Топырақтың қасиеттері жайында

І. Кіріспе
2.1. Топырақтың реакциясы.
2.2.Топырақтың қышқылды болуының себебі;

Топырақ дегеніміз – түрлі климат жағдайларының (жарық, ылғалдылық, ауа жылылық )жерінен, өсімдік пен жан-жануарлардың, ал мәдени түрлерге келтірілген жерлерде, адамдардың да қатысуымен өңделген және өзгерген, мәдени өсімдіктерді қоректі заттармен қамтамасыз ете алатын құндылығы бар жер бетінің ең жоғарғы қабаты болып табылады топырақтың өзіне тән даму тарихы, сипаты мен қасиеті бар.
Топырақ негізінен бір-бірімен өзара тығыз байланысты үш фазадан тұрады: оның қатты бөлігі минералдың (тау – тас минералдарының бөлшектері) және органикалық заттардан (жан-жануарлардың, өсімдіктердің қалдықтары), сұйық бөліктен құралады.
Топырақтың минералды қатты бөлігі тау жынысытарының үгілу және бұзылуы нәтижесінде пайда болған әр түрлі бөлшектерден тұрады. Оның ішінде аса үлкен бөлшектерден бастап, өте кішкене, тіпті көзге көрінбейтін ұсақ бөлшектер де кездеседі.
Топырақтың сұйық бөлігі – ылғалдан, еріген түрлі органикалық және минералды заттардан тұрады, ал газ бөлігі оның құрамына кіретін ауа мен судың буынан, оттегінен, көмір қышқыл газынан, амиак пен басқа түрлі газдардан құралады.
Топырақтың сүйық және газ бөліктері оның қатты бөліктерінінің арасындағы бос орындарды толтырады. Осы үш бөліктің өз ара тығыз байланысы – топырақтың химиялық және физикалық жағдайына (құрамы, сіңіру қабілеті, миханикалық құрамы, су, ауа және басқа қастиеттері айтарлықтай әрес ететіндігі соншалық тіпті олар оның құнарлығының да көрсеткіші болады.
Бір қалыпты дамыған топырақтың қатты фазасындағы органикалық заттар, негізінген алғанда, топырақта болатын қара шірік-гумус топырақтың әр түрлі генетикалық типтері мен шағын типтерідегі қара шіріктің мөлшері әжептеруір) процентік ондық үлестен он бес жирма процентке дейін өзгеріп отырады. Топырақта қара шірік болуының маңызы зор, өйткені топырақтың потенциалдық құнарлылық дәрежесі ондағы қара шірікке байланысты. Қара шірік өсімдік қорегі элементтерінің басты көзі, яғни органикалық зеттердың минералдануы нәтижесінде пайда болтын, өсімдік оңай сіңіретін аса маңызды менералдық заттардың, әсіресе азоттың қосындысы қара шіріктің маңызы бұл ғана емес, атап айтқанда ол тіршілік әрекеті. Аса маңызды био гендік процестерге жағдай жасайтын, әр топырақтың химизлйне елеулі ықпал ететін көптеген топырақ микроорганизмдері үшін энергетикалық негіз болып табылады. Сонымен бірге топырақтың физикалық, физика – химиялық және физика-механикалық қасиеттері де қара шіріктің құрамы мен сапасына байланысты.