Қадырғали Жалайыр



1 Өмірбаяны
2 Жылнамалар жинағы
3 Күміс сандық құпиясы
4 Жалайыр тайпасынан шыққан
5 Қадыр Әлі би еңбегі маңызы
Ол қазақтың ұлы хандарының бірі Тәуекел сарайында қызмет етіп, ақылшы, кеңесшілік рөл атқарған. Ана тілімен қатар араб, парсы тілдерін жақсы меңгергендіктен, асқан зор білімінің арқасында жас бекзадаларды оқытып, тәрбиелеген. Әсіресе оның үлкен үміт еткені — Оразмұхаммед сұлтан еді. Өзінің ғылыми еңбегінде бұл туралы былай дейді: "Менің аталарым Оразмұхаммед сүлтанның аталарына қызмет етті. Өзім Оразмұхаммедтің қасында болдым". ХVI-ХVII-ғасырларда жалайырлардың бір бөлігі Ұлытау, Көкшетау аймағында көшіп жүрген. Қазіргі географиялық картада, Арқа жақта Жалайыр,Найман деген ұзыннан ұзақ бел-белестер бар. ХVIII-ғасырдағы Жоңғар қалмақтары жасаған жойқын шабуылда ("Ақтабан шүбырынды, алқакөл сүлама" заманында) Жалайырлар әуелі Бетбақдалаға ығысып, кейін құба қалмақтар жеңіліп, қазақтың кең даласы жаудан тазара бастаған соң, жылжи-жылжи Шу, Іле, Қаратал өзендерінің жағалауына келіп орналаса бастайды. Қазақ хандарының қыстық қонысы Түркістанда болған да, жазда Арқа жаққа, Көкшетауға көшіп барады екен. Хан-сұлтандар ол кезде аң аулауға жеке дара шықпайды, көп нөкер, саятшы ерткен.
1. Миллер Г. Ф. Описание Сибирсқого царства и всех происшедших в нем дел. СПб., 1750
2. Усманов М. А. Татарские исторические источники ХVII-ХVIII вв. Казань, 1972. С. 45
3. Сибирские летописи. с. 293-294
4. Даланың дара ділмарлары.-Алматы: ЖШС "Қазақстан" баспа үйі", 2001, - 592 бет. ISBN 5-7667-5647
5. "Қазақ энциклопедиясы"

Пән: Тарихи тұлғалар
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:   
not ok ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қадырғали Жалайыри
Қадырғали би Жалайыри
Жалайыр Қосымұлы Қадырғали (1530-1605)
Мұхаммед Хайдар Дулати, Қадырғали Жалайыри, Өтеміс қажы
Қазақ хандығының құрылуы жайындағы жазба деректер
Наймандар, Кереиттер және Жалайырлар. Қарақытайлар Жетісуда
Шежірелердің Қазақстан тарихындағы деректік орнын көрсету
Ортағасырда өмір сүрген түркі-мұсылман ғұламалары
Ежелгі ғасырлардағы қазақ ғұламалары
Сан есімдердің түркі жазбаларында қолданылуы
Пәндер