Шет елдердегі саяси режимдер, түсінігі және түрлері
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Шет елдердегі саяси режимдер, түсінігі және түрлері.
2. Демократиялық (либералдық) режим, оның түсінігі мен түрлері.
3. Авторитарлық режим (диктаторлық), оның түсінігі мен белгілері.
4. Шет елдердегі саяси партиялар, олардың міндеттері мен функциялары.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Негізгі бөлім
1. Шет елдердегі саяси режимдер, түсінігі және түрлері.
2. Демократиялық (либералдық) режим, оның түсінігі мен түрлері.
3. Авторитарлық режим (диктаторлық), оның түсінігі мен белгілері.
4. Шет елдердегі саяси партиялар, олардың міндеттері мен функциялары.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Мемлекеттік билікті жүзеге асырудың конституция белгілеп берген негізгі принциптері әдістері және жүзеге асару жиынтығы сол белгілі бір елдегі саяси режимді нақтылап береді.
Саяси режим деп - демократиялық және автономиялық болып екі түрге бөлінеді.
Демократиялық режимде мемлекеттік билік қоғам мүшелерінің көпшілік бөлігінің қатысуы және өз еріктері бойынша жүзеге асырылады.
Авторитарлық режимде мемлекеттік билік жеке адамның не болмаса билеуші алигархия тарапынан жүзеге асырылады. Мұндай режимде қабылданатын кез келген шешім күштеу аппараты тарапынан өмірге енгізіледі. Авториьарлық режим сонымен қатар мемлекеттік билікте әскери диктатура келгенде де орнығуы мүмкін.
Авторитапрлық режим қоғамды тірі роботтар қаліне жеткізетін тоталитарлық (фашизм) режимге де ұсынылуы мүмкін.
Фашизм қаржы капиталының нағыз барып тұрған және шовинистік элементтерінен тұратын теористік диктатура. Қоғамда зорлық зомбылық пен заңсыздықтар орнайды.
Мемлекеттерді жеке-жеке алып қарағанымызда олардың қоғамдық өміріне қатысты саяси партиялардың рөлі мен орны әрқашан да біркелкі әрі бір мағыналы еместігіне көзіміз жетеді. Осыған қарамастан демократиялық елдердегі саяси партиялар мемлекеттік билікті жүзеге асырудың ажырамас элементтеріне айналып, айтарлықтай еңбек етуде.
Әрине, саяси партиялар, мысалы, Еуропада буржуазиялық революциямен тікелей байланыста пайда болып, жүзеге асты. Нәтижесінде өкілдіктерін сайлаумен жүзеге асыратын халықтық өкілдік, яғни, халық билігі жүйесі құрылды.
Әрине, бұл келтірілген мәселелер тізімі кейбір елдерде онан да кеңірек анықталып, дәйектелген болуы мүмкін. Сондықтан да, олармен тереңірек таныстыру үшін кейбір шетелдердің нақты заңдық актілерімен таныстырып өтейік.
Саяси режим деп - демократиялық және автономиялық болып екі түрге бөлінеді.
Демократиялық режимде мемлекеттік билік қоғам мүшелерінің көпшілік бөлігінің қатысуы және өз еріктері бойынша жүзеге асырылады.
Авторитарлық режимде мемлекеттік билік жеке адамның не болмаса билеуші алигархия тарапынан жүзеге асырылады. Мұндай режимде қабылданатын кез келген шешім күштеу аппараты тарапынан өмірге енгізіледі. Авториьарлық режим сонымен қатар мемлекеттік билікте әскери диктатура келгенде де орнығуы мүмкін.
Авторитапрлық режим қоғамды тірі роботтар қаліне жеткізетін тоталитарлық (фашизм) режимге де ұсынылуы мүмкін.
Фашизм қаржы капиталының нағыз барып тұрған және шовинистік элементтерінен тұратын теористік диктатура. Қоғамда зорлық зомбылық пен заңсыздықтар орнайды.
Мемлекеттерді жеке-жеке алып қарағанымызда олардың қоғамдық өміріне қатысты саяси партиялардың рөлі мен орны әрқашан да біркелкі әрі бір мағыналы еместігіне көзіміз жетеді. Осыған қарамастан демократиялық елдердегі саяси партиялар мемлекеттік билікті жүзеге асырудың ажырамас элементтеріне айналып, айтарлықтай еңбек етуде.
