БІРІККЕН АРАБ ӘМІРЛІГІ
1.Кіріспе:
2.Негізгі бөлім:
1.1Біріккен Араб Әмірлігінің тарихы
1.2Тұрғындары
1.3Климаты
1.4Мемлекеттік құрылымы және саяси жүйесі
1.5Экономикасы
1.6Ауыл шаруашылығы
1.7Ғылым мен мәдениеттің дамуы
1.7Басты қалалары
3.Ыстық ықылас ынтымаққа бастайды
4.Парсы шығанағындағы елдер және Қазақстан
5.Әлемді арбаған Араб Әмірлігі
6.Қазақстан Республикасы Президентінің шетелдерге сапарлары, кездесулері, сөйлеген сөздері мен сұхбаттары (БАӘ. Абу .Даби қаласында)
7.Құмдағы құбылыстың құпиясы
2.Негізгі бөлім:
1.1Біріккен Араб Әмірлігінің тарихы
1.2Тұрғындары
1.3Климаты
1.4Мемлекеттік құрылымы және саяси жүйесі
1.5Экономикасы
1.6Ауыл шаруашылығы
1.7Ғылым мен мәдениеттің дамуы
1.7Басты қалалары
3.Ыстық ықылас ынтымаққа бастайды
4.Парсы шығанағындағы елдер және Қазақстан
5.Әлемді арбаған Араб Әмірлігі
6.Қазақстан Республикасы Президентінің шетелдерге сапарлары, кездесулері, сөйлеген сөздері мен сұхбаттары (БАӘ. Абу .Даби қаласында)
7.Құмдағы құбылыстың құпиясы
Әрбір адам - өз топырағының перзенті. Ол өзі өсіп-өнген, қиялын қалықтатып, арманын асқақтатқан қасиетті мекенін қадір тұтады, ұлылығын ұғынуғы тырысады.
«Рухы биік елдің -тұғыры биік» деген халық даналығы қай ғасырда да бағасын жойған емес.
Тарихи деректерге көз салар болсақ Біріккен Араб Әмірлігі туралы мәліметтер көптеп кездеседі.
Негізгі тақырыбымыздың мазмұны - БАӘ туралы, яғни оның тарихы, гүлденуі, саяси- әлеуметтік құрылысы, халықтың демографиялық т.б жағдайы болмақ
Әбу Насыр Әл- Фараби сөзімен айтар болсақ «Тарихты білмей- өткенді, қазіргі жағдайды білу, келешекті болжау қиын». Яғни әр елдің тарихын, мемлекеттік жағдайын, болашағын білу әр азаматтың парызы.
БАӘ- ін білмейтін азаматтарды кездестіруіңіз неғайбыл, әуе жолымен бие сауым уақытта бара қоятын жазиралы мекеннің жұмағы біздің жұртқа жария болғалы осы елге ат шалдыратындар қатары күрт көбейген.
Дүниені тануға да, дем алуға да ынтық жандардың дымын құртқан Әмірлік шын мәнісінде жердің жұмағы.
1958ж Мысыр мен Сирия Біріккен Араб Республикасы болып бірігеді. Бұл бірігу көпке бармай, 1961ж қыркүйектегі әскери төңкерістен кейін, Сирия БАР-нан бөлініп шығады.1971ж елдің жаңа конституциясы бойынша БАР- сы Египет Араб Республикасы болып атала бастады.
БАӘ бірқатар елдің негізгі асыраушысына айналған мұнай көздері ашылғанға дейін барлық өңдеуді өнерден артық меңгеріп, маржан өндірудің майын ішкен ел байлыққа белшеден батпағанымен, қайыршылықтың кебінін киген ел де емес.
БАӘ жеті қат жер астындағы мұнай мен газ байлығын Алла берген байлық деп ұғады. Бүкіл иманды тірліктері осы ұғымға негізделіп, сонда да нарықтық заманға өте тез бейімделе отырып, көрші мемлекеттің экономикасының өрлеуіне өзіндік септігін тигізіп жатыр
«Рухы биік елдің -тұғыры биік» деген халық даналығы қай ғасырда да бағасын жойған емес.
Тарихи деректерге көз салар болсақ Біріккен Араб Әмірлігі туралы мәліметтер көптеп кездеседі.
Негізгі тақырыбымыздың мазмұны - БАӘ туралы, яғни оның тарихы, гүлденуі, саяси- әлеуметтік құрылысы, халықтың демографиялық т.б жағдайы болмақ
Әбу Насыр Әл- Фараби сөзімен айтар болсақ «Тарихты білмей- өткенді, қазіргі жағдайды білу, келешекті болжау қиын». Яғни әр елдің тарихын, мемлекеттік жағдайын, болашағын білу әр азаматтың парызы.
БАӘ- ін білмейтін азаматтарды кездестіруіңіз неғайбыл, әуе жолымен бие сауым уақытта бара қоятын жазиралы мекеннің жұмағы біздің жұртқа жария болғалы осы елге ат шалдыратындар қатары күрт көбейген.
Дүниені тануға да, дем алуға да ынтық жандардың дымын құртқан Әмірлік шын мәнісінде жердің жұмағы.
1958ж Мысыр мен Сирия Біріккен Араб Республикасы болып бірігеді. Бұл бірігу көпке бармай, 1961ж қыркүйектегі әскери төңкерістен кейін, Сирия БАР-нан бөлініп шығады.1971ж елдің жаңа конституциясы бойынша БАР- сы Египет Араб Республикасы болып атала бастады.
БАӘ бірқатар елдің негізгі асыраушысына айналған мұнай көздері ашылғанға дейін барлық өңдеуді өнерден артық меңгеріп, маржан өндірудің майын ішкен ел байлыққа белшеден батпағанымен, қайыршылықтың кебінін киген ел де емес.
БАӘ жеті қат жер астындағы мұнай мен газ байлығын Алла берген байлық деп ұғады. Бүкіл иманды тірліктері осы ұғымға негізделіп, сонда да нарықтық заманға өте тез бейімделе отырып, көрші мемлекеттің экономикасының өрлеуіне өзіндік септігін тигізіп жатыр
1. Әлемді арбаған араб әмірлігі.
Алтын Орда №21 279 27-мамыр-2-маусым. 2005ж. 24-бет
2. Егемен Қазақстан.
Ыстық ықылас ынтымаққа бастайды (Мейрамбек Төлепберген)
2005 жыл, 27 мамыр.
3. 1. Дипломатия жаршысы
1-2 тоқсан 2004 жыл 5-6 беттер.
1 Ресми ақпарат
Қазақстан Республикасы Президентінің шетелдерге сапарлары, кездесулері, сөйлеген сөздері мен сұхбаттары (БАӘ)
(Қаңтар–маусым 2004 2 жыл)
2. Дипломатия жаршысы
3-4 тоқсан 68-бет (БАӘ) Екіжақты және көпжақты ынтымақтастық
4. Саясат №10. 2003 жыл. 52-55 бет
Әбдімомынова.
Парсы шығанағындағы елдер және Қазақстан
5. Қазақ Совет Энциклопедиясы №2 том
6. Обьединенные Арабские эмираты 507-509 стр
7. Страный мира 386-387 стр ОАЭ
Алтын Орда №21 279 27-мамыр-2-маусым. 2005ж. 24-бет
2. Егемен Қазақстан.
Ыстық ықылас ынтымаққа бастайды (Мейрамбек Төлепберген)
2005 жыл, 27 мамыр.
3. 1. Дипломатия жаршысы
1-2 тоқсан 2004 жыл 5-6 беттер.
1 Ресми ақпарат
Қазақстан Республикасы Президентінің шетелдерге сапарлары, кездесулері, сөйлеген сөздері мен сұхбаттары (БАӘ)
(Қаңтар–маусым 2004 2 жыл)
2. Дипломатия жаршысы
3-4 тоқсан 68-бет (БАӘ) Екіжақты және көпжақты ынтымақтастық
4. Саясат №10. 2003 жыл. 52-55 бет
Әбдімомынова.
Парсы шығанағындағы елдер және Қазақстан
5. Қазақ Совет Энциклопедиясы №2 том
6. Обьединенные Арабские эмираты 507-509 стр
7. Страный мира 386-387 стр ОАЭ
Тақырыбы: БІРІККЕН АРАБ ӘМІРЛІГІ
Жоспары:
1.Кіріспе:
2.Негізгі бөлім:
1.1Біріккен Араб Әмірлігінің тарихы
1.2Тұрғындары
1.3Климаты
1.4Мемлекеттік құрылымы және саяси жүйесі
1.5Экономикасы
1.6Ауыл шаруашылығы
1.7Ғылым мен мәдениеттің дамуы
1.7Басты қалалары
3.Ыстық ықылас ынтымаққа бастайды
4.Парсы шығанағындағы елдер және Қазақстан
5.Әлемді арбаған Араб Әмірлігі
6.Қазақстан Республикасы Президентінің шетелдерге сапарлары, кездесулері,
сөйлеген сөздері мен сұхбаттары (БАӘ. Абу -Даби қаласында)
7.Құмдағы құбылыстың құпиясы
Әрбір адам - өз топырағының перзенті. Ол өзі өсіп-өнген, қиялын
қалықтатып, арманын асқақтатқан қасиетті мекенін қадір тұтады, ұлылығын
ұғынуғы тырысады.
Рухы биік елдің -тұғыры биік деген халық даналығы қай ғасырда да
бағасын жойған емес.
Тарихи деректерге көз салар болсақ Біріккен Араб Әмірлігі туралы
мәліметтер көптеп кездеседі.
Негізгі тақырыбымыздың мазмұны - БАӘ туралы, яғни оның тарихы, гүлденуі,
саяси- әлеуметтік құрылысы, халықтың демографиялық т.б жағдайы болмақ
Әбу Насыр Әл- Фараби сөзімен айтар болсақ Тарихты білмей- өткенді,
қазіргі жағдайды білу, келешекті болжау қиын. Яғни әр елдің тарихын,
мемлекеттік жағдайын, болашағын білу әр азаматтың парызы.
БАӘ- ін білмейтін азаматтарды кездестіруіңіз неғайбыл, әуе жолымен бие
сауым уақытта бара қоятын жазиралы мекеннің жұмағы біздің жұртқа жария
болғалы осы елге ат шалдыратындар қатары күрт көбейген.
Дүниені тануға да, дем алуға да ынтық жандардың дымын құртқан Әмірлік
шын мәнісінде жердің жұмағы.
1958ж Мысыр мен Сирия Біріккен Араб Республикасы болып бірігеді. Бұл
бірігу көпке бармай, 1961ж қыркүйектегі әскери төңкерістен кейін, Сирия
БАР-нан бөлініп шығады.1971ж елдің жаңа конституциясы бойынша БАР- сы
Египет Араб Республикасы болып атала бастады.
БАӘ бірқатар елдің негізгі асыраушысына айналған мұнай көздері
ашылғанға дейін барлық өңдеуді өнерден артық меңгеріп, маржан өндірудің
майын ішкен ел байлыққа белшеден батпағанымен, қайыршылықтың кебінін киген
ел де емес.
БАӘ жеті қат жер астындағы мұнай мен газ байлығын Алла берген байлық деп
ұғады. Бүкіл иманды тірліктері осы ұғымға негізделіп, сонда да нарықтық
заманға өте тез бейімделе отырып, көрші мемлекеттің экономикасының өрлеуіне
өзіндік септігін тигізіп жатыр. .
Біріккен Араб Әмірлігі
Тарихы
БАӘ байырғы Шығыс мәдениетімен байланыстырылған географиялық жағдайы
б.з.б 4-3 мың жылдан бері бұл жерлерде сауда және теңізде жүзудің дамуына
мүмкіндік туғызды. 4 мың жылға жуық Араб аралының солтүстік бөлігін бір
жерден екінші жерге көшіп жүрген көшпенді он үш араб тайпасы мекен еткен.
Б.А.Ә б.з.д 1 ғ толық зерттелмеген. БАӘ жерлері алдымен Оманға, содан соң
б.з.д 4 ғ Персид Царының билігінде болған.
Тәуелсіздік жылдары жергілікті тұрғындар арасында б.з.д 7ғ ислам дінін
жойған Араб халифатының барлық оңтүстік бұғазының жағалауы кірмегенше жаңа
басып алушылармен ауысып отырды.
7 ғ эпохасындағы шығыс басып алушылары батыс отарларымен ауыстырылды.
Португалдықтар европалықтардың арасынан ең бірінші болып оңтүстікте
бекітілуге тырысты. Бірақ Турция, Иран, Оман ауданды келімсектерге беріп
қоя алмады. Батыс державалары бұл өңірді басып алуға еш үміт қалдырмады. 8
ғ ағылшын Ост-Инд компаниясы алдымен бұғаздағы барлық сауданы
монополиялады, содан соң әскери күшті қолдана отырып, 1820 жылы жеті араб
княздықтың өкілдерін БАӘ жерінде ағылшын билігін орнықтырудың алғашқы
сатысы туралы келісім шартқа қол қоюға итермеледі (1853 жылдан бастап Оман
келісім шарты деп атала бастады)
Бірақ алдыңғы өндірістік державалардың үстемдігі феодалды-патриархалды
системасын бұза алмады. Жергілікті тұрғындар байырғы әдеп-ғұрыптық түрінде
ұстанды. 1920 жылы эмираттардағы басып алу күрестері отарлау билігіне қадам
жасауына әрекет етті, мұндай ресурстарын сақтап қалуда экономикалық бақылау
жасау мақсатында араб княжествасына автономия беруде әскери күшті қолдану
үйлестірілді. 1950-60ж.ж антибритандық алға шығушылықтың өсуі Ұлыбританияны
1970ж протектораттан бас тартуына мәжбүр етті және 1971 жылы алты эмираттан
құрылған әміліктерге өзіндік БАӘ мемлекетін құруға мүмкіндік берді. БАӘ
тууы күрделі процесс болды. 1971ж 2 желтоқсанда тәуелсіздікті жариялағанда
федерацияға Рас-Эль Хайма әмірлігі кіруден бас тарты, бірақ бәрібір де 1972
ж ақпанда жаңа мемлекет құрылғанда кірді. Сонымен қатар БАӘ -ң егемендігін
жариялауға екі күн бұрын Иран шахының әскері Ормуз бұғазындағы үш
стратегиялық негізгі аралдарын отарлап алды, оның екеуі Рас-Эль Хайма
эмиратына және біреуі Шардже эмиратының құрамында болды.Бұл Иран мен БАӘ
арасындағы территориялық дау реттелмеген күйде қалды.
1999 ж мамырда БАӘ және Оман арасындағы шекара демаркациясы туралы
келісімге қол қойды. Федерация туу жылын 1971 ж деп санайды.
Тұрғындар:
Орта жылдық өсу қарқыны тұрғылықты халық 1960-80ж.ж- 3 процентін
құраса, 2001ж 3, 4 процентін, ал барлық халық саны иммигранттар есебінен
– 20 порцентке өскен.
Туу-18,3 процент, өлу- 3,9 процент, жас баланың өсуі 1000 жаңа
туғаннан 16,12 адам. Орташа өмір сүру жасы 74, 52 жыл, оның ішінде
ересектер - 72 ,06 және әйелдер – 77,1 ( 2002).
Халықтың орташа жас структурасы-0-14жас -27, 7процент(ер адам
345,1мың, әйел 331,5 мың) 15-64 жас -69,7 процент ( ер адам 1069,4
мың, әйел 635,3 мың) 65жәнежоғарғы -2, 6 процент (ер адам-46 мың, әйел
-18,7 мың)
Қала тұрғындарының саны 83,9процент (2000 ж)
Тұрғындары –арабтар 2,6 процент мөлшерінде, оның ішінде иммигранттар
8,8 процент
Қалған тұрғындары Оңтүстік және Шығыс Азиядан келгендер(индус, Иран,
Пакистан Филиппин, Қытай және т.б) және Европнның әр елдерінен келгендер.
Тілдері:араб, ағылшын, француз, хинди, уруд
Мемлекеттік религия- ислам. 80-85 проценті мұсылман- суниттер,
басқалары- имиттер. Христиандар, индуистер және т.б 4 процентін құрайды.
(6. 507-508 стр)
Климаты:
Тропикалықтан субтропикалыққа өту кезеңі. Жыл екі мерзімге бөлінеді:
қысы негізінен жаңбырлы, ал жазда жиі құмды дауылдар болады. Шығысында Эль-
Фуджайреде жазда онша ыстық емес және ылғалды.
Орташа жылдық температура 25 градус, 30 градус цельси.Жауын- шашын 100
мм-ге жуық, таулы аймақтарда 300 мм-ге дейін. Тек шөптер мен бұталар ғана
өседі.
Оазистерде акция, тамариск,финикті, кокості пальмалар өседі. Жануарлар
әлеміне кедей: түлкі, қоян, жылан, ұсақ кеміргіштер ғана бар.
Персид жіне Оман бұғаздарындағы суда тек елу түрлі кәсіптік балық қана
бар.( 7. 386-387 стр)
Мемлекеттік құрылым және саяси жүйе
БАӘ- арнайы өкілдігімен, делегатталған федерациясы бар жеті эмираттан
тұратын федеративті мемлекет.
1971ж конституция уақытшадан тұрақтыға 1996ж ауысады.
Административті бөлу:Абу-Даби, Дубай, Рас-аль-Каивай, Аджаман.
Административті қатынастағы эмираттар муниципалиттерге бөлінеді.
Тым ірі қалалар Абу-Даби, Дубай, Шарджа.
БАӘ мемлекеттік басқару принциптері бес эмираттың үкіметке орындауға
берілген ұсыныстарын қарастырады. Қаулы күштерінің қалыптасуы Конституция
бойынша федеральды билікке берілген.1994ж қылмыстарды қарастыру үшін
шариаттың заңы кірістірілді (өлтіру, ұрлық, нашақорлық ).
Заң биліктің жоғарғы органы жеті эмират шейхінің жоғарғы советі. Заң
билігінің жоғарғы кеңес органы: Федеральды ұлттық 40 мүшеден тұратын совет.
Әрбір эмират совет министрлері қараған заңдарды оқып, біліп және қайтара
алады. Орындаушы биліктің жоғарғы органы-Совет министрі. Мемлекет басшысы-
Президент. Орындаушы биліктің жоғарғы органының басшысы премьер-министр.
Президент эмираттарды монархтарының құрамынан 5 жылға сайлайды, ол
премьер-министрді және Совет министрін сайлайды. Әрбір эмират Федеральды
ұлттық советке өз өкілдерін тағайындайды.
БАӘ көрнекті саяси қызыметкері әйгілі және байырғы тектен шыққан Абу-
Даби Шейх Зайд пен сұлтан Аль-Нахайян.1971 ж бастап ол БАӘ бірнеше рет
президентін сайлайды. Шейх Зейд өзін қатал бірліктің жақтаушысы,
бейбітшіліктің реформалары ретінде көрсетті.1966 ж Абу-Дабиді құрған Шейх
Зайд саясатта ұлттық байлықты елдің қайта құруы мақсатында және халыққа
жақсылық жасауда қолдану туралы айтқан. Оның басшылығымен БАӘ экономикалық
өсу эпохасына жетіп, модернизация жолында жетістіктерге жетті.БАӘ,1970 ж
әлі тайпалық қатардағы ел, қазіргі уақытта қазіргі заманға сай өндірісті
және әлеуметті инфраструктурасы, дамыған мемлекеттер қатарындағы Таяу
Шығыстағы ел болып саналады.
БАӘ-де саяси партия жоқ. Ұйымдасқан істі құрамындағы БАӘ-нің арасынан
жергілікті сауда палаталарын(50-ге жуық) және басқа да өндірісті
қызыметтегі сұрақтарға қатысатын арнайы органдарды атап көрсетуге болады..
Оларға, Абу-Дабидің экономикалық дамуының департаменті, Дубайдың өндірістік-
сауда палатасы, Джебель-Алидің бос экономикалық зонаның администрациясы,
қаланың муниципалиттерінің тұсындағы контрак пен сатып алу бөлімдері.
Істі басқару ұйымдарының арасында әр түрлі пропорцияда мемлекеттік
жеке, кейбіреуінде-шетел капиталы, банктік және сақтандыру компаниялары
және де т.б аталған ұлттық компаниялар бар. Қоғамның әлеуметтік структурасы
әлі бекітілмеген қабаттар мен және әдет-ғұрыпты топтан қазіргі заманғы
типпен қарастырылған. Мұндай әлеуметтік топтардың реттелуі жергілікті
кәсіпкерлер, интеллигенция, бюрократия, жұмысшы класс ретінде жалғасады.
Ішкі саясат қазіргі заманғы талаптарға сай: мұнай, газ, мұнай
өнімдерінің экспортынан түскен пайданы инвестрлеу көмегімен тұрғылықты
халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуда экономикасын құруға бағытталған.
Соңғы жылдары экономикада және приватизацияда нарық принциптеріне үлкен
акцент жүргізілуде. Әсіресе, БАӘ халықаралық туризмге және халықаралық
қатынаста елдің коммерциялық орталық центрін көтеруге көп көңіл бөлуде.
БАӘ сыртқы саясаты әр түрлі елдермен байланыс жасау принципімен
негізделген.
БАӘ қарулы күштері әскерден және әскери теңіз флотынан арнайы
күштен(федеральды полицияны қосқанда) тұрады. Жалпы саны 70 мың адамнан
жоғары және әскери қызыметке жылына 15-49 жасқа дейін- 419851 адам (2002ж)
қаруланған бірнеше ондық кемелер және дипломатиялық қатынаста. (СССР мен
БАӘ арасында дипломатиялық қатынас 1971ж желтоқсанда орнады) ( 6. 508-509
стр)
Экономикасы:
БАӘ экономикалық өсуінің тарихта теңдесі жоқ типі бүкіл әлемде өте
өнімнің жоғарғы көрсеткішіне ие болған мұнайды шығару және экспорттау
арқылы іске асты.
БАӘ ВВП, сарып алушы валютаның тең праволық есептеуі бойынша,
51млрд.долл құрады. ВВП 51 проценті шынайы өсім (2000 ж).
БАӘ пайдасы әлемдік мұнайдың 3,5 процентін қамтамасыз етіп отыр.
Тұрғындардың экономикалық белсенділіктерінің мөлшері 1,6 млн адам (2000
жыл), оның көп бөлігі иммигранттар.
Өндірістің негізгі саласы- БАӘ ВВП өндірістің 33 процентке жуығын
қамтамасыз ететін мұнай, газ өндірісі. Ол бөлік иммигранттардың мемлекеттік
мұнай компаниялары арқылы мемлекеттермен реттеліп отырады.
1970 ж бастап мұнай, газ қорлары мемлекет меншігі болып жарияланды.
1981 ж 1 қаңтардан бастап елде барлық өткізетін жүйелер осыған
дейінгі шет ел монополиялар иемденіп келген бензоколонкалар, транспорт,
қоймалар ұлттандырылды. 1977ж мұнай пайдасы 96,8 млн тоннаға жетті. 1997 ж
121млн тонна болды. Қазіргі уақытта БАӘ мұнай қоры жүз жылға жетеді. Арнайы
назар табиғи газды сатуға аударылады. БАӘ мұнай, газ өндіріс сферасында
жоспарлау мемлекет секторында іске асырылды. 1970 ж өкімет мұнайдан түскен
пайданың бір бөлігін елдің ішінде қайта өңдеуге жұмсады. 2000 ж күніне
мұнайды өңдеуге жіберілетін жоғарылату жоспары 2,6млн дейін іске асырылды.
Соңғы бес жылда газ өнімдеріне көп миллиардты программа құрылды. Жылына
1997-2000 ж аралығында газдан түскен пайда
39млрд құрады. Абу-Даби ұлттық мұнай компониясына 90процент-газ қоры
түседі. Ол 2003-06 ж 6 млрд долл инвестирлеуге жоспарлап отыр, оның
3\2-сі газды өңдеуге жұмсалады. 1997ж 3 млрд реактивті қондырғы үшін
жанармай, 1,5 млн тонна бензин, 2 млн тоннаға жуық май,1,1 млн тонна нафты,
3, 8млн тонна дизель жанармайы өндіріледі. Мұнай, газ өнімдерімен
байланысты мұнай-химия өндірісі де интенсивті дамуда. Комплекс қатарына
хлорин, ойып түсетін өткір сода, түйіршік ген күкірт, аммиак, карбамид және
басқа да өнімдер өңделіп, экспортқа жіберіледі.
Басқа да өндірістердің салаларына кең көлемде энергетика, суды
тұщылау, құрылыс өндірісі, текстильді тамақ өнеркәсібі және басқалары
дамыды.( 6. 509-511 стр)
Ауыл шаруашылығы:
Негізінен финик және жеміс, көкөніс өнімдерінде, құс өсіру және
жұмыртқа алу, мал шаруашылығы, балық шаруашылығы, жемчуг алумен айналысады.
БАӘ балықты қолдану-140 кг адам баласына, әлемде жоғары көрсеткішке ие.
Ауыл шаруашылығына тиімсіз талаптар мемлекет көмегінде.
БАӘ темір жол жоқ. Автомобиль жолының ұзындығы 4835 км (1998ж )
Автомобиль саны 1990 ж 350 мың болды. Ауыр жүкті машиналар кең
көлемде:830км мұнай проводты және 870 км трубопроводты газ таситын. Теңіз
транспорты 341 құрайды. Оның ішінде жалпы сыйымдылығы бір мың жоғарғы 56
кеме,13 құрғақ жүк таситын, халықаралық зат таситын 3 тайкер, 7 контейнер
тасушы, сұйылтылған газды тасымалдайтын1 танкер, 25 мұнай құятын, құсты
тасымалдайтын бір кеме, осы кемелердің жалпы жүк көтергіші 1,25 млн тоннаны
құрайды.
БАӘ 15 теңіз порты бар, солар арқылы мұнайды экспорттауды санағанда
сексен сегіз млн жуық жүк өтеді.Ең ірі елдердің плоты-Дубайдағы Рашид,одан
да Джебель-Али әлемдегі ең ірі жасанды терең айлақ болып саналады. Келесі
порттар Абу-Дабидегі Шина Заед, Шардждегі Халид, Рас Эль Хаймедегі Сакр
және т.б .
БАӘ алты аэропорт бар. Көлемі брйынша Дубай, Джебель. БАӘ
байланыстың жаңа системасы дамуда.
Көрме және жеке сауда, туризм дамыды. Көптеген дүкендер, сауда
орындары, оның ішінде туризстерге әйгілі Дейр және Дубайдағы алтын базар,
Голд Соуд, Шарджедегі әйгілі сауда орталығы ерекше көзге түседі. Көптеген
сауда бағасы Еуропадан төмен. Тауарды жеткізіп беру кезке кезке сатып
алушыға тегін. Туристерге кең көлемде қызымет көрсетіледі: экскурсия,
мейрамдар және т.б. Дубайдың өзінде 160қа жуық комфортабильді қонақ үйлер
бар.
БАӘ саясаты мемлекетке экономикалық өсуді реттеуде, шаруашылық саласы,
әсіресе жеке өндірістің есебінен жүргізіледі. Эмират азаматтарына
әлеуметтік саяси әр түрлі материалдарды көмек, денсаулық сақтау,
профессионалды дайындық көмектері көрсетіледі.
БАӘ кредитті ақша системасы ұлттық ваоютаның валют резервінің
көмегімен экспорттан түскен пайдамен реттеледі. Ақша эмиссиясы және ақша
мәселесіне БАӘ валюттік басқармасы бақылау жасайды. Валют режимі
либеральді. Валют басқармасы банк кредиттеуін және оны қамтамасыз етуді
реттейді. Банк системасы 19 ұлттық банкті, оның ішінде мемлекеттік капитал,
28 шетелдік сақтандыру компанияларын қаржыландыру,Ұлттық банк инвестициясы
мен дамуын түзеді.
Бюджет системасының ерекшелігі- эмираттардың жеке бюджеті
федеральділігімен бірдей жүреді. Бюджет кірісі 20 млрд.долл. Кірістің көп
бөлігі мұнай экспансиясынан түседі. Ірі қаржыландыру білім, денсаулық
сақтау, мемлекеттік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Жоспары:
1.Кіріспе:
2.Негізгі бөлім:
1.1Біріккен Араб Әмірлігінің тарихы
1.2Тұрғындары
1.3Климаты
1.4Мемлекеттік құрылымы және саяси жүйесі
1.5Экономикасы
1.6Ауыл шаруашылығы
1.7Ғылым мен мәдениеттің дамуы
1.7Басты қалалары
3.Ыстық ықылас ынтымаққа бастайды
4.Парсы шығанағындағы елдер және Қазақстан
5.Әлемді арбаған Араб Әмірлігі
6.Қазақстан Республикасы Президентінің шетелдерге сапарлары, кездесулері,
сөйлеген сөздері мен сұхбаттары (БАӘ. Абу -Даби қаласында)
7.Құмдағы құбылыстың құпиясы
Әрбір адам - өз топырағының перзенті. Ол өзі өсіп-өнген, қиялын
қалықтатып, арманын асқақтатқан қасиетті мекенін қадір тұтады, ұлылығын
ұғынуғы тырысады.
Рухы биік елдің -тұғыры биік деген халық даналығы қай ғасырда да
бағасын жойған емес.
Тарихи деректерге көз салар болсақ Біріккен Араб Әмірлігі туралы
мәліметтер көптеп кездеседі.
Негізгі тақырыбымыздың мазмұны - БАӘ туралы, яғни оның тарихы, гүлденуі,
саяси- әлеуметтік құрылысы, халықтың демографиялық т.б жағдайы болмақ
Әбу Насыр Әл- Фараби сөзімен айтар болсақ Тарихты білмей- өткенді,
қазіргі жағдайды білу, келешекті болжау қиын. Яғни әр елдің тарихын,
мемлекеттік жағдайын, болашағын білу әр азаматтың парызы.
БАӘ- ін білмейтін азаматтарды кездестіруіңіз неғайбыл, әуе жолымен бие
сауым уақытта бара қоятын жазиралы мекеннің жұмағы біздің жұртқа жария
болғалы осы елге ат шалдыратындар қатары күрт көбейген.
Дүниені тануға да, дем алуға да ынтық жандардың дымын құртқан Әмірлік
шын мәнісінде жердің жұмағы.
1958ж Мысыр мен Сирия Біріккен Араб Республикасы болып бірігеді. Бұл
бірігу көпке бармай, 1961ж қыркүйектегі әскери төңкерістен кейін, Сирия
БАР-нан бөлініп шығады.1971ж елдің жаңа конституциясы бойынша БАР- сы
Египет Араб Республикасы болып атала бастады.
БАӘ бірқатар елдің негізгі асыраушысына айналған мұнай көздері
ашылғанға дейін барлық өңдеуді өнерден артық меңгеріп, маржан өндірудің
майын ішкен ел байлыққа белшеден батпағанымен, қайыршылықтың кебінін киген
ел де емес.
БАӘ жеті қат жер астындағы мұнай мен газ байлығын Алла берген байлық деп
ұғады. Бүкіл иманды тірліктері осы ұғымға негізделіп, сонда да нарықтық
заманға өте тез бейімделе отырып, көрші мемлекеттің экономикасының өрлеуіне
өзіндік септігін тигізіп жатыр. .
Біріккен Араб Әмірлігі
Тарихы
БАӘ байырғы Шығыс мәдениетімен байланыстырылған географиялық жағдайы
б.з.б 4-3 мың жылдан бері бұл жерлерде сауда және теңізде жүзудің дамуына
мүмкіндік туғызды. 4 мың жылға жуық Араб аралының солтүстік бөлігін бір
жерден екінші жерге көшіп жүрген көшпенді он үш араб тайпасы мекен еткен.
Б.А.Ә б.з.д 1 ғ толық зерттелмеген. БАӘ жерлері алдымен Оманға, содан соң
б.з.д 4 ғ Персид Царының билігінде болған.
Тәуелсіздік жылдары жергілікті тұрғындар арасында б.з.д 7ғ ислам дінін
жойған Араб халифатының барлық оңтүстік бұғазының жағалауы кірмегенше жаңа
басып алушылармен ауысып отырды.
7 ғ эпохасындағы шығыс басып алушылары батыс отарларымен ауыстырылды.
Португалдықтар европалықтардың арасынан ең бірінші болып оңтүстікте
бекітілуге тырысты. Бірақ Турция, Иран, Оман ауданды келімсектерге беріп
қоя алмады. Батыс державалары бұл өңірді басып алуға еш үміт қалдырмады. 8
ғ ағылшын Ост-Инд компаниясы алдымен бұғаздағы барлық сауданы
монополиялады, содан соң әскери күшті қолдана отырып, 1820 жылы жеті араб
княздықтың өкілдерін БАӘ жерінде ағылшын билігін орнықтырудың алғашқы
сатысы туралы келісім шартқа қол қоюға итермеледі (1853 жылдан бастап Оман
келісім шарты деп атала бастады)
Бірақ алдыңғы өндірістік державалардың үстемдігі феодалды-патриархалды
системасын бұза алмады. Жергілікті тұрғындар байырғы әдеп-ғұрыптық түрінде
ұстанды. 1920 жылы эмираттардағы басып алу күрестері отарлау билігіне қадам
жасауына әрекет етті, мұндай ресурстарын сақтап қалуда экономикалық бақылау
жасау мақсатында араб княжествасына автономия беруде әскери күшті қолдану
үйлестірілді. 1950-60ж.ж антибритандық алға шығушылықтың өсуі Ұлыбританияны
1970ж протектораттан бас тартуына мәжбүр етті және 1971 жылы алты эмираттан
құрылған әміліктерге өзіндік БАӘ мемлекетін құруға мүмкіндік берді. БАӘ
тууы күрделі процесс болды. 1971ж 2 желтоқсанда тәуелсіздікті жариялағанда
федерацияға Рас-Эль Хайма әмірлігі кіруден бас тарты, бірақ бәрібір де 1972
ж ақпанда жаңа мемлекет құрылғанда кірді. Сонымен қатар БАӘ -ң егемендігін
жариялауға екі күн бұрын Иран шахының әскері Ормуз бұғазындағы үш
стратегиялық негізгі аралдарын отарлап алды, оның екеуі Рас-Эль Хайма
эмиратына және біреуі Шардже эмиратының құрамында болды.Бұл Иран мен БАӘ
арасындағы территориялық дау реттелмеген күйде қалды.
1999 ж мамырда БАӘ және Оман арасындағы шекара демаркациясы туралы
келісімге қол қойды. Федерация туу жылын 1971 ж деп санайды.
Тұрғындар:
Орта жылдық өсу қарқыны тұрғылықты халық 1960-80ж.ж- 3 процентін
құраса, 2001ж 3, 4 процентін, ал барлық халық саны иммигранттар есебінен
– 20 порцентке өскен.
Туу-18,3 процент, өлу- 3,9 процент, жас баланың өсуі 1000 жаңа
туғаннан 16,12 адам. Орташа өмір сүру жасы 74, 52 жыл, оның ішінде
ересектер - 72 ,06 және әйелдер – 77,1 ( 2002).
Халықтың орташа жас структурасы-0-14жас -27, 7процент(ер адам
345,1мың, әйел 331,5 мың) 15-64 жас -69,7 процент ( ер адам 1069,4
мың, әйел 635,3 мың) 65жәнежоғарғы -2, 6 процент (ер адам-46 мың, әйел
-18,7 мың)
Қала тұрғындарының саны 83,9процент (2000 ж)
Тұрғындары –арабтар 2,6 процент мөлшерінде, оның ішінде иммигранттар
8,8 процент
Қалған тұрғындары Оңтүстік және Шығыс Азиядан келгендер(индус, Иран,
Пакистан Филиппин, Қытай және т.б) және Европнның әр елдерінен келгендер.
Тілдері:араб, ағылшын, француз, хинди, уруд
Мемлекеттік религия- ислам. 80-85 проценті мұсылман- суниттер,
басқалары- имиттер. Христиандар, индуистер және т.б 4 процентін құрайды.
(6. 507-508 стр)
Климаты:
Тропикалықтан субтропикалыққа өту кезеңі. Жыл екі мерзімге бөлінеді:
қысы негізінен жаңбырлы, ал жазда жиі құмды дауылдар болады. Шығысында Эль-
Фуджайреде жазда онша ыстық емес және ылғалды.
Орташа жылдық температура 25 градус, 30 градус цельси.Жауын- шашын 100
мм-ге жуық, таулы аймақтарда 300 мм-ге дейін. Тек шөптер мен бұталар ғана
өседі.
Оазистерде акция, тамариск,финикті, кокості пальмалар өседі. Жануарлар
әлеміне кедей: түлкі, қоян, жылан, ұсақ кеміргіштер ғана бар.
Персид жіне Оман бұғаздарындағы суда тек елу түрлі кәсіптік балық қана
бар.( 7. 386-387 стр)
Мемлекеттік құрылым және саяси жүйе
БАӘ- арнайы өкілдігімен, делегатталған федерациясы бар жеті эмираттан
тұратын федеративті мемлекет.
1971ж конституция уақытшадан тұрақтыға 1996ж ауысады.
Административті бөлу:Абу-Даби, Дубай, Рас-аль-Каивай, Аджаман.
Административті қатынастағы эмираттар муниципалиттерге бөлінеді.
Тым ірі қалалар Абу-Даби, Дубай, Шарджа.
БАӘ мемлекеттік басқару принциптері бес эмираттың үкіметке орындауға
берілген ұсыныстарын қарастырады. Қаулы күштерінің қалыптасуы Конституция
бойынша федеральды билікке берілген.1994ж қылмыстарды қарастыру үшін
шариаттың заңы кірістірілді (өлтіру, ұрлық, нашақорлық ).
Заң биліктің жоғарғы органы жеті эмират шейхінің жоғарғы советі. Заң
билігінің жоғарғы кеңес органы: Федеральды ұлттық 40 мүшеден тұратын совет.
Әрбір эмират совет министрлері қараған заңдарды оқып, біліп және қайтара
алады. Орындаушы биліктің жоғарғы органы-Совет министрі. Мемлекет басшысы-
Президент. Орындаушы биліктің жоғарғы органының басшысы премьер-министр.
Президент эмираттарды монархтарының құрамынан 5 жылға сайлайды, ол
премьер-министрді және Совет министрін сайлайды. Әрбір эмират Федеральды
ұлттық советке өз өкілдерін тағайындайды.
БАӘ көрнекті саяси қызыметкері әйгілі және байырғы тектен шыққан Абу-
Даби Шейх Зайд пен сұлтан Аль-Нахайян.1971 ж бастап ол БАӘ бірнеше рет
президентін сайлайды. Шейх Зейд өзін қатал бірліктің жақтаушысы,
бейбітшіліктің реформалары ретінде көрсетті.1966 ж Абу-Дабиді құрған Шейх
Зайд саясатта ұлттық байлықты елдің қайта құруы мақсатында және халыққа
жақсылық жасауда қолдану туралы айтқан. Оның басшылығымен БАӘ экономикалық
өсу эпохасына жетіп, модернизация жолында жетістіктерге жетті.БАӘ,1970 ж
әлі тайпалық қатардағы ел, қазіргі уақытта қазіргі заманға сай өндірісті
және әлеуметті инфраструктурасы, дамыған мемлекеттер қатарындағы Таяу
Шығыстағы ел болып саналады.
БАӘ-де саяси партия жоқ. Ұйымдасқан істі құрамындағы БАӘ-нің арасынан
жергілікті сауда палаталарын(50-ге жуық) және басқа да өндірісті
қызыметтегі сұрақтарға қатысатын арнайы органдарды атап көрсетуге болады..
Оларға, Абу-Дабидің экономикалық дамуының департаменті, Дубайдың өндірістік-
сауда палатасы, Джебель-Алидің бос экономикалық зонаның администрациясы,
қаланың муниципалиттерінің тұсындағы контрак пен сатып алу бөлімдері.
Істі басқару ұйымдарының арасында әр түрлі пропорцияда мемлекеттік
жеке, кейбіреуінде-шетел капиталы, банктік және сақтандыру компаниялары
және де т.б аталған ұлттық компаниялар бар. Қоғамның әлеуметтік структурасы
әлі бекітілмеген қабаттар мен және әдет-ғұрыпты топтан қазіргі заманғы
типпен қарастырылған. Мұндай әлеуметтік топтардың реттелуі жергілікті
кәсіпкерлер, интеллигенция, бюрократия, жұмысшы класс ретінде жалғасады.
Ішкі саясат қазіргі заманғы талаптарға сай: мұнай, газ, мұнай
өнімдерінің экспортынан түскен пайданы инвестрлеу көмегімен тұрғылықты
халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуда экономикасын құруға бағытталған.
Соңғы жылдары экономикада және приватизацияда нарық принциптеріне үлкен
акцент жүргізілуде. Әсіресе, БАӘ халықаралық туризмге және халықаралық
қатынаста елдің коммерциялық орталық центрін көтеруге көп көңіл бөлуде.
БАӘ сыртқы саясаты әр түрлі елдермен байланыс жасау принципімен
негізделген.
БАӘ қарулы күштері әскерден және әскери теңіз флотынан арнайы
күштен(федеральды полицияны қосқанда) тұрады. Жалпы саны 70 мың адамнан
жоғары және әскери қызыметке жылына 15-49 жасқа дейін- 419851 адам (2002ж)
қаруланған бірнеше ондық кемелер және дипломатиялық қатынаста. (СССР мен
БАӘ арасында дипломатиялық қатынас 1971ж желтоқсанда орнады) ( 6. 508-509
стр)
Экономикасы:
БАӘ экономикалық өсуінің тарихта теңдесі жоқ типі бүкіл әлемде өте
өнімнің жоғарғы көрсеткішіне ие болған мұнайды шығару және экспорттау
арқылы іске асты.
БАӘ ВВП, сарып алушы валютаның тең праволық есептеуі бойынша,
51млрд.долл құрады. ВВП 51 проценті шынайы өсім (2000 ж).
БАӘ пайдасы әлемдік мұнайдың 3,5 процентін қамтамасыз етіп отыр.
Тұрғындардың экономикалық белсенділіктерінің мөлшері 1,6 млн адам (2000
жыл), оның көп бөлігі иммигранттар.
Өндірістің негізгі саласы- БАӘ ВВП өндірістің 33 процентке жуығын
қамтамасыз ететін мұнай, газ өндірісі. Ол бөлік иммигранттардың мемлекеттік
мұнай компаниялары арқылы мемлекеттермен реттеліп отырады.
1970 ж бастап мұнай, газ қорлары мемлекет меншігі болып жарияланды.
1981 ж 1 қаңтардан бастап елде барлық өткізетін жүйелер осыған
дейінгі шет ел монополиялар иемденіп келген бензоколонкалар, транспорт,
қоймалар ұлттандырылды. 1977ж мұнай пайдасы 96,8 млн тоннаға жетті. 1997 ж
121млн тонна болды. Қазіргі уақытта БАӘ мұнай қоры жүз жылға жетеді. Арнайы
назар табиғи газды сатуға аударылады. БАӘ мұнай, газ өндіріс сферасында
жоспарлау мемлекет секторында іске асырылды. 1970 ж өкімет мұнайдан түскен
пайданың бір бөлігін елдің ішінде қайта өңдеуге жұмсады. 2000 ж күніне
мұнайды өңдеуге жіберілетін жоғарылату жоспары 2,6млн дейін іске асырылды.
Соңғы бес жылда газ өнімдеріне көп миллиардты программа құрылды. Жылына
1997-2000 ж аралығында газдан түскен пайда
39млрд құрады. Абу-Даби ұлттық мұнай компониясына 90процент-газ қоры
түседі. Ол 2003-06 ж 6 млрд долл инвестирлеуге жоспарлап отыр, оның
3\2-сі газды өңдеуге жұмсалады. 1997ж 3 млрд реактивті қондырғы үшін
жанармай, 1,5 млн тонна бензин, 2 млн тоннаға жуық май,1,1 млн тонна нафты,
3, 8млн тонна дизель жанармайы өндіріледі. Мұнай, газ өнімдерімен
байланысты мұнай-химия өндірісі де интенсивті дамуда. Комплекс қатарына
хлорин, ойып түсетін өткір сода, түйіршік ген күкірт, аммиак, карбамид және
басқа да өнімдер өңделіп, экспортқа жіберіледі.
Басқа да өндірістердің салаларына кең көлемде энергетика, суды
тұщылау, құрылыс өндірісі, текстильді тамақ өнеркәсібі және басқалары
дамыды.( 6. 509-511 стр)
Ауыл шаруашылығы:
Негізінен финик және жеміс, көкөніс өнімдерінде, құс өсіру және
жұмыртқа алу, мал шаруашылығы, балық шаруашылығы, жемчуг алумен айналысады.
БАӘ балықты қолдану-140 кг адам баласына, әлемде жоғары көрсеткішке ие.
Ауыл шаруашылығына тиімсіз талаптар мемлекет көмегінде.
БАӘ темір жол жоқ. Автомобиль жолының ұзындығы 4835 км (1998ж )
Автомобиль саны 1990 ж 350 мың болды. Ауыр жүкті машиналар кең
көлемде:830км мұнай проводты және 870 км трубопроводты газ таситын. Теңіз
транспорты 341 құрайды. Оның ішінде жалпы сыйымдылығы бір мың жоғарғы 56
кеме,13 құрғақ жүк таситын, халықаралық зат таситын 3 тайкер, 7 контейнер
тасушы, сұйылтылған газды тасымалдайтын1 танкер, 25 мұнай құятын, құсты
тасымалдайтын бір кеме, осы кемелердің жалпы жүк көтергіші 1,25 млн тоннаны
құрайды.
БАӘ 15 теңіз порты бар, солар арқылы мұнайды экспорттауды санағанда
сексен сегіз млн жуық жүк өтеді.Ең ірі елдердің плоты-Дубайдағы Рашид,одан
да Джебель-Али әлемдегі ең ірі жасанды терең айлақ болып саналады. Келесі
порттар Абу-Дабидегі Шина Заед, Шардждегі Халид, Рас Эль Хаймедегі Сакр
және т.б .
БАӘ алты аэропорт бар. Көлемі брйынша Дубай, Джебель. БАӘ
байланыстың жаңа системасы дамуда.
Көрме және жеке сауда, туризм дамыды. Көптеген дүкендер, сауда
орындары, оның ішінде туризстерге әйгілі Дейр және Дубайдағы алтын базар,
Голд Соуд, Шарджедегі әйгілі сауда орталығы ерекше көзге түседі. Көптеген
сауда бағасы Еуропадан төмен. Тауарды жеткізіп беру кезке кезке сатып
алушыға тегін. Туристерге кең көлемде қызымет көрсетіледі: экскурсия,
мейрамдар және т.б. Дубайдың өзінде 160қа жуық комфортабильді қонақ үйлер
бар.
БАӘ саясаты мемлекетке экономикалық өсуді реттеуде, шаруашылық саласы,
әсіресе жеке өндірістің есебінен жүргізіледі. Эмират азаматтарына
әлеуметтік саяси әр түрлі материалдарды көмек, денсаулық сақтау,
профессионалды дайындық көмектері көрсетіледі.
БАӘ кредитті ақша системасы ұлттық ваоютаның валют резервінің
көмегімен экспорттан түскен пайдамен реттеледі. Ақша эмиссиясы және ақша
мәселесіне БАӘ валюттік басқармасы бақылау жасайды. Валют режимі
либеральді. Валют басқармасы банк кредиттеуін және оны қамтамасыз етуді
реттейді. Банк системасы 19 ұлттық банкті, оның ішінде мемлекеттік капитал,
28 шетелдік сақтандыру компанияларын қаржыландыру,Ұлттық банк инвестициясы
мен дамуын түзеді.
Бюджет системасының ерекшелігі- эмираттардың жеке бюджеті
федеральділігімен бірдей жүреді. Бюджет кірісі 20 млрд.долл. Кірістің көп
бөлігі мұнай экспансиясынан түседі. Ірі қаржыландыру білім, денсаулық
сақтау, мемлекеттік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz