Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тартудың негіздері

1. Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тартудың негіздері
2. Айып тағу
3. Айып тағуды өзгерту және толықтыру.Қылмыстық ізге
түсуді айыпталу бөлігінде қысқарту
4. Алдын ала тергеудің аяқталуы

Қылмыстық іс жүргізу заңында, ғылыми-теориялық әдебиеттерде және заң тәжірибесінде "айыпталушы ретінде жауапқа тарту" термині бір мағынада түсіндірілмейді және оның мағыналық салмағы жоқ.
"Кейде келтірілген терминдердің мазмұны жөніндегі көмескі түсініктердің ықпалымен айыпталушы ретінде жауапқа тартудың қылмыстық іс жүргізу актісінің құқықтық табиғаты бұрмаланады, "айып тағу", "айыпталушы ретінде жауапқа тарту", "қылмыстық жауаптылық" және "қылмыстық жауаптылыққа тарту", сондай-ақ "қылмыстық ізге түсу" секілді сапа жағынан әр түрлі құқықтық ұғымдар орынсыз араласып кетеді" деп көрсеткен А.И.Трусов дұрыс айтқан.
Бұл мәселені ұғыну үшін қылмыстық процестегі айыптау ұғымын, оның мәнін, маңызын анықтау қажет.
Айыптау — бұл басқару өкілеттігі бар адамның, органның адамды айыпталушы ретінде қылмыстық жауапқа тарту туралы қаулысында, айыптау қорытындысында, үкімінде, шағым (кассациялық) және қадағалау актілерінде, ақтауға болмайтын негіздер бойынша істі қысқарту жөніндегі қаулылары мен ұйғарымдарында тұжырымдалған айыптылығы туралы қорытынды жасауға мүмкіндік беретін іс жүзіндегі мағлұматтардың жиынтығы.
Айыптаудың мәні мынада:
— адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту алдын ала тергеп тексеру сатысындағы басты, орталық әрекет болып табылады, өйткені бұл кезеңде бастапқы ресми айыптау қалыптасып, тағылады, яғни нақты адам — кең іс жүргізу құқықтары бар айыпталушы пайда болады
Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тартудың негізі дұрыс шешім қабылдау тұрғысынан қарағанда қылмыстық іс жүргізу ғылымы ұғымдарының теориясындағы барынша күрделі ұғымдардың бірі болып табылады. Заң әдебиеттерінде осы ұтымды анықтауда ғалымдар оған редакциялық жағынан ғана емес, сондай-ақ мағынасы жағынан да өзара айырмашылығы бар түсінік беруде.

1. Қазақстан Республикасыныњ Конституциясы. 30.08.95 ж.
2. Қазақстан Республикасыныњ Қылмыстық іс жүргізу Кодексі, “Жеті Жарғы”,
Алматы 1998 ж.
3. Г.Ж.Сулейменова, Суд и судебная власть в РК. – Алматы, 1999 г.
4. Б.Х.Төлеубекова. Уголовно-процессуальное право РК. – Алматы, 1998 г.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1. Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тартудың негіздері
2. Айып тағу
3. Айып тағуды өзгерту және толықтыру.Қылмыстық ізге

түсуді айыпталу бөлігінде қысқарту
4. Алдын ала тергеудің аяқталуы

1. Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тартудың негіздері.

Қылмыстық іс жүргізу заңында, ғылыми-теориялық әдебиеттерде және заң
тәжірибесінде "айыпталушы ретінде жауапқа тарту" термині бір мағынада
түсіндірілмейді және оның мағыналық салмағы жоқ.
"Кейде келтірілген терминдердің мазмұны жөніндегі көмескі түсініктердің
ықпалымен айыпталушы ретінде жауапқа тартудың қылмыстық іс жүргізу
актісінің құқықтық табиғаты бұрмаланады, "айып тағу", "айыпталушы ретінде
жауапқа тарту", "қылмыстық жауаптылық" және "қылмыстық жауаптылыққа тарту",
сондай-ақ "қылмыстық ізге түсу" секілді сапа жағынан әр түрлі құқықтық
ұғымдар орынсыз араласып кетеді" деп көрсеткен А.И.Трусов дұрыс айтқан.
Бұл мәселені ұғыну үшін қылмыстық процестегі айыптау ұғымын, оның
мәнін, маңызын анықтау қажет.
Айыптау — бұл басқару өкілеттігі бар адамның, органның адамды айыпталушы
ретінде қылмыстық жауапқа тарту туралы қаулысында, айыптау қорытындысында,
үкімінде, шағым (кассациялық) және қадағалау актілерінде, ақтауға болмайтын
негіздер бойынша істі қысқарту жөніндегі қаулылары мен ұйғарымдарында
тұжырымдалған айыптылығы туралы қорытынды жасауға мүмкіндік беретін іс
жүзіндегі мағлұматтардың жиынтығы.
Айыптаудың мәні мынада:
— адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту алдын ала тергеп тексеру
сатысындағы басты, орталық әрекет болып табылады, өйткені бұл кезеңде
бастапқы ресми айыптау қалыптасып, тағылады, яғни нақты адам — кең іс
жүргізу құқықтары бар айыпталушы пайда болады
Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тартудың негізі дұрыс шешім қабылдау
тұрғысынан қарағанда қылмыстық іс жүргізу ғылымы ұғымдарының теориясындағы
барынша күрделі ұғымдардың бірі болып табылады. Заң әдебиеттерінде осы
ұтымды анықтауда ғалымдар оған редакциялық жағынан ғана емес, сондай-ақ
мағынасы жағынан да өзара айырмашылығы бар түсінік беруде.
ҚІЖК-нің 278-бабына сәйкес айыптау қорытындысының соңғы болімінде
тағылатын айыптау тұжырымдамасы баяндалуы тиіс деген қағида тергеушінің
қолында адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту кезінде де міндетті түрде
айыптау қорытындысын жасау кезіндегідей дәлелдеме материалдары болуға тиіс
деген сөз емес. Мұнда заң дәлелдеу процесі айыптау тағылғаннан кейін де
жалғаса береді дегенді негізге алады. Мұның үстіне, ол қылмыс оқиғасын да,
дәлелдеу тақырыбына кіретін айыпталушының кінәлылығын да қоса алғанда,
барлық мән-жайларды зерттеуді қамтиды. Атап айтқанда, айыпталушы қылмыстық
іс бойынша объективті тергеп тексеруге богет жасайды деп ойлауға негіз
болған кезде оған бұлтартпау шараларын қолдану мүмкіндігін көздеген ҚІЖК-
нің 139-бабы да осыны көрсетеді. Демек, заң істе адамды айыпталушы ретінде
жауапқа тартуға мүмкіндік беретін дәлелдемелердің болғанына қарамастан,
ақиқатты елі де анықтауға тұра келетінін негізге алады. Заң айып тағуды
өзгерту мен толықтыру қажеттігін (ҚІЖК-нің 210-бабы), сондай-ақ
айыпталушының қылмыс жасауға қатысқаны дәлелденбеуі себеттті істің
қысқартылуын (ҚІЖК-нің 269-бабының 2-бөлігі) туғызатын жаңа дәлелдемелер
алу мүмкіндігін ескереді. оған айып тағу үшін жеткілікті дәлелдемелер жинай
алмағандары да болды.
Айыпталушы ретінде жауапқа тарту туралы қаулы
Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту туралы іс жүргізу шешімі дербес
қаулы түрінде ресімделеді. Осы құжаттың мазмұндық және сыртқы көрінісіне
қойылатын талаптарды сақтау қабылданған шешім заңдылығының маңызды
өлшемдерінің бірі болып табылады. Осы тараудың 1-параграфында
айтылғанындай, адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту фактісінің өзі заң
тұрғысынан алғанда зор маңызға ие болады. Адамды айыпталушы ретінде жауапқа
тартатын кезден бастап оның іс жүргізу-құқықтық мәртебесі өзгереді. Тиісті
қаулыны дұрыс ресімдеудің зор маңызы болатынын осы жағдаймен түсіндіруге
болады.
Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту туралы қаулының нысаны мен
мазмұнына қойылатын талаптар ҚІЖК-нің 207-бабы арқылы реттеледі.
Дәлелденген қаулыда былай деп көрсетіледі:
күні, айы, жылы, елді мекеннің атауы;
бұл қаулыны шығарған адамның лауазымы, атағы, тегі;
ол қай іс бойынша шығарылған;
- айыпталушы ретінде жауапқа тартылатын адамның тегі, аты, әкесінің
аты, оның туған күні, айы, жылы, туылған жері (бұл деректер жеке куәлік
немесе басқа құжаттар арқылы анықталады); мүмкін болса, бұл құжаттардың
көшірмесін қылмыстық іске қоса тіркеген жөн;
— айыпталушыға тағылатын қылмыстық әрекеттің сипаты, ұрланған немесе
келтірілген зиянның уақыты, орны, әдісі, мөлшері және ҚІЖК-нің 117-бабына
сәйкес оны жасаудың өзге де мән-жайлары;
— айыпталушы жауапқа тартылатын қылмыстық заңның бөліктерін,
тармақтарын, баптарын, орналасуын, нормаларын, сондай-ақ саралаушы
белгілерін дәл көрсету; егер адамға бірнеше қылмыс тағылатын болса, онда
қаулыда оның қылмыстық әрекеті сараланатын Қылмыстық кодекстің барлық
баптары көрсетіледі.
Қаулының негізділігі онда адамға тағылатын қылмыстың мәні ішкі бірлікті
сақтай отырып, хронологиялық ретпен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.