Нарық жағдайында еңбекті мөлшерлеу



І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Жұмыс аптасы
2. Жұмыс уақыты және оны ұйымдастыру
3. Жұмыс уақытының түсінігі
4. Жұмыс
Қорытынды
ПАйдаланылған әдебиеттер
Бүгінгі таңдағы нарықтық экономика жағдайында және оған өтпелі кезеңде кәсіпорындардағы еңбекті мөлшерлеу мәселесі яғни, жұмыс уақытын пайдалануды талдау маңызды мәселелердің бірі болып саналады. Себебі, кез келген кәсіпорынның жұмысының нәтижелілігін анықтайтын экономикалық механизм – еңбекті мөлшерлеу және оның рөлін жоғарылату жұмыс берушілердің кәсіпорынның негізгі қызметінен алынған табысы мен жолданбалы жұмысшылардың жалақасы шығарылған өнімнің өтіміне, оның бағасына және өзіндік құнына байланысты, былайша айтқанда, нарық тауарларының көбеюіне, сұрыпталымының ұлғаюына, тұтынушылардың сұранысына және олардың сапасы мен бағалылығына да байланысты болады. Мұндай нәтижеге жұмыс уақытын дұрыс пайдалану яғни, еңбекті мөлшерлеу механизмдерін дұрыс басқару, ұйымдастыру және оны дұрыс қолдану арқылы жетуге болады.
Сонымен, жұмыс уақытын дұрыс пайдаланудың басты міндеті мен мақсаты - өнімнің өлшем бірлігінің нақты жұмысты орындауға кететін уақыт шығынын нормативті негіздеу болып табылады. Негізінен, жұмыс уақытын пайдалануды талдау бұл – жабдықтау жүйесін және еңбек жөніндегі шараларды орнықтыру әдістерін зерделейтін экономикалық, интенсивтік, әлеуметтік ғылым саласы болып есептелінеді.
Нарық жағдайында еңбекті мөлшерлеу дегеніміз кәсіпорынның бөлімдері мен бөлімшелеріндегі қызметкерлер мен жұмысшыларды ағымдағы міндеттерін ғана қарастырып қоймай, сондай-ақ болашақ стратегиялық міндеттерді де қарастырады. Еңбек шығындарын жалпы саналық деңгейде бағалуды, техникалдық және ұйымдастырушылық шаралар қолдану арқасында еңбек шығындарының төмендеу мүмкіндігін экономикалық тексеруді, қанағаттандырылмайтын қажеттіліктерді анықтау және тағы басқада мәселелерді шешеді.
1. Еңбекті мөлшерлеу Б.Қ.Сәнімбаев Д.Т.Досконаев

2. Қазақстан Республикасының Ата Заңы, 30 тамыз 1995 ж.

3. Қазақстан Республикасының “Халықты жұмыспен қамту туралы”
Заңы, 23 қаңтар 2001 ж.

4. Қазақстан-2030 Назарбаев Н.Ә.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Жұмыс аптасы
2. Жұмыс уақыты және оны ұйымдастыру
3. Жұмыс уақытының түсінігі
4. Жұмыс
Қорытынды
ПАйдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Бүгінгі таңдағы нарықтық экономика жағдайында және оған өтпелі кезеңде
кәсіпорындардағы еңбекті мөлшерлеу мәселесі яғни, жұмыс уақытын пайдалануды
талдау маңызды мәселелердің бірі болып саналады. Себебі, кез келген
кәсіпорынның жұмысының нәтижелілігін анықтайтын экономикалық механизм –
еңбекті мөлшерлеу және оның рөлін жоғарылату жұмыс берушілердің
кәсіпорынның негізгі қызметінен алынған табысы мен жолданбалы жұмысшылардың
жалақасы шығарылған өнімнің өтіміне, оның бағасына және өзіндік құнына
байланысты, былайша айтқанда, нарық тауарларының көбеюіне, сұрыпталымының
ұлғаюына, тұтынушылардың сұранысына және олардың сапасы мен бағалылығына да
байланысты болады. Мұндай нәтижеге жұмыс уақытын дұрыс пайдалану яғни,
еңбекті мөлшерлеу механизмдерін дұрыс басқару, ұйымдастыру және оны дұрыс
қолдану арқылы жетуге болады.
Сонымен, жұмыс уақытын дұрыс пайдаланудың басты міндеті мен мақсаты -
өнімнің өлшем бірлігінің нақты жұмысты орындауға кететін уақыт шығынын
нормативті негіздеу болып табылады. Негізінен, жұмыс уақытын пайдалануды
талдау бұл – жабдықтау жүйесін және еңбек жөніндегі шараларды орнықтыру
әдістерін зерделейтін экономикалық, интенсивтік, әлеуметтік ғылым саласы
болып есептелінеді.
Нарық жағдайында еңбекті мөлшерлеу дегеніміз кәсіпорынның бөлімдері мен
бөлімшелеріндегі қызметкерлер мен жұмысшыларды ағымдағы міндеттерін ғана
қарастырып қоймай, сондай-ақ болашақ стратегиялық міндеттерді де
қарастырады. Еңбек шығындарын жалпы саналық деңгейде бағалуды, техникалдық
және ұйымдастырушылық шаралар қолдану арқасында еңбек шығындарының төмендеу
мүмкіндігін экономикалық тексеруді, қанағаттандырылмайтын қажеттіліктерді
анықтау және тағы басқада мәселелерді шешеді.
Сондықтан біз мұнда жұмыс уақытын және оны ұйымдастыруды, жұмыс уақытын
пайдалануды, құрал-жабдықтардың жұмыс уақытын сыныптауды, сондай-ақ жұмыс
уақытын пайдалануды зерделеудің түрлі әдістерін қарастырамыз.

Жұмыс уақыты және оны ұйымдастыру
Жұмыс уақыты деп адамның өндірістік қызметіне байланысты
міндеттерін атқару үшін ұйымдастырылған еңбек процестеріне қатысу
ұзақтығын айтады. Жұмыс уақыты жұмыстың орындалу ұзақтығымен, жұмыс
аптасы, жұмыс айы, жұмыс жылымен өлшенеді де, мемлекеттік заңдылықпен
реттеледі.
Жұмыс уақытының анықтамасын Қазақстан Республикасындағы Еңбек туралы
Заңында берілген ұғымды негізге алсақ: жұмыс уақыты қызметкер жұмыс
берушінің актілері мен жеке еңбек шартының талаптарына сәйкес еңбек
міндеттерін орындайтын уақыт, делінген (10.12.99, №494 РК-3). Осы заңға
сәйкес жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы аптасына 40 сағаттан аспауы тиіс.
Аталған шарт барлық ұйымдардың қызметкерлеріне қолданылады, тек жеке еңбек
шарттарында тараптардың келісімі бойынша азырақ көзделуі мүмкін.
Қызметкерлердің кейбір жекелеген санаттары үшін жұмыс уақыты
қысқартылады. Мысалы, 14 жастап 16 жасқа дейінгі жастар үшін - 24 сағат,
ал 16 жастан 18 жасқа дейін - аптасына 36 сағаттан аспауы тиіс. Ауыр және
еңбек жағдайлары зиянды жұмыстарда аптасына 36 сағаттық жұмыс уақыты
бекітілген.
Мамандығы жоқ, алғаш рет жұмыс іздеуші тұлғаларға лайықты жұмыс ретінде
алдын-ала кәсіптік даярлықтан өтуді қажет ететін жұмыс ұсынылады, ал оны
беру мүмкін болмаған жағдайда азаматтың жас шамасы мен өзге де
ерекшеліктері ескеріле отырып, ақы төленетін басқа жұмыс (уақытша жұмыс
болса да) ұсынылады; маусымдық жұмыс — жыл бойы емес, белгілі бір кезеңде
(маусымда) орындалатын жұмыс; негізгі жұмыс — бірнеше жұмысты қатар
атқаратын тұлғаның өзі үшін негізгі деп есептейтін, не неғұрлым көп уақытын
алатын, не оған неғұрлым көп табыс әкелетін жұмыс; уақытша жұмыс — шектеулі
мерзімге, көбінесе, бірнеше ай ішінде орындауға берілетін жұмыс; толық емес
жұмыс — қысқартылған жұмыс уақытында атқарылатын жұмыс; үйге алып істейтін
жұмыс — фирма жұмыскерінің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Еңбекақы төлеу системасын ұйымдастыру және оның нарықтық экономика жағдайындағы ерекшеліктер
Нарықты экономика кезеңіндегі еңбекті әлеуметтік қорғау
Ұйым менеджменті жүйесіндегі персоналды басқарудың орны
Енбекти жане жалакыны жоспарлау
Қазақстан Республикасында еңбек нарығының бүгінгі таңдағы қалыптасу жағдайы
Өндірістік кәсіпорындағы жұмыс уақытын пайдалануды талдау
Нарық жағдайында кәсіпорында еңбек ақыны төлеуді басқару
Кәсіпорынның жұмыс күшімен қамтамасыз етілуі
Персоналды басқару және жұмысқа тарту
Еңбек ресурстары туралы
Пәндер