Қазақ іс қағаздары тілінің тарихы

Жоспар
Кіріспе

1. Қазақ іс қағаздары тілінің тарихы
2. Қазақ ресми іс қағаздар тілінің тарихы

Қазақ іс қағаздар тілінің тарихы түпкі тарих тереңінен орын алмаса да, біраз ғасырлық тарихы бар екендігі белгілі. Зерттеушілеріміздің пікірлеріне қарағанда, қазақ іс қағаздар тілінің тарихы ХVІІІ ғасырдан бастау алады. Аталмыш ғасырдың да қазіргі кездегідей өзіндік іс қағаз түрлері мен құжаттары болды. Мәселен, ХVІІІ ғасырда қолданылған қазақ ресми іс қағаздар түріне, қазақ хандарының, сұлтандарының, батырлары мен старшиналарының орыс патшалығына және орыс әкімшілік орындарына жазған хаттарын айтсақ болады. Бұл қағаздардың қазіргі таңда маңызы өте зор болмақ. Бұл ресми қағаздар арқылы, біз сол кезеңдегі қазақ даласының саяси-әлеуметтік, экономикалық жағын бейнелеумен қатар ХVІІІ ғасырдың жартысы мен ХІХ ғасырдың 1- жартысында қазақ ресми іс қағаздарының тілінің қандай түрде болғаны жөнінде мәлімет аламыз.

Пән: Іс жүргізу
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақ іс қағаздары тілінің тарихы
Қазақ іс қағаздар тілінің тарихы түпкі тарих тереңінен орын алмаса
да, біраз ғасырлық тарихы бар екендігі белгілі. Зерттеушілеріміздің
пікірлеріне қарағанда, қазақ іс қағаздар тілінің тарихы ХVІІІ ғасырдан
бастау алады. Аталмыш ғасырдың да қазіргі кездегідей өзіндік іс қағаз
түрлері мен құжаттары болды. Мәселен, ХVІІІ ғасырда қолданылған қазақ ресми
іс қағаздар түріне, қазақ хандарының, сұлтандарының, батырлары мен
старшиналарының орыс патшалығына және орыс әкімшілік орындарына жазған
хаттарын айтсақ болады. Бұл қағаздардың қазіргі таңда маңызы өте зор
болмақ. Бұл ресми қағаздар арқылы, біз сол кезеңдегі қазақ даласының саяси-
әлеуметтік, экономикалық жағын бейнелеумен қатар ХVІІІ ғасырдың жартысы мен
ХІХ ғасырдың 1- жартысында қазақ ресми іс қағаздарының тілінің қандай түрде
болғаны жөнінде мәлімет аламыз.
Бұл кезеңдегі ресми іс қағаздарында түрлі дәрежедегі лауазымды
адамдарды, әкімдерді дәріптейтін тұрақты эпитеттердің қолданылуы шарт еді.
Мәселен, хизатлу (құрметті), мархабатлу (қайырымды). Жоғары мәртебелі т.б.
Бұл кезеңдегі ресми іс қағаздар тілінде лексикалық ерекшеліктерде
кездесіп қалады. Мәелен, ол кездегі қазақ ресми іс қағаздары тілінде араб-
парсы элементтері жиі кездеседі.
Қазақ ресми іс қағаздар тілінің тарихы тек қана ХVІІІ ғасырмен
байланысты ғана шектелмейді. ХІХ ғасырда қазақ ресми іс қағаздар тіліне
елеулі ерекшеліктер алып келген болатын. ХІХ ғасырда болған елеулі оқиға -
Исатай мен Махамбет бастаған шаруалар көтерілісі де қазақ іс қағаздар
тарихында елеулі өзгешеліктер алып келді. Бұл көтерілістің тек көркемдік
әдебиет пен тарихта ғана емес, іс қағаздар тарихында да өз ісін
қалдырғандығын Махамбет Өтемісұлының Ладыщинскийге жазған хатынан, Жәңгір
ханның Исатай Тайманұлына жазған хатынан т.б. материалдардан көре аламыз.
Ал, ХІХ ғасырдың 2-жартысынан бастап қазақ әдеби тілі дамуының жаңа
дәуірі басталды.
Иә, жасыратыны жоқ қазақ іс қағаздар тілінің тарихы тек қазіргі кезде
ғана қолға алынып отырған жоқ. Жоғарыда аталған кезеңдерден соң, аумалы-
төкпелі 1921 жылы қазақ тілінде іс жүргізу міндеттеліп, небір пәрменді
шаралар белгіленіп, бұл салада әжептеуір ілгері шаруалар тындырылып келіп,
ақыры аяқсыз қалғандығы жөнінде зерттеушілеріміз атап өтеді. Сөз жоқ, бұған
да себептер болған. Жаппай елдегі ашаршылық, тәркілеу, қуғын - сүргін,
қала берді Ұлы Отан соғысы, бертінде тың игеру жылдары бұған әсер етпей
қалған жоқ.
Бертінде, дәлірек айтқанда, 1957 жылы Республика Министрлер Кеңесі
қазақ тілінде іс жүргізу жөнінде тағы да шешім қабылдаған екен.
Бұл істе әуелде қызу қолға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.