«Әскери далалық жағдайларда әскердің тамақтануына санитарлық қадағалау жүргізу және ұйымдастыру негіздері.»

1. Ұтымды тамақтану туралы түсінік және оны ұйымдастыру принциптері.
2. Қызметкерлердің міндеттері.
3. Тамақтануды гигиеналық қамтамасыздандыру бойынша медициналық шаралардың мазмұны мен міндеттері.
4. Азық түліктерді гигиеналық бағалау.
5. ЖЖҚ қолданған кезде тамақтануды ұйымдастыру ерекшеліктері.
6. Далалық жағдайда тамақтанудың гигиеналық ерекшеліктері және медициналық қадағалау

Бейбіт уақытта әскерді тамақтандыру келесі тәртіпке сәйкес ұйымдастырылады:

1. Тамақтану тыл құрамына кіретін азық – түлік қызметімен ұйымдастырылады.
2. Құрылымы: азық – түлік басқармасы, округтық азық – түлік басқармасы, дивизияның азық – түлік қызметі, полктық азық – түлік қызметі.
3. Бөлімшеде азық – түлік қызметін қамтамасыздандыру бастығынан басқа, асхана бастығы, қойма бастығы, аспазшы – инструктор, аспазшылар, нан кесушілер және т.б. болады.
4. Штаттағы адамдармен бірге наряд тағайындалады: асхана кезекшісі, жұмысшылар.
5. Жауынгерлердің тамақтануы – орталықтандырылған түрде немесе қоймадан кейбір азық – түліктерді (дивизион, полк қоймаларынан) беру арқылы жүзеге асырылады.
6. Асхана кезекшісінің қатысуымен асхана бастығы қоймадан азық – түліктерді қабылдайды.
7. Тағамдарды қабылдау, дайындау ас мәзірі сұрыптамасы бойынша жүргізіледі.
8. Сұрыптама бойынша тамақтануды бақылау бөлімше командирі, тыл бойынша орынбасары, азық – түлікпен қамтамасыздандыру бастығымен, мед. қызмет бастығымен саяси органдарымен жүзеге асырылады.
9. Тамақтануды тексеру жүйелік, кезеңдік, жоспарлы, жоспардан тыс болады.
10. Тамақтануды жоспарлы түрде бақылау шараларының ең негізгісі асты әзірлеу сәттерінде бақылау болып табылады. Ол ай сайын 1 рет азық – түлік қызметінің бастығымен жүргізіледі.
11. Жүйелік бақылауды әскери бөлім командирі, бөлім мед. қызметі бастығы бөлім кезекшісінің қатысуымен жүргізеді.


ТАМАҚТАНУДЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ МАЗМҰНЫ.

1. Тамақтанудың физиологиялық толық бағалылығы.
2. Астың және азық – түліктің сапалығы.
3. Жеке құрамның денсаулық жағдайы тамақтанумен байланыстылығы (тамақтану статусы).
Тамақтанудың физиологиялық толық бағалылығы ас мәзірі сұрыптамасын талдау тәсілімен тағайындалады. Қоймадағы азық – түліктердің сақталуы жағдайы, асханада азық – түліктердің өңделуі және асты әзірлеу ережелерінің орындалуы қысқартылған схемада лабораториялық зерттеулер арқылы анықталады.
Тамақтандыру мәселелері бойынша медициналық қызметтің міндеттері:
1. Тағамның толық бағалылығына гигиеналық бақылау жүргізу.
2. Тамақтану нысандарының санитарлық жағдайын және қызметкерлердің денсаулығын бақылау.
3. Әскери сауда кәсіпорындарында тамақтанудың ұйымдастырылуын бақылау.
Жоғарыда көрсетілгендей, тамақтану орталықтандырылған, қатаң түрде тағайындалған норма бойынша (Қорғаныс Министрлігінің ???? бұйрықтарында берілген) және басқа құжаттарға сай жүргізіледі:
Тамақтануды ұйымдастыру бойынша жетекшілік;

1. Мельниченко П.И. Военная гигиена и эпидемиология: Учебник / Мельниченко П.И., Огарков П.И., Лизунов Ю.В. – М.: Медицина, 2006. – 400 с.
2. Архангельский В.И., Бабенко О.В. Руководство к практическим занятиям по военной гигиене. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2007. – 432 с.
3. Стрельникова Л.А., Андропова Т.В. Военная гигиена: Учебное пособие / под ред. Волкотруб Л.П.. – Томск: Сибирский государственный медицинский университет. – 2009. – 98 с.
4. Пахирко А.В., Бурак И.И., Дорошевич В.И. Военная гигиена. – Витебск: ВГМУ, 2008. – 134 с.
5. Сахно И.И., Сахно В.И. Медицина катастроф. Организационные вопросы. – М.: ГОУ ВУНМЦ МЗ РФ, 2002. – 560 с.