Ультрадыбыстың организмге әсері
Кіріспе
Негізгі бөлімі
1. Ультрадыбыстың организмге әсері.
2. Аппаратура
3. Әдістеме
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Негізгі бөлімі
1. Ультрадыбыстың организмге әсері.
2. Аппаратура
3. Әдістеме
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Ультрадыбыс бұл тығыз физикалық ортаның жиілігі 20 кГц-тен жоғары серпінді механикалық тербелістері, яғни толқындары ұзына бойлап тарайтын және ортаның жиырылуы мен созылуына алып келетін жиіліктердің жоғары дыбысты акустикалық диапазонында. Терапиялық тәжірибеде жиілік диапазоны 800-3000 кГц ультрадыбыс қолданылады.
Ультрадыбыстың организм ұлпаларына терең енуі үшін ультрадыбыс тербелістерінің жиілігі мен оған байланысты толқын ұзындығы маңызды. Тербелістер жиілігі қанша көп болса,ену тереңдігі сонша кем болады. 1600-2600 кГц ультрадыбыс 1 см тереңдікке енеді, ал 800-900 кГц –4-5 см. Сонымен бірге ультрадыбыстың ұлпаларда тарау жылдамдығының да ролі бар. Ол ортаның тығыздылығына және акустикалық қарсылықтың мөлшеріне байланысты. Мысалы, сұйық орталарда ультрадыбыс толқындарының тарау жылдамдығы 1500 м/с, қатты ортада –4000 м/с. Сондықтан біріңғай емес орталарда (организм ұлпалары) ультрадыбыстың тарауы біріңғай емес. Ультрадыбыс қуаты сүйек ұлпаларында, әртүрлі ұлпалар шегарасында, клеткалардың ішкі мембранасында көп сіңіріледі. Ультрадыбыс толқындарын ауада шағылысуы төмен болғандықтан емдеу үшін контактты ауасыз орталар қолданылады- вазелин майы, глицерин, су және т.б.
Ультрадыбыспен әсер ету режимі үздіксіз және импульсты түрде болады. Үздіксіз режимде ультрадыбыс біртұтас ағым түрінде бағытталады. Импульсты режимде қуат ағымы үзіліспен кезектеседі. Ультрадыбыс қуатын жіберу және үзіліс уақыттары әртүрлі болуы мүмкін. Импульс ұзақтығы 2 мс болса үзіліс 18 мс созылады, импульс 4 мс болса - 16 мс. Импульс ұзақтығы қанша кем болса, ультрадыбыс әсері сонша аз болады. Физиотерапиялық аппараттарда ультрадыбыс тербелістерін алу үшін кері пьезоэлектрлік эффект қолданылады, яғни бұл кейбір кристаллдарда (кварц, барий титанаты) пайда болатын физикалық құбылыс. Мұндай кристаллдарға (пьезоэлементтерге) жоғары жиілікті айнымалы тоқпен әсер еткенде олар кезек-кезек жиырылады және созылады, яғни тербелістер пайда болу негіздері түзіледі.
Ультрадыбыстың организм ұлпаларына терең енуі үшін ультрадыбыс тербелістерінің жиілігі мен оған байланысты толқын ұзындығы маңызды. Тербелістер жиілігі қанша көп болса,ену тереңдігі сонша кем болады. 1600-2600 кГц ультрадыбыс 1 см тереңдікке енеді, ал 800-900 кГц –4-5 см. Сонымен бірге ультрадыбыстың ұлпаларда тарау жылдамдығының да ролі бар. Ол ортаның тығыздылығына және акустикалық қарсылықтың мөлшеріне байланысты. Мысалы, сұйық орталарда ультрадыбыс толқындарының тарау жылдамдығы 1500 м/с, қатты ортада –4000 м/с. Сондықтан біріңғай емес орталарда (организм ұлпалары) ультрадыбыстың тарауы біріңғай емес. Ультрадыбыс қуаты сүйек ұлпаларында, әртүрлі ұлпалар шегарасында, клеткалардың ішкі мембранасында көп сіңіріледі. Ультрадыбыс толқындарын ауада шағылысуы төмен болғандықтан емдеу үшін контактты ауасыз орталар қолданылады- вазелин майы, глицерин, су және т.б.
Ультрадыбыспен әсер ету режимі үздіксіз және импульсты түрде болады. Үздіксіз режимде ультрадыбыс біртұтас ағым түрінде бағытталады. Импульсты режимде қуат ағымы үзіліспен кезектеседі. Ультрадыбыс қуатын жіберу және үзіліс уақыттары әртүрлі болуы мүмкін. Импульс ұзақтығы 2 мс болса үзіліс 18 мс созылады, импульс 4 мс болса - 16 мс. Импульс ұзақтығы қанша кем болса, ультрадыбыс әсері сонша аз болады. Физиотерапиялық аппараттарда ультрадыбыс тербелістерін алу үшін кері пьезоэлектрлік эффект қолданылады, яғни бұл кейбір кристаллдарда (кварц, барий титанаты) пайда болатын физикалық құбылыс. Мұндай кристаллдарға (пьезоэлементтерге) жоғары жиілікті айнымалы тоқпен әсер еткенде олар кезек-кезек жиырылады және созылады, яғни тербелістер пайда болу негіздері түзіледі.
1. Ремизов А.Н. «Медицинская и биологическая физика» 2006ж
2. «Ультразвуковая диагностика» Под. Редак. А.Н.Кишковского. 1996ж
3. Байзаков У.А., Кудабаев К.Ж. «Основы медицинской техники» 1998ж
4. Қосымша мәлімет www.medlit.ru
2. «Ультразвуковая диагностика» Под. Редак. А.Н.Кишковского. 1996ж
3. Байзаков У.А., Кудабаев К.Ж. «Основы медицинской техники» 1998ж
4. Қосымша мәлімет www.medlit.ru
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлімі
1. Ультрадыбыстың организмге әсері.
2. Аппаратура
3. Әдістеме
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ультрадыбыс бұл тығыз физикалық ортаның жиілігі 20 кГц-тен жоғары
серпінді механикалық тербелістері, яғни толқындары ұзына бойлап тарайтын
және ортаның жиырылуы мен созылуына алып келетін жиіліктердің жоғары
дыбысты акустикалық диапазонында. Терапиялық тәжірибеде жиілік диапазоны
800-3000 кГц ультрадыбыс қолданылады.
Ультрадыбыстың организм ұлпаларына терең енуі үшін ультрадыбыс
тербелістерінің жиілігі мен оған байланысты толқын ұзындығы маңызды.
Тербелістер жиілігі қанша көп болса,ену тереңдігі сонша кем болады. 1600-
2600 кГц ультрадыбыс 1 см тереңдікке енеді, ал 800-900 кГц –4-5 см. Сонымен
бірге ультрадыбыстың ұлпаларда тарау жылдамдығының да ролі бар. Ол ортаның
тығыздылығына және акустикалық қарсылықтың мөлшеріне байланысты. Мысалы,
сұйық орталарда ультрадыбыс толқындарының тарау жылдамдығы 1500 мс, қатты
ортада –4000 мс. Сондықтан біріңғай емес орталарда (организм ұлпалары)
ультрадыбыстың тарауы біріңғай емес. Ультрадыбыс қуаты сүйек ұлпаларында,
әртүрлі ұлпалар шегарасында, клеткалардың ішкі мембранасында көп
сіңіріледі. Ультрадыбыс толқындарын ауада шағылысуы төмен болғандықтан
емдеу үшін контактты ауасыз орталар қолданылады- вазелин майы, глицерин, су
және т.б.
Ультрадыбыспен әсер ету режимі үздіксіз және импульсты түрде болады.
Үздіксіз режимде ультрадыбыс біртұтас ағым түрінде бағытталады. Импульсты
режимде қуат ағымы үзіліспен кезектеседі. Ультрадыбыс қуатын жіберу және
үзіліс уақыттары әртүрлі болуы мүмкін. Импульс ұзақтығы 2 мс болса үзіліс
18 мс созылады, импульс 4 мс болса - 16 мс. Импульс ұзақтығы қанша кем
болса, ультрадыбыс әсері сонша аз болады. Физиотерапиялық аппараттарда
ультрадыбыс тербелістерін алу үшін кері пьезоэлектрлік эффект қолданылады,
яғни бұл кейбір кристаллдарда (кварц, барий титанаты) пайда болатын
физикалық құбылыс. Мұндай кристаллдарға (пьезоэлементтерге) жоғары жиілікті
айнымалы тоқпен әсер еткенде олар кезек-кезек жиырылады және созылады, яғни
тербелістер пайда болу негіздері түзіледі.
Ультрадыбыстың организмге әсері.
Ультрадыбыс организмге механикалық, физикалық-химиялық сипатта әлсіз
жылулық ретінде әсер етеді.
Ультрадыбыстың механикалық әсері – айнымалы акустика-лық қысым
ұлпаларға микромассаж жасайды, жасушалардың қызметтері өзгереді: олардың
мембраналарының өткізгіштігі артып, диффузиялық және осмостық процестері
күшейеді, қышқыл-негіз тепе-теңдігі, жасушалардағы субмикроскопиялық
структуралардың өзара байланысы өзгереді. Ультра-дыбыстың термиялық әсері
біріншіден механикалық қуаттың жылуға айналуына, екіншіден биохимиялық
процестердің күшеюіне байланысты. Ұлпаларда пайда болатын эндогенді жылу
тегіс тарамай, көбінесе тығыз ұлпаларда және олардың шегара-ларында болады.
Ұлпалар қызуының көтерілуінен қан және лимфа тамырларын кеңееді,
микроциркуляция өзгереді, мұның нәтижесінде ұлпаларда зат алмасу
процестерінің белсенділігі артады. Ультрадыбыстың қабынуға қарсы және
сіңіру әсері бар.
Ультрадыбыстың физика-химиялық әсері – клетка іші моле-кула
комплекстері кеңістігінің қайта құрылуы. Бірқатар фермен-ттердің
белсенділігі, ұлпаларда тотығу-тотықсыздану процестері күшееді,
клеткалардың митоздық белсенділігі жоғарылайды, ұлпаларда биологиялық
белсенді заттар пайда болады (гепарин, гистамин, серотонин және т.б).
Ультрадыбыс жалпылай және жергілікті жағдайда әсер етуі мүмкін.
Ультрадыбыс ауырсынуды басу, сіңіру, қабынуға қарсы, фибринолитикалық
әсер етеді. Оның әсерінен регенерация және репарация процестері күшееді,
жүйке-бұлшық ет аппаратының қозуы жоғарылайды, шеткі жүйке талшықтарынан
импульс өтуі күшееді.
Ультрадыбыстың жаңа әдісі- дәрілік заттардың ультрафонофорезі
(фонофорез). Бұл ультрадыбыс пен дәрілік заттардың бірге әсер ету әдісі.
Дәрілік заттар ультрадыбыспен тері және шырышты қабықтар арқылы денеге
өтеді. Фонофорез процедурасын жүргізгенде контактты орталардың
(вазелин,ланолин, глицерин) орнына дәрілік сұйықтықтар, майлар, эмульсиялар
қолданылады.
Ультрадыбыс терапиясы тірек-қимыл аппараты ауруларында (артрит,
артроз, ревматоидты артрит); шеткі жүйке жүйесінің жарақаты мен ауруларын;
ас қорыту жүйесінің ауруларын (асқазан және ұлтабар жарасы); көз ауруларын
(конъюнктивит, кератит); құлақ, тамақ, мұрын ауруларын (тонзиллит,
фарингит); урологиялық аурулар (простатит); әйелдер жыныс аурулары
(сальпинго-офорит); стоматологиялық ауруларды (парадонтоз) және кейбір тері
ауруларынемдеуде қолданылады.
Ультрадыбысты терапияны қолдануға болмайтын жағдайлар: жүректің
ишемиялық ауруы (стенокардия, аритмия), гипертониялық аурудың ІІ-ІІІ
дәрежелері, тромбофлебит.
Ультрадыбыс терапиясының әсері оның қарқындылығына, әсер ету аймағына
және процедураның ұзақтығына байланысты. Ультрадыбыс тербелістерінің
қарқындылығы (Втсм2) – 1 с ішінде ауданы 1 см2 болған аппарат
сәулелендіргіші арқылы өтетін ультрадыбыс қуатының саны (ватт).
Төмен қарқындылықты ультрадыбыс тербелістері әдетте бас аймағы мен
симпатикалық ганглияларға, ал жоғары қарқын-дылықты тербелістер – аяқ
немесе қолға әсер ету үшін қолданы-лады. Ультрадыбыспен жеке учаскелерге
әсер етуге болады, бұл кезде бір учаскенің ауданы 150-250 см2-тан аспау
керек. Жеке учаскелерге әсер ету ұзақтығы орташа 5-10 минут, бірнеше
учаскелерге – 5 минуттан артық емес. Процедураның жалпы ұзақтығы 15
минуттан аспау керек. Процедура күнде немесе күнара жүргізіледі. Емдеу
курсы 8-10 процедура.
Ультрадыбыс толқынының графикалық бейнесі
Аппаратура
Ультрадыбыс терапиясында қолданылатын аппараттар: ультрадыбысты
терапиялы стационарлы (УТС-1, УТС-1М) және портативті (УТП-1, УТП-3М, УЗ-
Т5, УЗТ-101, УЗТ-102, УЗТ-103, УЗТ-104, УЗТ-31, ЛОР-1А, ЛОР-2, ЛОР-3)
аппараттары.
УЗТ сериялы аппараттарының әртүрлі сәулелендіргіші бар. УЗТ-101
аппараты ішкі ағзалар, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлімі
1. Ультрадыбыстың организмге әсері.
2. Аппаратура
3. Әдістеме
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ультрадыбыс бұл тығыз физикалық ортаның жиілігі 20 кГц-тен жоғары
серпінді механикалық тербелістері, яғни толқындары ұзына бойлап тарайтын
және ортаның жиырылуы мен созылуына алып келетін жиіліктердің жоғары
дыбысты акустикалық диапазонында. Терапиялық тәжірибеде жиілік диапазоны
800-3000 кГц ультрадыбыс қолданылады.
Ультрадыбыстың организм ұлпаларына терең енуі үшін ультрадыбыс
тербелістерінің жиілігі мен оған байланысты толқын ұзындығы маңызды.
Тербелістер жиілігі қанша көп болса,ену тереңдігі сонша кем болады. 1600-
2600 кГц ультрадыбыс 1 см тереңдікке енеді, ал 800-900 кГц –4-5 см. Сонымен
бірге ультрадыбыстың ұлпаларда тарау жылдамдығының да ролі бар. Ол ортаның
тығыздылығына және акустикалық қарсылықтың мөлшеріне байланысты. Мысалы,
сұйық орталарда ультрадыбыс толқындарының тарау жылдамдығы 1500 мс, қатты
ортада –4000 мс. Сондықтан біріңғай емес орталарда (организм ұлпалары)
ультрадыбыстың тарауы біріңғай емес. Ультрадыбыс қуаты сүйек ұлпаларында,
әртүрлі ұлпалар шегарасында, клеткалардың ішкі мембранасында көп
сіңіріледі. Ультрадыбыс толқындарын ауада шағылысуы төмен болғандықтан
емдеу үшін контактты ауасыз орталар қолданылады- вазелин майы, глицерин, су
және т.б.
Ультрадыбыспен әсер ету режимі үздіксіз және импульсты түрде болады.
Үздіксіз режимде ультрадыбыс біртұтас ағым түрінде бағытталады. Импульсты
режимде қуат ағымы үзіліспен кезектеседі. Ультрадыбыс қуатын жіберу және
үзіліс уақыттары әртүрлі болуы мүмкін. Импульс ұзақтығы 2 мс болса үзіліс
18 мс созылады, импульс 4 мс болса - 16 мс. Импульс ұзақтығы қанша кем
болса, ультрадыбыс әсері сонша аз болады. Физиотерапиялық аппараттарда
ультрадыбыс тербелістерін алу үшін кері пьезоэлектрлік эффект қолданылады,
яғни бұл кейбір кристаллдарда (кварц, барий титанаты) пайда болатын
физикалық құбылыс. Мұндай кристаллдарға (пьезоэлементтерге) жоғары жиілікті
айнымалы тоқпен әсер еткенде олар кезек-кезек жиырылады және созылады, яғни
тербелістер пайда болу негіздері түзіледі.
Ультрадыбыстың организмге әсері.
Ультрадыбыс организмге механикалық, физикалық-химиялық сипатта әлсіз
жылулық ретінде әсер етеді.
Ультрадыбыстың механикалық әсері – айнымалы акустика-лық қысым
ұлпаларға микромассаж жасайды, жасушалардың қызметтері өзгереді: олардың
мембраналарының өткізгіштігі артып, диффузиялық және осмостық процестері
күшейеді, қышқыл-негіз тепе-теңдігі, жасушалардағы субмикроскопиялық
структуралардың өзара байланысы өзгереді. Ультра-дыбыстың термиялық әсері
біріншіден механикалық қуаттың жылуға айналуына, екіншіден биохимиялық
процестердің күшеюіне байланысты. Ұлпаларда пайда болатын эндогенді жылу
тегіс тарамай, көбінесе тығыз ұлпаларда және олардың шегара-ларында болады.
Ұлпалар қызуының көтерілуінен қан және лимфа тамырларын кеңееді,
микроциркуляция өзгереді, мұның нәтижесінде ұлпаларда зат алмасу
процестерінің белсенділігі артады. Ультрадыбыстың қабынуға қарсы және
сіңіру әсері бар.
Ультрадыбыстың физика-химиялық әсері – клетка іші моле-кула
комплекстері кеңістігінің қайта құрылуы. Бірқатар фермен-ттердің
белсенділігі, ұлпаларда тотығу-тотықсыздану процестері күшееді,
клеткалардың митоздық белсенділігі жоғарылайды, ұлпаларда биологиялық
белсенді заттар пайда болады (гепарин, гистамин, серотонин және т.б).
Ультрадыбыс жалпылай және жергілікті жағдайда әсер етуі мүмкін.
Ультрадыбыс ауырсынуды басу, сіңіру, қабынуға қарсы, фибринолитикалық
әсер етеді. Оның әсерінен регенерация және репарация процестері күшееді,
жүйке-бұлшық ет аппаратының қозуы жоғарылайды, шеткі жүйке талшықтарынан
импульс өтуі күшееді.
Ультрадыбыстың жаңа әдісі- дәрілік заттардың ультрафонофорезі
(фонофорез). Бұл ультрадыбыс пен дәрілік заттардың бірге әсер ету әдісі.
Дәрілік заттар ультрадыбыспен тері және шырышты қабықтар арқылы денеге
өтеді. Фонофорез процедурасын жүргізгенде контактты орталардың
(вазелин,ланолин, глицерин) орнына дәрілік сұйықтықтар, майлар, эмульсиялар
қолданылады.
Ультрадыбыс терапиясы тірек-қимыл аппараты ауруларында (артрит,
артроз, ревматоидты артрит); шеткі жүйке жүйесінің жарақаты мен ауруларын;
ас қорыту жүйесінің ауруларын (асқазан және ұлтабар жарасы); көз ауруларын
(конъюнктивит, кератит); құлақ, тамақ, мұрын ауруларын (тонзиллит,
фарингит); урологиялық аурулар (простатит); әйелдер жыныс аурулары
(сальпинго-офорит); стоматологиялық ауруларды (парадонтоз) және кейбір тері
ауруларынемдеуде қолданылады.
Ультрадыбысты терапияны қолдануға болмайтын жағдайлар: жүректің
ишемиялық ауруы (стенокардия, аритмия), гипертониялық аурудың ІІ-ІІІ
дәрежелері, тромбофлебит.
Ультрадыбыс терапиясының әсері оның қарқындылығына, әсер ету аймағына
және процедураның ұзақтығына байланысты. Ультрадыбыс тербелістерінің
қарқындылығы (Втсм2) – 1 с ішінде ауданы 1 см2 болған аппарат
сәулелендіргіші арқылы өтетін ультрадыбыс қуатының саны (ватт).
Төмен қарқындылықты ультрадыбыс тербелістері әдетте бас аймағы мен
симпатикалық ганглияларға, ал жоғары қарқын-дылықты тербелістер – аяқ
немесе қолға әсер ету үшін қолданы-лады. Ультрадыбыспен жеке учаскелерге
әсер етуге болады, бұл кезде бір учаскенің ауданы 150-250 см2-тан аспау
керек. Жеке учаскелерге әсер ету ұзақтығы орташа 5-10 минут, бірнеше
учаскелерге – 5 минуттан артық емес. Процедураның жалпы ұзақтығы 15
минуттан аспау керек. Процедура күнде немесе күнара жүргізіледі. Емдеу
курсы 8-10 процедура.
Ультрадыбыс толқынының графикалық бейнесі
Аппаратура
Ультрадыбыс терапиясында қолданылатын аппараттар: ультрадыбысты
терапиялы стационарлы (УТС-1, УТС-1М) және портативті (УТП-1, УТП-3М, УЗ-
Т5, УЗТ-101, УЗТ-102, УЗТ-103, УЗТ-104, УЗТ-31, ЛОР-1А, ЛОР-2, ЛОР-3)
аппараттары.
УЗТ сериялы аппараттарының әртүрлі сәулелендіргіші бар. УЗТ-101
аппараты ішкі ағзалар, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz