыққа үндеп, ертең нағыз әке болатын
адамнан үйленуден бұрын әкелік өлшемін шынайы өлшеуін талап етті. Бұл үшін
ізгі жар таңдауға үндеді. Әбу һурайрадан (р.ғ.) риуаят етіледі:
Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) айтты: Әйелдің төрт нәрсесі үшін үйленуге болады:
Сұлулығы үшін, малы үшін, тегі үшін және діні үшін. Діндары әйелді
таңдасаң табысты боласың. (Бухари, Муслим, Әбу Дауд, Нәсәй).

Шын мәнінде де, ғылыми зерттеулер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.