Қытай халық Республикасы: әйгілігі мен құрамы

Жоспар
Кіріспе

1. Аумағы, шекаралары жағдайы: әйгілігі мен құрамы туралы тусінік.
2. Халқы саны, өсу қарқыны ,этникалық халқы құрамы.
3. Шаруашылығы: жетістіктері мен проблемалары.
4. Ішкі айырмашылықтар мен қалалар.

Қытай Халық Республикасы – жер көлемі жағынан дүниедегі үшінші кет . Ол батыстан шығысқа қарай 5,7 мың км-ге, солтүстіктен оңтүстікке қарай 3,7мың км-ге созылып жатыр. Қытайдың құрлықтағы шекарасы 21,5 км теңіздегісін 15мың км ұзын. Бірақ та құрлықтағы шекараларының көбі аяқ жете қоймайтын табиғи кедергәлер мен қоршалған. Сырқы эканомикалық байланыс үшін негізінен Желтомға Шығыс Қытай мен Оңтүстік -Қытай теңіздеріне шығатын қақпалар пайдалынылады.Алыс түкпірдегі аудандардың теңізге шығуына Янцы өзен жолы қызмет етеді.
Әкімшілік – аумақтық ерекшілігі жағынан Қытай 23 провинцияға болінеді. Олардың кей біреуінің халқы шет елдік Еуропаның ең ірі деген елдердің халқынан асып түседі және Қытайда бес автаномиялық аудан, орталыққа тура бағынатын төрт қала Шанхай, Пекін, Тяньзин, Чун-цин бар.1997 жылы Ұлыбритания Азиядағы сонғы иелігін – үлкен емес,сауда – еканомиялық, қаржылық жағынан сааяси маңызы зор Ганконг аумағын 99жыл жалға пайдаланудан кейін Қытайдың өзіне қайтарды. Сянган өзінің ерекше статусы 50 жыл бойы сақталатын ҚХР- дың құрамындағы Арныулы әкімшілік аудан болып жариялады.
1999 жылдың онтүстігінде тағы бір шағын аймақ, бұрын португалдық отарлық империяның сонғы тұяғы – Аомын да Қытайдың құрамына өтті.
1949 жылы Қытайда халық ревалюциясы жеңіске жетті,мемлекет ҚХР деп аталғаннан кейін талқандалған гоминдан үкіметінің қалдығы Тайваньға қашып барып, алды Қытай Республикасы деп жариялады.
Алайда, Қытай оны өзінің бір провинциясы деп есептеп, ҚХР Тайваньнның бейбіт жолмен бірігуі бағытында саясат жүргізеді.
2. Халқы: саны, өсу қарқыны этникалық құрамы ,орналасуы. Міне, екі мың жыл бойы Қытай жер шарындағы ең халқы көп ел атанып келеді . Жень шань, жень хай дейтін Қытай нақылы тегін айтылмаған. Бұл Тау адам, теңізде адам дегенді білдіреді.

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1. Аумағы, шекаралары жағдайы: әйгілігі мен құрамы туралы тусінік.
2. Халқы саны, өсу қарқыны ,этникалық халқы құрамы.
3. Шаруашылығы: жетістіктері мен проблемалары.
4. Ішкі айырмашылықтар мен қалалар.

Қытай Халық Республикасы – жер көлемі жағынан дүниедегі үшінші кет .
Ол батыстан шығысқа қарай 5,7 мың км-ге, солтүстіктен оңтүстікке қарай
3,7мың км-ге созылып жатыр. Қытайдың құрлықтағы шекарасы 21,5 км
теңіздегісін 15мың км ұзын. Бірақ та құрлықтағы шекараларының көбі аяқ
жете қоймайтын табиғи кедергәлер мен қоршалған. Сырқы эканомикалық
байланыс үшін негізінен Желтомға Шығыс Қытай мен Оңтүстік -Қытай
теңіздеріне шығатын қақпалар пайдалынылады.Алыс түкпірдегі аудандардың
теңізге шығуына Янцы өзен жолы қызмет етеді.
Әкімшілік – аумақтық ерекшілігі жағынан Қытай 23 провинцияға
болінеді. Олардың кей біреуінің халқы шет елдік Еуропаның ең ірі деген
елдердің халқынан асып түседі және Қытайда бес автаномиялық аудан,
орталыққа тура бағынатын төрт қала Шанхай, Пекін, Тяньзин, Чун-цин бар.1997
жылы Ұлыбритания Азиядағы сонғы иелігін – үлкен емес,сауда – еканомиялық,
қаржылық жағынан сааяси маңызы зор Ганконг аумағын 99жыл жалға пайдаланудан
кейін Қытайдың өзіне қайтарды. Сянган өзінің ерекше статусы 50 жыл бойы
сақталатын ҚХР- дың құрамындағы Арныулы әкімшілік аудан болып жариялады.
1999 жылдың онтүстігінде тағы бір шағын аймақ, бұрын португалдық
отарлық империяның сонғы тұяғы – Аомын да Қытайдың құрамына өтті.
1949 жылы Қытайда халық ревалюциясы жеңіске жетті,мемлекет ҚХР деп
аталғаннан кейін талқандалған гоминдан үкіметінің қалдығы Тайваньға қашып
барып, алды Қытай Республикасы деп жариялады.
Алайда, Қытай оны өзінің бір провинциясы деп есептеп, ҚХР Тайваньнның
бейбіт жолмен бірігуі бағытында саясат жүргізеді.
2. Халқы: саны, өсу қарқыны этникалық құрамы ,орналасуы. Міне, екі
мың жыл бойы Қытай жер шарындағы ең халқы көп ел атанып келеді . Жень
шань, жень хай дейтін Қытай нақылы тегін айтылмаған. Бұл Тау адам, теңізде
адам дегенді білдіреді.
19949жылы ҚХР болып өзгергеннне бері Қытай халқының саны екі есе
өсті.
1990 жылғы бүкіл қытайлық халық санағы бойынша саны 1 млрд 134 млн
адамды құрады. Сендер Қытайда демографиялық саясат белсенді түрде
жүргізілетінін білесіңдер. Осындай қатаң шаралар жүргізілгеніне қарамастан,
оның халқы 2000 жыл. 1,3 млрд- қа жақындады. Бұл қытайдың қоғамдық
өмірінің барлық жағына зиянын тигізіп отыр.
Қытайда 600 млн- нан астам адам еңбекке жарамды, оның 25 бөлгін
жастар құрайды
Этникалық құрамы жағынан Қытай халқының көпшілігін қытайлықтар
құрайды. Олар елдің бүкіл шығыс бөлігіне қоныстанған. Ал ұлтардың үлесі
бүкіл Қытай халқымен салыстырғанда тым аз болғанымен, оны бәрібір көп
ұлтты елдердің қатарына жатқызады. Оның бірінші себебі -
Қытай емес халықтар мен этникалық топтардың жалпы саны 60-қа
жақындыйды. Және олар үш түрлі тілдік топқ топтасады. Екінші себебі-олардың
жалпы саны80млн-нан асады. Үшінші себебі – олар елдің бүкіл жер аумағын
жартысынан астамына қоныстанған. Аймақтың басқа елдеріндегі сияқты Қытай
халқының орналасуы да бірліке емес: тұрғындардың 90 % дерлігі елдегі
жердің 13 бөлігіне шоғырланған. Урбанизация денгейі бойынша Қытайосы
жақын уақытта дейін бұл процесс нашар жүрген елдердің қатарына қосылды.
Бірақ қаланың күрт жанданыу оры орнынан қозғап жіберді. Бүгінде үлкен
қалалар 500, миллионер – қалалар 50, тұрғындары шектен тыс көп қалалар
деген сияқты қалаға қоныстанғандардың жалпы саны бойынша Қытай дүние
жүзінде бірінші орын алады. Алайда,олауыл саны бойынша да дүниежүлік
біріншілікке ие болып отыр: мұнда шамамен 700 мың ауыл бар.Қытай – көне
мәдениеттің елі.Атақты ғажайып бақ ансамбльдері, будда храмдары, ұзындығы 4
мың км-дей болатын Ұлы Қытай қорғаны тәрізде сирек кездесетін құрылыстар
Қытай халқының материалдық мәдениетінің ескерткіштері болып табылады.
Бүгінге дейін сақталған рухани болып табылады. Бүгінге дейінсақталған
рухани мадениетінің дәстүрлі ошақтары - өзіндік өзгешіліктері бар Қытай
театрлары, бейнелеу өнері, музика, аспаздық, у-шу гимнастикасы, ай
календары.
Қытай мектебінде оқушылардың білімі көбінесе 100 баллдқ өлшеммен
бағаланады.Қытайдың филасофия, астраномия, география, медицина ғылымдарыөте
ерте замандардан бері өмір суріп келеді. 3.Шаруашылығы: жетістіктері мен
проблемалары. Қәзіргі Қытай – дүниежүзілік шаруашылықта аса маңызды
орынға ие болып отырған өте қуатты индустриалдық- аграрлық ел. Өздерің
білетіндей, Қытай көмір және темір кендерін өндіру, болат қорыту,мақта-
мата тоқу, теледидар, радиоқаблдағыш шығару салалары бойынша дүние жүзінде
бірінші орын, электр қуатын, химиялық тыңйтқыштар, синтетикалық
материалдар және тағы басқа өндіруден екінші орын алады. Электроникалық,
әуе- ғарыштық жән басқа ғылым тікелей қатысатын өндіріс салалары едәуір
өсті. Алайда көптеген кәсіпорындардың құрал- жабдықтары қатты
көнерді,ауылдарың жартысына жуығы электрленбеген, ауыл шаруашылығында әлі
де қол еңбегі басым.
Қытайдың бет – бейнесін көбінесеедәуір мөлшерде отандық ресурстарына
суйенген ауыр өнер кәсібі айқындап берді. Қытайдың жылу- енергетикалық
кешенінің негізін көмір өнеркәсібі қамтамасыз етеді. Көмір өндіру көптеген
алыптарға шашырап орналасқан: олардың аса ірілері елдің солтүстік
бөлігінде. Мұнай өңдеу де бытыраңқы жағдайда, бірақ басты орынға өнімнің
13 бөлігі тиесілі.
Электр қуатын өндірудің 45-і ЖЭС-ке арқа сүйейді, бұл да жер
аумақтары бойынша шашырап орнласқан. Қытайда іске асырылып жатқан ірі
бағдарламалардың бірі – су электр қуатын дамыту: СЭС –тің басты
сарқырамалары Янцзы мен Хуанхэ өзендерінің жоғарғы ағысында салынып жатыр.
Алғашқы АЭС салынды. Дәстүрде жоқ қуат түрлері - геотермальды және ағынды
қуаттар пайдаланыла бастады.
Металлургиялық кешеннің негізін сендер көз алдарыңа келтіре алатын.
Көмір өндіру орындары мен темір кеніне немесе солардың тасымалына арқа
сүйейтін толық циклдегі ірі комбинаттар құрайды.
Мысал. Қытайдың солтүстік –шығысында аса ірі Аньшан металлургия
комбинаты жергілікті кокстенген көмір мен темір кенін пайдаланады. Мұнда
жылына 7-8 млн тонна болат қорытылады ал жұмысқа 150 адам тартылады. 80-
жылдары халық коммунасы дейтіннен отбасылық мердігерліккеөту іске асқаннан
кейін бұл саланың кірісі молая түсті.
Барлық енегізгі дақылдарды өсіріп жинау айтарлықтай өсті.
Машина жасау кешенінде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.