Бауырдың жұқпалы қабынуы

І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
а) Бауырдың жұқпалы қабынуы
ә) Бауырдың құрылымы мен қызметі.
б) Бауыр қабынуының себептері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Бауыр ауруларын зерттеудегі қысқаша тарихи мағлұмат.
Біз қайсыбір медициналық жетістіктерді ғылыми тұрғыдан және оның тарихын зерттегенде біздің дәуірімізге дейінгі VI — V ғасыр арасында өмір сүрген грек ғалымы Гиппократтан бастаймыз. Деректерге қарағанда, Гиппократ бауыр аурулары түрлерін, әсіресе сары ауру мен бауыр шеменін осы бауырдың қызметінің нашарлауына байланысты пайда болатынын байқан білген. Біздің жаңа жыл санауымыздың II ғасырымызда өмір сүрген римдік ғалым Клавдий Гален тарихта тұңғыш рет адам мен жануарлардың бауыр құрылымын зерттеп, жазған. Сонымен қатар бірінші рет ғылыми жолмен өттің бауырдан шығатынын және адамның сарғаюы осы өт жолдарының қабынуына байланысты екенін дәлелдеген де осы Гален болған.
XV ғасырда өмір сүрген Италия ғалымы Леонардо да Винчи бауыр анатомиясын зерттей келе тарихта бірінші рет бауыр шеменін көзбен көріп, оның ерекшеліктерін жазған. Кейін бсы елдің ғалымы Андреас Везалий бауырдың қан тамырлары мен өт жолдары гуралы жаза келіп. бауыр шеменінің арақ — шарап ішуге, маскүнемдікке тікелей байланысты екенін дәлелдеп берген.
XVII ғасырда өмір сүрген ағылшынның белгілі ғалым — дәрігері ("екінші Гиппократ") Томас Сиденгам сары аурудың жукпалы екенін алғаш рет дәлелдеп жазған.
XIX ғасырдың екінші жартысында Ресейдің белгілі ғалым-терапевті С.П.Боткин осы бауыр қабынуының жұқпалы қатаң түрі кейін оның созылмалы түріне айналуы мүмкін екенін болжаған болатын. Оның қызметіне кейін жұқпалы сары ауруды, яғни бауырдың жұқпалы вирустармен қабынуын "Боткин ауруы" деп атайтын болды.
1963 жылы американ ғалымы В.С.Блюмберг Австралияның жергілікті тұрғындарының (абориген) қанын зерттей келе жұқпалы вирустардың сыртқы қабығының антигенін тапқан болатын. Бұндай антигендер кейбір қан ауруларымен ауырып, көп кан құйылған науқастардан да табылған. Бұл антигенге «австралиялық антиген» деген ат беріп, кейін осы аурудың жұқпалы вирустарының "В" түріне сәйкес келетінін дәлелдеп бергені үшін ол кісіге Нобель сыйлығы берілген болатын.

1. Ш.Шоқанов. Микробиология. Алматы. "Санат", 1997ж.
2. К.Құрманова. Адамға малдан жұғатын аурулар. Алматы. "Қазақстан", 1983ж.
3. Е.П.Шувалова. Инфекционные болезни. Учебник. Москва, 1990г..
4. Р.Ф.Сосов. Эпизоотология. Учебник. Москва. "Колос", 1974г.
5. Я.Е.Коляков. Ветеринарная микробиология. Учебник. Москва. Колос", 1965г.
6. И.Карақұлов, Т.Кдлжеков. Бәрі СПИД жайында. Алматы. "Білім" қоғамы, 1989ж.
7. Б.Әйтбембетов, Н.Әлішеров. Гепатит - бауырдың қабынуы. Алматы. "Қазақстан". 1991ж.
8. К.Е.Саудабеков, Э.А.Алманиязов, Л.Ю.Лухнова. Безопасность жизнедеятельности и формирования здорового образа жизни. Учебное пособие. Алматы КазГЮУ, 1999г.