Ісіктерге қысқаша шолу, ісіктердің пайда болуы



І. КІРІСПЕ
Ісіктерге қысқаша шолу, ісіктердің пайда болуы.

ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Эндокриндік бездердің ісіктері: аналық без және аталық бездер.
Қатерлі және қатерсіз ісіктердің организм үшін маңызы.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Ісік, жаңадан қалыптасу, бластома (грекше: blasto-бүршік, өскін)- клеткалардың тоқтаусыз көбеюімен сипатталатын патологиялық процесс. Ісік келеткаларының көбеюінің мәні – басқа патологиялық процестерде орын алатын клеткалардың өсіп, көбеюінен мүлде ерекше. Клеткалардың өнімдік қабынуда, регенерацияда, гиперплазияда, жара жазылғанда, инкапсуляцияда және басқа процестерде көбейетіндігі белгілі.
Ісік пен организмнің өзара әсері барлық физиологиялық жүйелер жүйке, эндокриндік, иммундық, қанайналым т.б. қатысуымен болады. Организмнің ісікке және оның айналасындағы тіндерге қанмен қамтамасыз етудің өзгеруі және иннервация арқылы оған БАЗдың (гормондардың, медиаторлардың, цитокиндердің және б.) иммунологиялық бақылау жүйесінің (Ig, лимфоциттер, мононуклеарлық фагоциттер, организмнің арнайы емес қорғаныс жүйесінің гуморальды факторлары) және т.б. әсері арқылы болуы мүмкін.
Бұл процестердің барлығында да клеткалар организмнің түрлі жүйелерінің реттегіш әсеріне бағына отырып көбейеді. Аталған процестердегі көбею клеткалардың пісіп, жіктеле жетілуімен аяқталып, компенсаторлы-бейімделу процесін сипаттайды. Ал ісік клеткаларының көбеюі организмнің реттегіш әсеріне бағынбайды. Сондықтан автаномды, ретсіз өсу-ісіктердің қасиеттерінің бірі болып табылады.
Ісіктердің сыртқы пішіні әртүрлі. Оның бітімі түйін сияқты, саңырауқұлаққа немесе гүл капустаға ұқсас болуы мүмкін; ал беткейі тегіс, кедір-бұдырлау, ірі бұдырлы немесе бүртікті болып келеді. Органды түгел жайлаған кейбір ісіктер айқын шектелмейді. Органның беткейінде немесе кілегейлі қабатында орналасқан ісіктердің біразы онымен сабақ арқылы жалғасады.
Ісіктердің көлемі оның өсу жылдамдығына, шығу тегі мен даму орнына қарай әралуан; консистенциясы (қатты-жұмсақтығы) паренхимасы мен стромасының арақатынасына байлаанысты: паренхима басымырақ болса, жұмсақ, стромасы көбірек болса, қатты болады. Шеміршек пен сүйектен өскен ісіктердің консистенциясы үнемі қатты.
1. Патологиялық анатомия А.И Струков,. В.В. Серов Қарағанды-1993жыл.
2. Бохман Я. В. Руководство по онкогинекологии. – СПб: ООО «Издательство Фолиант», 2002. – С. 195 – 308.
3. Полякова В. А. Онкогинекология. Руководство для врачей. – М.: Медицинская книга, 2001.
4. Краевская И. С. Рак яичников. – М.: Медицина, 1980.
5. Серебров А. И. Оперативная онкогинекология. – Л.: Медицина, 1965.
6. Винокуров В.Л. Рак яичников: закономерности метастазирования и выбор адекватного лечения больных. – СПб: ООО «Издательство ФОЛИАНТ», 2004. – 336 с.
7. Сидорова И.С., Леваков С.А. Доброкачественные и пограничные опухоли яичников. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2006. – 72 с.
8. Шакирова А.Ф., Байназарова А.А. Онкогинекология бойынша дәрістер циклы (оқулық құрал). – Қарағанды, 2007. – 66 б.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

І. КІРІСПЕ
Ісіктерге қысқаша шолу, ісіктердің пайда болуы.

ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Эндокриндік бездердің ісіктері: аналық без және аталық бездер.
Қатерлі және қатерсіз ісіктердің организм үшін маңызы.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

Қысқаша шолу
Ісік, жаңадан қалыптасу, бластома (грекше: blasto-бүршік, өскін)-
клеткалардың тоқтаусыз көбеюімен сипатталатын патологиялық процесс. Ісік
келеткаларының көбеюінің мәні – басқа патологиялық процестерде орын алатын
клеткалардың өсіп, көбеюінен мүлде ерекше. Клеткалардың өнімдік қабынуда,
регенерацияда, гиперплазияда, жара жазылғанда, инкапсуляцияда және басқа
процестерде көбейетіндігі белгілі.
Ісік пен организмнің өзара әсері барлық физиологиялық жүйелер жүйке,
эндокриндік, иммундық, қанайналым т.б. қатысуымен болады. Организмнің
ісікке және оның айналасындағы тіндерге қанмен қамтамасыз етудің өзгеруі
және иннервация арқылы оған БАЗдың (гормондардың, медиаторлардың,
цитокиндердің және б.) иммунологиялық бақылау жүйесінің (Ig, лимфоциттер,
мононуклеарлық фагоциттер, организмнің арнайы емес қорғаныс жүйесінің
гуморальды факторлары) және т.б. әсері арқылы болуы мүмкін.
Бұл процестердің барлығында да клеткалар организмнің түрлі жүйелерінің
реттегіш әсеріне бағына отырып көбейеді. Аталған процестердегі көбею
клеткалардың пісіп, жіктеле жетілуімен аяқталып, компенсаторлы-бейімделу
процесін сипаттайды. Ал ісік клеткаларының көбеюі организмнің реттегіш
әсеріне бағынбайды. Сондықтан автаномды, ретсіз өсу-ісіктердің
қасиеттерінің бірі болып табылады.
Ісіктердің сыртқы пішіні әртүрлі. Оның бітімі түйін сияқты,
саңырауқұлаққа немесе гүл капустаға ұқсас болуы мүмкін; ал беткейі тегіс,
кедір-бұдырлау, ірі бұдырлы немесе бүртікті болып келеді. Органды түгел
жайлаған кейбір ісіктер айқын шектелмейді. Органның беткейінде немесе
кілегейлі қабатында орналасқан ісіктердің біразы онымен сабақ арқылы
жалғасады.
Ісіктердің көлемі оның өсу жылдамдығына, шығу тегі мен даму орнына
қарай әралуан; консистенциясы (қатты-жұмсақтығы) паренхимасы мен
стромасының арақатынасына байлаанысты: паренхима басымырақ болса, жұмсақ,
стромасы көбірек болса, қатты болады. Шеміршек пен сүйектен өскен
ісіктердің консистенциясы үнемі қатты.
Ісік жасушаларының латентті жасырын жағдайы. Олар бөлінеді,
стромасы жоқ, салыстырмалы көп емес бластомды жасушалардың клопын
түзеді. Олардың трофикасы жасушааралық сұйықтықтағы заттардың диффузиясы
есебінен қамтамасыз етіледі. Әдетте бұл кезде бластомды жасушалардың
айналасындағы қалыпты тінге инвазиялау белгілері байқалмайды. Ісік
өсуінің бұл түрін инвазиялық емес немесе өз орнындағы рак - cancer in
sitn деп белгілейді.

Эндокриндік бездердің ісіктері. Аналық бездер.
Аналық бездер- органоспецификалық ісіктері алуан түрлі және олар
халықаралық классификацияда (1973) шыққан тегіне қарай мынадый: эпителийлік
ісіктер, жыныстық жолақ стромасының ісіктері және герминогендік ісіктер
деп, үш негізгі түрге бөлінеді. Аналық бездердің ісіктері ағымы жағынан
қатерсіз де, қатерлі де бола алады.
Ұйымалы цистаденома –көбіне екі бездің бірінде ғана дамитын,
эпителийлік қатерсіз ісік. Ол үстіңгі жақ беті тегіс, диаметрі 20 см –ге
дейін жететін киста болып табылады. Оның кесіндісі ақшыл түсті, сұйықтыққа
толған бір немесе бірнеше кисталардан құралған. Кистаның ішкі беті жатыр
түтігі мен мойнының эпителиіне ұқсайтын, сырт пішіні әр түрлі эпителиймен
астарланады; ол эпителийдің тегі герменативтік болуыда ықтимал. Кейде
эпителий бүртіктер түзеді, ісіктің бұл түрі папиллярлық цистаденома деп
аталады.
Муцинді цистаденома –әдетте, бездің біреуінде ғана дамитын, бір немесе
көпқуысты эпителийлік қатерсіз ісік. Оның көлемі орасан зор болып, массасы
30 кг дейін жетуі мүмкін. Кисталардың іші ішек эпителиіне ұқсайтын әрі
жалқаяқ бөліп шығаратын призмалы биік эпителиймен астарланған. Кейде
эпителийден қуыстың ішін жайлаған бүртікті өсінділер түзіледі. Кейбір
жағдайда кистаның іргесі жыртылып, сұйықтық іш қуысына құйылады да,
ішпердесінің псевдомиксомасы дамиды. Сөйтіп, кистаның клеткалары
ішпердесіне шашырап, олар бөліп шығарған жалқаяқ тәрізді қоймалжың зат
пайда болады.
Ұйымалы цистадекарцинома- аналық без рактарының ішінде жиі кездесетін
қатерлі ісік. Гистологиялық құрылымынан анаплазияланған эпителиймен
астарланған, бүртікті өсінділердің басым көптігі байқалады. Біразында
көптеген солидтық немесе аденомалы ошақтар қалыптасады. Бірсыпыра жағдайда
ісік клеткалары кистаның қабырғасына ене өсіп, оның сыртқы беті арқылы
ішпердесіне жайлайды.
Псевдомуцинді цисткарцинома –аналық бездердің қатерлі муцинді ісігі. Ол
жалқаяқтүзгіштігі әлсіреген атипиялық клеткалардың көпқабатты қатпарларынан
құрылады. Клеткалар безді, солидтық, криброздық қалыптастырады; ісік
тканіне некроз ошақтары тән.
Текома – аналық бездердің жыныс жолағының стромасынан, көбіне бір безде
өнетін, диаметрі 20-30 см –ге жететін, түсі сары, консистенциясы қатты
қатерсіз ісік. Ол 50 жастан кейін жиірек байқалады. Ісіктің гормон
түзбейтін түрі болуы мүмкін.
Қатерлі текома – сирек ісік; ол клеткалық атипизм тән, жұмыр, ұршық
түрлес және полиморфты, саркомаға ұқсайтын клеткалардан түзіледі. Бұл
ісіктің гормонтүзгіш қасиеті тұрақсыз.
Грнаулезаклеткалық ісік –аналық бездің жыныстық жолағынан дамитын ісік.
Ол көбіне аналық бездің біреуінде дамитын, беткейі кедір-бұдыр, бозғылт-
сары түсті кесіндісінде қан құйылған ошақтар болатын түйін. Оның даму көзі
гранулеза болып табылады. Ісік негізінен солидтық ұялар, трабекулалық және
аденомалы- құрылымдар түзетін, ядросы базофильді, цитоплазмасы жіңішке
кемер тірізді, ұсақ, жұмыр клеткалардан құрылған.
Қатерлі гранулезаклеткалық ісік –эстрогендер бөліп шығаратын қасиетін
сақтап қалғанымен, мономорфизмін жойып, полиморфизмді ісікке айналады.
Гранулезаклеткалы яғни аралас құрылымды қатерлі ісіктер де ұшырасып тұрады.

Дисгерминома –аналық бездердің герминогендік қатерлі ісігі. Бұл ісік
сирек кездеседі, әрі бозғылт кесінділерінде қан құйылған ошақтар болатын,
қаттылау ірі түйін түрінде, көбіне бездің біреуінде дамиды. Ол қыз
балаларда да, әйелдерде де, кейде инфантилизммен сырқаттарда да байқалады.

Гистологиялық құрылымы аталық бездің семиномасына ұқсайтындықтан,
дисгерминома аталық бастамасының клеткаларынан дамиды, деген жорамал
айтылып жүр. Ісік ядросы ортасында орналасқан ірі клеткалардан түзіледі;
олар лимфоциттері көп дәнекер ткань жолақтарымен шектелген альвеолалар
шоғырын қалыптастырады. Дисгерминома лимфа түйіндеріне ерте метастаз
береді.
Аталық бездер.
Аталық бездің- ісіктері сиректеу кездескенімен, өнетін бастамасына
сәйкес көптүрлігімен ерекшелінеді. Аталық бездің ісіктері: жетілмеген жыныс
клеткаларынан дамитын герминогендік ісіктерге; гонода стромасының
клеткаларынан өнетін ісіктерге; герминогендік элементтер мен гонадалық
строманың екеуінен де дамитын ісіктерге және аталық без қабықшалары мен
оның қосалқысының тканінен туындайтын ісіктерге жіктеледі.
Семинома- аталық безде ең жиі дамитын герминогендік қатерлі ісік. Бұл
ісік жасы 40-50-лер шамасындағыларда, біразы крипторхизммен сырқаттарда
байқалады. Ол ақшыл түсті, консистенциясы серіппелі, бір немесе бірнеше
түйіндерден құрылады. Семинома жыныс клеткаларынан дамиды және тізбектер
мен табақшалар түзетін ақшыл түсті ірілеу, жұмыр клеткалардан құрылады.
Олардың цитоплазмасында гликоген болады да ядросында хроматин біркелкі
бөлінбейді; атипиялық митоз көп.
Ісіктің стромасы нәзік дәнекер ткань талшықтарынан түзіледі, онда
кейде эозонофильдер араласқан лимфоциттер мен плазмалы клеткаларының шоғыры
байқалады. Алғашқы метастаздар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қатерлі ісік эпидемиялогиясы
Ісіктердің жіктелуі
Жануарларда ісіктердің патологиялық морфологиялық өзгерістері
«Патологиялық физиология» «Өспелер»
Қазақстанда қатерлі ісіктер
Домбығу этиологиясы турлері даму механизімі. Стресстің анықтамасы, кезеңдері, жіктелуі даму механизмі
Ісік торшасының қасиеттері,ісік құрылысы, ісіктің өсуі
Стресс.Этиологиясы,жіктелуі,кезеңдері, даму механизмі және патогенезі
Домбығу және сіреспе аурулары
Тұқым қуалаушылық факторы
Пәндер