Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні және оны жетілдірудегі құқықтық мәселелер

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 70 бет
Таңдаулыға:

Ф-ОБ-001/033

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Козыев Ш.

Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні және оны жетілдірудегі құқықтық мәселелер

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В030100- «Құқықтану»

Түркістан 2015 ж

Ф-ОБ-001/033

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

«Қорғауға жіберілді»

З. ғ. к (PhD) қауымдастырылған

профессор

Қ. Т. Битемиров

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні және оны жетілдірудегі құқықтық мәселелер

5В030100 - мамандығы бойынша- «Құқықтану»

Орындаған Козыев Ш.

Ғылыми жетекшісі,

З. ғ. к., менеджмент

қауымдастырылған

профессор Ерали А.

Түркістан 2015 ж

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 ЖЕРГІЛІКТІ ӨЗІН-ӨЗІ БАСҚАРУДЫҢ МӘНІ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚТЫҚ

НЕГІЗДЕРІ
1. 1 Жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні мен мазмұны…… . . . ……5

1. 2 Жергілікті өзін-өзі басқарудың құқықтық механизмдері . . . … . . . 8

1. 3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖЕРГІЛІКТІ ӨЗІН-ӨЗІ

БАСҚАРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ . . .

2 Жергілікті ӨЗІН-ӨЗІ басқарудАҒЫ әлемдік

тәжірибелеР және олар құқықтық маңызы

2. 1 Жергілікті өзін - өзі басқарудағы шетелдік тәжірибелер . . . 11

2. 2 Шығыс азиялық өзін-өзі басқару құрылымы . . . 16

2. 3 Еуропалық өзін-өзі басқару құрылымы мен тәжірибелері . . . 18

Қорытынды . . . 23
Пайдаланылған әдебиеттер . . . 26

Кіріспе

Мемлекеттік билікті орталықсыздандыру мен қоғамды демократияландыру аясында жергілікті мемлекеттік басқаруды жаңартуды құқықтық тұрғыда зерттеу бүгінгі күннің өзекті мәселесі. Саяси жаңарудың барлық кешенінің шешімі жағдайдың тұрақсыздануына, азаматтық жанжалдар мен сілкіністерге жол берілмеуіне негізделген. Еліміздің Президенті Н. Назарбаев саяси реформаларды жүзеге асыру жолындағы асығыстыққа өзінің қарсы екендігін үнемі ескерте отырып, саяси реформаларды іске асыру кезінде көп этностық қоғамда рухани келісім мен тұрақтылықты сақтап қалу қажет екендігін түсіндіреді. «Мен эвалюциялық дамудың, яғни қоғамды бірте-бірте, обьективті жағынан даярланған реформалаудың жақтаушысымын» - дейді Н. Назарбаев.

Жергілікті өзін - өзі басқаруды аумақтық ұжым тікелей сайлау жолымен, сондай-ақ халық топтары жинақы тұратын аумақты қамтитын селолық және қалалық жергілікті қауымдастықтардағы сайланбалы және өзін - өзі басқару органдары арқылы жүзеге асырады.
Жергілікті өзін - өзі басқару органдарына іс жүзінде танылған қоғамдық өзін - өзі бақару комитеттері, жолдастық соттар, ерікті халық жастары, көше, үй және квартал комитеттері, халықтың өз күштерімен құрған өзге де ұйымдары жатады.

Жергілікті өзін - өзі басқару нысандарына халықтың жергілікті сұрау салуын, жиналыстары мен нысандарын, халықтың тұратын жеріндегі кәсіби және өзге де ерік білдірулерін жатқызуға болады.
Мемлекетті экономикалық, әлеуметтік және саяси жағынан одан әрі демократияландыруда жергілікті шаруашылықты басқаруды жетілдіруде әкімшілік - экономикалық механизмдердің алатын орны бөлек. Мемлекеттің негізгі қызметті ұлттық егемендікті, меншік құқын, заңды және тәртіп сақтауды қорғау және ақша айналысын, сыртқы сауданы реттеу және тағы да басқалай болып келсе, жергілікті шаруашылықты басқару аясына жергілікті бюджетті бекіту, жергілікті салықтарды белгілеу, жергілікті халыққа білім беру мен денсаулық сақтау, әлеуметтік көмек беру, ауылды көгалдандыру, тазалық жұмыстарын жүргізу сияқты барлық қызмет түрлерімен қамтамасыз ету және т. б. кіреді.

"Қазақстан - 2030" Стратегиясында қазіргі заманғы мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару құрылымын құру мемлекеттің ең шешуші міндеттерінің бірі ретінде белгіленген. Осы құжатта атап көрсетілгендей, мемлекеттік басқару біртіндеп орталықсыздандырылып, үкімет ықшам әрі кәсіби деңгейде болып, неғұрлым маңызды міндеттерді шешуге қарай жұмылдырылады. Әрбір министрлік пен ведомство өздеріне тән емес қызметтерді орталықтан аймақтарға және мемлекеттен жеке секторға бере отырып, олардан арылады. Бірақ ол қызметтерді жергілікті жағдайда іске асыру экономикалық механизмдерді қолдануға бағытталуы тиіс.
Жергілікті шаруашылықты басқаруда экономикалық механизмдерді қолданудың ерекшелігін оның әлеуметтік мәселелер бойынша тиімді әрі уақытында шешім қабылдай алатындығынан көре аламыз. Жергілікті халықты еңбекпен қамтуда, оларды мамандық бойынша қайта даярлау мәселесі де жергілікті басқару органдарының өкілеттігіне беріледі. Мәселен, олардың келесі жылдан бастап шетелдік инвесторларға мынадай шарт қоюға құқықтары бар: Инвесторлар бір жыл ішінде жергілікті белгілі бір салалар бойынша даярлайды, белгіленген уақыт өткен соң халық еңбекпен қамтылып, шетелден келген жұмыс күші өз елдеріне қайтарылады.
Экономиканы мемлекеттік реттеу елдің экономикалық саясатымен байланысты және оны жүзеге асыруға бағытталады. Елдің әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасында аймақтық экономикалық саясаттың алатын рөлі зор.

Мемлекеттік реттеудің экономикалық пен бірге әкімшілік және институционалдық та механизмдері де бар. Әкімшілік тұтқалардың жиынтығы құқықтық инфрақұрылымдарды қамтамасыз етумен байланысты іс-әрекеттерді реттеуді қамтитын болса, экономикалық шараларға қаржы (бюджет, фискалды), ақша-несие (монетарлы) саясаты, бағдарламалау және болжау мәселелері жатқызылады. Жалпы алғанда, "қаржы саясаты" түсінігі - ауқымды категория. Ол екі жақты түсінік береді. Біріншіден, ол экономикалық саясат мақсатын, екіншіден, қаржылық шараларды жүзеге асыру механизмдерін білдіреді. Қаржыдан жергілікті басқаруда туындайтын бюджетаралық қатынастар мәселесі күн тәртібіне шындап қойылып отыр

Дипломдық жұмыстың мақсаты - дамыған шетелдік мемлекеттердің жергілікті жерлердегі өзін-өзі басқару тәжірибелерін пайдалана отырып, экономикамызды көтеруге үлес қосу. Жұмыстың өзекті мәселесіне - еліміздегі жергілікті өзін - өзі басқарудың мәні мен қоғам өміріндегі маңызы, оның құрылымы, қызметі мен облыстық деңгейде басқару әдістерін жан-жақты ашып көрсету.
Курстық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару жергілікті өкілді органдар мен жергілікті атқарушы органдардан тұрады. Ол мемлекеттің құрамдас бір бөлігі болып табылады және Республика үшін біртұтас мемлекеттік қызмет қағидаларын басшылыққа алады. Демек, жергілікті мемлекеттік басқару мемлекеттік биліктің туындысы. Бұл жергілікті мемлекеттік басқару жалпы жергілікті ерекшеліктерді есепке алмайды және жергілікті проблемаларды шешпейді, дегенді білдірмейді. Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару мемлекет тетігінің ерекше бөлшегі болып табылады және белгілі бір дербестікке ие болады. Бірақ дербестік жергілікті өкілді органдар мен жергілікті атқарушы органдар ұйымдық және құзіреттілік тұрғысынан өзіндік ерекшелікпен көрінеді. Жергілікті өкілді органдар-мәслихаттар Республиканың өкілді органдар жүйесінің бір бөлігі болып табылмайды. Қазақстан Республикасының Парламенті жергілікті өкілді органдар-мәслихаттармен ұйымдық тұрғыдан да байланыспаған. Тек Конституция көздеген екі жағдайда ғана мәслихаттар мен Парламент өзара байланысқа кіреді: Мәслихаттар сенаторларды сайлайды, ал Парламент Сенаты мәслихатты тарата алады. Сондықтан өкілді органдар ретінде мәслихаттар Республика Парламентінен тәуелсіз. Жергілікті атқарушы органдар- әкімшіліктер, керісінше, біртұтас атқарушы органдар жүйесінің құрамдас бір бөлігі болып табылады және олардың ұйымдығы мен қызметі жоғары тұрған атқарушы органдармен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Президентімен байланысты және оларға тәуелді. Бұл, бірақ, жергілікті атқарушы органдардың белгілі бір дербестігін жоққа шығармайды. Қазақстан Республикасының Конституциясында көрсетілгендей, жергілікті атқарушы органдар тиісті аумақтың мүдделері мен даму қажеттіліктеріне тіркестікке атқарушы органдар үкіметтің жалпы мемлекеттік саясатын жүгізді қамтамасыз етеді. Жергілікті өкілді органдардың тағы бір ерекшелігі олардың Конституцияға және заңдарға сәйкестікте жұмыс істеуі болып табылады. Ал жергілікті атқарушы органдар өзінің қызметін тек Конституция мен заңдардың негізінде ғана емес, сонымен қатар Президенттің, Үкіметтің және жоғары тұрған атқарушы органдардың актілерін орындау жолында жүзеге асырады. Барлық жергілікті мемлекеттік басқару органдары үшін ортақ тағы бір ерекшелікті атап өткен жөн: олар өз-өздеріне құзірет белгілей алмайды. Конституцияда аталғандай, мәслихаттар мен жергілікті атқарушы органдардың құзіретін, олардың ұйымдық және қызмет тәртібін заң белгілейді.

Жергілікті мемлекеттік басқару мен өзін-өзі басқару ұғымдарының ара қатынасына байланысты мәселені қарастырған жөн. Қазақстан Республикасында мемлекеттік биліктен жергілікті өзін-өзі басқаруды ажыратуға негізделген өзіндік жергілікті басқару үлгісі пайда болды. 1993 жылға дейін Қазақстанда билікті бөлу принцпін жоққа шығарған және тиісті аумақтағы өкілді органдардың (кеңестердің) толық билігіне негіздеген кеңестік үлгі орын алды. Жергілікті Кеңестер біртұтас КСРО Кеңестер жүйесінің бір бөлігі болып табылатын. Кеңестер төменнен жоғарыға дейін кеңестер алдында есеп беретін және жауап беретін өзінің атқарушы органдарын құрды. Атқарушы органдар қос бағыныштылық: тиісті кеңеске (аудандық, қалалық, облыстық, республикалық, одақтық) және жоғары тұрған басқару органына (аудандық, қалалық, облыстық атқару комитеттері, республика үкіметі, одақтық үкімет) бағыныштылық қағидасы бойынша әрекет етті. Кеңестер өздерінің сессияларына жылына бірнеше мәрте жиналып жұмыс істеп, атқарушы органдар коммунистік партия үйымдарының басшылығымен дайындалған мәселелерге шешімдер шығаратын. Партия үйымдарының аудандық деңгейден бастап, тура кеңес пен атқарушы органдар сияқты құрылымы болды, және олар мемлекеттік органдарға тұрақты басшылық етті.

Жергілікті өкілді және атқарушы органдардың қоғамда алатын орны ерекше болып табылады. Себебі: жергілікті мәслихаттар халық үшін өмірлік зор маңызы бар мәселелерді шешеді. Ол аумақты дамытудың жоспарларын, экономикалық және әлеуметтік, саяси бағдарламаларды бекітеді. Мәслихаттар әкімдердің, жергілікті атқарушы органдардың басқа да басшыларының есептерін қарайды, жергілікті заемдар мен облигацияларды шығару және тарату туралы шешімдер қабылдайды. Жергілікті атқарушы органның ұсынысы бойынша кәмелетке толмаған балалардың істері жөніндегі т. б. комиссиялардың құрамын жасақтап, бекітеді. Қаралған мәселелер бойынша шешімдер қабылданып, баспасөзде жарияланады; оларды жергілікті органдардың, ұйымдар мен азаматтардың барлығы бірдей орындауға тиіс. Мәслихаттың шығырғын шешімдері Конституцияға, Президент жарлықтарына, Үкіметтің қаулыларына және өзінен жоғары тұрған мәслихаттардың шешімдеріне қайшы келмеуі керек. Егер қайшы келген жағдайда, ол сот тәртібімен ішінара не толық тоқтатылады. Мәслихаттар әр түрлі ережелер белгілеп, оларды бұзғандар үшін әкімшілік жауапкершілік тағайындауы мүмкін. Мәслихатта белгіленген осы және басқа да ережелер мемлекетке, жергілікті халыққа, азаматтарға, жергілікті органдарға арналады; ондағы көзделетін мақсат - жергілікті байлықты (орман, су көздері, жануарлар) сақтау, әр түрлі аурулардың, жұқпалы індеттердің таралуына, адамдардың құқықтары мен бостандықтарының бұзылуына жол бермеу, жұрттың тыныш өмір сүруіне, оқуына, жұмыс істеуіне мүмкіндік туғызу. Ал әкімшіліктер болса азаматтар мен ұйымдардың Конституцияны, заңдарды, басқа да нормативтік құқықтық актілердің орындалуын қамтамасыз етеді, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғайды, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдайды, халыққа заңдарды түсіндіру жөнінде көмек көрсетеді, әлеуметтік-мәдени қызметтер көрсететін объектілер (мектептер, ауруханалар т. б. ) құрылысы туралы қамқорлық жасауға, жолдардың жөнделуіне, көшелердің күтіп ұсталуына ықпал етуге, тұрғын үйлерді бөледі, және сонымен қатар әкімшілік мемлекеттік білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет мекемелерін басқарғанда олардың базаларының нығайтылуына қол жеткізуге; азаматтарды еңбекке орналастыру мәселелерін шешуге; мүгедектерді, жұмыссыздарды, әл-ауқаты төмен отбасыларын әлеуметтік жағынан қорғауға; халықтың ұлттық дәстүрлері мен салттарының дамуына көмек көрсету сияқты қызметтерді атқарады. Қазақстанда әр түрлі ұлттың азаматтары өмір сүреді, олар өздерінің ұлттық салттары мен дәстүрлері бойынша өмір сүруге құқылы. Әкімшіліктер осы ұлттардың салттары мен дәстүрлеріне нұқсан келтірмеудің шараларын қолданып отыруға тиіс.

Қазақстан Республикасының 1995 жылғы Конституциясы жергілікті мемлекет органдарының аталған үлгісін қабыл алды. Конституцияның осы органдарға арналған бөлімі Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару деп, аталады. Бұл бөлімде жергілікті мемлекеттік басқару органдары туралы жалпы айтылады. 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы Заңы жергілікті мемлекеттік басқару саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, жергілікті өкілді және атқарушы органдардың құзіретін, қызметінің ұйымдастырылуын, тіртібін, сондай-ақ мәслихаттар депутаттарының құқықтық жағдайын белгілейді. Бұл заңда Қазақстан Республикасында бірінші рет жергілікті мемлекеттік басқаруға белгілену берілген. Жергілікті мемлекеттік басқару жергілікті өкілді және атқарушы органдар тиісті аумақта мемлекеттік саясатты жүргізу, оны аталған заң мен басқа да нормативтік-құқықтық актілер белгілеген құзіреттер шегінде дамыту мақсатында жүзеге асыратын қызмет болып табылады. Заңда жергілікті мемлекеттік басқару туралы заңдар Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады. Шын мәнінде Қазақстан Республикасының Жергілікті мемлекеттік басқару туралы Заң Конституцияға негізделеді және сәйкестендіріледі. Сонымен бірге аталмыш заң жергілікті мемлекеттік басқару туралы негізгі арнайы заң болып табылады. Арнайы болып табылатын себебі, ол жергілікті мемлекеттік басқару органдарына арнайы шығарылған, басқа мұндай заң жоқ. Бірақ бұл жергілікті органдарға қатысты басқа ешқандай заңдар болмайды және осы заңды өзгертіп, толықтыратын басқа заңдар қабылданбайды дегенді білдірмейді. Ерте ме, кеш пе, қажет болған кезде тиісті заңдар қабылданып отырады. Осындай заңдар қарастырылатын заңның құрамдас бір бөлігі болып табылады. Сонымен қатар Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқарудың жекелеген бағыттары мен қамтамасыз ету тетіктерін регламенттейтін нормативтік құқықтық актілер де қабылдануы мүмкін. Олар заңдар және қосалқы заңдық актілер: Президенттің жарлықтары, Үкіметтің қаулылары болуы мүмкін. Осындай нормативтік құқықтық актілер үшін Жергілікті мемлекеттік басқару туралы Заңның қағидалары негіз болып табылады, яғни, қосалқы заңдық актілер аталмыш заңның негізінде және нақтылануымен қабылданады. Жинақтағанда олардың барлығы жергілікті мемлекеттік басқару туралы заңдарды құрайды. Бұл заңдар Қазақстан Республикасындағы барлық жергілікті мемлекеттік басқару органдарына қолданылады.

1 Жергілікті өзін өзі басқарудың мәні мен теориялық негіздері
1. 1. Жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні мен мазмұны

Мемлекеттің даму барысында аймақтардың және олардың билік ететін органдардың арта түсуі жергілікті тар мағынада қалып қоймай, дүние жүзілік тенденция ретінде ұсынылады. Оған мынадай көптеген жағдайлар әсер етеді :

өмірдің әлеуметтік жағы және адам факторының басым роль атқаруы;
аймақтардың өзара байланыстарының едәуір ұлғаюы;
еңбек ресурстары жылжымалығының күшейе түсуі;
аймақтардың өндіріс құрылымы мен инфрақұрылымының күрделене түсуі;
Территориялық еңбек бөлінісі әрі оның тереңдей түсуі мен халықаралық маңызының артуы үдейеді.

Бұл тенденцияның дамуы, біріншіден, мемлекет пен аймақтар арасында басқару функцияларын қайта бөлу, қайта қарастыру;
Екіншіден, мемлекеттік территориялық басқару мен жергілікті өзін өзі басқарудың ең жақсы үйлесімін көздейді.
Бұл жағдай Қазақсанға да тән, себебі мемлекттік тәуелсіздік құру экономикалық дамыған аймақтарсыз, кеңейтілген әлеуметтік инфра- құрылымсыз мүмкін емес.

Егеменді мемлекеттің аймақтық саясатын анықтай түсу өте қажетті заңдылық. Осы саясаттың негізгі көрсеткіші болып өндірушілер мен тұтынушылардың экономикалық бостандығы мен іскерлігі есептеледі. Тауар өндіруші түбінде тек тұтынушы алдында ғана экономикалық жауаптымын деп есептеуі керек. Аймақтар мен шаруашылық бірліктерінің өзін өзі дамытудың міндетті түрдегі жағдайлары мыналар болып есептеледі: өзін өзі басқару, серіктестік қалаудағы бостандық, өндіріс құрал жабдықтар рыногы валюталық қаражат және басқа элементер. Сонымен қатар, аймақтық басқару жалпы республиканың және облыстардың ерекшеліктерін барлық түрлерін барынша қамтуы тиіс.

Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін дамыту экономикалық өркендеудің, әлеуметтік әл-ауқаттың және азаматтық қоғамды қалыптастырудың басты шарттарының бірі болып табылады. Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқарудың қалыптасуы - бұл азаматтық қоғамның қалыптасуы және дамуымен, елдің әлеуметтік-экономикалық дамуының жалпы деңгейімен, жергілікті халықтың өміріне тікелей әсер ететін басқа да факторлармен және шарттармен байланысты көп кезеңді және серпінді үдеріс. Алайда қазіргі уақытта жергілікті өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру мен жүзеге асыруда бірқатар мәселелер орын алып отыр. Әлемнің дамыған елдерінде жергілікті өзін-өзі басқару бірнеше кезеңде құрылғаны және осы үдеріс бірнеше оншақты жылдарға созылғаны белгілі. Қазақстанда белгілі бір уақыт ішінде жергілікті өзін-өзі басқару мәселесі зерттелуде және талқылануда, бұл мәселе біздің еліміздің жағдайы мен нақтылығына сәйкес келетін жергілікті өзін-өзі басқару үлгісін таңдауға келіп тіреледі. Қазақстанда жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қалыптасуы мен даму үдерісі жақында басталды және әлі жалғасуда. Заңнама базаны, қолдану практикасын қайта қарауды, ең қиыны - халықтың ділін қайта бағдарлауда үлкен жұмыстар атқару қажет болып отыр.

Мемлекетті басқарудағы көптеген функциялар жергілікті басқаруға рационалды түрде орталықтандыру. Жергілікті басқару бұл- жергілікті қатардағы негізгі құрал емес, ол - барлық мемлекеттік басқарудағы мекеменің негізгі жүйесі.

Жергілікті өзін-өзі басқарудағы принциптер демократиялық мемлекетте ең қажетті құрал болып табылады. Осындай сұрақтарды актуальды түрде қарастырайық. Жергілікті басқару мен өзін-өзі басқаруда заң мен экономикалық анықтамаларсыз түсіндіру оңайға соқпайды.

Жергілікті өзін-өзі басқару - өз бетімен экономикалық, әлеуметтік, саяси сұрақтарды шеше алады.

Жергілікті басқару - мемлекеттік басқару функцияларын бір қалыпта жаңғырта алды. Бұған Елбасымыздың жарлығындағы мемлекеттік басқару жүйесін жаңғырту жөніндегі бірінші кезекті іс-шаралар жоспарын қарастыра аламыз. Жергілікті мемлекеттік басқару туралы заңдар Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады. Осы заң Алматы мен Астананың аумағында қолданылады. Мемлекетіміз тәуелсіздік алғаннан бастап өздігінен дамуға мүмкіндік алды. Селолық, қалалық басқармаларға заң бір болды. Басқармаларды Президент тағайындайды. Жергілікті басқаруға министрлер, әкімдер, депутаттар енеді.

Министрлер әр салаға бөлінеді: білім саласы, медицина саласы, ауыл шарашылық министрі т. б.

Депутат - сайлауға және мәслихат сесиясының төрағасы, мәслихат хатшысы, тексеру комиссиясының төрағасы комиссиясының төрағасы немесе мүшесі болып сайлануға, мәслихаттың өзге де органдарына сайлануға болады. Мәслихат әрбір депутаттарына оның құқықтарының, ар-намысымен абройының қорғалуына кепілдік береді. Мәслихат депутаты, қызметі мемлекеттік құпиялармен байланысты ұйымдарды қоспағанда, депутаттық қызмет мәселелері бойынша тиісті мәслихат аумағына орналасқан мемлекеттік органдарға, қоғамдық бірлестіктер мен мемлекеттік ұйымдарға кедергісі кіруге құқылы. Мемлекеттік органдардың, қоғамдық бірлестіктердің және мемлекеттік ұйымдардың басшыларымен басқа да лауазымды адамдары мәслихат депутаттарын кідіріссіз қабылдауға және оларға жүктелген өкілеттіктерді жүзеге асыруға қажетті жәрдем беруге міндетті.

Әкім - Қазақстан Республикасының Президентi мен Үкiметiнiң жергiлiктi атқарушы органды (ол құрылған жағдайда) басқаратын және тиісті аумақта мемлекеттiк саясаттың жүргiзiлуiн, Қазақстан Республикасы орталық мемлекеттік органдардың барлық аумақтық бөлімшелерінің үйлесiмдi қызмет iстеуiн, тиiстi бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарға басшылықты қамтамасыз ететiн, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттiк басқару өкiлеттiгi берiлген, тиiстi аумақтың әлеуметтiк-экономикалық дамуының жай-күйiне жауапты өкiлi;
- әкiм аппараты - жергiлiктi атқарушы органның (ол құрылған жағдайда) және әкiмнiң қызметiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк мекеме;

- мәслихат аппараты - тиiстi мәслихаттың, оның органдары мен депутаттарының қызметiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк мекеме;

- жергiлiктi бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы орган - жергiлiктi мемлекеттiк басқарудың жекелеген мiндеттерiн жүзеге асыруға әкімдік уәкiлеттiк берген және тиiстi жергiлiктi бюджеттерден қаржыландырылатын мемлекеттiк мекеме;

- мәслихат сессиясының төрағасы - мәслихат депутаттарының арасынан сайланатын, мәслихат сессиясында ұйымдастырушылық-билiк ету қызметiн жүзеге асыратын, мәслихаттың лауазымды адамы;

- жергiлiктi мемлекеттiк басқару - осы заңда және басқа да заң актiлерiнде белгiленген құзырет шегiнде жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар тиiстi аумақта мемлекеттiк саясатты жүргiзу, оны дамыту мақсатында жүзеге асыратын, сондай-ақ тиiстi аумақтағы iстiң жай-күйiне жауапты болып табылатын қызмет;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.