Әрине, саяси партиялар, мысалы, Еуропада буржуазиялық революциямен тікелей байланыста пайда болып, жүзеге асты. Нәтижесінде өкілдіктерін сайлаумен жүзеге асыратын халықтық өкілдік, яғни, халық билігі жүйесі құрылды.
Әрине, бұл келтірілген мәселелер тізімі кейбір елдерде онан да кеңірек анықталып, дәйектелген болуы мүмкін. Сондықтан да, олармен тереңірек таныстыру үшін кейбір шетелдердің нақты заңдық актілерімен таныстырып өтейік.
1. Конституции зарубежных государств. Москва, 1997.
2. Қопабаев Ө.Қ. Шет ел Конституциясының құқығы. Алматы, 1998.
3. Мухамеджанов Э.Б. Избирательное право зарубежных стран. Алматы, 1999
4. Жуманов Т.А. Основы политической науки. Ч. 2. Современные политические партии. Красноярск, 1998.
5.Паршин Л. Британ Парламент жүйесі туралы. – Халық депутаты, 1990ж.
6.Кондратчик А.Л., Ағылшын соты. – Совет мемлекеті және құқығы. 1991ж.
7.Хартман А., Быйрон Б., Браун К. Парламенттік және саяси мәдениет. Оны қайдан табу? – Халық депутаты, 1991ж. №4.
8.Крутоголов М.А. Қазіргі Францияның мемлекеттік құрылысы. – Москва, 1958ж.
2. Қопабаев Ө.Қ. Шет ел Конституциясының құқығы. Алматы, 1998.
3. Мухамеджанов Э.Б. Избирательное право зарубежных стран. Алматы, 1999
4. Жуманов Т.А. Основы политической науки. Ч. 2. Современные политические партии. Красноярск, 1998.
5.Паршин Л. Британ Парламент жүйесі туралы. – Халық депутаты, 1990ж.
6.Кондратчик А.Л., Ағылшын соты. – Совет мемлекеті және құқығы. 1991ж.
7.Хартман А., Быйрон Б., Браун К. Парламенттік және саяси мәдениет. Оны қайдан табу? – Халық депутаты, 1991ж. №4.
8.Крутоголов М.А. Қазіргі Францияның мемлекеттік құрылысы. – Москва, 1958ж.
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Шет елдердегі саяси режимдер, түсінігі және түрлері.
2. Демократиялық (либералдық) режим, оның түсінігі мен түрлері.
3. Авторитарлық режим (диктаторлық), оның түсінігі мен белгілері.
4. Шет елдердегі саяси партиялар, олардың міндеттері мен функциялары.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Мемлекеттік билікті жүзеге асырудың конституция белгілеп берген негізгі принциптері әдістері және жүзеге асару жиынтығы сол белгілі бір елдегі саяси режимді нақтылап береді.
Саяси режим деп - демократиялық және автономиялық болып екі түрге бөлінеді.
Демократиялық режимде мемлекеттік билік қоғам мүшелерінің көпшілік бөлігінің қатысуы және өз еріктері бойынша жүзеге асырылады.
Авторитарлық режимде мемлекеттік билік жеке адамның не болмаса билеуші алигархия тарапынан жүзеге асырылады. Мұндай режимде қабылданатын кез келген шешім күштеу аппараты тарапынан өмірге енгізіледі. Авториьарлық режим сонымен қатар мемлекеттік билікте әскери диктатура келгенде де орнығуы мүмкін.
Авторитапрлық режим қоғамды тірі роботтар қаліне жеткізетін тоталитарлық (фашизм) режимге де ұсынылуы мүмкін.
Фашизм қаржы капиталының нағыз барып тұрған және шовинистік элементтерінен тұратын теористік диктатура. Қоғамда зорлық зомбылық пен заңсыздықтар орнайды.
Мемлекеттерді жеке-жеке алып қарағанымызда олардың қоғамдық өміріне қатысты саяси партиялардың рөлі мен орны әрқашан да біркелкі әрі бір мағыналы еместігіне көзіміз жетеді. Осыған қарамастан демократиялық елдердегі саяси партиялар мемлекеттік билікті жүзеге асырудың ажырамас элементтеріне айналып, айтарлықтай еңбек етуде.
