Тағамда және суда микроорганизмдердің жетіспеушілігінен туатын аурулар

Кіріспе
1 Тағамда және суда микроорганизмдердің жетіспеушілігі.
Негізгі бөлім
а) Микроэлементтер және денсаулық.
б) Йод тапшылығы.
в) Тағамдардың химиялық құрамы.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер

Тәуліктік тағам құрамында қоректік заттар теңестірілген түрде болуы тиіс. Тағам құрамында белоктардың, майлардың және көмірсулардың арақатынасы болуы керек. Айырбасталмайтын амин қышқылдарының витаминдердің арақатынасы теңестірілгені жөн. Тағам ішінде компоненттердің ағзаларға сіңірілуі, тамақ ішу режиміне байланысты болуы керек. Ішілетін тамақтың мөлшері адамның бойына және массасына сай келуі керек.
Егер біз дұрыс тамақтансақ, онда еске ұстау қабілетіміз артып, деніміз сауығып, көңіл күйіміз көтеріле түсетіні сөзсіз. Қандай да аурулар болмасын, біз олардың алдын алар едік. Дұрыс түрде тамақтанған адамзат баласы 150-200 жыл жасар еді, деп жазды Дж. Гласс өзінің әлемге әйгілі еңбектерінде.
Тағамдардың құрамында орасан көп күн сәулесі жиналады. Ұлы ғалым К.А. Тимирязовтың сөзімен айтқанда консервіленеді. Тағамдардағы байланысқан химиялық энергия зат алмасудың негізгі құрамды бөлігі. Сонымен біоге тағамдарда бірнеше қосылыстар бар. Олар: белоктар , майлар, көмірсулар, витаминдер, су және минералды қосылыстар. Осылардың барлығы жасушаның құрылысын құрауға қажетті заттар. Тіршілік тірегі белоктар, майлар , көмірсулар ыдырағанда ондағы жиналған химиялық энергия бөлініп шығады. Олэнергия ағзаларға өте қажет. Биохимиялық тағамдар дегеніміз осы.
Тағамдардың химиялық құрамының әртүрлілігі адам денсаулығының ең басты кепілі. Өйткені олар адам ағзасын қажетті биологиялық белсенді заттармен А, В, Д, Е, В1, В2, В6, В12, В15, В5, В3 (РР – никотин қышқылы), инозин, холин, пароаминобензой қышқыл қамтамасыз етеді.

1)»Денсаулық журналы»2008ж
2)Н.Сафернетова «Валеология»
3)С.Бекайдаров «Тамақтану әліппесі»
4) Н.А. Кенесариев «Экология»
5)М.А. Асқаров «Экология»

Пән: Валеология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Тағамда және суда микроорганизмдердің жетіспеушілігінен туатын аурулар.

Тәуліктік тағам құрамында қоректік заттар теңестірілген түрде болуы
тиіс. Тағам құрамында белоктардың, майлардың және көмірсулардың арақатынасы
болуы керек. Айырбасталмайтын амин қышқылдарының витаминдердің арақатынасы
теңестірілгені жөн. Тағам ішінде компоненттердің ағзаларға сіңірілуі,
тамақ ішу режиміне байланысты болуы керек. Ішілетін тамақтың мөлшері
адамның бойына және массасына сай келуі керек.
Егер біз дұрыс тамақтансақ, онда еске ұстау қабілетіміз артып, деніміз
сауығып, көңіл күйіміз көтеріле түсетіні сөзсіз. Қандай да аурулар
болмасын, біз олардың алдын алар едік. Дұрыс түрде тамақтанған адамзат
баласы 150-200 жыл жасар еді, деп жазды Дж. Гласс өзінің әлемге әйгілі
еңбектерінде.
Тағамдардың құрамында орасан көп күн сәулесі жиналады. Ұлы ғалым К.А.
Тимирязовтың сөзімен айтқанда консервіленеді. Тағамдардағы байланысқан
химиялық энергия зат алмасудың негізгі құрамды бөлігі. Сонымен біоге
тағамдарда бірнеше қосылыстар бар. Олар: белоктар , майлар, көмірсулар,
витаминдер, су және минералды қосылыстар. Осылардың барлығы жасушаның
құрылысын құрауға қажетті заттар. Тіршілік тірегі белоктар, майлар ,
көмірсулар ыдырағанда ондағы жиналған химиялық энергия бөлініп шығады.
Олэнергия ағзаларға өте қажет. Биохимиялық тағамдар дегеніміз осы.
Тағамдардың химиялық құрамының әртүрлілігі адам денсаулығының ең
басты кепілі. Өйткені олар адам ағзасын қажетті биологиялық белсенді
заттармен А, В, Д, Е, В1, В2, В6, В12, В15, В5, В3 (РР – никотин қышқылы),
инозин, холин, пароаминобензой қышқыл қамтамасыз етеді.

Йод тапшылығы.
Йод адам ағзасы үшін өте қажет, оның қатысуымен қалқанша без
гормондарының (тиреоидты гормон) синтезі жүреді. Бұл гормондарды тіршілік
дирижері деп атауға болады. Олар ағзадағы ақуыз, май, көмірсулардың
жұмсалуын басқара отырып, зат алмасуды реттейді. Мидың, жүйке және жүрек,
қан тамыр жүйесі, өкпе жұмысы да түгел осы гормондарға байланысты болады.
Қалқанша бездің негізгі гормоны –иоксин, ол ағза ұлпаларында 3-4 есе
белсенділігі жағынан артып – трийодтрионинге айналады.
Йод микромөлшерлері ауыз суы мен азық түлік өнімдерінде кездеседі.
Емізулі бала үшін бір тәуліктегі ағзаға қажетті йод мөлшері 0,04-0,05мкг
құрайды, жас өспірімдер мен ересек адамдар үшін оның мөлшері 0,07-0,15мкг.
ДДСҰ мәліметі бойынша , дүние жүзінде халықтың көпшілігінің қалқаншаи
бездері үлкейеді.Бездің үлкею себебі ол өзіне қажет мөлшердегі йодты
жинауға тырысады, ал ол жетіспегендіктен оның бездегі концентрациясы
төмендеп, жасуша саны артады. Зобы бар адамдардың қалқанша бездерінің
қызметі бұзылмайды, тек йод тапшылығы туындаған кезде қызметі баялай
түседі де , ақыл ойының дамуына әсер етеді.
ДДСҰ мәлімет бойынша осы себептен дүние жүзінде 40млн адам
қиналуда. Йод тапшылығы жүкті әйелдер үшін өте қауіпті. Ұрық дұрыс
дамамайды, рның келешек ақыл ойына , бойы мен салмағына әсер етеді.
Анасының ағзасында йод мөлшері жеткілікті болса дені сау нәресте туылады .
Зерттеулер көрсетіп отырғандай , йод тапшылығы бар аймақтардағы балалар жиі
суықтап ауырады, инфекцияларға тез шалдығады, иммунитеті нашарлап адаптация
мүмкіндіктері бұзылады. Мұндай аймақтардағы мектеп жасындағы балалар тыным
іс әректтері жағынан да өз құрдастарынан біршама артта қалып отырады. Олар
әлсіз, өте жай қозғалады, есте сақтау кабілеттері нашар, психикалық
ауруларға тез шалдыққыш, физикалық және жыныстық дамуы өте баяу жүреді.
Кейін ағза өсе келе йодпен қамтамасыз етілгенімен бұл кемшіліктер толығымен
жойылып кетпейді , яғни ертедегі йод тапшылығынан туындаған бұзылыстар
қайта орнына келмейді. Бірқатар мамандардың айтуынша қалқанша без
гомондардың – жастық шақтың гормондары деп те атауға болады . Ғылымда
мынадай концепция бар : кәрілік-ағзада әдетте бұл гормондар
өндірілмегендіктен туындайды немесе олар ұлпаға әсерін жоғалтқан кезде
болады. Өсіп келе жатқан ағза , әсіресе , жасөспірімдер ағзасында қалқанша
без гормондарының тапшылығы жиі туындайды. Ол кезде қалқанша без үлкейіп
кетеді, бұл құбылыс қыз балаларда ер балаларға қарағанда жиірек байқалады.
Егерде мұндай құбылыс сезілсе, оған ерекше көңіл бөліп қарау керек, себебі
оның астарында осы мүшенің түрлі аурулары жасырынуы мүмкін.
Соңғы жылдары дүние жүзінде йод тапшылығының алдын алуға көп көңіл
бөлуде. Мысалы Алматы қаласындағы әкімшілік Алматы тұрғындарына йод
тапшылығының алдын алу үщін атты шешім қабылдады, мұнда асқа йодталған
тұзды пайдаланумен қатар құрамына йод қосылған сүт және нан өнімдерін
шығару ұсынылған.
Ағзадағы йод тапшылығының орнын толтыратын өнімнің бірі- теңіз
орамжапырағы. Біраұ оны біздің адамдар күнделікті тағамдарына
пайдаланбайды. Ал, жапондықтар теңіз өнімдерін көп пайдаланады, яғниолар
йодты бізден 5-6 есе артық қабылдайды. Жапон халқының ұзақ жасап, өнімді
жұмыс жасауы да бәлкім осыдан шығар. Сондықтан да йод тапшы аймақтар асқа
міндетті түрде йодталған тұз , түрлі йодталған өнімдерді , кейде тіпті йод
таблеткаларын пайдаланып отырулары керек, мысалы жүкті әйелдер мен балалар
күніне 100мкг йод қабылдауы керек. Ерекше көңіл бөлуді қажет ететін
жағдайлар ол йод дәрілерін қабылдау кезінде біртіндеп бір ізділікті сақтап,
айма ай ретпен ішуі керек. Адамның қалқанша безі дұрыс қызмет еркен
жағдайда ғана оның дені сау, ақыл ойы жетік , қызметі жемісті болады.

Микроэлементтер және денсаулық.
Мырыш отадан кейін.
Әйел гинекологиялық отадан кейін әдетте ауруханада бір айға жуық , ал
кейде одан артық болады. Егер отадан кейін бір жұма бұрын мырыш қабылдаған
болса, ол ауруханадан екі жұма ертерек шыққан болар еді. Демек бұл мырыштың
жазылу үдерісін тездеткені. Мұның бадамша безді алып тастағаннан кейінгі
жағдайға да қатысы бар.
Мырыштың әртүрлі тері ауруларын емдеу кезінде өте пайдалы екендігін
өткенде айтылды. Ал тері безді сыртқы дүниеден бөліп тұратын үстіңгі беті
ғана емес , сонымен бірге ол әрбір жасушаның қабығы да , ал барлық мүшелер
, бездер және біздің миымыз жасушалардан тұрады. Тағы да мырыш-біздің
жасушаларымыздың сау және көңіл күйіміздің жақсы болуын қорғаушы үстіңгі
қабат.
Адам организмінде мырыштың пайдалы әсері болатындығы ешкімде
ешқандай күмән туғызбайтын сияқты . Алайда дәрігерлер емделушілерге осы
бағалы элементке бай тағамдарды өте сирек ұсынады.
Сондықтан мыоыштың пайдасы жөнінде әңгімені одан әрі жалғастыру
маңызды іс болмақ. Бұл өз денсаулығың үшін де бала шағаңның денсаулығы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.