Компьютерлік архитектура пәнінінен электрондық қулық
Кіріспе
1.тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында оқытылуы және электрондық басылымдар.
1.1. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында оқытылуы.
1.2. Компьютерлік архитектура пәнінің жалпы мазмұны
1.3. Электронды оқулықтар және қолданылуы
2.тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің электрондық оқулығын жасау.
2.1. Компьютерлік архитектурасының негізгі элементері..
2.2. Ақпаратты жинақтаушы құрылғылар
2.3. ЭОБ.ның функцияларына қойылатын талаптар
Қортынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымша
1.тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында оқытылуы және электрондық басылымдар.
1.1. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында оқытылуы.
1.2. Компьютерлік архитектура пәнінің жалпы мазмұны
1.3. Электронды оқулықтар және қолданылуы
2.тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің электрондық оқулығын жасау.
2.1. Компьютерлік архитектурасының негізгі элементері..
2.2. Ақпаратты жинақтаушы құрылғылар
2.3. ЭОБ.ның функцияларына қойылатын талаптар
Қортынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымша
Бұл тарауда жоғары оқу орнында және компьютер архитектурасының оқытудың даму бағыттары қарастырады. Қазіргі уақытта білім берудің даму бағыттары.
Қазіргі күндегі нақтылы білім беру жүйелерін қарастыру өркениет дамуындағы көкейкесті сұрағы. Бұл бағыт жоғарғы білім берудің жаңа мақсаттарының қойылымына негізделген.
Қазіргі кездегі білім беру қарама-қайшылықтарына арналған әдебиеттердің талдау жоғарғы мектептердегі білім берудің келесідей даму принциптерін бөліп көрсеті.
Қазіргі заман талабына сай болу принципі. Жоғарғы білім берудің қазіргі заман талабына сай болуын ең алдымен қоғамдағы жоғарғы білім берудің орны мен маңызы, сабақ беру ғылыми зерттеу функцияларын, мемлекеттік және қоғамдық қаржыландыру көздерімен байланысын, білім беру түрлерімен және басқа денгейлерімен қарым-қатынасын қарастырамыз.
Білім беру деңгейіне жетуге ұмтылу:
• технология даму деңгейі;
• ақпараттық қоғамның даму деңгейі;
• ғылымның даму деңгейі;
• ғылым сұраныс (жетік білімді ғылыми кадырларды топтастыру);
• өнеркәсіб сұранысы;
Білім берудегі адамгершілік принципі.
Білім берудегі адамгершілік ұғымының үрдісін түсіндіру субъектінің таным және қарым-қатынасын, жеке басының шығармашылық еңбегін дамытуға бағытталған. Білім берудегі адамгершілікті жүзеге асыру нәтижесі, жеке адамның дамуына бейімделуі болып табылады.
Адамгершілік процесстерді жүзеге асыру барлық білім беру жүйесін сапалы өзгертуді талап етіп, ең алдымен ұйымдастыру құрылымдарының мазмұнының мақсаты.
Принцип гуманитаризация образавания.
Қоғамдық білім беру принципі. Ғылыми білімнің терендегі шоғырлану жағдайына қарамастан жоғарғы білім беруді қатал қоғамдық, жаратылыс тану ғылымы, техникалық түрге бөледі.
Жоғары мектепте мәдениеті адамға кең білім беруге дайындау, техникалық бағытта және жаратылыс тану ғылымының білім беру мазмұнын қоғамдандыру көмегімен жетеді.
Қазіргі күндегі нақтылы білім беру жүйелерін қарастыру өркениет дамуындағы көкейкесті сұрағы. Бұл бағыт жоғарғы білім берудің жаңа мақсаттарының қойылымына негізделген.
Қазіргі кездегі білім беру қарама-қайшылықтарына арналған әдебиеттердің талдау жоғарғы мектептердегі білім берудің келесідей даму принциптерін бөліп көрсеті.
Қазіргі заман талабына сай болу принципі. Жоғарғы білім берудің қазіргі заман талабына сай болуын ең алдымен қоғамдағы жоғарғы білім берудің орны мен маңызы, сабақ беру ғылыми зерттеу функцияларын, мемлекеттік және қоғамдық қаржыландыру көздерімен байланысын, білім беру түрлерімен және басқа денгейлерімен қарым-қатынасын қарастырамыз.
Білім беру деңгейіне жетуге ұмтылу:
• технология даму деңгейі;
• ақпараттық қоғамның даму деңгейі;
• ғылымның даму деңгейі;
• ғылым сұраныс (жетік білімді ғылыми кадырларды топтастыру);
• өнеркәсіб сұранысы;
Білім берудегі адамгершілік принципі.
Білім берудегі адамгершілік ұғымының үрдісін түсіндіру субъектінің таным және қарым-қатынасын, жеке басының шығармашылық еңбегін дамытуға бағытталған. Білім берудегі адамгершілікті жүзеге асыру нәтижесі, жеке адамның дамуына бейімделуі болып табылады.
Адамгершілік процесстерді жүзеге асыру барлық білім беру жүйесін сапалы өзгертуді талап етіп, ең алдымен ұйымдастыру құрылымдарының мазмұнының мақсаты.
Принцип гуманитаризация образавания.
Қоғамдық білім беру принципі. Ғылыми білімнің терендегі шоғырлану жағдайына қарамастан жоғарғы білім беруді қатал қоғамдық, жаратылыс тану ғылымы, техникалық түрге бөледі.
Жоғары мектепте мәдениеті адамға кең білім беруге дайындау, техникалық бағытта және жаратылыс тану ғылымының білім беру мазмұнын қоғамдандыру көмегімен жетеді.
1. Информатика/ Под. ред. Н.В. Макаровой. М.: Финансы и статистика, 1997.
2. Информатика. Базовый курс / Под.ред. С.В.Симоновича. М.: СПб.:2004,-640с.
3. Гук М. Аппаратные средства IBM PC. Энциклопедия - СПб: «Издательство Питер»,1999г.
4. Фигурнов В.Э. IBM PC ддя пользователя. Краткий курс. - М.:Финансы и статистика, 1997.
5. Мюллер Скот Модернизация и ремонт ПК. Перевод с англ.: Уч. Пособие- М.: «Вильямс», 2001, 1184с.
6. Гукин Д. IBM-совместимый персональный компьютер: Устройство и модернизация: Пер. с англ.- М.: Мир,1993г.
7. Фролов А.В., Фролов Г.В. Компьютер IBM PC/AT, MS-DOS и Windows. Вопросы и ответы. – М.: «Диалог-МИФИ», 1994г.
8. Ровдо А.А. Микропроцессоры от 8086 до Pentium III Xeon и ADM- K-3./ ДМК, 2000, 592с.
9. Гук М. Юров В., Процессоры Pentium III, Athlon и др.- СПб.: Издательство «Питер», 2000.-480с.
10. Александр Левин. Работы на компьютере. Издательство «Питер». Издание 8-ое. Москва 2005.
11. Александр Левин. Самоучитель Компьютерной графики и звука. Издательство «Питер». Москва 2005.
12. Александр Левин. Самоучитель Полезных программ. Издательство «Питер». Издание 3-ое. Москва 2005.
13. Александр Левин. Краткий самоучитель работы на компьютере. Издательство «Питер». Издание 2-ое. Москва 2005.
14. Гукин Д. IBM-совместимый персональный компьютер: Устройство и
модернизация: Пер. с англ.- М.: Мир,1993г.
15. Фролов А.В., Фролов Г.В. Компьютер IBM PC/AT, MS-DOS и
Windows. Вопросы и ответы. -М.: «Диалог-МИФИ», 3994г.
16. Ровдо А.А. Микропроцессоры от 8086 до Pentium III Xeon и ADM- K-
3./ДМК, 2000, 592с.
2. Информатика. Базовый курс / Под.ред. С.В.Симоновича. М.: СПб.:2004,-640с.
3. Гук М. Аппаратные средства IBM PC. Энциклопедия - СПб: «Издательство Питер»,1999г.
4. Фигурнов В.Э. IBM PC ддя пользователя. Краткий курс. - М.:Финансы и статистика, 1997.
5. Мюллер Скот Модернизация и ремонт ПК. Перевод с англ.: Уч. Пособие- М.: «Вильямс», 2001, 1184с.
6. Гукин Д. IBM-совместимый персональный компьютер: Устройство и модернизация: Пер. с англ.- М.: Мир,1993г.
7. Фролов А.В., Фролов Г.В. Компьютер IBM PC/AT, MS-DOS и Windows. Вопросы и ответы. – М.: «Диалог-МИФИ», 1994г.
8. Ровдо А.А. Микропроцессоры от 8086 до Pentium III Xeon и ADM- K-3./ ДМК, 2000, 592с.
9. Гук М. Юров В., Процессоры Pentium III, Athlon и др.- СПб.: Издательство «Питер», 2000.-480с.
10. Александр Левин. Работы на компьютере. Издательство «Питер». Издание 8-ое. Москва 2005.