Әрине, саяси партиялар, мысалы, Еуропада буржуазиялық революциямен тікелей байланыста пайда болып, жүзеге асты. Нәтижесінде өкілдіктерін сайлаумен жүзеге асыратын халықтық өкілдік, яғни, халық билігі жүйесі құрылды.
Әрине, бұл келтірілген мәселелер тізімі кейбір елдерде онан да кеңірек анықталып, дәйектелген болуы мүмкін. Сондықтан да, олармен тереңірек таныстыру үшін кейбір шетелдердің нақты заңдық актілерімен таныстырып өтейік.
1. Шет елдердегі саяси режимдер, түсінігі және түрлері.
Әлемдік тәжірибеде бар мемлекет нысандарын зерделеп білген соң, енді мемлекеттік би лікті жүзеге асару нысандарын Жан-жақты қарастырып, білудің жөні келіп отыр. Былайша айтқанда, қоғамды басқару қандай жолдармен жүзеге асырылады және онда халықтың (заңды және дұрысы) рөлі қандай болады? Міне, ендігі сөз осы сұрақтар төңірегінде өрбиді. Осы орайда Қазақстан Республикасының Конституциясының беташары болған: " Біз ортақ тарихи тағдыр біріктірген Қазақстан халқы, байырғы қазақ жер інде мемлекеттілік құра отырып, қазіргі және болашақ ұрпақтар алдындағы жоғары жауапкершілігімізді сезіне отырып, өзіміздің егемендік құқығымызды негізгі ала отырып, осы Конституцияны қабылдаймыз"- деген сөздермен яғни, халық атынан басталады. Енді Ресей Федерациясы Конституциясының "Конституциялық құрылыстың негіздері" атты тарауындағы: "Тәуелсіздік жаршысы және Ресейдегі биліктің бір ден-бір қайнар көзі де халық, ол өздері армандаған билі гін тікелей де мемлекеттік билік органдарымен жергілікті өзін-өзі басқару органдары арқылы да жүзеге асырып отырады. Конституция бойынша халықтың осы билігінің нақты көрінісі болып референдум және ер кін сайлау жүргізу болып табылады. әрі онда өздерінің ең жоғарғы армен ниеттерін көрсете алады. Ресейде мемлекеттік билік заң шығару, атқару және сот жүйелері яғни үш негізгі тармақ арқылы жүзеге асырылады. Әрине заң шығарушылық атқарушылық және сот биліктері өз алдына дербес, бір-біріне тәуелсіз. Федерацияда мемлекеттік би лікті жүзеге асыратындар: президент федеральдық құрылтай (федерация кеңесі және мемлекеттік дума) үкімет ресей федерациясы соттары. Ал, федерация субъектілеріндегі мемлекеттік билікті оларды құрылған мемлекеттік билік органдары жүзеге асырады.
Федерацияның мемлекеттік билік органдарымен субъектілерінің мемлекеттік билік органдары арасындағы істерді жүргізумен өкілеттіктерді шектеу ресей федерациясы конституциясы федеративні және т.б. да істерді жүргізумен өкілеттіктерді шектеу және келісімдер арқылы жүзеге асырады.
Литва Республикасы Конституциясы бойынша халық өзінің жоғарғы тәуелсіздік ер кін немесе демократиялық жолмен сайланған өз өкілдіктері арқылы жүзеге асырады. Литва да мемлекеттік билік Сейм, Президент, Үкімет сот арқылы жүзеге асырылады. Конституция арқылы билік өкілеттілігі шектеледі. Билік мекемелері тек халық үшін қызмет етеді. Ал, мемлекеттік би лікті күшпен басып алу немесе оның итстиуттарын күштеп тартып алу конституцияға қарсы әрекет деп саналып әрі заңсыз жарамсыз деп табылады. Мемлекет пен халықтың ең көкейкесті мәселелері референдум жолымен шешіледі (4,5,8,9-баптар).
Жапония Конституциясы бойынша халыққа тәуелсіз билік тиесілі, бірақ халық қандай да бір болмасын қиянат жасаушылыққа бостандықтарымен құқықтарын асыра пайдаланудан өздерін тежеулері тиіс және олардың қоғамның ізгілікті мақсатына сай қолдануы үшін тұрақты түрде жауапкершілік артады (12-бап) Конституцияның 41-бабына сай парламент мемлекеттің заң шығарушы органы 65-бабына сай атқарушы би лікті кабінет жүзеге асырады; 76-бабына сәйкес соттық биліктің барша билігі жоғарғы сотқа және заңмен белгіленген одан төменгі инстанциялық соттарға; 92-бабына сай көпшілік билігі органдармен жергілікті істері мен ұйымдастырылуына қатысты ережелер жергілікті автономія принципреіне сәйкес заңмен белгіленеді.
Мемлекеттік билікті жүзеге асырудың конституция белгілеп берген негізгі принциптері әдістері және жүзеге асару жиынтығы сол белгілі бір елдегі саяси режимді нақтылап береді.
Саяси режим деп - демократиялық және автономиялық болып екі түрге бөлінеді.
2. Демократиялық (либералдық) режим, оның түсінігі мен түрлері.
Демократиялық режимде мемлекеттік билік қоғам мүшелерінің көпшілік бөлігінің қатысуы және өз еріктері бойынша жүзеге асырылады.
Әсіресе құқықтық мемлекет пен демократиялық қоғамның жұмыс істеуі жағдайында немесе оны құру барысында құқықтық билік түрін дамытудың еркше маңызы бар "демократия" деген ұғым пайдаланылған кезде халық пен билік бірлігін танып дәлірек айтқанда мемлекетке және мемлекеттік билікке халық деп есептеу дұрыс. Міне осыдан келіп халықтық биліктің нысаны мен маңызын оның озық жақтары мен бағыныс тәртібін анықтауға болады.
Халықтық билік нысандары арасында әдетте тікелей турадан тура және өкілдік немесе халық өкілдігі түрлері көзге түседі. Әлбетте бірінші орынға тікелей демократияны қойғанымыз дұрыс болар еді. Өйткені ол халыққа тікелей сарапшысыз әрі өкілдіксіз өз мақсат мүддесімен еркін өздері білдіруге мүмкіндік береді. Міне осы ғана нағыз табиғи ақылға қонымды халықтық билік. Сондықтан да ең күрделісі де. Қазіргі кездегі халықтық билік мәселесі жаңаша мағынаға ие болып бара жатқанын мойындауымыз керек. Алайда, бүгінгі күні оның бастапқы шынайы түсінігін бұрмаламай оған дұрыс қарағанымыз абзал.
3. Авторитарлық режим (диктаторлық), оның түсінігі мен белгілері.
Авторитарлық режимде мемлекеттік билік жеке адамның не болмаса билеуші алигархия тарапынан жүзеге асырылады. Мұндай режимде қабылданатын кез келген шешім күштеу аппараты тарапынан өмірге енгізіледі. Авторитарлық режим сонымен қатар мемлекеттік билікте әскери диктатура келгенде де орнығуы мүмкін.
Авторитапрлық режим қоғамды тірі роботтар қаліне жеткізетін тоталитарлық (фашизм) режимге де ұсынылуы мүмкін.
Фашизм қаржы капиталының нағыз барып тұрған және шовинистік элементтерінен тұратын теористік диктатура. Қоғамда зорлық зомбылық пен заңсыздықтар орнайды.
Саяси режимді фашистендіру дегеніміз құқық пен бостандықтың аяққа тапталуы саяси және т.б. өкілдіктердің атқарушы органдар қолына өтуі. Т.с.с. дегенді білідреді. Мысалы Германиядағы фашизм тұсында жалғыз ашық саяси партия немістің ұлттық социолистік жұмысшы партиясы Италиядағы фашистік партия Испанияда Испан традиционистері фалангасы мен ұлттық синдикалистік бағыттағы хуандтар болды. Фашистік партия басшысының қолына мемлекеттік биліктің бәрі де топталды. Германия империясының жоғарғы басшысы заңына былай жазылғанын еске түсіре кетейік: империяның президенті лауазымы рейхстанцлер лауазымымен бірігеді. Осыған орай осы кезге дейін қалыптасқан империя президентінің заң күші ендігі жерде көсем әрі рейхканцлер Адольф Гитлерге өтеді. Ол өзінің із басарын тағайындайды. Осындай оқиғаларды біз тарихтан жақсы білеміз. Солардың бірі ретінде 1948 жылы ОАР - да билік басына ұлтшылдар партиясы келгеннен кейін орнатылған геноцидтік жендеттік режимді атап өтсек те болады. Осындай зорлық зомбылықты жендеттік әскери фашистік диктатура түрі Чилиде 1973 жылы орнағаны да ұмыт болған жоқ.
4. Шет елдердегі саяси партиялар, олардың міндеттері мен функциялары.
Қазіргі кезде әлемдегі барлық елдерде екі мыңнан астам саяси партиялар бар. Мысалы, Францияда-10, Қытайда-9, Данияда-8, Италия мен Норвегияда -7, Литвада 30-дай, Ресейде-60-тан астам саяси мақсат-мүддені көздейтін партиялар мен басқа да азаматтық бірлестіктер бар.
Мемлекеттерді жеке-жеке алып қарағанымызда олардың қоғамдық өміріне қатысты саяси партиялардың рөлі мен орны әрқашан да біркелкі әрі бір мағыналы еместігіне көзіміз жетеді. Осыған қарамастан демократиялық елдердегі саяси партиялар мемлекеттік билікті жүзеге асырудың ажырамас элементтеріне айналып, айтарлықтай еңбек етуде.
Әрине, саяси партиялар, мысалы, Еуропада буржуазиялық революциямен тікелей байланыста пайда болып, жүзеге асты. Нәтижесінде өкілдіктерін сайлаумен жүзеге асыратын халықтық өкілдік, яғни, халық билігі жүйесі құрылды.
Бірте-бірте қоғамдық топтардың жіктеле түсуі, әлеуметтік қарама - қайшылықтың шиеленісі, қоғам өмірінің саяси жағдайына қалың көпшіліктің белсенді қатысулары себепті партиялардың рөлі күшейе түсті. Саяси қозғалыстарда жетекшілік орын иеленген олар, енді өз мақсаттарын, басты мүдделерін ашық қоя бастады, яғни, парламент пен үкімет қатарына өз өкілдіктерін өткізу жолында көп орынға ие болуға тырысып, мемлекттік органдар қызметіне белгілі бір саяси қысым жасауға ұмтылды. Міне, сондықтан да саяси партиялардың басты мақсаты кәсіподақтардан, басқа да қоғамдық бірлестіктерденосындай тұрғыда өзгешеленеді. Ал, кәсіподақтар саяси өмірге араласуды басты мақсат тұтпайды.
Сөйтіп, саяси партия-азаматтардың қоғамдық бірлестіктерінің ерекше түрі саналады әрі өздерінің құрылуының және қызметінің басты мақсаты етіп мемлекеттік билікті жүзеге асыруды көздейді.
Өздерінің мақсаттарын жүзеге асыру жолында саяси партиялар өздерінің билікке келуіне дауыс берумен сайлауда көмектесетін сайлаушыларының, яғни, өз тараптастарының мақсат-мүдделерін жүзеге асыруға бар көңілдерін бөледі. Сонымен бірге, соңғы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Шет елдердегі саяси режимдер, түсінігі және түрлері.
2. Демократиялық (либералдық) режим, оның түсінігі мен түрлері.
3. Авторитарлық режим (диктаторлық), оның түсінігі мен белгілері.
4. Шет елдердегі саяси партиялар, олардың міндеттері мен функциялары.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Мемлекеттік билікті жүзеге асырудың конституция белгілеп берген негізгі принциптері әдістері және жүзеге асару жиынтығы сол белгілі бір елдегі саяси режимді нақтылап береді.
Саяси режим деп - демократиялық және автономиялық болып екі түрге бөлінеді.
Демократиялық режимде мемлекеттік билік қоғам мүшелерінің көпшілік бөлігінің қатысуы және өз еріктері бойынша жүзеге асырылады.
Авторитарлық режимде мемлекеттік билік жеке адамның не болмаса билеуші алигархия тарапынан жүзеге асырылады. Мұндай режимде қабылданатын кез келген шешім күштеу аппараты тарапынан өмірге енгізіледі. Авториьарлық режим сонымен қатар мемлекеттік билікте әскери диктатура келгенде де орнығуы мүмкін.
Авторитапрлық режим қоғамды тірі роботтар қаліне жеткізетін тоталитарлық (фашизм) режимге де ұсынылуы мүмкін.
Фашизм қаржы капиталының нағыз барып тұрған және шовинистік элементтерінен тұратын теористік диктатура. Қоғамда зорлық зомбылық пен заңсыздықтар орнайды.
Мемлекеттерді жеке-жеке алып қарағанымызда олардың қоғамдық өміріне қатысты саяси партиялардың рөлі мен орны әрқашан да біркелкі әрі бір мағыналы еместігіне көзіміз жетеді. Осыған қарамастан демократиялық елдердегі саяси партиялар мемлекеттік билікті жүзеге асырудың ажырамас элементтеріне айналып, айтарлықтай еңбек етуде.
Әрине, саяси партиялар, мысалы, Еуропада буржуазиялық революциямен тікелей байланыста пайда болып, жүзеге асты. Нәтижесінде өкілдіктерін сайлаумен жүзеге асыратын халықтық өкілдік, яғни, халық билігі жүйесі құрылды.
Әрине, бұл келтірілген мәселелер тізімі кейбір елдерде онан да кеңірек анықталып, дәйектелген болуы мүмкін. Сондықтан да, олармен тереңірек таныстыру үшін кейбір шетелдердің нақты заңдық актілерімен таныстырып өтейік.
1. Шет елдердегі саяси режимдер, түсінігі және түрлері.
Әлемдік тәжірибеде бар мемлекет нысандарын зерделеп білген соң, енді мемлекеттік би лікті жүзеге асару нысандарын Жан-жақты қарастырып, білудің жөні келіп отыр. Былайша айтқанда, қоғамды басқару қандай жолдармен жүзеге асырылады және онда халықтың (заңды және дұрысы) рөлі қандай болады? Міне, ендігі сөз осы сұрақтар төңірегінде өрбиді. Осы орайда Қазақстан Республикасының Конституциясының беташары болған: " Біз ортақ тарихи тағдыр біріктірген Қазақстан халқы, байырғы қазақ жер інде мемлекеттілік құра отырып, қазіргі және болашақ ұрпақтар алдындағы жоғары жауапкершілігімізді сезіне отырып, өзіміздің егемендік құқығымызды негізгі ала отырып, осы Конституцияны қабылдаймыз"- деген сөздермен яғни, халық атынан басталады. Енді Ресей Федерациясы Конституциясының "Конституциялық құрылыстың негіздері" атты тарауындағы: "Тәуелсіздік жаршысы және Ресейдегі биліктің бір ден-бір қайнар көзі де халық, ол өздері армандаған билі гін тікелей де мемлекеттік билік органдарымен жергілікті өзін-өзі басқару органдары арқылы да жүзеге асырып отырады. Конституция бойынша халықтың осы билігінің нақты көрінісі болып референдум және ер кін сайлау жүргізу болып табылады. әрі онда өздерінің ең жоғарғы армен ниеттерін көрсете алады. Ресейде мемлекеттік билік заң шығару, атқару және сот жүйелері яғни үш негізгі тармақ арқылы жүзеге асырылады. Әрине заң шығарушылық атқарушылық және сот биліктері өз алдына дербес, бір-біріне тәуелсіз. Федерацияда мемлекеттік би лікті жүзеге асыратындар: президент федеральдық құрылтай (федерация кеңесі және мемлекеттік дума) үкімет ресей федерациясы соттары. Ал, федерация субъектілеріндегі мемлекеттік билікті оларды құрылған мемлекеттік билік органдары жүзеге асырады.
Федерацияның мемлекеттік билік органдарымен субъектілерінің мемлекеттік билік органдары арасындағы істерді жүргізумен өкілеттіктерді шектеу ресей федерациясы конституциясы федеративні және т.б. да істерді жүргізумен өкілеттіктерді шектеу және келісімдер арқылы жүзеге асырады.
Литва Республикасы Конституциясы бойынша халық өзінің жоғарғы тәуелсіздік ер кін немесе демократиялық жолмен сайланған өз өкілдіктері арқылы жүзеге асырады. Литва да мемлекеттік билік Сейм, Президент, Үкімет сот арқылы жүзеге асырылады. Конституция арқылы билік өкілеттілігі шектеледі. Билік мекемелері тек халық үшін қызмет етеді. Ал, мемлекеттік би лікті күшпен басып алу немесе оның итстиуттарын күштеп тартып алу конституцияға қарсы әрекет деп саналып әрі заңсыз жарамсыз деп табылады. Мемлекет пен халықтың ең көкейкесті мәселелері референдум жолымен шешіледі (4,5,8,9-баптар).
Жапония Конституциясы бойынша халыққа тәуелсіз билік тиесілі, бірақ халық қандай да бір болмасын қиянат жасаушылыққа бостандықтарымен құқықтарын асыра пайдаланудан өздерін тежеулері тиіс және олардың қоғамның ізгілікті мақсатына сай қолдануы үшін тұрақты түрде жауапкершілік артады (12-бап) Конституцияның 41-бабына сай парламент мемлекеттің заң шығарушы органы 65-бабына сай атқарушы би лікті кабінет жүзеге асырады; 76-бабына сәйкес соттық биліктің барша билігі жоғарғы сотқа және заңмен белгіленген одан төменгі инстанциялық соттарға; 92-бабына сай көпшілік билігі органдармен жергілікті істері мен ұйымдастырылуына қатысты ережелер жергілікті автономія принципреіне сәйкес заңмен белгіленеді.
Мемлекеттік билікті жүзеге асырудың конституция белгілеп берген негізгі принциптері әдістері және жүзеге асару жиынтығы сол белгілі бір елдегі саяси режимді нақтылап береді.
Саяси режим деп - демократиялық және автономиялық болып екі түрге бөлінеді.
2. Демократиялық (либералдық) режим, оның түсінігі мен түрлері.
Демократиялық режимде мемлекеттік билік қоғам мүшелерінің көпшілік бөлігінің қатысуы және өз еріктері бойынша жүзеге асырылады.
Әсіресе құқықтық мемлекет пен демократиялық қоғамның жұмыс істеуі жағдайында немесе оны құру барысында құқықтық билік түрін дамытудың еркше маңызы бар "демократия" деген ұғым пайдаланылған кезде халық пен билік бірлігін танып дәлірек айтқанда мемлекетке және мемлекеттік билікке халық деп есептеу дұрыс. Міне осыдан келіп халықтық биліктің нысаны мен маңызын оның озық жақтары мен бағыныс тәртібін анықтауға болады.
Халықтық билік нысандары арасында әдетте тікелей турадан тура және өкілдік немесе халық өкілдігі түрлері көзге түседі. Әлбетте бірінші орынға тікелей демократияны қойғанымыз дұрыс болар еді. Өйткені ол халыққа тікелей сарапшысыз әрі өкілдіксіз өз мақсат мүддесімен еркін өздері білдіруге мүмкіндік береді. Міне осы ғана нағыз табиғи ақылға қонымды халықтық билік. Сондықтан да ең күрделісі де. Қазіргі кездегі халықтық билік мәселесі жаңаша мағынаға ие болып бара жатқанын мойындауымыз керек. Алайда, бүгінгі күні оның бастапқы шынайы түсінігін бұрмаламай оған дұрыс қарағанымыз абзал.
3. Авторитарлық режим (диктаторлық), оның түсінігі мен белгілері.
Авторитарлық режимде мемлекеттік билік жеке адамның не болмаса билеуші алигархия тарапынан жүзеге асырылады. Мұндай режимде қабылданатын кез келген шешім күштеу аппараты тарапынан өмірге енгізіледі. Авторитарлық режим сонымен қатар мемлекеттік билікте әскери диктатура келгенде де орнығуы мүмкін.
Авторитапрлық режим қоғамды тірі роботтар қаліне жеткізетін тоталитарлық (фашизм) режимге де ұсынылуы мүмкін.
Фашизм қаржы капиталының нағыз барып тұрған және шовинистік элементтерінен тұратын теористік диктатура. Қоғамда зорлық зомбылық пен заңсыздықтар орнайды.
Саяси режимді фашистендіру дегеніміз құқық пен бостандықтың аяққа тапталуы саяси және т.б. өкілдіктердің атқарушы органдар қолына өтуі. Т.с.с. дегенді білідреді. Мысалы Германиядағы фашизм тұсында жалғыз ашық саяси партия немістің ұлттық социолистік жұмысшы партиясы Италиядағы фашистік партия Испанияда Испан традиционистері фалангасы мен ұлттық синдикалистік бағыттағы хуандтар болды. Фашистік партия басшысының қолына мемлекеттік биліктің бәрі де топталды. Германия империясының жоғарғы басшысы заңына былай жазылғанын еске түсіре кетейік: империяның президенті лауазымы рейхстанцлер лауазымымен бірігеді. Осыған орай осы кезге дейін қалыптасқан империя президентінің заң күші ендігі жерде көсем әрі рейхканцлер Адольф Гитлерге өтеді. Ол өзінің із басарын тағайындайды. Осындай оқиғаларды біз тарихтан жақсы білеміз. Солардың бірі ретінде 1948 жылы ОАР - да билік басына ұлтшылдар партиясы келгеннен кейін орнатылған геноцидтік жендеттік режимді атап өтсек те болады. Осындай зорлық зомбылықты жендеттік әскери фашистік диктатура түрі Чилиде 1973 жылы орнағаны да ұмыт болған жоқ.
4. Шет елдердегі саяси партиялар, олардың міндеттері мен функциялары.
Қазіргі кезде әлемдегі барлық елдерде екі мыңнан астам саяси партиялар бар. Мысалы, Францияда-10, Қытайда-9, Данияда-8, Италия мен Норвегияда -7, Литвада 30-дай, Ресейде-60-тан астам саяси мақсат-мүддені көздейтін партиялар мен басқа да азаматтық бірлестіктер бар.
Мемлекеттерді жеке-жеке алып қарағанымызда олардың қоғамдық өміріне қатысты саяси партиялардың рөлі мен орны әрқашан да біркелкі әрі бір мағыналы еместігіне көзіміз жетеді. Осыған қарамастан демократиялық елдердегі саяси партиялар мемлекеттік билікті жүзеге асырудың ажырамас элементтеріне айналып, айтарлықтай еңбек етуде.
Әрине, саяси партиялар, мысалы, Еуропада буржуазиялық революциямен тікелей байланыста пайда болып, жүзеге асты. Нәтижесінде өкілдіктерін сайлаумен жүзеге асыратын халықтық өкілдік, яғни, халық билігі жүйесі құрылды.
Бірте-бірте қоғамдық топтардың жіктеле түсуі, әлеуметтік қарама - қайшылықтың шиеленісі, қоғам өмірінің саяси жағдайына қалың көпшіліктің белсенді қатысулары себепті партиялардың рөлі күшейе түсті. Саяси қозғалыстарда жетекшілік орын иеленген олар, енді өз мақсаттарын, басты мүдделерін ашық қоя бастады, яғни, парламент пен үкімет қатарына өз өкілдіктерін өткізу жолында көп орынға ие болуға тырысып, мемлекттік органдар қызметіне белгілі бір саяси қысым жасауға ұмтылды. Міне, сондықтан да саяси партиялардың басты мақсаты кәсіподақтардан, басқа да қоғамдық бірлестіктерденосындай тұрғыда өзгешеленеді. Ал, кәсіподақтар саяси өмірге араласуды басты мақсат тұтпайды.
Сөйтіп, саяси партия-азаматтардың қоғамдық бірлестіктерінің ерекше түрі саналады әрі өздерінің құрылуының және қызметінің басты мақсаты етіп мемлекеттік билікті жүзеге асыруды көздейді.
Өздерінің мақсаттарын жүзеге асыру жолында саяси партиялар өздерінің билікке келуіне дауыс берумен сайлауда көмектесетін сайлаушыларының, яғни, өз тараптастарының мақсат-мүдделерін жүзеге асыруға бар көңілдерін бөледі. Сонымен бірге, соңғы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz