Мектептің педагогикалық ұжымы
Кіріспе
Негізгі бөлімі
1. Мектептің педагогикалық ұжымы. Педагогикалық ұжымның ерекшеліктері
2. Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы
3. Педагогикалық ұжымдағы әлеуметтік.психологиялық климат
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Негізгі бөлімі
1. Мектептің педагогикалық ұжымы. Педагогикалық ұжымның ерекшеліктері
2. Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы
3. Педагогикалық ұжымдағы әлеуметтік.психологиялық климат
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Педагогикалық ұжым адамдардың әлеуметтік және кәсіптік бірлестігі ретінде ұжымға тән барлық белгілерді біріктіреді. Ерекше адамдар тобы ретінде мектеп педагогикалық ұжымына жинақылық, басшының болуы, топтасу, салыстырмалы түрде тұрақты және ұзақ мерзімде әрекет ету сияқты қоғамдық жене кәсіптік сипаттар тән. Педагогикалық ұжым сондай-ақ, оқушылар ұжымы да, оның құрамдас бөлігі болып ссептеледі.. Кез келген ұжым сияқты мектептің педагогикалық ұжымының өзіндік ерекшеліктері болады.
Педагогикалық ұжымның ең басты ерекшелігі оның кәсіптік қызметіне байланысты, нақтылай айтқанда жас ұрпақты оқыту мен тэрбиелеуде. Педагогикалық ұжымның көсіптік қызметінің тиімділігі оның мүшелерінің педагогикалық мөдениетінің деңгейімен, тұлғаларының қатынас сипатымен, ұжымдық жөне дербес жауапкершілікті сезінуімен, ұйымшылдық, ынтымақтастық деңгейімен анықталады. Өзінің мәні педагогикалық, тәрбиелік болып табылатын оку орындарының ұжымы оқушьыарға үлкендердің ұжымы, олардың өзара қатынасы, бірлесе әрекет етуі туралы алғашқы түсініктерді қалыптастырады. Бұл жағдай педагошкалық ұжымды өзін-өзі ұйымдастыруға, үнемі өздігінен жетілуге ынталандырады.
Мұғалімдер ұжымның педагогикалық қызметі оқуіпылар ұжымымен өзара тығыз өрекеттестікте өрбиді. Сондықтан педагогикалық міндетті шешу оқушылар ұжымының тәрбиелік мүмкіндігі қай деңгейде, қаншалықты іске асырылуына тікелей тәуелді болып келеді. Басқару ілімінің категориясы ретінде педагогикалық ұжым басқарушы, ал оқушылар ұжымы басқарылушы болады. Ал қазіргі әрекет пен қатынастың субъектісі ретінде жеке тұлғаға баса назар аударылған жағдайда педагогикалық және оқушылар ұжымы басқарудың да, өзін-өзі дамытудың да субъектісі болып отыр. Мұғалімдер ұжымы езінің орасан зор интеллектуалдық, тәрбиелік күш-қуаты бойынша балалар ұжымына ғана емес, өз ұжымына қатыстылығына байланысты да тәрбие субъектісі ретінде әрекет жасайды.
Педагогикалық ұжымның басты ерекшслігінің бірі ретінде мұғалімдік кәсіп қызметінің көп қырлылығын атау керек. Қазіргі мұғалім пән мұғалімі, сынып жетекшісі, үйірме, студия жетекшісі, қоғамдық жұмыстар сияқты қызмсттерді атқарады. Бұндай көпқырлылық барлық педагогикалық ұжымға тән. Өзінің кәсіптік міндеттерін шешу барысында педагогикалық ұжым мектеп шегінен шығып кетеді. Қоршаған әлеуметтік ортаны педагогика-ландыру, яғни ата-аналар мен жұртшылық өкілдерінің педагогикалық мәдениетін қалыптастыру түтас алғанда педагогикалық ұжымның ажырамас қызметіне айналады. Көптеген мұғалімдердің педагогикалық өрекетіне зерттеушілік қызметі тән. Қазіргі мұғалім-зерттеуші -нормативті қызмет жасымен яюктелмейтін, педагогика-лық жаңалықтың жетістігі мен кемшілігін тез аңғаратын, жаңа құндылықтар мен технологияларға баға беріп, игеріп және практикада қолдануға қаблетті педагог.
Педагогикалық ұжымның ең басты ерекшелігі оның кәсіптік қызметіне байланысты, нақтылай айтқанда жас ұрпақты оқыту мен тэрбиелеуде. Педагогикалық ұжымның көсіптік қызметінің тиімділігі оның мүшелерінің педагогикалық мөдениетінің деңгейімен, тұлғаларының қатынас сипатымен, ұжымдық жөне дербес жауапкершілікті сезінуімен, ұйымшылдық, ынтымақтастық деңгейімен анықталады. Өзінің мәні педагогикалық, тәрбиелік болып табылатын оку орындарының ұжымы оқушьыарға үлкендердің ұжымы, олардың өзара қатынасы, бірлесе әрекет етуі туралы алғашқы түсініктерді қалыптастырады. Бұл жағдай педагошкалық ұжымды өзін-өзі ұйымдастыруға, үнемі өздігінен жетілуге ынталандырады.
Мұғалімдер ұжымның педагогикалық қызметі оқуіпылар ұжымымен өзара тығыз өрекеттестікте өрбиді. Сондықтан педагогикалық міндетті шешу оқушылар ұжымының тәрбиелік мүмкіндігі қай деңгейде, қаншалықты іске асырылуына тікелей тәуелді болып келеді. Басқару ілімінің категориясы ретінде педагогикалық ұжым басқарушы, ал оқушылар ұжымы басқарылушы болады. Ал қазіргі әрекет пен қатынастың субъектісі ретінде жеке тұлғаға баса назар аударылған жағдайда педагогикалық және оқушылар ұжымы басқарудың да, өзін-өзі дамытудың да субъектісі болып отыр. Мұғалімдер ұжымы езінің орасан зор интеллектуалдық, тәрбиелік күш-қуаты бойынша балалар ұжымына ғана емес, өз ұжымына қатыстылығына байланысты да тәрбие субъектісі ретінде әрекет жасайды.
Педагогикалық ұжымның басты ерекшслігінің бірі ретінде мұғалімдік кәсіп қызметінің көп қырлылығын атау керек. Қазіргі мұғалім пән мұғалімі, сынып жетекшісі, үйірме, студия жетекшісі, қоғамдық жұмыстар сияқты қызмсттерді атқарады. Бұндай көпқырлылық барлық педагогикалық ұжымға тән. Өзінің кәсіптік міндеттерін шешу барысында педагогикалық ұжым мектеп шегінен шығып кетеді. Қоршаған әлеуметтік ортаны педагогика-ландыру, яғни ата-аналар мен жұртшылық өкілдерінің педагогикалық мәдениетін қалыптастыру түтас алғанда педагогикалық ұжымның ажырамас қызметіне айналады. Көптеген мұғалімдердің педагогикалық өрекетіне зерттеушілік қызметі тән. Қазіргі мұғалім-зерттеуші -нормативті қызмет жасымен яюктелмейтін, педагогика-лық жаңалықтың жетістігі мен кемшілігін тез аңғаратын, жаңа құндылықтар мен технологияларға баға беріп, игеріп және практикада қолдануға қаблетті педагог.
Ақпанбек Г. Қазақтардың дүниетанымы. -Алматы, Қазақ университеті, 1989.
Айтмамбетова Б. Жаңашыл педагогтар идеялары мен тәжірибелері. -А., 1991.
3.Алмаханова Х. Жас өспірімдерге эстетикалық тәрбие беру. /Методикалық нұсқау. А., 1990.
4.Ақназарова Б. Класс жетекшісі. -А., Мектеп, 1973.
5.Әбенбаев С. Оқушы жастарға эстетикалық тәрбие беруді жетілдіру. -А., 1992.
6.Әбенбаев С. Мектептегі тәрбие жұмысының әдістемесі. -А., 1999.
7.Әбілова З. Этнопедагогика. -А., 1997.
8.Әтемова Қ. Ата-аналар жиналысының мәні. Қаз. мем. 1-1996.
9.Болдырев Н. Мектептегі тәрбие жұмысының методикасы. -Алматы, 1987. тарау.
Болдырев Н. Класс жетекшісі. -А., Мектеп, 1980.
Богословский В. т. б. Жалпы психология -А., Мектеп, 1980, 13 тарау.
Безкаравайный С., Жұмабаев А. Мектепте өткізілетін тарихи-әдеби кештер. -А., Мектеп, 1968.
Бержанов Қ. Тәрбие мен оқытудың бірлігі. -Алматы, 1973.
Бабанский Ю. Педагогика. -Москва, 1988. 23-тарау.
Батышев С. Научная организация учебно-воспитательного процесса. -М., 1975.
Внутришкольное управление: Вопросы теории и практики. Под ред. Т. И. Шамовой.
Елеманов С., Күктілеуов А. Жастарға арналған праволық білім беру негіздері. -А., 1985.
Егембердиев Ж. Мектеп жұмыстарын жоспарлау /Методикалық ұсыныстар. -А., Мектеп, 1975.
Жұмаханов Ә. Семьяда балаларды адамгершілікке тәрбиелеудің кейбір мәселелері. -А., 1985.
20.Ильина Т. Педагогика, -М., 1984 жыл.
21.Керімов Л. Праволық тәрбие жүйесі. (11-лекция). -А., 1991.
22.Капралов Р. Класс жетекшісінің жұмысы. -А., 1983.
Айтмамбетова Б. Жаңашыл педагогтар идеялары мен тәжірибелері. -А., 1991.
3.Алмаханова Х. Жас өспірімдерге эстетикалық тәрбие беру. /Методикалық нұсқау. А., 1990.
4.Ақназарова Б. Класс жетекшісі. -А., Мектеп, 1973.
5.Әбенбаев С. Оқушы жастарға эстетикалық тәрбие беруді жетілдіру. -А., 1992.
6.Әбенбаев С. Мектептегі тәрбие жұмысының әдістемесі. -А., 1999.
7.Әбілова З. Этнопедагогика. -А., 1997.
8.Әтемова Қ. Ата-аналар жиналысының мәні. Қаз. мем. 1-1996.
9.Болдырев Н. Мектептегі тәрбие жұмысының методикасы. -Алматы, 1987. тарау.
Болдырев Н. Класс жетекшісі. -А., Мектеп, 1980.
Богословский В. т. б. Жалпы психология -А., Мектеп, 1980, 13 тарау.
Безкаравайный С., Жұмабаев А. Мектепте өткізілетін тарихи-әдеби кештер. -А., Мектеп, 1968.
Бержанов Қ. Тәрбие мен оқытудың бірлігі. -Алматы, 1973.
Бабанский Ю. Педагогика. -Москва, 1988. 23-тарау.
Батышев С. Научная организация учебно-воспитательного процесса. -М., 1975.
Внутришкольное управление: Вопросы теории и практики. Под ред. Т. И. Шамовой.
Елеманов С., Күктілеуов А. Жастарға арналған праволық білім беру негіздері. -А., 1985.
Егембердиев Ж. Мектеп жұмыстарын жоспарлау /Методикалық ұсыныстар. -А., Мектеп, 1975.
Жұмаханов Ә. Семьяда балаларды адамгершілікке тәрбиелеудің кейбір мәселелері. -А., 1985.
20.Ильина Т. Педагогика, -М., 1984 жыл.
21.Керімов Л. Праволық тәрбие жүйесі. (11-лекция). -А., 1991.
22.Капралов Р. Класс жетекшісінің жұмысы. -А., 1983.
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлімі
1. Мектептің педагогикалық ұжымы. Педагогикалық ұжымның ерекшеліктері
2. Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы
3. Педагогикалық ұжымдағы әлеуметтік-психологиялық климат
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Педагогикалық ұжым адамдардың әлеуметтік және кәсіптік бірлестігі
ретінде ұжымға тән барлық белгілерді біріктіреді. Ерекше адамдар тобы
ретінде мектеп педагогикалық ұжымына жинақылық, басшының болуы, топтасу,
салыстырмалы түрде тұрақты және ұзақ мерзімде әрекет ету сияқты қоғамдық
жене кәсіптік сипаттар тән. Педагогикалық ұжым сондай-ақ, оқушылар ұжымы
да, оның құрамдас бөлігі болып ссептеледі.. Кез келген ұжым сияқты
мектептің педагогикалық ұжымының өзіндік ерекшеліктері болады.
Педагогикалық ұжымның ең басты ерекшелігі оның кәсіптік қызметіне
байланысты, нақтылай айтқанда жас ұрпақты оқыту мен тэрбиелеуде.
Педагогикалық ұжымның көсіптік қызметінің тиімділігі оның мүшелерінің
педагогикалық мөдениетінің деңгейімен, тұлғаларының қатынас сипатымен,
ұжымдық жөне дербес жауапкершілікті сезінуімен, ұйымшылдық, ынтымақтастық
деңгейімен анықталады. Өзінің мәні педагогикалық, тәрбиелік болып табылатын
оку орындарының ұжымы оқушьыарға үлкендердің ұжымы, олардың өзара қатынасы,
бірлесе әрекет етуі туралы алғашқы түсініктерді қалыптастырады. Бұл
жағдай педагошкалық ұжымды өзін-өзі ұйымдастыруға, үнемі өздігінен жетілуге
ынталандырады.
Мұғалімдер ұжымның педагогикалық қызметі оқуіпылар ұжымымен өзара тығыз
өрекеттестікте өрбиді. Сондықтан педагогикалық міндетті шешу оқушылар
ұжымының тәрбиелік мүмкіндігі қай деңгейде, қаншалықты іске асырылуына
тікелей тәуелді болып келеді. Басқару ілімінің категориясы ретінде
педагогикалық ұжым басқарушы, ал оқушылар ұжымы басқарылушы болады. Ал
қазіргі әрекет пен қатынастың субъектісі ретінде жеке тұлғаға баса назар
аударылған жағдайда педагогикалық және оқушылар ұжымы басқарудың да, өзін-
өзі дамытудың да субъектісі болып отыр. Мұғалімдер ұжымы езінің орасан зор
интеллектуалдық, тәрбиелік күш-қуаты бойынша балалар ұжымына ғана емес, өз
ұжымына қатыстылығына байланысты да тәрбие субъектісі ретінде әрекет
жасайды.
Педагогикалық ұжымның басты ерекшслігінің бірі ретінде мұғалімдік
кәсіп қызметінің көп қырлылығын атау керек. Қазіргі мұғалім пән мұғалімі,
сынып жетекшісі, үйірме, студия жетекшісі, қоғамдық жұмыстар сияқты
қызмсттерді атқарады. Бұндай көпқырлылық барлық педагогикалық ұжымға тән.
Өзінің кәсіптік міндеттерін шешу барысында педагогикалық ұжым мектеп
шегінен шығып кетеді. Қоршаған әлеуметтік ортаны педагогика-ландыру, яғни
ата-аналар мен жұртшылық өкілдерінің педагогикалық мәдениетін қалыптастыру
түтас алғанда педагогикалық ұжымның ажырамас қызметіне айналады. Көптеген
мұғалімдердің педагогикалық өрекетіне зерттеушілік қызметі тән. Қазіргі
мұғалім-зерттеуші -нормативті қызмет жасымен яюктелмейтін, педагогика-лық
жаңалықтың жетістігі мен кемшілігін тез аңғаратын, жаңа құндылықтар мен
технологияларға баға беріп, игеріп және практикада қолдануға қаблетті
педагог.
Мектептің педагогикалық ұжымы. Педагогикалық ұжымның ерекшеліктері
Басқарудың және өзін-өзі дамытудың субъектісі ретінде қазіргі
педагогикалық ұжым туралы ұғымдар орыс педагогтары Л. Н. Толстой, К. Д.
Ушинский, Н. И. Пироговтардың оқыту мен тәрбиенің өзара байланыстылығы,
оқушылар мен педагогтардың бірлесе жұмыс істеуі, педагогтардың өзін-өзі
дамытуға ұмтылуы сияқты идеяларының ықпалымен қалыптасты.
Тәрбие мақсаты, балалар ұжымын қалыптастыру мәселесі отандық
педагогика ғылымында педагогикалық ұжымның екі орнықты моделін іздеумен
бірге қарас-тырылды. Мұғалімдердің тәрбиелік ықпалын біріктіру 20-30
жылдары педагогика мен мектептің маңызды міндеттерінің бірі болды. Н. К.
Крупская, С. Т. Шацкая, А. С. Макаренко және т.б. ''Тәрбиешілер ұжымы
болуы керек'', - деп жазды. А. С. Макаренко - тәрбиешілер ұжымға біріккен
жерде және біртұтас жұмыс жоспары, балаға деген бірыңғай ықпал жоқ жерде
ешқандай тәрбие процесі болуы мүмкін емес''.
Педагогикалық ұжымның топтасуы және дамуы идеясы В. А. Сухомлинскийдің
педагогикалық жүйесінде практикалық көрініс тапты. Ол әрбір педагогикалық
ұжымның өзіндік ерекшелігі болатындығын атап көрсетті. Тәжірибе алмасу сол
мектептің жұмысын көшіріп алу емес, қайта оның қызметінің идеялары мен
концепция-ларын бағалау болмақ.
Соңғы жылдары педагогикалық ұжымның дамуы мен қызметінің ішкі
механизмін ашуға арналған Н. С. Дежиннова, В. А. Кераковский, Л. И.
Новикова, Р. Х. Жакуров және т.б. еңбектер жарияланды. Педагогикалық ұжым
адамдардың әлеуметтік және кәсіптік бірлестігі ретінде ұжымға тән барлық
белгілерді біріктіреді. Ерекше адамдар тобы ретінде мектеп педагогикалық
ұжымына жинақылық, басшының болуы, топтасу, салыстырмалы түрде тұрақты және
ұзақ мерзімде әрекет ету сияқты қоғамдық және кәсіптік сипаттар тән.
Педагогикалық ұжым сондай-ақ, оқушылар ұжымы да, оның құрамдас бөлігі
болып есептеледі.. Кез келген ұжым сияқты мектептің педагогикалық ұжымының
өзіндік ерекшеліктері болады.
Педагогикалық ұжымның ең басты ерекшелігі оның кәсіптік қызметіне
байланысты, нақтылай айтқанда жас ұрпақты оқыту мен тәрбиелеуде.
Педагогикалық ұжым-ның кәсіптік қызметінің тиімділігі оның мүшелерінің
педагогикалық мәдениетінің деңгейімен, тұлғаларының қатынас сипатымен,
ұжымдық және дербес жауапкер-шілікті сезінуімен, ұйымшылдық, ынтымақтастық
деңгейі-мен анықталады. өзінің мәні жағынан педагогикалық, тәрбиелік болып
табылатын оқу орындарының ұжымы оқушыларға үлкендердің ұжымы, олардың өзара
қатынасы, бірлесе әрекет етуі туралы алғашқы түсініктерді қалыптастырады.
Бұл жағдай педагогикалық ұжымды өзін-өзі ұйымдастыруға, үнемі өздігінен
жетілуге ынталандырады.
Мұғалімдер ұжымның педагогикалық қызметі оқушылар ұжымымен өзара тығыз
әрекеттестікте өрбиді. Сондықтан педагогикалық міндетті шешу оқушылар
ұжымының тәрбиелік мүмкіндігі қай деңгейде, қанша-лықты іске асырылуына
тікелей тәуелді болып келеді. Басқару ілімінің категориясы ретінде
педагогикалық ұжым басқарушы, ал оқушылар ұжымы басқарылушы болады. Ал
қазіргі әрекет пен қатынастың субъектісі ретінде жеке тұлғаға баса назар
аударылған жағдайда педагогикалық және оқушылар ұжымы басқарудың да, өзін-
өзі дамыту-дың да субъектісі болып отыр. Мұғалімдер ұжымы өзінің орасан зор
интеллектуалдық, тәрбиелік күш-қуаты бойынша балалар ұжымына ғана емес, өз
ұжымына қатыстылығына байланысты да тәрбие субъектісі ретінде әрекет
жасайды.
Педагогикалық ұжымның басты ерекшелігінің бірі ретінде мұғалімдік
кәсіп қызметінің көп қырлылығын атау керек. Қазіргі мұғалім пән мұғалімі,
сынып жетекшісі, үйірме, студия жетекшісі, қоғамдық жұмыстар сияқты
қызметтерді атқарады. Бұндай көпқырлылық барлық педагогикалық
ұжымға тән. өзінің кәсіптік міндеттерін шешу барысында педагогикалық ұжым
мектеп шегінен шығып кетеді. Қоршаған әлеуметтік ортаны педагогика-ландыру,
яғни ата-аналар мен жұртшылық өкілдерінің педагогикалық мәдениетін
қалыптастыру тұтас алғанда педагогикалық ұжымның ажырамас қызметіне
айналады. Көптеген мұғалімдердің педагогикалық әрекетіне зерттеушілік
қызметі тән. Қазіргі мұғалім-зерттеуші - нормативті қызмет жасымен
шектелмейтін, педагогика-лық жаңалықтың жетістігі мен кемшілігін тез
аңғаратын, жаңа құндылықтар мен технологияларға баға беріп, игеріп және
практикада қолдануға қаблетті педагог.
Педагогикалық ұжымның ендігі бір ерекшелігі оның жоғары денгейде өзін-
өзі басқара алуында. Ұжымдағы мектеп кеңесі, әдістемелік комиссиялар,
қоғамдық ұйымдар да қатардағы мұғалімдердің сайлану арқылы өкілеттік алуы
ұжымда дұрыс қоғамдық пікір қалыптас-тырып дербестік пен белсенділік
дамытады. Педагогика-лық ұжым мүшелерінің, оның басшыларының қызметтік
міндеттері, қызметтік нұсқаулары арқылы дәл айқын-далуы да ұжымның
ұйымдасқандық сипатын нығайтады.
Педагогикалық ұжымның келесі ерекшелігі оның қызметінің ұжымдық сипаты
мен нәтиже үшін ұжымдық жауапкершілігі. Егер жекелеген мұғалімдердің,
әсіресе орта және жоғары сынып мұғалімдерінің іс- әрекетін өзге
мұғалімдердің іс-әрекетімен сәйкестендірмесе, оқушы-лардың білімін бағалау,
мектеп жұмысын ұйымдастыруда бірыңғай талап болмаса онда ол табысқа
жеткізбейді. Мұғалімдердің біртұтастығы олардың құндылық бағдар-лары мен
сенімдерінен көрінеді, дегенмен бұл жағдай педагогикалық технологияның
бірсарындылығын білдірмейді. Балаға деген махаббат, оны оқытуға деген ынта,
оқушы тұлғасына деген құрмет педагогикалық шығармашылық, оптимизм, жалпы
және кәсіптік мәдениет мұғалімдердің іс-әрекетінің біртұтастығын
материалдық негізін құрайды.
Педагогикалық ұжым өмірінің еркешеліктерінің қатарында белгілі бір
педагогикалық еңбектің түрін атқарудан уақыт шегінің болмауын атауға
болады. Бұл жағдай мұғалімнің шамадан тыс жұмыс бастылығына, рухани
дүниесін байытып, кәсіптік дамуын арттыруға уақыт таба алмауына себеп
болады. Бақылау нәтижелері көрсеткендей соңғы жылдары материалдық жағдайға,
уақыт жетіспеуіне байланысты мұғалімдірдің баспасөзге жазылуы, түрлі
әдебиеттер сатып алуы, олардың кино-театрлар, мұражайлар мен көрмелерге
қатысуы күрт төмендеп кетті.
Педагогикалық ұжымға тән өзіндік ерекшеліктердің бірі оның құрамында
әйелдердің басым болуы десек, бұл жағдай ұжымдағы өзара қатыстық сипатына
ықпал жасайды. Әйелдер ұжымы еркектер басым болып кететін ұйымдарға
қарағанда тез әсерленгіш, көңіл күйі жиі алмасады, барынша дау-жанжалға
бейім. Дей тұрғанмен, әйелдер жаратылысынан тәрбие ісіне бейім,
педагогикалық ықпал жасаудың әдістері мен тәсілдерін таңдауда барынша
икемді екендігін де есте ұстау керек.
Педагогикалық ұжымдарда әйелдердің басым болуы - жаңа проблема емес.
Ол проблема материалдық сипаттағы себептерге байланысты педагогикалық
ұжымдардан еркектердің басқа табысты салаларға көптеп ауысуына байланысты
шиеленісе түсті. В. А. Сухом-линский, А. А. Захаренко сияқты педагогтар
мектебінің тәжірибесі педагогикалық ұжымда, әр жыныстың қажетті
өкілеттілігінің болуы педагогикалық ұжымның үйлесім-ділігін, педагогикалық
процестің біртұтастығын қамтама-сыз ететіндігін көрсетеді.
Бұл проблема соңғы кезде әкесіз отбасылар көбеюіне байланысты маңызды
бола түсуде. Дегенмен, педагогика-лық ұжымдағы еркек пен әйелдердің барынша
орнықты арақатынасын айқындау өте қиын. Ол әрбір нақты жағдайда өзінше
шешім табуы тиіс. Бірақ қалай болғанда да мектептегі еркектердің
жетіспеушілігін әке, ата-аналарды, өндірістік ұжым мүшелерін сабақтан тыс
уақыт-тағы тәрбие жұмыстарына тарту арқылы толықтыру қажет.
Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы
Ұжым психологиясы жөніндегі зерттеулер А. И. Донцов, А. Н. Лутошкин,
А. В. Петровский, А. Л. Свентицкий және т.б. ұжымның құрылымы туралы
тиянақты мағлұмат береді. Соның ішінде ұжымға әлеуметтік-психологиялық
талдау жасағанда, оның ұйым-дық құрылымы ресми және бейресми болып
бөлінетіндігін аңғарамыз. Бұл жағдайда құрылым ретінде ұжым мүшелерінің
салыстырмалы түрде біршама тұрақты өзара қатынасын атауға болады.
Ұжымның ресми құрылымы оның мүшелерінің міндеттері мен құқықтары,
еңбек бөлінісінің ресми реттелуіне байланысты. Ресми құрылымның шеңберінде
әрбір адам кәсіптік қызметті атқаруда белгілі тәртіп, ережелер негізінде
еңбек ұжымының өзге мүшелерімен әрекеттеседі. Бір сыныпта жұмыс істейтін
мұғалімдер білім стандарттарын, оқу бағдарламаларын, сабақ кестесін,
кәсіптік этика нормаларын басшылыққа алады. Әрбір мұғалім мектеп
басшыларымен, әріптестерімен іскерлік қатынаста болады. Ал, мұғалім мен
мектеп басшылары-ның арақатынасы қызметтік нұсқаулар және өнімдермен
реттеледі.
Ұжымның қалыпты жұмыс істеуі, оның ресми құрылымы бірқатар жағдайларға
байланысты. Мұғалім-дердің ұжымдық өзара ықпалдастығы ресми құрылым шегінде
бірлескен жұмысты ұйымдастыру деңгейімен, әрекеттерді үйлестіру, түрлі
шұғыл жұмыс кестелерінің, оқу-тәрбие процесінің барысы мен нәтижелерін
тексеру жүйесінің болуымен, қоғамдық міндеттер мен тапсырма-лардың теңдей
бөлінуімен айқындалады.
Педагогикалық ұжымның бейресми құрылымы ұжым мүшелерінің алдын ала
белгіленген міндеттерінен тыс нақты іс-әрекет негізінде қалыптасады.
Ұжымның бейресми құрылымы оның мүшелері арасындағы қалыптасқан қатынастар
жүйесінен тұрады. Ондай қатынастар жек көру мен ұнату, құрметтеу, махаббат,
сенім немесе сенімсіздік, ынтымақтасу, бірлесе жұмыс істеуді қалау немесе
қаламау сезімдері негізінде қалыптасады. Бұндай құрылым ұжымның ішкі,
көбіне жасырын, көзге көрінбейтін жағдайын танытады.
Жас мұғалім педагогикалық қызмет процесінде қиындыққа кездескенде
ресми ұйымдық құрылымға сәйкес мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орын-
басарына, сонымен бірге қажет деп тапса білікті, тәжірибелі маман ретінде
басқа мұғалімнен көмек сұрайды.
Ал мұғалімдер арасындағы бейресми байланыстар түрлі себептерден
туындайды. Бір жағдайларда бұл араласу, достық, махаббат сияқты әлеуметтік
қажеттіліктен туындаса, келесі жағдайда тәжірибелі жолдасынан кәсіптік
көмек, қолдау алуға байланысты, үшінші жағдайда -жаңа, қызықты ақпарат
алуға байланысты, төртінші жағдайда өзгелерді өзіне бағындыруға ұмтылған
эгоистік себеп-терден туындайды. Ұжымдағы бейресми қатынастардың пайда
болуының мынадай белгілерін бөліп айтуға болады: достық, жолдастық
топтардың құрылуы, бейресми пікірдің қалыптасуы, бейресми басшылардың
шығуы, жаңа құндылық бағдарлардың нығаюы және т.б.
Ұжымның ұйымдық құрылымының дамуына бір-қатар факторлар ықпал етеді.
Педагогикалық ұжымның өзіндік ерекшеліктерін ескере отырып, осындай ықпал
етуші факторларды қарастырып көрейік.
Ол ең алдымен мұғалімдер ұжымы шешетін кәсіптік-педагогикалық
міндеттердің сипаты. Педагогикалық процестің тұтастығы, оқыту мен тәрбиелік
ажырамас байланысы мұғалімдер, сынып жетекшілері, ата-ана мен жұртшылық
өкілдерінің әрекетін біріктіреді. Дегенмен, әр мұғалім өзінің нақты
қызметін атқарғанымен ол өз әрекетін педагогикалық процестің басқа да
қатысушылары - мұғалімдер, оқушылар, мектеп әкімшілігімен келісе отырып
жүргізеді.
Мектептегі, сыныптағы істің жағдайы туралы дер кезінде алынған
объективті ақпарат ұжымның ұйымдық құрылымын нығайтып, ұжым мүшелерін
біріктіре түседі. Психологиялық зерттеулер А. И. Донцов, Р. Х. Шакуров
ұжымның топтасуының қажетті шарты мақсат бірлігі екендігін дәлелдейді.
Ұжымдық құрылым белгілі дәрежеде педагогикалық ұжым мүшелерінің
әлеуметтік-демографиялық, дербестік-психологиялық ерекшеліктеріне тәуелді
тығыз іскерлік, тұлғааралық қатынастардың қолайлы негізі ұжымның жасына,
біліміне, біліктілік деңгейіне, кәсіптік құндылық-тары сияқты белгілері
бойынша біртектілік екендігі даусыз.
Бұндай ұжымдар топтасу, ұйымдасудың жоғары деңгейімен ерекшеленеді.
Дегенмен педагогикалық ұжымдар өзінің құрамы жағынан барынша әртекті болып
келеді: оның құрамына біліктілік деңгейі әртүрлі жыныс өкілдерінен тұратын
жас және тәжірибелі мұғалімдер енеді. Бұның барлығы әртүрлі ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлімі
1. Мектептің педагогикалық ұжымы. Педагогикалық ұжымның ерекшеліктері
2. Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы
3. Педагогикалық ұжымдағы әлеуметтік-психологиялық климат
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Педагогикалық ұжым адамдардың әлеуметтік және кәсіптік бірлестігі
ретінде ұжымға тән барлық белгілерді біріктіреді. Ерекше адамдар тобы
ретінде мектеп педагогикалық ұжымына жинақылық, басшының болуы, топтасу,
салыстырмалы түрде тұрақты және ұзақ мерзімде әрекет ету сияқты қоғамдық
жене кәсіптік сипаттар тән. Педагогикалық ұжым сондай-ақ, оқушылар ұжымы
да, оның құрамдас бөлігі болып ссептеледі.. Кез келген ұжым сияқты
мектептің педагогикалық ұжымының өзіндік ерекшеліктері болады.
Педагогикалық ұжымның ең басты ерекшелігі оның кәсіптік қызметіне
байланысты, нақтылай айтқанда жас ұрпақты оқыту мен тэрбиелеуде.
Педагогикалық ұжымның көсіптік қызметінің тиімділігі оның мүшелерінің
педагогикалық мөдениетінің деңгейімен, тұлғаларының қатынас сипатымен,
ұжымдық жөне дербес жауапкершілікті сезінуімен, ұйымшылдық, ынтымақтастық
деңгейімен анықталады. Өзінің мәні педагогикалық, тәрбиелік болып табылатын
оку орындарының ұжымы оқушьыарға үлкендердің ұжымы, олардың өзара қатынасы,
бірлесе әрекет етуі туралы алғашқы түсініктерді қалыптастырады. Бұл
жағдай педагошкалық ұжымды өзін-өзі ұйымдастыруға, үнемі өздігінен жетілуге
ынталандырады.
Мұғалімдер ұжымның педагогикалық қызметі оқуіпылар ұжымымен өзара тығыз
өрекеттестікте өрбиді. Сондықтан педагогикалық міндетті шешу оқушылар
ұжымының тәрбиелік мүмкіндігі қай деңгейде, қаншалықты іске асырылуына
тікелей тәуелді болып келеді. Басқару ілімінің категориясы ретінде
педагогикалық ұжым басқарушы, ал оқушылар ұжымы басқарылушы болады. Ал
қазіргі әрекет пен қатынастың субъектісі ретінде жеке тұлғаға баса назар
аударылған жағдайда педагогикалық және оқушылар ұжымы басқарудың да, өзін-
өзі дамытудың да субъектісі болып отыр. Мұғалімдер ұжымы езінің орасан зор
интеллектуалдық, тәрбиелік күш-қуаты бойынша балалар ұжымына ғана емес, өз
ұжымына қатыстылығына байланысты да тәрбие субъектісі ретінде әрекет
жасайды.
Педагогикалық ұжымның басты ерекшслігінің бірі ретінде мұғалімдік
кәсіп қызметінің көп қырлылығын атау керек. Қазіргі мұғалім пән мұғалімі,
сынып жетекшісі, үйірме, студия жетекшісі, қоғамдық жұмыстар сияқты
қызмсттерді атқарады. Бұндай көпқырлылық барлық педагогикалық ұжымға тән.
Өзінің кәсіптік міндеттерін шешу барысында педагогикалық ұжым мектеп
шегінен шығып кетеді. Қоршаған әлеуметтік ортаны педагогика-ландыру, яғни
ата-аналар мен жұртшылық өкілдерінің педагогикалық мәдениетін қалыптастыру
түтас алғанда педагогикалық ұжымның ажырамас қызметіне айналады. Көптеген
мұғалімдердің педагогикалық өрекетіне зерттеушілік қызметі тән. Қазіргі
мұғалім-зерттеуші -нормативті қызмет жасымен яюктелмейтін, педагогика-лық
жаңалықтың жетістігі мен кемшілігін тез аңғаратын, жаңа құндылықтар мен
технологияларға баға беріп, игеріп және практикада қолдануға қаблетті
педагог.
Мектептің педагогикалық ұжымы. Педагогикалық ұжымның ерекшеліктері
Басқарудың және өзін-өзі дамытудың субъектісі ретінде қазіргі
педагогикалық ұжым туралы ұғымдар орыс педагогтары Л. Н. Толстой, К. Д.
Ушинский, Н. И. Пироговтардың оқыту мен тәрбиенің өзара байланыстылығы,
оқушылар мен педагогтардың бірлесе жұмыс істеуі, педагогтардың өзін-өзі
дамытуға ұмтылуы сияқты идеяларының ықпалымен қалыптасты.
Тәрбие мақсаты, балалар ұжымын қалыптастыру мәселесі отандық
педагогика ғылымында педагогикалық ұжымның екі орнықты моделін іздеумен
бірге қарас-тырылды. Мұғалімдердің тәрбиелік ықпалын біріктіру 20-30
жылдары педагогика мен мектептің маңызды міндеттерінің бірі болды. Н. К.
Крупская, С. Т. Шацкая, А. С. Макаренко және т.б. ''Тәрбиешілер ұжымы
болуы керек'', - деп жазды. А. С. Макаренко - тәрбиешілер ұжымға біріккен
жерде және біртұтас жұмыс жоспары, балаға деген бірыңғай ықпал жоқ жерде
ешқандай тәрбие процесі болуы мүмкін емес''.
Педагогикалық ұжымның топтасуы және дамуы идеясы В. А. Сухомлинскийдің
педагогикалық жүйесінде практикалық көрініс тапты. Ол әрбір педагогикалық
ұжымның өзіндік ерекшелігі болатындығын атап көрсетті. Тәжірибе алмасу сол
мектептің жұмысын көшіріп алу емес, қайта оның қызметінің идеялары мен
концепция-ларын бағалау болмақ.
Соңғы жылдары педагогикалық ұжымның дамуы мен қызметінің ішкі
механизмін ашуға арналған Н. С. Дежиннова, В. А. Кераковский, Л. И.
Новикова, Р. Х. Жакуров және т.б. еңбектер жарияланды. Педагогикалық ұжым
адамдардың әлеуметтік және кәсіптік бірлестігі ретінде ұжымға тән барлық
белгілерді біріктіреді. Ерекше адамдар тобы ретінде мектеп педагогикалық
ұжымына жинақылық, басшының болуы, топтасу, салыстырмалы түрде тұрақты және
ұзақ мерзімде әрекет ету сияқты қоғамдық және кәсіптік сипаттар тән.
Педагогикалық ұжым сондай-ақ, оқушылар ұжымы да, оның құрамдас бөлігі
болып есептеледі.. Кез келген ұжым сияқты мектептің педагогикалық ұжымының
өзіндік ерекшеліктері болады.
Педагогикалық ұжымның ең басты ерекшелігі оның кәсіптік қызметіне
байланысты, нақтылай айтқанда жас ұрпақты оқыту мен тәрбиелеуде.
Педагогикалық ұжым-ның кәсіптік қызметінің тиімділігі оның мүшелерінің
педагогикалық мәдениетінің деңгейімен, тұлғаларының қатынас сипатымен,
ұжымдық және дербес жауапкер-шілікті сезінуімен, ұйымшылдық, ынтымақтастық
деңгейі-мен анықталады. өзінің мәні жағынан педагогикалық, тәрбиелік болып
табылатын оқу орындарының ұжымы оқушыларға үлкендердің ұжымы, олардың өзара
қатынасы, бірлесе әрекет етуі туралы алғашқы түсініктерді қалыптастырады.
Бұл жағдай педагогикалық ұжымды өзін-өзі ұйымдастыруға, үнемі өздігінен
жетілуге ынталандырады.
Мұғалімдер ұжымның педагогикалық қызметі оқушылар ұжымымен өзара тығыз
әрекеттестікте өрбиді. Сондықтан педагогикалық міндетті шешу оқушылар
ұжымының тәрбиелік мүмкіндігі қай деңгейде, қанша-лықты іске асырылуына
тікелей тәуелді болып келеді. Басқару ілімінің категориясы ретінде
педагогикалық ұжым басқарушы, ал оқушылар ұжымы басқарылушы болады. Ал
қазіргі әрекет пен қатынастың субъектісі ретінде жеке тұлғаға баса назар
аударылған жағдайда педагогикалық және оқушылар ұжымы басқарудың да, өзін-
өзі дамыту-дың да субъектісі болып отыр. Мұғалімдер ұжымы өзінің орасан зор
интеллектуалдық, тәрбиелік күш-қуаты бойынша балалар ұжымына ғана емес, өз
ұжымына қатыстылығына байланысты да тәрбие субъектісі ретінде әрекет
жасайды.
Педагогикалық ұжымның басты ерекшелігінің бірі ретінде мұғалімдік
кәсіп қызметінің көп қырлылығын атау керек. Қазіргі мұғалім пән мұғалімі,
сынып жетекшісі, үйірме, студия жетекшісі, қоғамдық жұмыстар сияқты
қызметтерді атқарады. Бұндай көпқырлылық барлық педагогикалық
ұжымға тән. өзінің кәсіптік міндеттерін шешу барысында педагогикалық ұжым
мектеп шегінен шығып кетеді. Қоршаған әлеуметтік ортаны педагогика-ландыру,
яғни ата-аналар мен жұртшылық өкілдерінің педагогикалық мәдениетін
қалыптастыру тұтас алғанда педагогикалық ұжымның ажырамас қызметіне
айналады. Көптеген мұғалімдердің педагогикалық әрекетіне зерттеушілік
қызметі тән. Қазіргі мұғалім-зерттеуші - нормативті қызмет жасымен
шектелмейтін, педагогика-лық жаңалықтың жетістігі мен кемшілігін тез
аңғаратын, жаңа құндылықтар мен технологияларға баға беріп, игеріп және
практикада қолдануға қаблетті педагог.
Педагогикалық ұжымның ендігі бір ерекшелігі оның жоғары денгейде өзін-
өзі басқара алуында. Ұжымдағы мектеп кеңесі, әдістемелік комиссиялар,
қоғамдық ұйымдар да қатардағы мұғалімдердің сайлану арқылы өкілеттік алуы
ұжымда дұрыс қоғамдық пікір қалыптас-тырып дербестік пен белсенділік
дамытады. Педагогика-лық ұжым мүшелерінің, оның басшыларының қызметтік
міндеттері, қызметтік нұсқаулары арқылы дәл айқын-далуы да ұжымның
ұйымдасқандық сипатын нығайтады.
Педагогикалық ұжымның келесі ерекшелігі оның қызметінің ұжымдық сипаты
мен нәтиже үшін ұжымдық жауапкершілігі. Егер жекелеген мұғалімдердің,
әсіресе орта және жоғары сынып мұғалімдерінің іс- әрекетін өзге
мұғалімдердің іс-әрекетімен сәйкестендірмесе, оқушы-лардың білімін бағалау,
мектеп жұмысын ұйымдастыруда бірыңғай талап болмаса онда ол табысқа
жеткізбейді. Мұғалімдердің біртұтастығы олардың құндылық бағдар-лары мен
сенімдерінен көрінеді, дегенмен бұл жағдай педагогикалық технологияның
бірсарындылығын білдірмейді. Балаға деген махаббат, оны оқытуға деген ынта,
оқушы тұлғасына деген құрмет педагогикалық шығармашылық, оптимизм, жалпы
және кәсіптік мәдениет мұғалімдердің іс-әрекетінің біртұтастығын
материалдық негізін құрайды.
Педагогикалық ұжым өмірінің еркешеліктерінің қатарында белгілі бір
педагогикалық еңбектің түрін атқарудан уақыт шегінің болмауын атауға
болады. Бұл жағдай мұғалімнің шамадан тыс жұмыс бастылығына, рухани
дүниесін байытып, кәсіптік дамуын арттыруға уақыт таба алмауына себеп
болады. Бақылау нәтижелері көрсеткендей соңғы жылдары материалдық жағдайға,
уақыт жетіспеуіне байланысты мұғалімдірдің баспасөзге жазылуы, түрлі
әдебиеттер сатып алуы, олардың кино-театрлар, мұражайлар мен көрмелерге
қатысуы күрт төмендеп кетті.
Педагогикалық ұжымға тән өзіндік ерекшеліктердің бірі оның құрамында
әйелдердің басым болуы десек, бұл жағдай ұжымдағы өзара қатыстық сипатына
ықпал жасайды. Әйелдер ұжымы еркектер басым болып кететін ұйымдарға
қарағанда тез әсерленгіш, көңіл күйі жиі алмасады, барынша дау-жанжалға
бейім. Дей тұрғанмен, әйелдер жаратылысынан тәрбие ісіне бейім,
педагогикалық ықпал жасаудың әдістері мен тәсілдерін таңдауда барынша
икемді екендігін де есте ұстау керек.
Педагогикалық ұжымдарда әйелдердің басым болуы - жаңа проблема емес.
Ол проблема материалдық сипаттағы себептерге байланысты педагогикалық
ұжымдардан еркектердің басқа табысты салаларға көптеп ауысуына байланысты
шиеленісе түсті. В. А. Сухом-линский, А. А. Захаренко сияқты педагогтар
мектебінің тәжірибесі педагогикалық ұжымда, әр жыныстың қажетті
өкілеттілігінің болуы педагогикалық ұжымның үйлесім-ділігін, педагогикалық
процестің біртұтастығын қамтама-сыз ететіндігін көрсетеді.
Бұл проблема соңғы кезде әкесіз отбасылар көбеюіне байланысты маңызды
бола түсуде. Дегенмен, педагогика-лық ұжымдағы еркек пен әйелдердің барынша
орнықты арақатынасын айқындау өте қиын. Ол әрбір нақты жағдайда өзінше
шешім табуы тиіс. Бірақ қалай болғанда да мектептегі еркектердің
жетіспеушілігін әке, ата-аналарды, өндірістік ұжым мүшелерін сабақтан тыс
уақыт-тағы тәрбие жұмыстарына тарту арқылы толықтыру қажет.
Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы
Ұжым психологиясы жөніндегі зерттеулер А. И. Донцов, А. Н. Лутошкин,
А. В. Петровский, А. Л. Свентицкий және т.б. ұжымның құрылымы туралы
тиянақты мағлұмат береді. Соның ішінде ұжымға әлеуметтік-психологиялық
талдау жасағанда, оның ұйым-дық құрылымы ресми және бейресми болып
бөлінетіндігін аңғарамыз. Бұл жағдайда құрылым ретінде ұжым мүшелерінің
салыстырмалы түрде біршама тұрақты өзара қатынасын атауға болады.
Ұжымның ресми құрылымы оның мүшелерінің міндеттері мен құқықтары,
еңбек бөлінісінің ресми реттелуіне байланысты. Ресми құрылымның шеңберінде
әрбір адам кәсіптік қызметті атқаруда белгілі тәртіп, ережелер негізінде
еңбек ұжымының өзге мүшелерімен әрекеттеседі. Бір сыныпта жұмыс істейтін
мұғалімдер білім стандарттарын, оқу бағдарламаларын, сабақ кестесін,
кәсіптік этика нормаларын басшылыққа алады. Әрбір мұғалім мектеп
басшыларымен, әріптестерімен іскерлік қатынаста болады. Ал, мұғалім мен
мектеп басшылары-ның арақатынасы қызметтік нұсқаулар және өнімдермен
реттеледі.
Ұжымның қалыпты жұмыс істеуі, оның ресми құрылымы бірқатар жағдайларға
байланысты. Мұғалім-дердің ұжымдық өзара ықпалдастығы ресми құрылым шегінде
бірлескен жұмысты ұйымдастыру деңгейімен, әрекеттерді үйлестіру, түрлі
шұғыл жұмыс кестелерінің, оқу-тәрбие процесінің барысы мен нәтижелерін
тексеру жүйесінің болуымен, қоғамдық міндеттер мен тапсырма-лардың теңдей
бөлінуімен айқындалады.
Педагогикалық ұжымның бейресми құрылымы ұжым мүшелерінің алдын ала
белгіленген міндеттерінен тыс нақты іс-әрекет негізінде қалыптасады.
Ұжымның бейресми құрылымы оның мүшелері арасындағы қалыптасқан қатынастар
жүйесінен тұрады. Ондай қатынастар жек көру мен ұнату, құрметтеу, махаббат,
сенім немесе сенімсіздік, ынтымақтасу, бірлесе жұмыс істеуді қалау немесе
қаламау сезімдері негізінде қалыптасады. Бұндай құрылым ұжымның ішкі,
көбіне жасырын, көзге көрінбейтін жағдайын танытады.
Жас мұғалім педагогикалық қызмет процесінде қиындыққа кездескенде
ресми ұйымдық құрылымға сәйкес мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орын-
басарына, сонымен бірге қажет деп тапса білікті, тәжірибелі маман ретінде
басқа мұғалімнен көмек сұрайды.
Ал мұғалімдер арасындағы бейресми байланыстар түрлі себептерден
туындайды. Бір жағдайларда бұл араласу, достық, махаббат сияқты әлеуметтік
қажеттіліктен туындаса, келесі жағдайда тәжірибелі жолдасынан кәсіптік
көмек, қолдау алуға байланысты, үшінші жағдайда -жаңа, қызықты ақпарат
алуға байланысты, төртінші жағдайда өзгелерді өзіне бағындыруға ұмтылған
эгоистік себеп-терден туындайды. Ұжымдағы бейресми қатынастардың пайда
болуының мынадай белгілерін бөліп айтуға болады: достық, жолдастық
топтардың құрылуы, бейресми пікірдің қалыптасуы, бейресми басшылардың
шығуы, жаңа құндылық бағдарлардың нығаюы және т.б.
Ұжымның ұйымдық құрылымының дамуына бір-қатар факторлар ықпал етеді.
Педагогикалық ұжымның өзіндік ерекшеліктерін ескере отырып, осындай ықпал
етуші факторларды қарастырып көрейік.
Ол ең алдымен мұғалімдер ұжымы шешетін кәсіптік-педагогикалық
міндеттердің сипаты. Педагогикалық процестің тұтастығы, оқыту мен тәрбиелік
ажырамас байланысы мұғалімдер, сынып жетекшілері, ата-ана мен жұртшылық
өкілдерінің әрекетін біріктіреді. Дегенмен, әр мұғалім өзінің нақты
қызметін атқарғанымен ол өз әрекетін педагогикалық процестің басқа да
қатысушылары - мұғалімдер, оқушылар, мектеп әкімшілігімен келісе отырып
жүргізеді.
Мектептегі, сыныптағы істің жағдайы туралы дер кезінде алынған
объективті ақпарат ұжымның ұйымдық құрылымын нығайтып, ұжым мүшелерін
біріктіре түседі. Психологиялық зерттеулер А. И. Донцов, Р. Х. Шакуров
ұжымның топтасуының қажетті шарты мақсат бірлігі екендігін дәлелдейді.
Ұжымдық құрылым белгілі дәрежеде педагогикалық ұжым мүшелерінің
әлеуметтік-демографиялық, дербестік-психологиялық ерекшеліктеріне тәуелді
тығыз іскерлік, тұлғааралық қатынастардың қолайлы негізі ұжымның жасына,
біліміне, біліктілік деңгейіне, кәсіптік құндылық-тары сияқты белгілері
бойынша біртектілік екендігі даусыз.
Бұндай ұжымдар топтасу, ұйымдасудың жоғары деңгейімен ерекшеленеді.
Дегенмен педагогикалық ұжымдар өзінің құрамы жағынан барынша әртекті болып
келеді: оның құрамына біліктілік деңгейі әртүрлі жыныс өкілдерінен тұратын
жас және тәжірибелі мұғалімдер енеді. Бұның барлығы әртүрлі ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz