Папуляциялар экологиясы



I. Кіріспе:
1)Папуляциялар экологиясы.
II. Негізгі бөлім:
1)Популяцияның негізгі қасиеттері.
2)Популяциялар саны.
3)Папуляция тығыздығы.
4)Популяция санының динамикасы.
III. Қортынды:
1)Динамикалық тепе.теңдік.
IV. Пайдаланған әдйбеттер.
Экологияда популяция дегеніміз – бір бірімен өзара қарым-қатынаста болатын және үлкен территорияда бірігіп тіршілік ететін бір түрге жататын даралар тобы. С.С. Шварцтың берген анықтамасы бойынша: популяция- бұл қоршаған ортаның үнемі өзгеріп отыратын жағдайында санын тұрақты ұстап тұруға қажетті жағдайлармен қамтамасыз етілген Популяция ұғымын латын тілінен аударғанда populus – халық , тұрғындар деген мағына береді. Популяцияларға өсу, даму, үнемі өзгеріп отыратын жағдайда тіршілігін сақтауға қабілеттілік тән. Яғни популяциялардың белгілі бір генетикалық және экологиялық сипаттамасы болады.
Популяциялардың күйі мен тіршілігі популяцияның жалпы санына және олардың кеңістікте орналасуына байланысты болады.
Популяцияның құрайтын даралардың кеңістікте таралуы әр түрлі болуы мүмкін. Ол дарлардың қолайлы және қолайсыз физикалық жағдайларға немесе бәсекелестік қатынастарға реакциясын көрсетеді. Даралар мен олардың топтарының таралуы кездейсоқ, бірқалыпты және топтық болып бөлінеді. Ағзалардың таралу типі білудің популяцияның тығыздығын іріктеп алу әдісімен бағалаудың маңызы зор.
Іріктеп алу деп популяция тығыздығын бағалауға арналған эксперименттер қатарын атаймыз. Іріктеу санын n белгілейміз. Егер әр іріктеудегі даралардың орташа санын m деп белгілесек, онда дарлардың кеңістікте таралу сипатын көрсететін S² дисперсияны мына формула бойынша анықтайды.

Пән: Биология
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

I. Кіріспе:

1)Папуляциялар экологиясы.

II. Негізгі бөлім:

1)Популяцияның негізгі қасиеттері.
2)Популяциялар саны.
3)Папуляция тығыздығы.
4)Популяция санының динамикасы.

III. Қортынды:

1)Динамикалық тепе-теңдік.

IV. Пайдаланған әдйбеттер.

Экологияда популяция дегеніміз – бір бірімен өзара қарым-қатынаста
болатын және үлкен территорияда бірігіп тіршілік ететін бір түрге жататын
даралар тобы. С.С. Шварцтың берген анықтамасы бойынша: популяция- бұл
қоршаған ортаның үнемі өзгеріп отыратын жағдайында санын тұрақты ұстап
тұруға қажетті жағдайлармен қамтамасыз етілген Популяция ұғымын латын
тілінен аударғанда populus – халық , тұрғындар деген мағына береді.
Популяцияларға өсу, даму, үнемі өзгеріп отыратын жағдайда тіршілігін
сақтауға қабілеттілік тән. Яғни популяциялардың белгілі бір генетикалық
және экологиялық сипаттамасы болады.
Популяциялардың күйі мен тіршілігі популяцияның жалпы санына және
олардың кеңістікте орналасуына байланысты болады.
Популяцияның құрайтын даралардың кеңістікте таралуы әр түрлі болуы мүмкін.
Ол дарлардың қолайлы және қолайсыз физикалық жағдайларға немесе
бәсекелестік қатынастарға реакциясын көрсетеді. Даралар мен олардың
топтарының таралуы кездейсоқ, бірқалыпты және топтық болып бөлінеді.
Ағзалардың таралу типі білудің популяцияның тығыздығын іріктеп алу әдісімен
бағалаудың маңызы зор.
Іріктеп алу деп популяция тығыздығын бағалауға арналған
эксперименттер қатарын атаймыз. Іріктеу санын n белгілейміз. Егер әр
іріктеудегі даралардың орташа санын m деп белгілесек, онда дарлардың
кеңістікте таралу сипатын көрсететін S² дисперсияны мына формула бойынша
анықтайды.

S²=Σ(m-х)²
Топтық таралу кезінде дисперсия орташадан жоғары және неғұрлым жиналуға
қабілеті күшті болса айырмашылығы да үлкен болады.
Даралардың бірқалыпты таралу табиғатта өте сирек кездеседі. Ол көбінесе
әр түрлі дарлар арасында бәсекелестікке байланысты болады. Мұндай таралу
типі жыртқыш балықтар мен территориялық инстинкті анық байқалатын
балықтарда болады. Бір қалыпты таралуға мысалы ретінде Ла-Манш құмды
жағалауыларында тіршілік ететін тақта желбезекті былқылдақденелілер де
мысал бола алады.
Кездисоқ таралу тек біртекті ортада және жиналуға қабілеті жоқ түрлерде
байқалады. Мысалы, үй құртының ұнның ішінде таралуы кездейсоқ болады.
Топтық таралу – табиғатта жиі кездеседі. Топтардың өзі кездейсоқ немесе
жиналып таралуы мүмкін. Әсіресе ағаштардың орман кеңістігінде таралуы жақсы
зерттелген. Егер ормандағы ағаштар бір түрге жататын бастапқыда олар әдетте
жинақталып топтанып таралады да, уақыт өте келе олардың таралуы бірқалыпты
бола бастайды. Ал орманның қалыңдығы түрішілік бәсекелестік басылатын
түрлер әдетте топтанып, ал доминантты түрлер бірқалыпты таралады. Кезкелген
популяция төмендегі қасиеттермен сипатталады.
Популяциялар саны берілген территория немесе көлем бірлігіндегі
даралардың жалпы саны. Ол уақытта тұрақты болмайды және ол көбею
(өнімділік) мен өнімнің интенсивтілігінің қатынасына байланысты. Көбею
процесінде популяцияның өсуі жүреді де, өлім оның санының кемуіне әкеледі.

Популяцияның тығыздығы популяция алып жатқан аудан немесе көлем
бірлігіне шаққандағы даралар санымен (немесе биомассамен) анықталады.
Мысалы, ағаштың 150 түбінің 1 гектарда өсуі осы популяцияның тығыздығын
сипаттайды.
Туылу – көбею нәтижесінде уақыт бірлігінде пайда болған жаңа дарлар
саны. Тірі ағзаларға көбеюге деген мүмкіндік берілген. Бактериялар әрбір 20
минут сайын бөлінеді. Мұндай жылдамдықпен көбейгенде бір жасуша 36 сағатта
бүкіл планета бетін жауып шығатын ұрпақ бере алады. Бірақ бақ-бақ
өсімдігінің барлық тұқымдары өнетін болса 10 жылда өзінің ұрпақтарымен
бүкіл өнімділік еш уақытта жүзеге аспайды.
Өлім – белгілі бір кезеңде өлген дарлардың саны. Өлімнің үш типін
бөліп көрсетуге болады 1. барлық жастағы өлімді сипаттайды (гидра). 2.
даралардың дамуының ең ерте кезеңде өлімнің жоғары болуымен (айқұлақ). 3.
ересек (қарт) даралардың өлімнің жоғары болуымен сипатталады (адам).
Популяцияның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Популяциялар экологиясы – демэкология жайлы мәлімет
Жабық тұқымды өсімдіктер
Экология және тұрақты даму
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері туралы ақпарат
Экология ғылымы туралы ақпарат
Адамдардың табиғатпен арақатынастары
Қазіргі заман экологиясының ХІХғасыр және ХХ ғасырдың бас кезіндегі экологиясынан айырмашылығы неде? Экологияның қандай ғылымдармен байланысы бар? Қазіргі экологияның негізгі бөлімдерін атаңыз
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері жайлы ақпарат
Экологияның қалыптасу тарихы және кезеңдері туралы ақпарат
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері. Қазіргі таңдағы экология ғылымының құрылымы туралы ақпарат
Пәндер