11. Александр Левин. Самоучитель Компьютерной графики и звука. Издательство «Питер». Москва 2005.
12. Александр Левин. Самоучитель Полезных программ. Издательство «Питер». Издание 3-ое. Москва 2005.
13. Александр Левин. Краткий самоучитель работы на компьютере. Издательство «Питер». Издание 2-ое. Москва 2005.
14. Гукин Д. IBM-совместимый персональный компьютер: Устройство и
модернизация: Пер. с англ.- М.: Мир,1993г.
15. Фролов А.В., Фролов Г.В. Компьютер IBM PC/AT, MS-DOS и
Windows. Вопросы и ответы. -М.: «Диалог-МИФИ», 3994г.
16. Ровдо А.А. Микропроцессоры от 8086 до Pentium III Xeon и ADM- K-
3./ДМК, 2000, 592с.
Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:
Кіріспе
1-тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы және электрондық басылымдар.
1.1. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы.
1.2. Компьютерлік архитектура пәнінің жалпы мазмұны
1.3. Электронды оқулықтар және қолданылуы
2-тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің электрондық оқулығын жасау.
2.1. Компьютерлік архитектурасының негізгі элементері..
2.2. Ақпаратты жинақтаушы құрылғылар
2.3. ЭОБ-ның функцияларына қойылатын талаптар
Қортынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымша
1-тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы және электрондық басылымдар.
1.1. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы.
Бұл тарауда жоғары оқу орнында және компьютер архитектурасының
оқытудың даму бағыттары қарастырады. Қазіргі уақытта білім берудің даму
бағыттары.
Қазіргі күндегі нақтылы білім беру жүйелерін қарастыру өркениет
дамуындағы көкейкесті сұрағы. Бұл бағыт жоғарғы білім берудің жаңа
мақсаттарының қойылымына негізделген.
Қазіргі кездегі білім беру қарама-қайшылықтарына арналған
әдебиеттердің талдау жоғарғы мектептердегі білім берудің келесідей даму
принциптерін бөліп көрсеті.
Қазіргі заман талабына сай болу принципі. Жоғарғы білім берудің
қазіргі заман талабына сай болуын ең алдымен қоғамдағы жоғарғы білім
берудің орны мен маңызы, сабақ беру ғылыми зерттеу функцияларын,
мемлекеттік және қоғамдық қаржыландыру көздерімен байланысын, білім беру
түрлерімен және басқа денгейлерімен қарым-қатынасын қарастырамыз.
Білім беру деңгейіне жетуге ұмтылу:
• технология даму деңгейі;
• ақпараттық қоғамның даму деңгейі;
• ғылымның даму деңгейі;
• ғылым сұраныс (жетік білімді ғылыми кадырларды топтастыру);
• өнеркәсіб сұранысы;
Білім берудегі адамгершілік принципі.
Білім берудегі адамгершілік ұғымының үрдісін түсіндіру субъектінің
таным және қарым-қатынасын, жеке басының шығармашылық еңбегін дамытуға
бағытталған. Білім берудегі адамгершілікті жүзеге асыру нәтижесі, жеке
адамның дамуына бейімделуі болып табылады.
Адамгершілік процесстерді жүзеге асыру барлық білім беру жүйесін сапалы
өзгертуді талап етіп, ең алдымен ұйымдастыру құрылымдарының мазмұнының
мақсаты.
Принцип гуманитаризация образавания.
Қоғамдық білім беру принципі. Ғылыми білімнің терендегі шоғырлану жағдайына
қарамастан жоғарғы білім беруді қатал қоғамдық, жаратылыс тану ғылымы,
техникалық түрге бөледі.
Жоғары мектепте мәдениеті адамға кең білім беруге дайындау, техникалық
бағытта және жаратылыс тану ғылымының білім беру мазмұнын қоғамдандыру
көмегімен жетеді.
Гуманитарландыру білім беру мазмұнын үлкен қатынасы бар.
XXI ғасырдьщ басы адамзатгың индустриялық эрадан информациялық эраға
өтуімен ерекшележді. Осыған байланысты инфоріцацияны ала білу, оны өндеу
жәж күнделікті істе пайдалану өркшиетті дамудың қажетгі шарты болып
табылады. Бұдан 15 жылдай бүрын Жоғарғы оқу орындарында Информатика жәнг
есептеу техникасының негіздері пәні енгізілген болатын. Аталған пөн
оқушыларды информациялық қоғамдағы өмір талаптарына сай дайындауда үлкен
роль атқарып келді және атқара береді. Алайда, жаңа информациялық
технологиялардың өте шапшаң даму қарқыны біздің бұл пәнге дегш
көзқарасымызды түбегейлі өзгертті.
Соңғы бір екі жыл ішінде пайда болған жаңа программалық өнімдер жалпы
көпшілікке кәсіби информациялық технологияларды пайдалана білудің аса
қажеттігін көрсетті. Біздің қоғамымызда болып жатқан өзгерістер орта білім
беру саласының дамуына да өзгерістер шгізуте себепші болды.
Президентіміздің білім саласын ақпараттандыруға байланысты Мемлекетгік
бағдарламасына сәйкес Қазақстан Республикасының үкіметі мектептерді
техникамен қайта жабдықтауға, жаңа информациялық технологияларды енгізуге
көп көңіл бөлуде.
Шындығында, бұл - жаңа информациялық технологиялар бойынша жазылған
оқулық. Негізгі мақсат – оқушыларға студенттерге компьютерлік
технологиялардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін игеруде көмек көрсету
және нақты жүмыс істеуді үйрету. Сондықтан осы оқулықтың өнделіп. шыққан
үшінші басылымының аты да Жаңа ақпараттық технологиялар: компьютер
архитектурасы деп аталған.
Оқулық Республикамыздың жоғарғы оқу орындарының мемлекеттік стандартына
сәйкес қүрастьфылған. Ол шартты түрде мынадай үщ бөлікке бөлінген:
1. жалпы алғанда оқулық қазіргі заманғы қолданбалы информатиканың
бір жүйеге келтірілген курсы болып табылады. Компьютерде жұмыс
істеп отырған әрбір адам үшін мәтіндік және графикалық
интерфейстің принциптері толық баяндалған, технологияны баяндау
барысында көптеген есептер мен тапсырмаларда информатиканың
негізгі идеялары мен қолданылып жүрген жүмыс істеу принциптері
қарастырылады.
2. Окулықта бұған дейін жарық көрген кітаптарда қамтылған
тақырыптар (мысалы, информация туралы жалпы мағлұматтар,
есептеу техникасьшының тарихы т. с. с.) қысқаша баяндалған.
3. Адамзат баласы дамудың барлық тарихи кезеңдерінде есептеу
жұмыстарын жүргізіп отыруға әрқашанда мүқтаж болды. Алғашқы
кезеңдерде оған, аяқ-кол саусақтары секілді қарапайым құралдар
жеткілікті болды. Ғылым мен техника дамуына байланысты есептеу
жүмыстарының қажеттілігі артып, оны жеңілдету үшін арнайы
құралдар - абак, есепшот, арифмометр, арнаулы математикалык
кестелер шығарыла бастады. Бірақ үстіміздегі ғасырдың 40
жылдарында, ядролық физиканьщ даму ерекшеліктеріне байланысты,
қолмеи есептеу істері көптеген материалдық ресурстарды жәнг
адамның тікелей араласуын талап ете бастады. Мысалы, "Манхеттен
жобасын" (АҚШ-тағы атом бомбасын жасау) іске асыру кезінде
есептеу жүмыстарына 600 адам қатысты, олардың бірсыпырасы
тікелей есептеумен айналысып, қалғандары сол жұмыстың дұрыстығын
тексеріп отырды.
XX ғасырдың ортасында информацияны өңдеуді автоматтандыру ісінің
қажеттілігі (көбінесе әскери талаптарға сай) электрондық техника мен
технологияның қарқынды дамуына себепші болды.
Электроника табыстары нәтижесінде жасалынған техникалық аспаптар
электрондық есептеуіш машиналар (ЭЕМ) деп атала бастады. 1946 жылы алғаш
пайда болған ЭЕМ-дер электрондық шамдар негізінде жүмыс істейтін, үлкен
залдарда орналасқан, көлемді электрондық жабдықтар болатын. Бірак 1948
жылдың өзінде-ақ электрондық шамдар шағын электрондық аспаптармен -
транзисторлармен алмастырылып, компьютерлердің бұрынғы жүмыс өнімділігі
сақталынғанмен, көлемі жүз есеге дейін төмендеді.
70 жылдар соңында интегралдық схемалардан немесе чиптерден жасалған
мини-ЭЕМ-дер шыға бастады (транзисторлар мен олардың арасындағы қажетті
байланыстар бір пластинада орналасқан). Осындай микропроцессорлардың
(біріктірілген интегралдық схемадан - БИС элементтерінен тұратын) шығуы
дербес компьютерлер заманыныңбасталғанының алғашқы белгісі болды. Алғашқы
есептеу жұмыстарын автоматтандыруға арналған ЭЕМ-дер күннзн күнге артып
келе жатқан информация ағынымен жұмыс істеуде өте u1099 ыңғайлы құрал
болып шықты.
Бастапқы кезеңдерде ЭЕМ-дерде тек арнайы үйретілген адамдар ғана жұмыс
істеді, бірақ онша дайындығы жоқ адамдардың компьютерді пайдалану
мұқтаждығы маман еместерге арналған машина жасау қажеттілігін тудырды.
70 жылдар басында "тұрмыстық" (үйдегі) компьютерлер деп аталған
микрокомпьютерлер шықты. Олардың мүмкіндіктері шектеулі болатын, тек ойнау
үшін және шағын мәтіндер теру үшін ғана пайдаланылды. 70 жылдар ортасында
тұрмыстық компьютерлердің етек алғаны сондай, оларды сусын
шығаратын фирмалар да (Coca Cola) жасай бастады. Дегенмен,
микрокомпьютерлер дамуындағы ең ел^лі оқиға болып 1981 жылы IBM фирмасы
жасаған, кейіннен "дербес компьютер" деп аталған шағын компьютердің шығуы
болды. Сол уақыттан бастап осы атау шағын компьютерлер тобының жалпы аты
есебінде түрақталынып қалды.
1.2. Компьютерлік архитектура пәнінің жалпы мазмұны
Компьютер сөзі ағылшын тілінен аударғанда есептеуіш, яғни есептеуге
арналған құрылғы дегенді білдіреді. Компьютерлер есептеу операцияларының
күрделі қатарларын адамның қатысуынсыз, алдын ала көрсетілген нұсқаулық –
бағдарлама бойынша жүргізуге мүмкіндік береді.
Есептеуіш техниканың қазіргі тарихының негізі 1943 жылы Марк-І
машинасының дүниеге келуінен бастап қаланды. Компьютерлердің алдыңғы
буындары шамдық есептеуіш машиналар болатын, олардың орнын транзисторлы
электронды есептеуіш машиналар (ЭЕМ), содан кейін – интегралды сызбалар
пайдаланылатын ЭЕМ және ең ақырында, қазіргі таңда аса үлкен интеграциялық
деңгейлі сызбалар пайдаланылатын ЭЕМ басты.
Қазіргі кезде компьютерлер көмегімен сандық есептеулер жүргізіліп қана
қоймайды, баспаға кітаптар әзірленеді, музыка, суреттер, кинофильмдер
жасалады, заводтар мен ғарыштық кемелерді басқару жүзеге асырылады және
т.б.
Қазіргі заманғы компьютер – бұл ақпаратты іздеуге, жинауға, сақтауға,
өңдеуге және сандық пішімде пайдалануға арналған құрылғы.
Бүгінде компьютерлердің бесінші буыны ЭЕМ-нің суперкомпьютерлер,
мейнфреймдер, серверлер және дербес компьютерлер сияқты негізгі түрлерін
ұсынады.
Алғашқы дербес компьютер, яғни жеке пайдалануға арналған компьютерді 1981
жылы IBM фирмасы ұсынды. IBM құрастырушыларының сәтті технологиялық
шешімдері мен Microsoft фирмасының бағдарламалық жабдықтары арқасында
компьютер жаппай пайдалануға лайықталып, IBM PC стандарты пайда болды
Қарапайым компьютерлер процессорлар,жады және енгізу-шығару
құрылғыларынан құралады. Процессор мәліметтерді өңдеуге арналады. Енгізу
құрылғылары ақпараттарды тасушылардан мәліметтерді оқу және оларды жадыға
немесе процессорларға тасымалдау үшін арналған. Шығару құрылғылары өңделген
мәліметтерді қайтарумен тығыз байланысты болып келеді.Ал жады мәліметтер
мен командалардың сақталуын қамтамасыз етеді.
Қазіргі уақытта компьютерлік жүйелердің әр түрлі
архитектурасы болады.Бірақ олардың бәрінің де өз құрылымында қарастырылған
элементтері болу керек және міндетті түрде компьютерлік жүйелердің
функцияларының негізгі қағмдаттарын қолданады.Ол қағидаттарға келесілерді
жатқызуға болады: иодульдік принцип,магистралбдік,микропрограмм алық.
Модульдік-модульдер негізінде компьютерлерді құрастыру
әдісі.Модуль-стандартты түрде жасалған конструктивті және функционалды
түрде аяқталған электронды блок.
Магистральдік дегеніміз бұл әр түрлі компьютерлік модульдердің
біріктірілуі.Бұл жерде кіріс және шығыс модуль құрылғылары бір сыммен
қосылады, осылардың жиынтығы шина деп аталады.Компьютерлер магистралі
бірнеше шина топтарынан құралады және олар функционалдық белгі бойынша
ажыратылады-шина адресі,мәліметтер шинасы,басқару шинасы.
Микропрограммалау –жүйені программалық басқару принципін жүзеге
асыру тәсілі.
ДК –дің негізгі аппараты және конструктивті модулі ретінде аналық
немесе жүйелік тақша қарастырылады.
Компьютерлік жүйе құрылымы келесідей құрылғылармен толықтырылуы мүмкін:
сопроцессор,кэш-жады,ҮИҮ перифериялық жинақ.
Сопроцессор – орталық процессормен келісіп жұмыс істейтін және
оған қосымша мүмкіндіктер беретін көмекші процессор.Сопроцессор
программалық түрде жүзеге асыратын аппараттық функцияларды жүзеге асырады.
Сопроцессор негізгі процессордың командаларының жүйесін кеңейтеді.
Кэш-жады – негізгі жадыдан толтырылатын процессорларға жақын арада
керек болады деген мәліметтерді сақтау үшін арналған тез әрекет ететін
буферлік жады.
Чипсет – бұл бір функционалдық жиынтығы бар ҮИҮ.Ал біздің
жағдайымызда бұл перифериялық құрылғылармен қамтамасыз етілген
ӨҮИҮ(жинағы). Осы құрылғылардың кейбіреулері контроллер деп те атайды.
Микропроцессорлар
Есептеу техникасының дамуы орталық процессорлардың жетілдірілуімен
бірге жүзеге асады. Процессорлардың жаңа модельдері тек өнімділіктің өте
жоғарылығымен ғана емес,сонымен қатар жаңа мүмкіндіктерімен де
ерекшеленеді.
Процессорлардың жаңа модельдерін жасаушылар қайтарымды сыйымдылық
принціпіне негізделеді,яғни процессорлардың жаңа моделі қолданыста бар
архитектура негізінде жасалады. ДК –дің орталық орталық процессорлар
нарығында қазіргі уақытта басты орынды фирмасының х86 түрдегі моделі
иеленуде. 1993 жылы процессоры п.б Ол х86 архитектурасының процессорларының
көптеген қасиеттерін игерумен тығыз байланысты.
Командалар жүйесінің архитектурасы. Және процессорларының
классификациясы.
Командалар жиынтығының архитектурасы аппаратура және программалық
жабдықтаудың арасында шекара ретінде болады және ол программистке және
командаларды қолданушыға көрінетін жүйенің бөлігі.
Компьютерлік өндірісте қазіргі таңда екі негізгі архитектуралар
қолданылып жүр. Олар: CISC және RISC
Толықтай командалар жиынтығы бар(CISC-Complete Instruction Set Computer
) микропроцессорларды дайындау лидері х86т сериялы және Pentium
процессорымен Intel компаниясы болып табылады. Бұл архитектура
микрокомпьютерлер нарығында стандарт түрінде қарастырылады.
CISC- процессорлары үшін мыналар тән: жалпы тағайындалуға байланысты
регистрлер санын көп болмауы;машиналық командалардың көп болуы; адрецасия
тәсілдерінің көп болуы; әр-түрлі деңгейдегі командалар форматының
көпмүшелері;командалық екі адрестік форматының басым болуы; регистр- жады
типіндегі өңдеу командалары.
Қазіргі таңдағы жұмыс станциялары және серверлер үшін командалардың
азайтылған жиынтығының архитектурасы қолданылуда.
RISC-процессорларға мыналар тән: регистрлік терезелердің
қолдануы,жай жадының өте жоғары регистрлерден бөлініп шығуы; конвейірлік
өңдеуді тиімді жүзеге асыру; өңдеу командаларының жадымен жұмысынан бөлініп
тасталуы; Кез-келген команданы өз көлеміндегі машинаның такта орындау.
Pentium процессоры өзінің ізашарларына қарағанда,бірқатар
характеристика бойынша арта түседі.Оның басты өзгешеліктері: екі ағынды
суперскалярлық құрамы,командалардың паралельді орындалуы,әр такт кезінде
екі операция арасында таңдауға арналған,командалар мен деректердің екі
каналды көп ассоциативті кэш жадыларының бар болуы,өту кездерінің
динамикалық болжауы екілік жүенің 80х86 процессорларымен біркелкілігі.
Осы мәліметтерге қарап пән мазмұнын анықтауға болады және келесідей
болады:
Пән мазмұны
Дәрістік курс
№ Пән бөлімдерінің аптАудиториялық сабақтар СӨЖ барлығы
аттары а
Контактілік СОӨЖ
сағаттар
Дәріс практика
Сандық машиналардың 1 1 1 1 3
арифметикалық және
логикалық негіздері.
Есептеуіш техниканың
даму тарихы, қазіргі
заманғы
компьютерлердің даму
кезеңдері. Ақпарат
ұғымы.
Ақпаратты кодтау 2 1 1 1 3
тәсілдері,
Компьютерде
ақпараттың берілуі.
Логикалық құрылымды
синтездеу.
ЭЕМ элементтері және 3 1 1 1 3
түйіндері.
Элементтер құрылымы
және қызметі. Орталық
процессордың негізгі
элементтері және
қолданылуы. Жады
құрылымы және оны
ұйымдастыру. Жады
элементтері, олардың
қолданылуы,
мүмкіндіктері және
жұмыс принципі.
Компьютерлік жады
құрылымы.
Үзіліс жүйесі. Үзіліс4 1 1 1 3
жүйесінің қолданылуы,
жұмыс жасау принципі
және ұйымдастырылуы.
Енгізу шығару
жүйелері. Интерфейс.
Перифериялық 5 1 1 1 3
құралдар.
Перифериялық
құралдардың
техникалық
мүмкіндіктері,құрылым
ы, қолданылуы.
Перифериялық
құралдар. Ақпаратты
енгізу құралдары.
Перне тақта және
графикалық
манипулятор.
Қолданылуы, жұмыс
істеу принципі,
мүмкіндіктері.
Ақпаратты бейнелеу 6 1 1 1 3
құралдары .
Видеоманитор.
Құрылымы, жұмыс
істеу принципі, оның
техникалық
мінездемесі. ҚМДЖ (
қатты машиналық диск
жинақ). Қолданылуы,
жұмыс істеу принципі,
техникалық
мінездемесі ..
Принтер. Қолданылуы, 7 1 1 1 3
жұмыс істеу принципі,
техникалық
мінездемесі. CD-ROM
ақпаратты енгізу
құрылғысы.
Қолданылуы, жұмыс
істеу принциптерің
техникалық
мүмкіндіктері
Микропроцессорлар 8 1 1 1 3
Микропроцессор
түсінігі;
Микропроцессор жасау
технологиясының
түрлері,
Микропроцессор
( поколения) буындары
және олардың
негізгі
мүмкіндіктері.
Микропроцессордың 9 1 1 1 3
жалпыланған
құрылымы.
Микропроцессордың
негізгі өндірістік
салалары. Болашактағы
микропроцессор .
Микропроцессорлік
жинақтар.
ДЭЕМ-ң жұмыс істеу 10 1 1 1 3
принципі және
архитектурасы
Қазіргі компьютердің
архитектурасы.
Жүйелік плата, оның
қолданылуы, негізгі
элементтері және
жүйедегі өзара
әрекеті.
Жүйелік магистраль. 11 1 1 1 3
Жүйелік
магистральдардың
негізгі стандарттары
(шиналар) . Шиналарды
буферизациялау .
Жүйелік 12 1 1 1 3
магистральдарды
басқару. Сыртқы
құрылғы ( кеңейтілу
платалары)
адаптерлері.
Сервер және жұмыс 13 1 1 1 3
станциялары
Ақпаратты өңдеу
жүйесінде компьютерді
қолдану. Сервер және
жұмыс станцияларының
архитектурасы.
Арнайы ЭЕМ-дер. 14 1 1 1 3
Жоғары деңгейдегі
өндірістік әмбебап
және арнайы ЭЕМ.
Арнайы есептегіш
комплекстер
архитектурасы,
бағдарламалық
жабдықтауға
бағытталған
архитектура.
Мәліметтер қоры 15 1 1 1 3
машиналары,
объектілі-бағытталған
архитектура. Пәнді
оқу қорытындысы
Барлығы 15 15 15 45
1.3. Электронды оқулықтар және қолданылуы
Қазіргі кездегі жапшаң жүріп жатқан жаһандану үрдісі әлемдік
бәсекелестікті күшейте түсуде. Тіпті бірқатар дамыған елдерде бұл идея
ұлттық қағидаға айналған. Сондықтан халықаралық ұйымдар әлем елдерінің
бәсекеге қабілеттілігінің рейтингін анықтауға кірісті. Елбасы
Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы
атты жолдауында Білім беру реформасы – Қазақстанның бәсекеге нақтылы
қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының
бірі деп атап көрсетті.
Қай заманда да өркениеттің дамуы интеллектуалдық шығармашылық
қабілеттіліктің негізінде жасалынған, әлі де солай болып келеді.
Шығармашылық адам санасының жасампаздығын және іс-әрекетінің биік
белсенділігін көрсетеді. Адам қабілетінің дәрежесі, оның кәсіби іскерлік
шеберлігі, бизнес пен кәсіпкерліктің нәтижелілігі, жаңалық ашуы тұлғаның
шығармашылық ойлауына қатысты анықталады.
Мұғалім жеке көзқарасы бар, соны қорғай білетін жігерлі тұлға,
зерттеушілік, ойшылдық қасиеті бар маман, білімді де білікті, көп оқитын,
көп тоқитын, білімін күнделікті ісіне шебер қолдана білетін, өзінің
оқушысын өз бетінше білім алуға үйрете алатын болу керек. Бұл өмір талабы.
Мұғалімде ұйымдастырушылық, құрылымдық, бейімділік, сараптамалық қабілеті
болуы шарт. Ол сонымен қоса ұлттық құндылықтарды яғни, этнопедагогика,
этнопсихология негіздерін меңгеру қажет. Ғаламдасуға байланысты интернет
жүйесін жетік меңгерген, әлемдік білімге сай, мәдениеті жоғары, жеке тұлға
тәрбиелей алатын ұстаз болуы қажет. Осыған қарап ХХІ ғасырда мұғалімге
қойылатын талаптар зор екенін көреміз.
ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет
дәуірі, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениеттілігіне
мұқият қарайтын дәуір. Бүгінгі білім мазмұны мұғалім мен оқушының
арасындағы байланысты субъективті деңгейде көтерудегі демократиялық
бастамалардың барлығы мұғалімдер арқылы жүзеге асырылады. Бүгінгі мұғалімге
тек пән мұғалімі ретінде қабылдау олқылық көрсетеді. Мұғалім қоғам айнасы.
Ертеңгі күнімізге аттамас бұрын бүгінгі ұстаздың кім екендігіне баға
беріп көрейік. Бүгінгі мұғалім ата-ана, бала бағбаны, қоғам қайраткері.
Мұғалім – оқытушы, мұғалім – ұстаз, мұғалім – оқулық авторы, мұғалім –
технолог, мұғалім-жаңалықты дәріптеуші, таратушы.
Қазіргі таңда дәстүрлі оқыту әдістемесінің заман талабына сай толық
білім беруге, меңгертуге кепілдік бермейтіндігін мектеп тәжірибесі көрсетіп
отыр. Сондықтан жаңартылған әдістемелік жүйенің оқыту процесінде іске асу
үшін оны технологияландыру қажеттілігі туады.
Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа ақпараттық технологияларды
пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын
жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі
мен сапасын жоғарлатуды көздейді.
Жаңа ақпараттық технологияларға (ЖАТ) ғалымдар әр түрлі анықтама
беріп отыр. Мысалы, Н.Макарова ЖАТ – қысқаша компьютер негізіндегі
технология деп тұжырымдайды. М.И.Жильдак бұл терминнің неғұрлым кеңірек
анықтамасын береді. Ол ЖАТ – адамдардың білімін кеңейтіп, олардың
техникалық және әлеуметтік үрдістерді басқару мүмкіндігін дамытатын,
ақпаратты жинау, ұйымдастыру, сақтау, өңдеу, тасымалдау және жеткізудің
техникалық құралдары мен әдістерінің жиынтығы дейді.
Біз жоғарыдағы анықтамаларды өз іс-тәжірибемізге қолдану бағытында
оларды негізге ала отырып жұмыс істеп жатырмыз. Әсіресе ақпаратты оқушыға
компьютер арқылы әзірлеу мен тарату үрдісіне ерекше мән беріп отырамын.
Себебі әр түрлі зерттеулерге қарағанда дәстүрлі оқыту кезінде кез келген
жақсы оқитын оқушы информатика заңдылықтарын тұжырымдайды, мысалдар
келтіреді. Оқушылардың көпшілігі алған білімдерін практикада қолдана алады.
Бұл оқушылардың оқу материалын формальды жағынан да жақсы білетінін
көрсетеді. Кез келген сабақта электронды оқулықты пайдалану оқушылардың
танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін
қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуге жағдай жасайды.
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты: Оқыту үрдісін үздіксіз
және толық деңгейде бақылау, сонымен қатар ақпараттық ізденіс қабілетін
дамыту.
Компьютерлік оқыту үрдісінің құрылымдық сызбасын қарастырайық.
Сызба 1
Оның құраушы элементтері мұғалім, оқушы, дидактикалық материалдар
мен дербес компьютер. (Сызба 1) Осы элементтердің барлығы да бір-біріне
өзара әсер ететін ақпараттар ағынымен байланысқан. Осы құрылымда алғашқы
маңызды аспект ролін мұғалім мен оқушының компьютерлік сауаттылығын
қамтамасыз етуі, яғни олардың компьютермен және оның сыртқы құрылымдарымен
жұмыс істей білу деңгейлері, компьютердің жалпы қызмет ету принциптерін
түсінуі, осы жүйенің жалпы мүмкіндіктерін ұғынуы саналады.
Дәстүрлі оқыту меңгерудің 4 деңгейінің (репродуктивтік, алгоритмдік,
эвристикалық, шығармашылық) тек алғашқы екеуін ғана қамтиды, нәтижесінде
материалдар жеткілікті дәреже меңгерілмейді, білімнің жүйелілігі,
беріктілігі қалыптаспайды. Компьютердің көмегімен тақырыпты оқу, зерттеу
негізінде меңгеруді эвристикалық және шығармашылық деңгейге жатқызуға
болады. Оқушылар электронды оқулықтан оқығанын, көргенін елестете отырып
тақырыпқа берілген тест сұрақтарын шешеді. Ал электронды оқулықта тест
сұрақтары күрделенген тест және жеңілдетілген тест түрінде болады. Қорыта
айтқанда компьютерді сабақта қолдану барысында оқушылар:
1. Қарастырылып отырған тақырыптың мағынасын терең
түсінеді;
2. Оқушы жұмысты орындау барысында ғылыми зерттеу жұмысына
тартылады, оның бойында зерттеушілік қабілет пен ынта қалыптаса бастайды.
Кез келген пән мұғалімін компьютерлік кабинетке тартып отырған не?
Ең бірінші кезекте сабақты түрлендіру және оқушылардың пәнге деген
қызығушылығын арттыру. Компьютерлік сыныпта өткен сабақта үйреншікті
тыныштық жоқ. Сабақ кезінде оқушылар проблемаларды талқылайды, сабақтың
барысын қызығушылықпен бақылайды. Бұл кезде мұғалім – оқушы арақашықтығын
ұстау болмайды.
Енді электронды оқулықты пайдаланудың тиімді және тиімсіз жақтарына
тоқталайық.
Тиімді жақтары Тиімсіз жақтары
¬ Оқушының уақытын ¬ Психология-педагогикалық
үнемдейді, оқу материалын іздеп талаптардың жоқтығы.
отырмайды. ¬ Пән аралық байланыстың
¬ Оқушы оқулықты қажет аздығы.
етпей-ақ информатика негіздерінен ¬ Көрнекілік материалдарда
кез келген мәліметті алып, оқып бірыңғай таңдау.
үйренуіне болады. ¬ Оқып үйренудегі мамандық
¬ Тақырыптың үлкен, қиын бойынша бағыты ескерілмеген.
бөліктерін өткенде қосымша ¬ Материалды толық қамтуы
бейнехабар, клиптер, аудиохабарлардынемесе оқулықтарды толық аудару.
пайдаланады. ¬ Оқушының жеке
¬ Таңдап алған хабарды ерекшелігі, денсаулық жағдайы
көшіруге мүмкіндік бар. ескерілмеген.
¬ Сарамандық жұмыстар ¬ Берілген материалдағы
жылдам түсіндіріледі. санитарлық-гигиеналық нормалардың
¬ Бағдарламаны меңгеруге сақталмауы.
арналған тест сұрақтармен қамтамасыз¬ Компьютердің графикалық
етілген. мүмкіншілігінің қолданылуының
¬ Көрнекілік құралдарға нашарлығы және әлсіздігі.
деген мұқтаждықты азайтады. ¬ Оқушының тіл
¬ Мүғалім әр оқушымен мәдениетінің төмендеуі тірі
дербес жеке жұмыс жүргізуіне қарым-қатынасқа түсе алмауы.
мүмкіндік туғызады.
¬ Оқушының ой өрісін,
дүниетанымын кеңейтуге, тану
үрдісіне ықпал етеді.
¬ Зерттеушілік қабілеті
бар тұлға қалыптасады.
¬ ҰБТ-ге даярлаудағы
тиімділігі жоғары
Жоғарыда айтылған тиімсіз жақтарды болдырмау үшін төмендегідей
ұсыныс жасауға болады:
1. Компьютерді сабақтың белгілі бір кезеңдерінде ғана
пайдалану;
2. Компьютерді пайдалану уақытын сақтау;
3. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1-тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы және электрондық басылымдар.
1.1. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы.
1.2. Компьютерлік архитектура пәнінің жалпы мазмұны
1.3. Электронды оқулықтар және қолданылуы
2-тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің электрондық оқулығын жасау.
2.1. Компьютерлік архитектурасының негізгі элементері..
2.2. Ақпаратты жинақтаушы құрылғылар
2.3. ЭОБ-ның функцияларына қойылатын талаптар
Қортынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымша
1-тарау. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы және электрондық басылымдар.
1.1. Компьютерлік архитектура пәнінің жоғарғы оқу орындарында
оқытылуы.
Бұл тарауда жоғары оқу орнында және компьютер архитектурасының
оқытудың даму бағыттары қарастырады. Қазіргі уақытта білім берудің даму
бағыттары.
Қазіргі күндегі нақтылы білім беру жүйелерін қарастыру өркениет
дамуындағы көкейкесті сұрағы. Бұл бағыт жоғарғы білім берудің жаңа
мақсаттарының қойылымына негізделген.
Қазіргі кездегі білім беру қарама-қайшылықтарына арналған
әдебиеттердің талдау жоғарғы мектептердегі білім берудің келесідей даму
принциптерін бөліп көрсеті.
Қазіргі заман талабына сай болу принципі. Жоғарғы білім берудің
қазіргі заман талабына сай болуын ең алдымен қоғамдағы жоғарғы білім
берудің орны мен маңызы, сабақ беру ғылыми зерттеу функцияларын,
мемлекеттік және қоғамдық қаржыландыру көздерімен байланысын, білім беру
түрлерімен және басқа денгейлерімен қарым-қатынасын қарастырамыз.
Білім беру деңгейіне жетуге ұмтылу:
• технология даму деңгейі;
• ақпараттық қоғамның даму деңгейі;
• ғылымның даму деңгейі;
• ғылым сұраныс (жетік білімді ғылыми кадырларды топтастыру);
• өнеркәсіб сұранысы;
Білім берудегі адамгершілік принципі.
Білім берудегі адамгершілік ұғымының үрдісін түсіндіру субъектінің
таным және қарым-қатынасын, жеке басының шығармашылық еңбегін дамытуға
бағытталған. Білім берудегі адамгершілікті жүзеге асыру нәтижесі, жеке
адамның дамуына бейімделуі болып табылады.
Адамгершілік процесстерді жүзеге асыру барлық білім беру жүйесін сапалы
өзгертуді талап етіп, ең алдымен ұйымдастыру құрылымдарының мазмұнының
мақсаты.
Принцип гуманитаризация образавания.
Қоғамдық білім беру принципі. Ғылыми білімнің терендегі шоғырлану жағдайына
қарамастан жоғарғы білім беруді қатал қоғамдық, жаратылыс тану ғылымы,
техникалық түрге бөледі.
Жоғары мектепте мәдениеті адамға кең білім беруге дайындау, техникалық
бағытта және жаратылыс тану ғылымының білім беру мазмұнын қоғамдандыру
көмегімен жетеді.
Гуманитарландыру білім беру мазмұнын үлкен қатынасы бар.
XXI ғасырдьщ басы адамзатгың индустриялық эрадан информациялық эраға
өтуімен ерекшележді. Осыған байланысты инфоріцацияны ала білу, оны өндеу
жәж күнделікті істе пайдалану өркшиетті дамудың қажетгі шарты болып
табылады. Бұдан 15 жылдай бүрын Жоғарғы оқу орындарында Информатика жәнг
есептеу техникасының негіздері пәні енгізілген болатын. Аталған пөн
оқушыларды информациялық қоғамдағы өмір талаптарына сай дайындауда үлкен
роль атқарып келді және атқара береді. Алайда, жаңа информациялық
технологиялардың өте шапшаң даму қарқыны біздің бұл пәнге дегш
көзқарасымызды түбегейлі өзгертті.
Соңғы бір екі жыл ішінде пайда болған жаңа программалық өнімдер жалпы
көпшілікке кәсіби информациялық технологияларды пайдалана білудің аса
қажеттігін көрсетті. Біздің қоғамымызда болып жатқан өзгерістер орта білім
беру саласының дамуына да өзгерістер шгізуте себепші болды.
Президентіміздің білім саласын ақпараттандыруға байланысты Мемлекетгік
бағдарламасына сәйкес Қазақстан Республикасының үкіметі мектептерді
техникамен қайта жабдықтауға, жаңа информациялық технологияларды енгізуге
көп көңіл бөлуде.
Шындығында, бұл - жаңа информациялық технологиялар бойынша жазылған
оқулық. Негізгі мақсат – оқушыларға студенттерге компьютерлік
технологиялардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін игеруде көмек көрсету
және нақты жүмыс істеуді үйрету. Сондықтан осы оқулықтың өнделіп. шыққан
үшінші басылымының аты да Жаңа ақпараттық технологиялар: компьютер
архитектурасы деп аталған.
Оқулық Республикамыздың жоғарғы оқу орындарының мемлекеттік стандартына
сәйкес қүрастьфылған. Ол шартты түрде мынадай үщ бөлікке бөлінген:
1. жалпы алғанда оқулық қазіргі заманғы қолданбалы информатиканың
бір жүйеге келтірілген курсы болып табылады. Компьютерде жұмыс
істеп отырған әрбір адам үшін мәтіндік және графикалық
интерфейстің принциптері толық баяндалған, технологияны баяндау
барысында көптеген есептер мен тапсырмаларда информатиканың
негізгі идеялары мен қолданылып жүрген жүмыс істеу принциптері
қарастырылады.
2. Окулықта бұған дейін жарық көрген кітаптарда қамтылған
тақырыптар (мысалы, информация туралы жалпы мағлұматтар,
есептеу техникасьшының тарихы т. с. с.) қысқаша баяндалған.
3. Адамзат баласы дамудың барлық тарихи кезеңдерінде есептеу
жұмыстарын жүргізіп отыруға әрқашанда мүқтаж болды. Алғашқы
кезеңдерде оған, аяқ-кол саусақтары секілді қарапайым құралдар
жеткілікті болды. Ғылым мен техника дамуына байланысты есептеу
жүмыстарының қажеттілігі артып, оны жеңілдету үшін арнайы
құралдар - абак, есепшот, арифмометр, арнаулы математикалык
кестелер шығарыла бастады. Бірақ үстіміздегі ғасырдың 40
жылдарында, ядролық физиканьщ даму ерекшеліктеріне байланысты,
қолмеи есептеу істері көптеген материалдық ресурстарды жәнг
адамның тікелей араласуын талап ете бастады. Мысалы, "Манхеттен
жобасын" (АҚШ-тағы атом бомбасын жасау) іске асыру кезінде
есептеу жүмыстарына 600 адам қатысты, олардың бірсыпырасы
тікелей есептеумен айналысып, қалғандары сол жұмыстың дұрыстығын
тексеріп отырды.
XX ғасырдың ортасында информацияны өңдеуді автоматтандыру ісінің
қажеттілігі (көбінесе әскери талаптарға сай) электрондық техника мен
технологияның қарқынды дамуына себепші болды.
Электроника табыстары нәтижесінде жасалынған техникалық аспаптар
электрондық есептеуіш машиналар (ЭЕМ) деп атала бастады. 1946 жылы алғаш
пайда болған ЭЕМ-дер электрондық шамдар негізінде жүмыс істейтін, үлкен
залдарда орналасқан, көлемді электрондық жабдықтар болатын. Бірак 1948
жылдың өзінде-ақ электрондық шамдар шағын электрондық аспаптармен -
транзисторлармен алмастырылып, компьютерлердің бұрынғы жүмыс өнімділігі
сақталынғанмен, көлемі жүз есеге дейін төмендеді.
70 жылдар соңында интегралдық схемалардан немесе чиптерден жасалған
мини-ЭЕМ-дер шыға бастады (транзисторлар мен олардың арасындағы қажетті
байланыстар бір пластинада орналасқан). Осындай микропроцессорлардың
(біріктірілген интегралдық схемадан - БИС элементтерінен тұратын) шығуы
дербес компьютерлер заманыныңбасталғанының алғашқы белгісі болды. Алғашқы
есептеу жұмыстарын автоматтандыруға арналған ЭЕМ-дер күннзн күнге артып
келе жатқан информация ағынымен жұмыс істеуде өте u1099 ыңғайлы құрал
болып шықты.
Бастапқы кезеңдерде ЭЕМ-дерде тек арнайы үйретілген адамдар ғана жұмыс
істеді, бірақ онша дайындығы жоқ адамдардың компьютерді пайдалану
мұқтаждығы маман еместерге арналған машина жасау қажеттілігін тудырды.
70 жылдар басында "тұрмыстық" (үйдегі) компьютерлер деп аталған
микрокомпьютерлер шықты. Олардың мүмкіндіктері шектеулі болатын, тек ойнау
үшін және шағын мәтіндер теру үшін ғана пайдаланылды. 70 жылдар ортасында
тұрмыстық компьютерлердің етек алғаны сондай, оларды сусын
шығаратын фирмалар да (Coca Cola) жасай бастады. Дегенмен,
микрокомпьютерлер дамуындағы ең ел^лі оқиға болып 1981 жылы IBM фирмасы
жасаған, кейіннен "дербес компьютер" деп аталған шағын компьютердің шығуы
болды. Сол уақыттан бастап осы атау шағын компьютерлер тобының жалпы аты
есебінде түрақталынып қалды.
1.2. Компьютерлік архитектура пәнінің жалпы мазмұны
Компьютер сөзі ағылшын тілінен аударғанда есептеуіш, яғни есептеуге
арналған құрылғы дегенді білдіреді. Компьютерлер есептеу операцияларының
күрделі қатарларын адамның қатысуынсыз, алдын ала көрсетілген нұсқаулық –
бағдарлама бойынша жүргізуге мүмкіндік береді.
Есептеуіш техниканың қазіргі тарихының негізі 1943 жылы Марк-І
машинасының дүниеге келуінен бастап қаланды. Компьютерлердің алдыңғы
буындары шамдық есептеуіш машиналар болатын, олардың орнын транзисторлы
электронды есептеуіш машиналар (ЭЕМ), содан кейін – интегралды сызбалар
пайдаланылатын ЭЕМ және ең ақырында, қазіргі таңда аса үлкен интеграциялық
деңгейлі сызбалар пайдаланылатын ЭЕМ басты.
Қазіргі кезде компьютерлер көмегімен сандық есептеулер жүргізіліп қана
қоймайды, баспаға кітаптар әзірленеді, музыка, суреттер, кинофильмдер
жасалады, заводтар мен ғарыштық кемелерді басқару жүзеге асырылады және
т.б.
Қазіргі заманғы компьютер – бұл ақпаратты іздеуге, жинауға, сақтауға,
өңдеуге және сандық пішімде пайдалануға арналған құрылғы.
Бүгінде компьютерлердің бесінші буыны ЭЕМ-нің суперкомпьютерлер,
мейнфреймдер, серверлер және дербес компьютерлер сияқты негізгі түрлерін
ұсынады.
Алғашқы дербес компьютер, яғни жеке пайдалануға арналған компьютерді 1981
жылы IBM фирмасы ұсынды. IBM құрастырушыларының сәтті технологиялық
шешімдері мен Microsoft фирмасының бағдарламалық жабдықтары арқасында
компьютер жаппай пайдалануға лайықталып, IBM PC стандарты пайда болды
Қарапайым компьютерлер процессорлар,жады және енгізу-шығару
құрылғыларынан құралады. Процессор мәліметтерді өңдеуге арналады. Енгізу
құрылғылары ақпараттарды тасушылардан мәліметтерді оқу және оларды жадыға
немесе процессорларға тасымалдау үшін арналған. Шығару құрылғылары өңделген
мәліметтерді қайтарумен тығыз байланысты болып келеді.Ал жады мәліметтер
мен командалардың сақталуын қамтамасыз етеді.
Қазіргі уақытта компьютерлік жүйелердің әр түрлі
архитектурасы болады.Бірақ олардың бәрінің де өз құрылымында қарастырылған
элементтері болу керек және міндетті түрде компьютерлік жүйелердің
функцияларының негізгі қағмдаттарын қолданады.Ол қағидаттарға келесілерді
жатқызуға болады: иодульдік принцип,магистралбдік,микропрограмм алық.
Модульдік-модульдер негізінде компьютерлерді құрастыру
әдісі.Модуль-стандартты түрде жасалған конструктивті және функционалды
түрде аяқталған электронды блок.
Магистральдік дегеніміз бұл әр түрлі компьютерлік модульдердің
біріктірілуі.Бұл жерде кіріс және шығыс модуль құрылғылары бір сыммен
қосылады, осылардың жиынтығы шина деп аталады.Компьютерлер магистралі
бірнеше шина топтарынан құралады және олар функционалдық белгі бойынша
ажыратылады-шина адресі,мәліметтер шинасы,басқару шинасы.
Микропрограммалау –жүйені программалық басқару принципін жүзеге
асыру тәсілі.
ДК –дің негізгі аппараты және конструктивті модулі ретінде аналық
немесе жүйелік тақша қарастырылады.
Компьютерлік жүйе құрылымы келесідей құрылғылармен толықтырылуы мүмкін:
сопроцессор,кэш-жады,ҮИҮ перифериялық жинақ.
Сопроцессор – орталық процессормен келісіп жұмыс істейтін және
оған қосымша мүмкіндіктер беретін көмекші процессор.Сопроцессор
программалық түрде жүзеге асыратын аппараттық функцияларды жүзеге асырады.
Сопроцессор негізгі процессордың командаларының жүйесін кеңейтеді.
Кэш-жады – негізгі жадыдан толтырылатын процессорларға жақын арада
керек болады деген мәліметтерді сақтау үшін арналған тез әрекет ететін
буферлік жады.
Чипсет – бұл бір функционалдық жиынтығы бар ҮИҮ.Ал біздің
жағдайымызда бұл перифериялық құрылғылармен қамтамасыз етілген
ӨҮИҮ(жинағы). Осы құрылғылардың кейбіреулері контроллер деп те атайды.
Микропроцессорлар
Есептеу техникасының дамуы орталық процессорлардың жетілдірілуімен
бірге жүзеге асады. Процессорлардың жаңа модельдері тек өнімділіктің өте
жоғарылығымен ғана емес,сонымен қатар жаңа мүмкіндіктерімен де
ерекшеленеді.
Процессорлардың жаңа модельдерін жасаушылар қайтарымды сыйымдылық
принціпіне негізделеді,яғни процессорлардың жаңа моделі қолданыста бар
архитектура негізінде жасалады. ДК –дің орталық орталық процессорлар
нарығында қазіргі уақытта басты орынды фирмасының х86 түрдегі моделі
иеленуде. 1993 жылы процессоры п.б Ол х86 архитектурасының процессорларының
көптеген қасиеттерін игерумен тығыз байланысты.
Командалар жүйесінің архитектурасы. Және процессорларының
классификациясы.
Командалар жиынтығының архитектурасы аппаратура және программалық
жабдықтаудың арасында шекара ретінде болады және ол программистке және
командаларды қолданушыға көрінетін жүйенің бөлігі.
Компьютерлік өндірісте қазіргі таңда екі негізгі архитектуралар
қолданылып жүр. Олар: CISC және RISC
Толықтай командалар жиынтығы бар(CISC-Complete Instruction Set Computer
) микропроцессорларды дайындау лидері х86т сериялы және Pentium
процессорымен Intel компаниясы болып табылады. Бұл архитектура
микрокомпьютерлер нарығында стандарт түрінде қарастырылады.
CISC- процессорлары үшін мыналар тән: жалпы тағайындалуға байланысты
регистрлер санын көп болмауы;машиналық командалардың көп болуы; адрецасия
тәсілдерінің көп болуы; әр-түрлі деңгейдегі командалар форматының
көпмүшелері;командалық екі адрестік форматының басым болуы; регистр- жады
типіндегі өңдеу командалары.
Қазіргі таңдағы жұмыс станциялары және серверлер үшін командалардың
азайтылған жиынтығының архитектурасы қолданылуда.
RISC-процессорларға мыналар тән: регистрлік терезелердің
қолдануы,жай жадының өте жоғары регистрлерден бөлініп шығуы; конвейірлік
өңдеуді тиімді жүзеге асыру; өңдеу командаларының жадымен жұмысынан бөлініп
тасталуы; Кез-келген команданы өз көлеміндегі машинаның такта орындау.
Pentium процессоры өзінің ізашарларына қарағанда,бірқатар
характеристика бойынша арта түседі.Оның басты өзгешеліктері: екі ағынды
суперскалярлық құрамы,командалардың паралельді орындалуы,әр такт кезінде
екі операция арасында таңдауға арналған,командалар мен деректердің екі
каналды көп ассоциативті кэш жадыларының бар болуы,өту кездерінің
динамикалық болжауы екілік жүенің 80х86 процессорларымен біркелкілігі.
Осы мәліметтерге қарап пән мазмұнын анықтауға болады және келесідей
болады:
Пән мазмұны
Дәрістік курс
№ Пән бөлімдерінің аптАудиториялық сабақтар СӨЖ барлығы
аттары а
Контактілік СОӨЖ
сағаттар
Дәріс практика
Сандық машиналардың 1 1 1 1 3
арифметикалық және
логикалық негіздері.
Есептеуіш техниканың
даму тарихы, қазіргі
заманғы
компьютерлердің даму
кезеңдері. Ақпарат
ұғымы.
Ақпаратты кодтау 2 1 1 1 3
тәсілдері,
Компьютерде
ақпараттың берілуі.
Логикалық құрылымды
синтездеу.
ЭЕМ элементтері және 3 1 1 1 3
түйіндері.
Элементтер құрылымы
және қызметі. Орталық
процессордың негізгі
элементтері және
қолданылуы. Жады
құрылымы және оны
ұйымдастыру. Жады
элементтері, олардың
қолданылуы,
мүмкіндіктері және
жұмыс принципі.
Компьютерлік жады
құрылымы.
Үзіліс жүйесі. Үзіліс4 1 1 1 3
жүйесінің қолданылуы,
жұмыс жасау принципі
және ұйымдастырылуы.
Енгізу шығару
жүйелері. Интерфейс.
Перифериялық 5 1 1 1 3
құралдар.
Перифериялық
құралдардың
техникалық
мүмкіндіктері,құрылым
ы, қолданылуы.
Перифериялық
құралдар. Ақпаратты
енгізу құралдары.
Перне тақта және
графикалық
манипулятор.
Қолданылуы, жұмыс
істеу принципі,
мүмкіндіктері.
Ақпаратты бейнелеу 6 1 1 1 3
құралдары .
Видеоманитор.
Құрылымы, жұмыс
істеу принципі, оның
техникалық
мінездемесі. ҚМДЖ (
қатты машиналық диск
жинақ). Қолданылуы,
жұмыс істеу принципі,
техникалық
мінездемесі ..
Принтер. Қолданылуы, 7 1 1 1 3
жұмыс істеу принципі,
техникалық
мінездемесі. CD-ROM
ақпаратты енгізу
құрылғысы.
Қолданылуы, жұмыс
істеу принциптерің
техникалық
мүмкіндіктері
Микропроцессорлар 8 1 1 1 3
Микропроцессор
түсінігі;
Микропроцессор жасау
технологиясының
түрлері,
Микропроцессор
( поколения) буындары
және олардың
негізгі
мүмкіндіктері.
Микропроцессордың 9 1 1 1 3
жалпыланған
құрылымы.
Микропроцессордың
негізгі өндірістік
салалары. Болашактағы
микропроцессор .
Микропроцессорлік
жинақтар.
ДЭЕМ-ң жұмыс істеу 10 1 1 1 3
принципі және
архитектурасы
Қазіргі компьютердің
архитектурасы.
Жүйелік плата, оның
қолданылуы, негізгі
элементтері және
жүйедегі өзара
әрекеті.
Жүйелік магистраль. 11 1 1 1 3
Жүйелік
магистральдардың
негізгі стандарттары
(шиналар) . Шиналарды
буферизациялау .
Жүйелік 12 1 1 1 3
магистральдарды
басқару. Сыртқы
құрылғы ( кеңейтілу
платалары)
адаптерлері.
Сервер және жұмыс 13 1 1 1 3
станциялары
Ақпаратты өңдеу
жүйесінде компьютерді
қолдану. Сервер және
жұмыс станцияларының
архитектурасы.
Арнайы ЭЕМ-дер. 14 1 1 1 3
Жоғары деңгейдегі
өндірістік әмбебап
және арнайы ЭЕМ.
Арнайы есептегіш
комплекстер
архитектурасы,
бағдарламалық
жабдықтауға
бағытталған
архитектура.
Мәліметтер қоры 15 1 1 1 3
машиналары,
объектілі-бағытталған
архитектура. Пәнді
оқу қорытындысы
Барлығы 15 15 15 45
1.3. Электронды оқулықтар және қолданылуы
Қазіргі кездегі жапшаң жүріп жатқан жаһандану үрдісі әлемдік
бәсекелестікті күшейте түсуде. Тіпті бірқатар дамыған елдерде бұл идея
ұлттық қағидаға айналған. Сондықтан халықаралық ұйымдар әлем елдерінің
бәсекеге қабілеттілігінің рейтингін анықтауға кірісті. Елбасы
Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы
атты жолдауында Білім беру реформасы – Қазақстанның бәсекеге нақтылы
қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының
бірі деп атап көрсетті.
Қай заманда да өркениеттің дамуы интеллектуалдық шығармашылық
қабілеттіліктің негізінде жасалынған, әлі де солай болып келеді.
Шығармашылық адам санасының жасампаздығын және іс-әрекетінің биік
белсенділігін көрсетеді. Адам қабілетінің дәрежесі, оның кәсіби іскерлік
шеберлігі, бизнес пен кәсіпкерліктің нәтижелілігі, жаңалық ашуы тұлғаның
шығармашылық ойлауына қатысты анықталады.
Мұғалім жеке көзқарасы бар, соны қорғай білетін жігерлі тұлға,
зерттеушілік, ойшылдық қасиеті бар маман, білімді де білікті, көп оқитын,
көп тоқитын, білімін күнделікті ісіне шебер қолдана білетін, өзінің
оқушысын өз бетінше білім алуға үйрете алатын болу керек. Бұл өмір талабы.
Мұғалімде ұйымдастырушылық, құрылымдық, бейімділік, сараптамалық қабілеті
болуы шарт. Ол сонымен қоса ұлттық құндылықтарды яғни, этнопедагогика,
этнопсихология негіздерін меңгеру қажет. Ғаламдасуға байланысты интернет
жүйесін жетік меңгерген, әлемдік білімге сай, мәдениеті жоғары, жеке тұлға
тәрбиелей алатын ұстаз болуы қажет. Осыған қарап ХХІ ғасырда мұғалімге
қойылатын талаптар зор екенін көреміз.
ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет
дәуірі, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениеттілігіне
мұқият қарайтын дәуір. Бүгінгі білім мазмұны мұғалім мен оқушының
арасындағы байланысты субъективті деңгейде көтерудегі демократиялық
бастамалардың барлығы мұғалімдер арқылы жүзеге асырылады. Бүгінгі мұғалімге
тек пән мұғалімі ретінде қабылдау олқылық көрсетеді. Мұғалім қоғам айнасы.
Ертеңгі күнімізге аттамас бұрын бүгінгі ұстаздың кім екендігіне баға
беріп көрейік. Бүгінгі мұғалім ата-ана, бала бағбаны, қоғам қайраткері.
Мұғалім – оқытушы, мұғалім – ұстаз, мұғалім – оқулық авторы, мұғалім –
технолог, мұғалім-жаңалықты дәріптеуші, таратушы.
Қазіргі таңда дәстүрлі оқыту әдістемесінің заман талабына сай толық
білім беруге, меңгертуге кепілдік бермейтіндігін мектеп тәжірибесі көрсетіп
отыр. Сондықтан жаңартылған әдістемелік жүйенің оқыту процесінде іске асу
үшін оны технологияландыру қажеттілігі туады.
Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа ақпараттық технологияларды
пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын
жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі
мен сапасын жоғарлатуды көздейді.
Жаңа ақпараттық технологияларға (ЖАТ) ғалымдар әр түрлі анықтама
беріп отыр. Мысалы, Н.Макарова ЖАТ – қысқаша компьютер негізіндегі
технология деп тұжырымдайды. М.И.Жильдак бұл терминнің неғұрлым кеңірек
анықтамасын береді. Ол ЖАТ – адамдардың білімін кеңейтіп, олардың
техникалық және әлеуметтік үрдістерді басқару мүмкіндігін дамытатын,
ақпаратты жинау, ұйымдастыру, сақтау, өңдеу, тасымалдау және жеткізудің
техникалық құралдары мен әдістерінің жиынтығы дейді.
Біз жоғарыдағы анықтамаларды өз іс-тәжірибемізге қолдану бағытында
оларды негізге ала отырып жұмыс істеп жатырмыз. Әсіресе ақпаратты оқушыға
компьютер арқылы әзірлеу мен тарату үрдісіне ерекше мән беріп отырамын.
Себебі әр түрлі зерттеулерге қарағанда дәстүрлі оқыту кезінде кез келген
жақсы оқитын оқушы информатика заңдылықтарын тұжырымдайды, мысалдар
келтіреді. Оқушылардың көпшілігі алған білімдерін практикада қолдана алады.
Бұл оқушылардың оқу материалын формальды жағынан да жақсы білетінін
көрсетеді. Кез келген сабақта электронды оқулықты пайдалану оқушылардың
танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін
қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуге жағдай жасайды.
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты: Оқыту үрдісін үздіксіз
және толық деңгейде бақылау, сонымен қатар ақпараттық ізденіс қабілетін
дамыту.
Компьютерлік оқыту үрдісінің құрылымдық сызбасын қарастырайық.
Сызба 1
Оның құраушы элементтері мұғалім, оқушы, дидактикалық материалдар
мен дербес компьютер. (Сызба 1) Осы элементтердің барлығы да бір-біріне
өзара әсер ететін ақпараттар ағынымен байланысқан. Осы құрылымда алғашқы
маңызды аспект ролін мұғалім мен оқушының компьютерлік сауаттылығын
қамтамасыз етуі, яғни олардың компьютермен және оның сыртқы құрылымдарымен
жұмыс істей білу деңгейлері, компьютердің жалпы қызмет ету принциптерін
түсінуі, осы жүйенің жалпы мүмкіндіктерін ұғынуы саналады.
Дәстүрлі оқыту меңгерудің 4 деңгейінің (репродуктивтік, алгоритмдік,
эвристикалық, шығармашылық) тек алғашқы екеуін ғана қамтиды, нәтижесінде
материалдар жеткілікті дәреже меңгерілмейді, білімнің жүйелілігі,
беріктілігі қалыптаспайды. Компьютердің көмегімен тақырыпты оқу, зерттеу
негізінде меңгеруді эвристикалық және шығармашылық деңгейге жатқызуға
болады. Оқушылар электронды оқулықтан оқығанын, көргенін елестете отырып
тақырыпқа берілген тест сұрақтарын шешеді. Ал электронды оқулықта тест
сұрақтары күрделенген тест және жеңілдетілген тест түрінде болады. Қорыта
айтқанда компьютерді сабақта қолдану барысында оқушылар:
1. Қарастырылып отырған тақырыптың мағынасын терең
түсінеді;
2. Оқушы жұмысты орындау барысында ғылыми зерттеу жұмысына
тартылады, оның бойында зерттеушілік қабілет пен ынта қалыптаса бастайды.
Кез келген пән мұғалімін компьютерлік кабинетке тартып отырған не?
Ең бірінші кезекте сабақты түрлендіру және оқушылардың пәнге деген
қызығушылығын арттыру. Компьютерлік сыныпта өткен сабақта үйреншікті
тыныштық жоқ. Сабақ кезінде оқушылар проблемаларды талқылайды, сабақтың
барысын қызығушылықпен бақылайды. Бұл кезде мұғалім – оқушы арақашықтығын
ұстау болмайды.
Енді электронды оқулықты пайдаланудың тиімді және тиімсіз жақтарына
тоқталайық.
Тиімді жақтары Тиімсіз жақтары
¬ Оқушының уақытын ¬ Психология-педагогикалық
үнемдейді, оқу материалын іздеп талаптардың жоқтығы.
отырмайды. ¬ Пән аралық байланыстың
¬ Оқушы оқулықты қажет аздығы.
етпей-ақ информатика негіздерінен ¬ Көрнекілік материалдарда
кез келген мәліметті алып, оқып бірыңғай таңдау.
үйренуіне болады. ¬ Оқып үйренудегі мамандық
¬ Тақырыптың үлкен, қиын бойынша бағыты ескерілмеген.
бөліктерін өткенде қосымша ¬ Материалды толық қамтуы
бейнехабар, клиптер, аудиохабарлардынемесе оқулықтарды толық аудару.
пайдаланады. ¬ Оқушының жеке
¬ Таңдап алған хабарды ерекшелігі, денсаулық жағдайы
көшіруге мүмкіндік бар. ескерілмеген.
¬ Сарамандық жұмыстар ¬ Берілген материалдағы
жылдам түсіндіріледі. санитарлық-гигиеналық нормалардың
¬ Бағдарламаны меңгеруге сақталмауы.
арналған тест сұрақтармен қамтамасыз¬ Компьютердің графикалық
етілген. мүмкіншілігінің қолданылуының
¬ Көрнекілік құралдарға нашарлығы және әлсіздігі.
деген мұқтаждықты азайтады. ¬ Оқушының тіл
¬ Мүғалім әр оқушымен мәдениетінің төмендеуі тірі
дербес жеке жұмыс жүргізуіне қарым-қатынасқа түсе алмауы.
мүмкіндік туғызады.
¬ Оқушының ой өрісін,
дүниетанымын кеңейтуге, тану
үрдісіне ықпал етеді.
¬ Зерттеушілік қабілеті
бар тұлға қалыптасады.
¬ ҰБТ-ге даярлаудағы
тиімділігі жоғары
Жоғарыда айтылған тиімсіз жақтарды болдырмау үшін төмендегідей
ұсыныс жасауға болады:
1. Компьютерді сабақтың белгілі бір кезеңдерінде ғана
пайдалану;
2. Компьютерді пайдалану уақытын сақтау;
3. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz