Жасөспірімдердің тәрбиесі мен дамуындағы мінез- құлық ауытқушылықтар және оларды жою және алдын алу жолдары
1. Балалардың мінез.құлық ауытқуларын сипаттау
2. Психологияда «қылық»
3. Девиантты мінез.құлықты кең және тар мағыналары
2. Психологияда «қылық»
3. Девиантты мінез.құлықты кең және тар мағыналары
Балалардың мінез-құлық ауытқуларын сипаттауда қазіргі заманғы педагогикалық-психологиялық әдебиетте «девианттық мінез-құлық» термині қолданылады (латын тілінен аударғанда «deviatio» -ауытқушылық). Девианттық мінез-құлық –қалыптан ауытқушылық және ол адамның қоғам мен әлеуметтік топта қабылданған өзін-өзі ұстау нормалары мен ережелеріне сай келмейтін іс-әрекеттері мен қылықтары. Девианттық мінез құлықтың мәнін түсінуде негізгі екі ұғымды қарастырамыз-«қалып (норма)» және «қылық». Әлеуметтік қалып-бұл нақтылы қоғамда тарихи түрде қалыптасқан жеке тұлғаның, әлеуметтік топтың немесе ұйымның мінез-құлық ережелерінің мөлшері, этикет, мораль, заңдық нормалар. Басқа да құндылықтар тәрізді, әлеуметтік нормалар тұлғаның бағалау және бағыт ұстау функцияларын орындайды, мінез-құлықты реттейді және бақылап отырады. Норма-идея, идеалдар сияқты бағыттапқана қоймай, белгілі бір ереже-міндеттерді жүктейді.
Нормалардың реттеуші ықпалы-олардың мінез-құлықтың түрлерін, шарттарын, шекарасын ғана анықтап қана қоймай, сонымен бірге, қарым-қатынас шарттарын, мақсаттары мен құралдарын жасайтындығында.
Әдетте, қабылданған нормаларды бұзу-қоғамның әлеуметтік топтары мен институционалдық формалары тұрғысынан осы ауытқуларды жою бағытындағы нақты және айқын жағымсыз реакциясын іске қосады. Сондықтан да нормалар қоғамның тұрақтылығы мен тәртібін қамтамасыз ететін, девиацияға қарсы күрестің бірден-бір әлеуетті құралы болып табылады.
Нормалардың реттеуші ықпалы-олардың мінез-құлықтың түрлерін, шарттарын, шекарасын ғана анықтап қана қоймай, сонымен бірге, қарым-қатынас шарттарын, мақсаттары мен құралдарын жасайтындығында.
Әдетте, қабылданған нормаларды бұзу-қоғамның әлеуметтік топтары мен институционалдық формалары тұрғысынан осы ауытқуларды жою бағытындағы нақты және айқын жағымсыз реакциясын іске қосады. Сондықтан да нормалар қоғамның тұрақтылығы мен тәртібін қамтамасыз ететін, девиацияға қарсы күрестің бірден-бір әлеуетті құралы болып табылады.
Жасөспірімдердің тәрбиесі мен дамуындағы мінез- құлық
ауытқушылықтар және оларды жою және алдын алу жолдары
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
п.ғ.к. Шағырбаева М.Д.
Балалардың мінез-құлық ауытқуларын сипаттауда қазіргі заманғы
педагогикалық-психологиялық әдебиетте девианттық мінез-құлық термині
қолданылады (латын тілінен аударғанда deviatio -ауытқушылық). Девианттық
мінез-құлық –қалыптан ауытқушылық және ол адамның қоғам мен әлеуметтік
топта қабылданған өзін-өзі ұстау нормалары мен ережелеріне сай келмейтін іс-
әрекеттері мен қылықтары. Девианттық мінез құлықтың мәнін түсінуде негізгі
екі ұғымды қарастырамыз-қалып (норма) және қылық. Әлеуметтік қалып-бұл
нақтылы қоғамда тарихи түрде қалыптасқан жеке тұлғаның, әлеуметтік топтың
немесе ұйымның мінез-құлық ережелерінің мөлшері, этикет, мораль, заңдық
нормалар. Басқа да құндылықтар тәрізді, әлеуметтік нормалар тұлғаның
бағалау және бағыт ұстау функцияларын орындайды, мінез-құлықты реттейді
және бақылап отырады. Норма-идея, идеалдар сияқты бағыттапқана қоймай,
белгілі бір ереже-міндеттерді жүктейді.
Нормалардың реттеуші ықпалы-олардың мінез-құлықтың түрлерін,
шарттарын, шекарасын ғана анықтап қана қоймай, сонымен бірге, қарым-қатынас
шарттарын, мақсаттары мен құралдарын жасайтындығында.
Әдетте, қабылданған нормаларды бұзу-қоғамның әлеуметтік топтары мен
институционалдық формалары тұрғысынан осы ауытқуларды жою бағытындағы нақты
және айқын жағымсыз реакциясын іске қосады. Сондықтан да нормалар қоғамның
тұрақтылығы мен тәртібін қамтамасыз ететін, девиацияға қарсы күрестің
бірден-бір әлеуетті құралы болып табылады.
Психологияда қылық- адамның рухани-адамгершілік тұрғыдан қалыптасуы
және сол тұрғыда оның өзге адамдарға, өзіне, қоғамға және қоршаған
табиғатқа деген қарым-қатынасын айқындауы деп қарастырылады. Қылықтың
адамгершілік көзқарас тұрғысынан бағаланатын жағымды және этикалық,
моральдық нормаларды бұзумен сипатталатын жағымсыз (аморальды) жақтары бар.
Заң тұрғысынан алып қарағанда, норма ережелерін бұзушылық –бұл мемлекеттік
немесе қоғамдық тәртіпті бұзу, азаматтардың құқығы мен жеке меншігіне қол
сұғушылық болып есептеледі.
Отбасы тәрбиесіне қатысты тәлім –тәрбиелік идеялар қазақтың халық
педагогикасында Қорқыт ата кітабында, Әбу насыр әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн,
Махмұт Қашғари, Ахмет Иассауи еңбектерінде, қазақ ақын-жыраулары Абай
Құнанбаев, Шәкәрім Құдайбердіұлы т.б. мұраларынан да елеулі орын алған.
Мінез –құлықтағы қиындық және қиын балалар ұғымы 1920-1930 жылдары
пайда бола бастады. Ұғым бастапқыда ғылымда емес, күнделікті өмірде
қолданып жүрді. Біраз уақытқа ұмытылып, XX ғасырдың 50-60 жылдарында
қайтадан қолданысқа енді. Алғашқылардың бірі болып бұл салада зерттеу
жүргізгендердің бірі - П.П. Бельский. Проблеманы алғаш болып көтерген
белгілі Ресей педагогы П.П. ... жалғасы
ауытқушылықтар және оларды жою және алдын алу жолдары
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
п.ғ.к. Шағырбаева М.Д.
Балалардың мінез-құлық ауытқуларын сипаттауда қазіргі заманғы
педагогикалық-психологиялық әдебиетте девианттық мінез-құлық термині
қолданылады (латын тілінен аударғанда deviatio -ауытқушылық). Девианттық
мінез-құлық –қалыптан ауытқушылық және ол адамның қоғам мен әлеуметтік
топта қабылданған өзін-өзі ұстау нормалары мен ережелеріне сай келмейтін іс-
әрекеттері мен қылықтары. Девианттық мінез құлықтың мәнін түсінуде негізгі
екі ұғымды қарастырамыз-қалып (норма) және қылық. Әлеуметтік қалып-бұл
нақтылы қоғамда тарихи түрде қалыптасқан жеке тұлғаның, әлеуметтік топтың
немесе ұйымның мінез-құлық ережелерінің мөлшері, этикет, мораль, заңдық
нормалар. Басқа да құндылықтар тәрізді, әлеуметтік нормалар тұлғаның
бағалау және бағыт ұстау функцияларын орындайды, мінез-құлықты реттейді
және бақылап отырады. Норма-идея, идеалдар сияқты бағыттапқана қоймай,
белгілі бір ереже-міндеттерді жүктейді.
Нормалардың реттеуші ықпалы-олардың мінез-құлықтың түрлерін,
шарттарын, шекарасын ғана анықтап қана қоймай, сонымен бірге, қарым-қатынас
шарттарын, мақсаттары мен құралдарын жасайтындығында.
Әдетте, қабылданған нормаларды бұзу-қоғамның әлеуметтік топтары мен
институционалдық формалары тұрғысынан осы ауытқуларды жою бағытындағы нақты
және айқын жағымсыз реакциясын іске қосады. Сондықтан да нормалар қоғамның
тұрақтылығы мен тәртібін қамтамасыз ететін, девиацияға қарсы күрестің
бірден-бір әлеуетті құралы болып табылады.
Психологияда қылық- адамның рухани-адамгершілік тұрғыдан қалыптасуы
және сол тұрғыда оның өзге адамдарға, өзіне, қоғамға және қоршаған
табиғатқа деген қарым-қатынасын айқындауы деп қарастырылады. Қылықтың
адамгершілік көзқарас тұрғысынан бағаланатын жағымды және этикалық,
моральдық нормаларды бұзумен сипатталатын жағымсыз (аморальды) жақтары бар.
Заң тұрғысынан алып қарағанда, норма ережелерін бұзушылық –бұл мемлекеттік
немесе қоғамдық тәртіпті бұзу, азаматтардың құқығы мен жеке меншігіне қол
сұғушылық болып есептеледі.
Отбасы тәрбиесіне қатысты тәлім –тәрбиелік идеялар қазақтың халық
педагогикасында Қорқыт ата кітабында, Әбу насыр әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн,
Махмұт Қашғари, Ахмет Иассауи еңбектерінде, қазақ ақын-жыраулары Абай
Құнанбаев, Шәкәрім Құдайбердіұлы т.б. мұраларынан да елеулі орын алған.
Мінез –құлықтағы қиындық және қиын балалар ұғымы 1920-1930 жылдары
пайда бола бастады. Ұғым бастапқыда ғылымда емес, күнделікті өмірде
қолданып жүрді. Біраз уақытқа ұмытылып, XX ғасырдың 50-60 жылдарында
қайтадан қолданысқа енді. Алғашқылардың бірі болып бұл салада зерттеу
жүргізгендердің бірі - П.П. Бельский. Проблеманы алғаш болып көтерген
белгілі Ресей педагогы П.П. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz