Өндiрiстегі кәсiби аурулардың және жарақаттанудың алдын алу

Жоспар
Кіріспе

1. Бүгiнгi таңда адамның еңбек қызметінің басты басымдықтары
2. Өндiрiстегi ажалды төмендету және халықтың денсаулығын қорғау
3. «Кәсiби тәуекел»
4. Әлеуметтiк сақтандыру

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Бүгiнгi таңда адамның еңбек қызметінің басты басымдықтарының бірі -
адамның өмірін және денсаулығын сақтау. Еңбек жағдайларын жақсарту
өндiрiстегі кәсiби аурулардың және жарақаттанудың алдын алу бойынша
жетекшiлердiң және мүдделi қызметтердің басты құралдары болып
табылады. Тәуекелдi бағалау және талдау, тұжырымдамалық қағидаттардың
негiзiнде оларды іске асыру бойынша кешенді шараларды жасау - елдiң ұлттық
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жүйесінің функционалдық құрамдас бөлiктерiнің
басты арнауы. Қазақстандықтардың, барлық әлеуметтiк топтардың әлеуметтiк
хал-жайын тұрақты жақсарту мемлекеттiк саясаттың ең алдында болуы керек
[1]. Қазiргi уақытта Қазақстан Республикасында еңбектi қорғау және еңбек
қауiпсiздiгін қамтамасыз ету саласында жаңа идеология қалыптасқан. Осы
орайда еңбек қатынастарын дер кезiнде және бiлiктi шешуге бағытталған
ұйымдастырушылық, техникалық және ғылыми-зерттеу шаралардың басымдылықтары
анықталды. Әлемдiк экономикалық кеңiстiкке бірігу жағдайларында кәсiби
тәуекелдiң мәселелерін зерттеу ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау
министрлігінің ерекше бақылауында. Өз кезегiнде уәкiлеттi органмен еңбек
гигиенасын және денсаулықты басқару жүйесін жетiлдiру бойынша мемлекеттiк,
сондай-ақ аймақтық деңгейлерде еңбектi қорғауды, өндiрiстiк ортаны жақсарту
шаралары қабылданып жатыр.

Өндiрiстегi ажалды төмендету және халықтың денсаулығын қорғау мәселелері
тек әлеуметтiк мәселелердi шешуде ғана емес, сондай-ақ қоғамдық еңбектiң
экономикалық тиiмдiлiгін арттырудың өзекті және басым бағыттарының бiрiне
жататының атап өту керек. Қазақстан Республикасы Президентi Н.Ә.
Назарбаевтың Қазақстанды әлеуметтiк жаңғырту. Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына
қарай жиырма қадам бағдарламалық мақаласы бұл ұғымның мағынасы туралы
адамдардың түсінігін кеңейте түстi. Мақалада әлеуметтiк мәселелердi
шешуден бiздiң елдің барлық азаматтарының күндегi көңiл күйі және өмiрi
байланысты деп көрсетілген. Мемлекет басшысы қазақстандықтар әлеуметтiк
жаңғырту саясатын іске асыруда тiкелей және мүдделi қатысады деген
сенiмдiлiк бiлдiрдi делінген [2]. Бүгiн өндiрiсте тәуекелдiң ең аз шектеулі
деңгейiн анықтау мақсатында еңбек саласындағы отандық мамандар тәуекелге
қатысты әр түрлi: техникалық, жеке, потенциалдық, қолайлы, ұжымдық (топты,
әлеуметтiк), соның iшiнде кәсiби тәуекел терминдерді қолдануға мәжбүр. Кез-
келген тәуекелдің шамасы бойынша, сондай-ақ өз табиғаты бойынша
айырмашылығы болады. Сондықтан оны өлшеудегі мiндетке бағалау жұмыстарын
жүргізу: бiрiншiден тәуекелдiң барлық мәндi түрлерiнiң ауқымдарын бағалау
(өндiрiстiк жарақаттанушылықтың және науқастықтың жиiлiгi, соның iшiнде
ажалдың болуы), екiншiден әрi зиянды және қауiптi факторлар салдарынан
болған зияндыққа қатысты санын салыстырмалы бағалау кіреді.

Халықаралық тәжiрибеде кәсiби тәуекел еңбек процессінің және өндiрiстiк
ортаның факторларынан қызметкерлердiң кәсiби ауруларының және
жарақаттарының пайда болуы сандық заңдылықтары кең аспектiлік және ауқымды
қаралады. Осы орайда басқа елдердегi (Ұлыбритания, АҚШ, Жапония, Финляндия,
Австралия, Франция және т.б.) кәсiби тәуекелдердi басқару жүйесін енгiзу
еңбек жағдайларын жақсарту, кәсiби аурулардың және жарақаттардың деңгейiн
төмендету үшiн тәуекелдердi басқару тәсiлiнің негізділігін көрсеткенін
атаған жөн. Кәсiби тәуекелді бағалау жазатайым оқиғаларды болдырмауда
негiзгi буын болып тұр және еңбек қауiпсiздiгiн басқаруға тәсiлдердi
анықтаудың бастапқы буыны (кезеңі) болып табылады. Өндiрiстегi тәуекелдердi
нақты бағалаудың жоқтығы сақтандыру шараларын жоспарлауда уақытында емес
және нақтылығы, сонымен бiрге шаралар тиiмдiлiгінің кері әсерінің
салдарынан болу себептері бар. Осыған сүйене келе елде кәсiби тәуекелдерді
басқару әдістерін, және оның жаңа талаптарын әзірлеу, кәсiби тәуекелдерді
бағалау мәселелерінің маңыздылығын белгілеуге болады. Осы тұрғыда еліміздің
еңбек қорғау саласындағы ғалымдары кәсiби тәуекел және кәсіби тәуекелді
бағалау заңнамалық анықтамаларын қабылдау және түсiндіру үшін мақсатты
түрде жұмыстар жүргiзуде. Бiз әуелде, кәсіби тәуекелді бағалауды қолданудың
басты ойы – бұл еңбек қауiпсiздiгiнің нормативтiк талаптарына сәйкес еңбек
жағдайларын келтіру және жақсарту бойынша шараларды жүзеге асыру, зиянды
жағдайларда айналысатын адамдардың денсаулық күйін бағалау, сонымен бiрге
кәсiби аурулардың мақсатты алдын алу екенін түсiнуiмiз керек. Кәсiби
тәуекелдiң кеңiстiгi әлемдiк тәжiрибемен жасалған қорғау механизмдері:
өндiрiстегi жазатайым оқиғалардан әлеуметтiк сақтандыру жүйесінің өтемақылы-
оңалту қызметімен, кәсiпорындардың ұйымдастыру-техникалық жұмысымен,
мемлекеттiң заңнамалық және бақылау міндеті сияқты спектрлерімен қамтылуы
қажет.
Тәуекелдердi бағалау процессiнде келесi аспектiлерін шартты түрде бөлуге
болады, олар:
• кәсiби тәуекелдер мониторингі;
• кәсiби аурулар және өндірістік жарақаттану зардаптарының ауырлығы және
жиiлiгі, оның экономикалық бағасы туралы мәлiметтердi жинау;
• қызметкерлердiң денсаулығы үшiн олардың потенциалдық қауiптілік
ұстанымынан кәсiби тәуекелдердің зиянды және қауiптi факторларын
анықтау;
• сақтандырудың тиiстi үлгiсiн таңдау.
Бүгін Қазақстан үшiн кәсіби тәуекелді бағалау бойынша мәселелерді шешудің
күрделiлiгi елімізде тәуекелдiң (техникалық, жеке, потенциалдық, қолайлы,
ұжымдық және кәсiби) мониторингі жүргізілмегенімен шартталған.
Мониторингтің кез-келген түрiнің жоқтығы тәуекелдердi бағалауда жалпы
өздерінің кері әсерін тигізетіні белгiлi жай. Осыған байланысты
тәуекелдердi бағалауды мына төмендегідей талдау:
• еңбек жағдайлары бойынша жұмыс орындарын аттестациялау жүргiзу
нәтижелерi;
• еңбек қауiпсiздiгiн жақсарту үшiн өткiзiлетiн технологиялық үдерiстер
және өндiрiстiк объектiлердi жаңғыртудың нәтижелерi;
• еңбек қауiпсiздiгі саласында нормативтiк құқықтық актiлердiң
талаптарының сақталуын бақылау, ұйымдарда кәсiби тәуекелдердi
басқаруды қолдану тиiмдiлiгі;
• еңбектi қорғау бойынша шаралардың экономикалық тиiмдiлiгі;
• зерттелетiн кезең iшiнде ұйымдарда анықталған кәсiби тәуекелдердiң
көрсеткiштерiн төмендету (арту) серпiнi;
• жұмыс iстейтiндерді оқытуды жүргiзу әдiстемелерiнiң сапасын бағалауы;
• ұйымдар және салалар деңгейінде сертификатталған жеке қорғану
құралдарымен, санитарлық-тұрмыстық орындармен, емдеу-профилактикалық
қызметтермен қызметкерлердiң қамтамасыздығын бағалауы;
• өндiрiсте жазатайым оқиғалардан, аурулардан міндетті сақтандыруға
сақтандыру тарифтері жүргізілу негiзiнде қалыптастыру керек.
Еңбектi қорғау саласындағы кәсiпорындардың, ұйымдардың басшыларына және
мамандарына кәсiби тәуекелдердің экономикалық және табиғи көрсеткiштері жиi
ажыратылатыны белгiлi. Бұған осы мәселенiң әртүрлi аспектiлерi әсер етедi.
Мысалға, әлеуметтiк сақтандыру ұстанымынан кәсiби тәуекелі осы кәсiби топ
үшiн табысын жоғалтумен бiрге жүретiн сақтандыру оқиғаларының басталу
ықтималдығын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.