Мазасыздықты жоюдың және оны ретке келтірудің психологиялық тәсілдері

1. Мазасыздықты жоюдың және оны ретке келтірудің психологиялық тәсілдері
2. «Кеңістік» жаттығуы.
3. «Белгілі бір эмоционалды қалыпқа бұрылу»жаттығуы

Қазіргі таңдағы түрлі өзгерістер, жан-жақты қарқынды дамуға байланысты кез-келген адам үнемі түрлі стресс жағдайларымен соқтығысып отыратындығы жасырын емес. Экономикалық,саяси тұрақсыздық адамның өзіне, өзге адамдарға, ситуацияларға деген сенімділік сезімін жоғалтады. ХХ ғасырдың басында шетелдік және отандық психологияның өзекті мәселелерінің бірі жағымсыз эмоционалды жағдайларды,яғни ашу,агрессия,кінәлау сезімі,мазасыздану,стресс,дистрессті зерттеу болды. Психология тарихында мазасыздануды түсіну ең алдымен жеке тұлға туралы түрлі теориялық дамуымен байланысты. Еңалғаш мазасыздануды зерттегендердің бірі З.Фрейд болды. Ол былай деді: «Мазасыздануды бәсеңдету үшін ,адамның психикасы сублимация, регрессия,проекция,үнемдеу сияқты қорғаныс механизмдерін қалыптастырады.Мазасыздық сезімі жеке адамның дамуын тежейді,себебі онымен күресу үшін көп энергетикалық күш-қуат жұмсалады». Бірақ, бұл Фрейд бойынша мазасыздануды жоюдың бірінші тәсілі ғана. Екіншісі,жағдайларға тікелей мойын бұру болып табылады. Фрейдтің оқушылары, неофрейдистер яғни Э.Фромм,К.Хрони,Г.С.Салливан және т.б мазасыздануды жеке тұлғадағы базалық,яғни негіздік қайта құрылу,түзіліс деп есептеді. Мысалы,Э.Фромм былай деп жазады: «Мазасыздық сезімі адам табиғаттан қол үзгенде пайда болады деп, оның әлеуметтік аспектілеріне көңіл бөледі. К.Хорни мен Г.С.Салливандар мазасыздануды ана мен баланың қарым-қатынасы тұрғысында түсіндіреді. Бұл ғалымдар мазасызданудың қайнар көзі деп,Фрейд сияқты биологиялық себептерден емес, әлеуметтік себептерден іздеді. Мазасыздану проблемасына өте жиі гуманистік бағыттағы психологтар К.Роджерс,В.Франкл, А.Маслоулар мән берді. Олар өзгелерге қарағанда, өзін-өзі дамытуға ұмтылған дені сау жеке тұлғаға қатысты түсіндіреді. Л.И .Выготский өз зерттеулерінде үнемі мына құнды жайтты ескертті,яғни, адам психикасы тұтас процес ретінде зерттелуі тиіс. Адамның жек тұлғасының интелектуалды және аффективті жақтары арасында тығыз өзара байланыс болуы тиіс. Кеңестік дәуірде психологтар көбінде интеллектуалды аумақты зерттеуге аса мән берді. Ал, эмоционалды күйлерді зерттеу идеологиялық себептерге орай рұқсат етілмеген еді. Мазасыздануды орыс нейрофизиологторы И.М.СеЖалпы психологияда эмоционалды күйлердің проблемасы Б.Г.Ананьев,Л.С.Выготский,С.Л.Рубинштейн еңбектерінде де қарастырылды.Олар эмоционалды күйлердің базалық,теориялық негізін қарастырды. Мазасыздануды эксперименттік тұрғыда зерттеуді алғаш С.Д.Спилбергер және оның ізбасарлары бастаған. Бірақ әлі күнге дейін мазасыздану детерминациясы мен функциясының механизмдері айқын емес.Жекелеген мазасыздануды біздер,жағдайға қатысты субьект әрекеті құрылымының теріс сигналы деп түсінеміз. Мазасыздану негізінен жеке тұлғаның жағымсыз сипаты емес.Әрбір адамда өзіне тән мазасыздану деңгейі болады.Бұл пайдалы, яғни жеке тұлғаның белсенділігінің шарты ретіндегі мазасыздану болады.

1.Фрейд З.Психологическое «Я» и защитные механизмы.-М,1991
2.Фрейд З. «Я» и «Оно»,в2т.Тбилиси,1991
3.Фрейд З.Психоанализ.-М,1994
4.Фрейд З.Психология бессознательного.-М,1990
5.Фромм Э.Искусство любить.М,1990
6.Фромм Э.Бегство от свободы.М,1995
7.Хорни К.Наши внутренние конфликты.-М,1993
8.РоджерсК.Р.Взгляд на психотерапию.Становление человека.-М.1994г.
9.ФранклВ.Человек в поисках смысла.-М,1990
10.Маслоу А.Мотивация и личность.-Нью-Иорк,1970
11.Прибром К.Языки мозга.-М,1975
12.Рубинштейн С.Л.Бытие и сознание.-М,1959
13.Маэм С.Бремя страстей человеческих.-М,1959
14.Карвасарекий Б.Д.Медицинская психология.-М,1975
15.Ассаджиоли Р.Психоситез.М,1994.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Мазасыздықты жоюдың және оны ретке келтірудің психологиялық тәсілдері.
Қазіргі таңдағы түрлі өзгерістер, жан-жақты қарқынды дамуға байланысты кез-келген адам үнемі түрлі стресс жағдайларымен соқтығысып отыратындығы жасырын емес. Экономикалық,саяси тұрақсыздық адамның өзіне, өзге адамдарға, ситуацияларға деген сенімділік сезімін жоғалтады. ХХ ғасырдың басында шетелдік және отандық психологияның өзекті мәселелерінің бірі жағымсыз эмоционалды жағдайларды,яғни ашу,агрессия,кінәлау сезімі,мазасыздану,стресс,дистресст і зерттеу болды. Психология тарихында мазасыздануды түсіну ең алдымен жеке тұлға туралы түрлі теориялық дамуымен байланысты. Еңалғаш мазасыздануды зерттегендердің бірі З.Фрейд болды. Ол былай деді: Мазасыздануды бәсеңдету үшін ,адамның психикасы сублимация, регрессия,проекция,үнемдеу сияқты қорғаныс механизмдерін қалыптастырады.Мазасыздық сезімі жеке адамның дамуын тежейді,себебі онымен күресу үшін көп энергетикалық күш-қуат жұмсалады. Бірақ, бұл Фрейд бойынша мазасыздануды жоюдың бірінші тәсілі ғана. Екіншісі,жағдайларға тікелей мойын бұру болып табылады. Фрейдтің оқушылары, неофрейдистер яғни Э.Фромм,К.Хрони,Г.С.Салливан және т.б мазасыздануды жеке тұлғадағы базалық,яғни негіздік қайта құрылу,түзіліс деп есептеді. Мысалы,Э.Фромм былай деп жазады: Мазасыздық сезімі адам табиғаттан қол үзгенде пайда болады деп, оның әлеуметтік аспектілеріне көңіл бөледі. К.Хорни мен Г.С.Салливандар мазасыздануды ана мен баланың қарым-қатынасы тұрғысында түсіндіреді. Бұл ғалымдар мазасызданудың қайнар көзі деп,Фрейд сияқты биологиялық себептерден емес, әлеуметтік себептерден іздеді. Мазасыздану проблемасына өте жиі гуманистік бағыттағы психологтар К.Роджерс,В.Франкл, А.Маслоулар мән берді. Олар өзгелерге қарағанда, өзін-өзі дамытуға ұмтылған дені сау жеке тұлғаға қатысты түсіндіреді. Л.И .