Эмпирикалық зерттеу әдістер жүйесі

Жоспар
Кіріспе

1. Эмпирикалық зерттеу әдістерінің жіктелуі.
2. Педагогикалық бақылауды өткізу әдістемесі
3. Педагогикалық эксперименттің жүргізілу әдістемесі

Педагогикалық бақылау - педагогикалық үдеріс кұбылысты табиғи жағдайда мақсатқа бағыттап қабылдау. Бақылаудың алғашқы кезеңінде зерттеуші қандай мақсатта, оның ұзақтығы қандай нәтиже күтетінін білуі керек. Тек қажетті білім зерттеу аймағында біліктілігі болып, бақылау әдістеме білгенде ғана әрекетке түсуге болады. Бақылау алдын ала құрастырылған нақты жоспар болған кезде тиімді бoлады. Зерттеушіге оны дұрыс жүргізуге, объективті фактілерді таңдауға, нәтижені тіркеу, себеп-тергеуге байланысты анықтау қорытынды мен тұжырымды дұрыс жасауға көмектеседі. Бақылаушы зерттеу объектісі, шарттары, құралдар, бейнеаспаптар, аспап-құралдар мен өлшеу құрал-саймандар болуы қажет. Бақылау барысында жинақталған материалдарды тіркеу: күнделік жүргізу, хаттамаға түсіру, стенография жасап бейнетаспаға, суретке түсіру жүргізіледі.
Зерттеу объектісін бақылау түрлері
1) тікелей және жанама;
2) ашық және жабық.
Уақытына қарай: үздіксіз және үздік-үздік, монографиялық (өте ұзақ) түрлері бар. Тікелей бақылау - тәрбиеші-зерттеуші оқу тәрбие жұмысының тікелей басшысы болған жағдайда іске асады. Сонымен қатар тікелей куәгер бола тұра бейтарап адам. Оның рөлінде байланысты эмпирикалық фактілерді жинақтаудың техникасы мен әдісі таңдалып алынады.
Жанама бақылап-зерттеу тікелей бақылап-зерттеу толықтырады және зерттеушімен бірге және оның бағдарламасымен жұмыс істейтін өкілдер арқылы жүзеге асады. Бақылап реттеу және іздеу көп деректер арасынан зерттеуші өзіне құбылыстарды іздеген кезде қолданады. Бақылаудың араласа бақылау түрі тиімділігін келеді. Араласа бақылау зерттеуші зерттелушілердің және өміріне өзі белсене араласады. Мәселен, оқу-өрісіндегі балалардың мінез-құлқын бақылау үшін, олардың тәрбиеші немесе топ жетекшісі болып қатысады. Зерттеушінің бұлай араласуы бақылаудың табиғи түрде жүруіне әсерін тигізеді.
Бүгінгі таңда жабық түрде бақылау көбірек қолданылып келеді. Жабық түрде бақылау арнаулы белгіленген топта айналы және жасырын камера арқылы бақыланады. Бұл түрі де зерттелетін мәселені табиғи түрде бақылауға мүмкіндік беріліп, зерттеледі деп такт сақтауды талап етеді. Кей жағдайда өзін-өзі бақылау қолданылады. Бақылау жүргізуге қолданылатын талдау мақсатқа бағытталған, жүйелілік, ұзақтык, әртүрлілік, обьективтік, жаппай, такті сақтау.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Эмпирикалық зерттеу әдістері

Жоспары:

Эмпирикалық зерттеу әдістерінің жіктелуі.
Педагогикалық бақылауды өткізу әдістемесі
Педагогикалық эксперименттің жүргізілу әдістемесі

Педагогикалық бақылау - педагогикалық үдеріс кұбылысты табиғи жағдайда
мақсатқа бағыттап қабылдау. Бақылаудың алғашқы кезеңінде зерттеуші қандай
мақсатта, оның ұзақтығы қандай нәтиже күтетінін білуі керек. Тек қажетті
білім зерттеу аймағында біліктілігі болып, бақылау әдістеме білгенде ғана
әрекетке түсуге болады. Бақылау алдын ала құрастырылған нақты жоспар болған
кезде тиімді бoлады. Зерттеушіге оны дұрыс жүргізуге, объективті фактілерді
таңдауға, нәтижені тіркеу, себеп-тергеуге байланысты анықтау қорытынды мен
тұжырымды дұрыс жасауға көмектеседі. Бақылаушы зерттеу объектісі,
шарттары, құралдар, бейнеаспаптар, аспап-құралдар мен өлшеу құрал-саймандар
болуы қажет. Бақылау барысында жинақталған материалдарды тіркеу: күнделік
жүргізу, хаттамаға түсіру, стенография жасап бейнетаспаға, суретке түсіру
жүргізіледі.
Зерттеу объектісін бақылау түрлері
1) тікелей және жанама;
2) ашық және жабық.
Уақытына қарай: үздіксіз және үздік-үздік, монографиялық (өте ұзақ)
түрлері бар. Тікелей бақылау - тәрбиеші-зерттеуші оқу тәрбие жұмысының
тікелей басшысы болған жағдайда іске асады. Сонымен қатар тікелей куәгер
бола тұра бейтарап адам. Оның рөлінде байланысты эмпирикалық фактілерді
жинақтаудың техникасы мен әдісі таңдалып алынады.
Жанама бақылап-зерттеу тікелей бақылап-зерттеу толықтырады және
зерттеушімен бірге және оның бағдарламасымен жұмыс істейтін өкілдер арқылы
жүзеге асады. Бақылап реттеу және іздеу көп деректер арасынан зерттеуші
өзіне құбылыстарды іздеген кезде қолданады. Бақылаудың араласа бақылау
түрі тиімділігін келеді. Араласа бақылау зерттеуші зерттелушілердің және
өміріне өзі белсене араласады. Мәселен, оқу-өрісіндегі балалардың мінез-
құлқын бақылау үшін, олардың тәрбиеші немесе топ жетекшісі болып
қатысады. Зерттеушінің бұлай араласуы бақылаудың табиғи түрде жүруіне
әсерін тигізеді.
Бүгінгі таңда жабық түрде бақылау көбірек қолданылып келеді. Жабық
түрде бақылау арнаулы белгіленген топта айналы және жасырын камера арқылы
бақыланады. Бұл түрі де зерттелетін мәселені табиғи түрде бақылауға
мүмкіндік беріліп, зерттеледі деп такт сақтауды талап етеді. Кей жағдайда
өзін-өзі бақылау қолданылады. Бақылау жүргізуге қолданылатын талдау
мақсатқа бағытталған, жүйелілік, ұзақтык, әртүрлілік, обьективтік, жаппай,
такті сақтау. Бақылау әдісінің құныдылығы жағдайда зерттелетін құбылыс пен
үдерісті зерттеуге мүмкіндік жасайды. Бірақ бақылау ұзақ уақытты талап
ететіндіктен зерттелетін құбылыс барлық уақытта лайықты бола алмайды, бір
зерттеушілер көп объекті санын қамти алмайды, фактілерді тіркеу,
түсіндіруде субъективтік келу жолдары болып, сыртқы жағынан көрінеді.
Сонымен, бақылау әдісі педагогикалық құбылыстарды мақсатты зерттеу,
мамлұматтарды іріктеп жинау, көзбен көргенді сезім мүшелерімен қабылдау
және санада бұл ақпаратқа талдау жасау, зерттеу объектісінің сыртқы
жақтары, қасиеттері мен негіздері туралы мәлімет алу.
Бақылау ғылыми болу үшін төмендегі талаптар сақталуы қажет:
1. Мақсатқа бағытталу - бақылау балаға емес, накты жеке тұлғалык
ерекшеліктердің пайда болуына жүргізіледі.
2. Жоспарлаy - бақылауды бастамас бұрын белгілі бір міндеттерді нені
бақылау керек белгілеп, жоспарын, мерзімі мен құралдары
көрсеткіштерін не жазу керек, мүмкін болатын есептерді қателер
және оларды алдын ала ескерту жолдары мен алдын ала болжамды
нәтижелерін әбден ойлау керек.
3. Өзімен-өзі болу - бақылау жанама міндетті емес, зз алдына белек болу
қажет. Мысалы, балалармен орманға
экскурсияға бару олардың сапасын көрсетуде озық әдіске саналмайды,
өйткені мұндай жолмен алынған
мәліметтер кездейсоқ болады, сондықтан басты назар ұйымдастырушылық
міндеттерді шешуге бағытталады.
4. Табиғилық - бақылау балаларға табиғи жағдайларда жүргізілуі керек.
5. Жүйелілік - бақылау оқиғадан-окиғаға емес, жоспарға сәйкес жүйелі түрде
жүргізілуі керек.
6. Обьективтілік - тәрбиеші өз пайымдауын растауда өзін көретіндей
емес, объективті фактілерді жазу керек.
7. Фиксация жазу - мәліметтер бақылау барысында немесе одан кейін сол
заматта жазылу керек.
Бақылау әдісінің тиімді емес жағы кездеседі:
1. Кездейсоқ факторлардың әсерін жою мүлде мүмкін емес.
2. Бәрін жазу мүмкін емес. Сондықтан маңыздыларын жіберіп, маңызды
еместерін белгілеуге болады.
3. Бақылау санды талдауға салынуы қиын ақпаратты береді.
4. Бақылау барысында зерттелуші өзінің табиғи жағын өзгертіп жіберуі
мүмкін.
Әңгімелесу - алдын ала құрастырылған бағдарлама бойынша зерттеуші мен
зерттелушінің арасындағы диалогтік сөйлесуі. Арнаулы құрастырылған сұрақтар
бойынша әңгімелесу зерттелетін құбылыстың бірнеше аспектілерін, оған баға
беріп, позициясын түсіндіруге, кез келген әрекетінің мотивін, сезімін,
көңіл-күйін анықтауға көмектеседі. Оның тиімділігі зерттеушінің
әңгімелесушісімен достық қарым-қатынасына, ашылуына мүмкіндік жасауына
байланысты. Әңгімелесу негізгі зерттелетін бағытта жүргізіле отырып, жеке
әсері алынады. Әңгімелесуді диктофонға түсіруге болады. Бірақ байқап қалса,
өзгеріп кетуі мүмкін. Сондықтан есте сақтап, кейін жазып алу керек.
Әңгімелесу әдісі өте күрделі, кез-келген зерттеуші тиімді қолдана бермейді,
себебі әңгімелесуші өзінің ақиқат ойын, сезімін жасыруы мүмкін, бұл
зерттеушіні адастырады.
Әңгімелесу - тікелей қарым-қатынас барысында алдын-ала дайындалған
сұрақтардың көмегімен мәлімет алуға мүмкіндік беретін балалардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.