Бала асырап алу, қамқоршылық пен қорғаншылық

І. Кіріспе

ІІ. Негіз бөлім

1. Халықаралық жеке құқықтағы бала асырап алу, қамқоршылық пен қорғаншылық институттары
2. Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын ұл (қыз) балаларды халықаралық асырап алу рәсімі
Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

1989 жылғы бала құқықтарын қорғау Конвенциясына сәйкес «Бұл конвенцияға қол қоюшылар баланы асырап алу жүйесінің өмір сүріп жатқандығын мойындайды және ең бірінші ретте баланың мүддесінің қамтасаыз етілуін көздейді» делінген. Сонымен қатар:
«Неке және отбса туралы» заңның ережелеріне сәйкес шетелдіктердің Қазақстан Республикасында бала асырап алуы, сонымен қатар, шетелде жүрген Қазақстан Республикасының азаматы Қазақстанның азаматы болып табылатын баланы асырап алынуы мүмкін. Мұндай бала асырап алу Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша анықталады. Аталған асырап алуды жүзеге асырушы үшін Қазақстан республикасының тиісті органның рұқсатын алуы керек.
Қазақстан Ресчпубликасының азаматы болып табылатын баланы асырап алу Қазақстан Республикасының консулдық мекемелері арқылы жүзеге асырылады. Бұл жағдайда асырап алушылар Қазақстан Республикасының азаматы болып табылмаса, атқарушы органның келісімін сұрауы тиіс болып табылады.
Жеке адамдар мен мемлекеттік емес ұйымдардың бала асырап алу жағдайында делдалдық қызметтермен айналысуына жол берілмейді.

Бала асырап алушы үшін бала асырап алушыға бірқатар талаптар қойылады. Бала асырап алушы баланы өз мемлекетінде асырап алуға құқылы екендігін күәландыратын құқықты көрсетуге міндетті.
Қорганшылық пен қамқоршылықты орнату егер азамат өз әрекеттеріне басшылық жасай алмайтын жағдайларда орнатылады және мұнда ҚР АК басшылыққа алынуы тиіс. Ал 1980 жылдың соңында шетел азаматтарының басқа елдерден бала (қыз) асырап алуы әлемдік деңгейде, қалыпты тәжірибеге айналған болатын. «Халықаралық бала (қыз) асырап алу» алғаш ретосы кезде орын алған болатын. 1965 жылы қаблданған Гаага конвенциясының болуына қарамастан шетел азаматтарының бала (қыз) асырап алу тәжірибесі өте кең қолданста болып келді. Алайда, бала (қыз) асырап алудың құқықтық және іс жүргізу жақтары жеткілікті дәрежеде толық реттелмеген болатын. Сол себептен де, халықаралық денгейде жаңа Конвенция қабыладу қажеттілігі пайда болды. Оның басты себептерінің бірі бала (қыз) асырап алудың халықаралық құқықтық ережелерін әлемнің басқа мемлекеттерінің мойындауына ықпал жасау. 1988 жылы Гаага конвенциясының тұрақты бюросы бала (қыз) асырап алудың халықаралық құқықтық ережелерін әлемнің басқа мемлекеттерінің мойындауына ықпал жасау. 1988 жылы Гаага конвенциясының тұрақты бюросы бала (қыз) асырап алудың халықаралық құқықтық ережелерін реттейтін алғашқы Конвенция жобасын жасап шығаруға міндетті болып табылады. Бұл халықаралық Конвенция 1993 жылдың 29 мамарда қабылданған.