Кентау қаласының өндірістік орындарының қоршаған ортаға әсері

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 1
1.1 Қоршаған ортаны ластаушы заттардың физико.химиялық сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 3
1.2 Қорғасын, мыс және мырыш элементтерінің биологиялық әсері 5
1.3 Кентау қаласының өндірістік орындарына сипаттама ... ... ... ... . 11
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18

Қоршаған ортаның өндіріс орындарынан бөлінген зиянды қалдықтармен ластану дәрежесі, олардың адам денсаулығына әсері және санитарлы-гигиеналық маңызы көп ғылыми еңбектерде келтірілген. Қазақстанның бүкіл облыстары мен өлкелерінде экологиялық мәселелер туындауда. Солардың бірі – өндірістің (қорғасын) қалдықтарымен ластанған Оңтүстік Қазақстанда орналасқан Кентау қаласының территориясы. Осы жағдайды ескере отырып біздің алдымызға қойған мақсатымыз, Кентау қаласының ауыр металдармен ластану деңгейін анықтап, олардың ағаш тектес өсімдіктеріне әсерін экологиялық тұрғыдан зерттеу болды. Сонымен қатар, алынған нәтижеге сүйене отырып Кентау қаласының қазіргі жағдайын экологиялық тұрғыдан бағалау болып табылады. Қазіргі кезде экологиялық проблемалар жан-жақты комплексті зерттеуді талап етеді [1].
Біздің республикамыздың қазіргі экологиялық жағдайы күрделі. Барлық жерде өндірістік қалдықтармен, радиациямен ластану, ауру түрлері мен мутациялардың өсуі, су мен тамақ өнімдерінде нитраттардың, пестицидтердің, ауыр металдардың мөлшерінің өсуі етек алуда. Соңғы кезде металлургия өндірісі дамыған, өндірістен және автотранспорттан бөлінген зиянды қалдықтармен ластану дәрежесі жоғары аймақтарға ауыр металдардың артық мөлшерінің қоршаған ортаға және адам организміне түсуіне, олардың зияны мен биологиялық ролін зерттеуге ерекше көңіл бөлінуде. Түсті металлургия өндірісі орналасқан аудандардың атмосферасына көп мөлшерде әртүрлі химиялық қосылыстар түседі, олардың ішіндегі негізгілерінің бірі – ауыр металдар. Микроэлементтердің тіршілік ортасында, оның ішінде ауыз су мен тамақ өнімдерінде жетіспеуі немесе артық мөлшерде болуы зат алмасуының бұзылуына, нәтижесінде эндемиялық аурулардың дамуына әкеліп соқтырады. Ал өсімдіктердің артық мөлшерде жиналуы, олардың организмінде өтетін тіршілік үшін маңызды процесстерге қауіп төндіретіні белгілі. Бұл ауыр металдардың суда және басқа геохимиялық орталарда қалыпты мөлшерде болуы қажеттілігін көрсетеді [2].

1. Омирбаева С.М., Намазбаева З.И., МукашеваМ.А. Крашеновская Т.Р. Методические указания по контролю загразнения почву, растений и снегатяжелыми металлами за № 10507402 от 19.09.027 Карагананда, 2002 г.
2. Исмайлов М.М. Добыча полезных ископаемых и геохимия природны4 экосистем. –М: Наука, 1992. С. 227-235.
3. Халмиов Э.М., Левин С.В., Гузев В.С. Экологические и микробиологические аспекты повреждающего действия тяжелых металлов на свойства почву// ВЕСТ. МОСК. Ун-та. Серия 17. Почвоведение. – 1996. – 2. С. 59-64.
4. Сидоренко Г.И., Новиков С.М. Проблемы гигиенического нормирование и оценки химических загрязнителей окружающей среды вХХ веке: Материалы Плнеума15-16 декабря. -1999. –М. –С. 1-11.
5. Филов В.А. Тиунов Л.А. Вредные химические вещества. Галогены и кислородсодержащие органические соединения. -194 С.
6. Рысбеков Т.Р. Загрянение тяжелыми металлами почв и растении //. Мониторинг природный среды. Алматы. 2003, С.72-77.
7. Капочевский Л.О. Экологические почвоведение. М.: Изд. МГУ., 1991 г.
8. Гормаш Г.А. Содержание свинца и кадмия в различных частях картофеля и овощи, Выращенных на загрязненный этими металлами почв/ химические элементы в системе почва-растение.-Новосибирск, 1982. С.-105-110с.
9. Шилов И.А. Экология.-М.:высшая школа, 1997. С. -63.
10. Кузнецов М.С., Глазунов Г.П. Эрозия и охрана почв.-М.:Изд.МГУ 1998. С.-8
11. Кирюшин В.И.Экологические основы почвоведения .-М.: Колос, 1996. С.-25
12. Одум М.Ю. Основы экологии/Пер. С англ-М.:Мир, 1987. С.-53.
13. Орлова Д.С., Василевский В.Д. Почвенно экологический мониторинг и охрана почв. с.-М.: Изд.МГУ 1994. С.-56.
14. Дмитриев М.Е., Казнина Н.И., Клименко Г,А. Загрезнение почв и растительности тяжелыми металлами.-М.: Изд-во МГУ, 1989.С.-95.
15. Добровольский В.В. География микроэлементов. Глобальное рассеяние.-М.: Мысль-1989. С. -27.
16. Артомонов В.И. Рост и чистота природной среды //М.: Наука, 1986.
17. Айдарханова Г.С. Экологическая оценка влияние подземных ядерных испытаний на природную среду горного массива Дегелен: Автореф. Дис. Канд.-Алматы, 1999.С.-19.
18. Методические рекомендации по гигиеническому обоснованию ПДК химических веществ в почве. М. 1982. С.-24.
19. Рубин Б.А. Большой практикум по физиологии растений. М.: Высшая школа. 1978. С. -54.
20. Вакуленко В.В., Олейникова Т.М. Однолетние цветковые растения. –М.: 1961. С-260.
21. Панин М.С. Аккумуляция тяжелых металлов растениями Семипалатинского Прииртышья. Семей. Казахстан. 1999. С. 19-35.
22. Минеев В.Г. Экологические проблемы агрохимии. М. Изд-во. МГУ. 1996. С.-87.
23. Ален Р.Н. Как спасти Землю. М. Мысль. 1983.Минеев В.Г. Ремпе Е.Г. Агрохимия, биология и экология почв. –М.: Росагромиздат, 1990. С.-47.
24. Голубев И.Ф. Почвоведение сосновами геоботаники. М., 1964. С. 140-2007. С.-36.
25. Бошкин В.А. Агрохимическая нагрузка на почву. Природа, 1989. №2. С-29.
26. Глазкова М.А. Методические основы оценки эколого-химической устойчивости почвы к техногенным воздействиям. – М., 1997. С. -48.
27. Бабьева И.П. Биология почв. –М.: МГУ. 1983. С.-24.