Выготский өз зерттеулерінде үнемі мына құнды жайтты ескертті,яғни, адам психикасы тұтас процес ретінде зерттелуі тиіс. Адамның жек тұлғасының интелектуалды және аффективті жақтары арасында тығыз өзара байланыс болуы тиіс. Кеңестік дәуірде психологтар көбінде интеллектуалды аумақты зерттеуге аса мән берді. Ал, эмоционалды күйлерді зерттеу идеологиялық себептерге орай рұқсат етілмеген еді. Мазасыздануды орыс нейрофизиологторы И.М.СеЖалпы психологияда эмоционалды күйлердің проблемасы Б.Г.Ананьев,Л.С.Выготский,С.Л.Рубин штейн еңбектерінде де қарастырылды.Олар эмоционалды күйлердің базалық,теориялық негізін қарастырды. Мазасыздануды эксперименттік тұрғыда зерттеуді алғаш С.Д.Спилбергер және оның ізбасарлары бастаған. Бірақ әлі күнге дейін мазасыздану детерминациясы мен функциясының механизмдері айқын емес.Жекелеген мазасыздануды біздер,жағдайға қатысты субьект әрекеті құрылымының теріс сигналы деп түсінеміз. Мазасыздану негізінен жеке тұлғаның жағымсыз сипаты емес.Әрбір адамда өзіне тән мазасыздану деңгейі болады.Бұл пайдалы, яғни жеке тұлғаның белсенділігінің шарты ретіндегі мазасыздану болады.
oo Физиологтар еңбектерінде, соның ішінде К.Прибрам зерттеуінде эмоция нейрофизиологиясы бойынша былай дейді: кез-келген эмоциялық күй соның ішінде мазасыздану да сыртқы жағдайлардағы жаңа нәрсеге ағзаның реакциясы ретінде физиологиялық деңгейде пайда болады.
oo С.Л.Рубинштейн түрліше эмоционалды күйлерді жіктеді.Ол аффектілер,елігулер және көңіл-күйлер деп бөледі де,көңіл-күйлерді сананың бақылауынан тыс-санадан тысқары пайда болады дейді.Ол В.К.Вилюнас мазасыздану табиғаты туралы ұғымын талдай келе былай дейді: Мазасыздану - нақты жағдайда мінез-құлықты басқаратын және түзейтін механизм.
ченов,И.Павло,В.М.Бехтеревтер де өз еңбектерінде қарастырып өткен.
Мазасыздану- жеке тұлға сипаты,оның эмоционалды аймағын сипаттайды.Мазасыздану деңгейі стресске деген жеке сезгіштікті білдіреді.Өте жоғары мазасыздану психологиялық қолайсыздықтың субьективті байқалуы.Мазасызданудың мінез - құлықтық байқалулары жалпы іс- әрекеттің бұзылуына жеткізеді, оның бағыттылығын өнімділігін бұзады.
Психология ғылымы жас болғанмен,эмоцияны сонау ерте заманда ежелгі грек философы Платон,шәкірті Аристотель зерттеген. Эмоциялық күйлер - психофизиологияға кері әсері тигізуі,адам денсаулығына залал келтіреді,-деген.Балалық шақтан-ақ дүниеге көзқарас пен сенім негіздері қаланады.Бірақ, өмірге деген белгілі бір көзқарас бозбалалық шақтан адамдар өмірге,тыңдаған,естіген және істегендерінің бәріне саналырақ қараған кезден бастап,қалыптаса бастайды Адам бойындағы мазасыздықтың түрлерін қалай жоюға болады?Жоюдың жолдары бар ма деген мәселеге зерттеушілердің пайымдаулары бойынша,мазасыздануды жоюдың бірден-бір тәсілі денеге бағытталған терапия. Бұл бағыттың негізін қалаушы Вильгельм Райх.Бағыттың негізгі тұжырымдамасы - барлық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.