Көпір құрылысын механикаландыру және көпірдің конструкциясын дайындау
Көпір құрылысын механикаландыру және көпірдің конструкциясын дайындау
Көпір құрылысын жүргізетін аудан
инженерлік барлау
Көпірдің өсін және тіреу қоятын жерін белгілеу
Саяз судағы көпірдің тіреу конструкциясы
Көпірдің үстінгі қабатына ағаш салу
Көпірдің жоғары қабатына темірден төсеніш салу
Әскери көпірлерді салу
Көпір құрылысын жүргізетін аудан
инженерлік барлау
Көпірдің өсін және тіреу қоятын жерін белгілеу
Саяз судағы көпірдің тіреу конструкциясы
Көпірдің үстінгі қабатына ағаш салу
Көпірдің жоғары қабатына темірден төсеніш салу
Әскери көпірлерді салу
Саяз сулы жерге көпір құрылысын салуда төмендегі жабдықтар қажет: көпір құрылысының қондырғысы (УСМ) КҚҚ, көпір құрылысының құралдарының жиынтығы КМС Э; автомобиль крандары.
Әр түрлі жүктасымалдаушы автомобильдер. Көпір конструкциясын салуда және дайындауда төмендегі құралдар қажет; моторлы ара,
«Дружба - 4», МП- 5, «Урал - 2»; ағаш аралайтын рама ЛРВ; жылжымалы электростанция ЭСИ – 817, электростанциясының жабдықтары жиынтығы қолданылады және жөндеу ұстаханалары, халықшаруашылық дәнекерлеу трансформаторы қолданылыды. Көпір құрылысының қондырғысы УСМ - саяз сулы жерлерге ағаштан құрастырылған көпір құрылысын салуға пайдаланылады.
Бұл қондырғының құрамына КРАЗ – 255Б шассісінің базасына орналасқан көпір құрылысы машинасы және НЛ – 8 маркалы моторлы қайық, ағаш аралайтын мотор, ДМ – 240 дизельді балға, т.б. құрал – саймандар таситын КРАЗ – 255Б қосалқы автомобилі бар.
Көпір құрылысы қондырғысының жәрдемімен қүндіз және түнде 1 сағатта 7 – 15 метрге дейін көпір салуға болады. Көпір құрылыс жәрдемімен мына жұмыстарды жасауға болады;
Бір мезгілде төрт қаданы қадауға және оларды бір мезгілде кесуге болады;
Кесілген қадаларға көлденең ағаш салуға, үстінен ағаштар салуға болады. Бұл жерде жұмыстарды бітіріп машина келесі участкіге барып жұмысын жалғастырады.
Әр түрлі жүктасымалдаушы автомобильдер. Көпір конструкциясын салуда және дайындауда төмендегі құралдар қажет; моторлы ара,
«Дружба - 4», МП- 5, «Урал - 2»; ағаш аралайтын рама ЛРВ; жылжымалы электростанция ЭСИ – 817, электростанциясының жабдықтары жиынтығы қолданылады және жөндеу ұстаханалары, халықшаруашылық дәнекерлеу трансформаторы қолданылыды. Көпір құрылысының қондырғысы УСМ - саяз сулы жерлерге ағаштан құрастырылған көпір құрылысын салуға пайдаланылады.
Бұл қондырғының құрамына КРАЗ – 255Б шассісінің базасына орналасқан көпір құрылысы машинасы және НЛ – 8 маркалы моторлы қайық, ағаш аралайтын мотор, ДМ – 240 дизельді балға, т.б. құрал – саймандар таситын КРАЗ – 255Б қосалқы автомобилі бар.
Көпір құрылысы қондырғысының жәрдемімен қүндіз және түнде 1 сағатта 7 – 15 метрге дейін көпір салуға болады. Көпір құрылыс жәрдемімен мына жұмыстарды жасауға болады;
Бір мезгілде төрт қаданы қадауға және оларды бір мезгілде кесуге болады;
Кесілген қадаларға көлденең ағаш салуға, үстінен ағаштар салуға болады. Бұл жерде жұмыстарды бітіріп машина келесі участкіге барып жұмысын жалғастырады.
Көпір құрылысын механикаландыру және көпірдің конструкциясын дайындау.
Саяз сулы жерге көпір құрылысын салуда төмендегі жабдықтар қажет:
көпір құрылысының қондырғысы (УСМ) КҚҚ, көпір құрылысының құралдарының
жиынтығы КМС Э; автомобиль крандары.
Әр түрлі жүктасымалдаушы автомобильдер. Көпір конструкциясын салуда
және дайындауда төмендегі құралдар қажет; моторлы ара,
Дружба - 4, МП- 5, Урал - 2; ағаш аралайтын рама ЛРВ; жылжымалы
электростанция ЭСИ – 817, электростанциясының жабдықтары жиынтығы
қолданылады және жөндеу ұстаханалары, халықшаруашылық дәнекерлеу
трансформаторы қолданылыды. Көпір құрылысының қондырғысы УСМ - саяз сулы
жерлерге ағаштан құрастырылған көпір құрылысын салуға пайдаланылады.
Бұл қондырғының құрамына КРАЗ – 255Б шассісінің базасына орналасқан
көпір құрылысы машинасы және НЛ – 8 маркалы моторлы қайық, ағаш аралайтын
мотор, ДМ – 240 дизельді балға, т.б. құрал – саймандар таситын КРАЗ – 255Б
қосалқы автомобилі бар.
Көпір құрылысы қондырғысының жәрдемімен қүндіз және түнде 1 сағатта 7
– 15 метрге дейін көпір салуға болады. Көпір құрылыс жәрдемімен мына
жұмыстарды жасауға болады;
Бір мезгілде төрт қаданы қадауға және оларды бір мезгілде кесуге болады;
Кесілген қадаларға көлденең ағаш салуға, үстінен ағаштар салуға болады. Бұл
жерде жұмыстарды бітіріп машина келесі участкіге барып жұмысын
жалғастырады.
Көпір құрылысының құралдарының жинайтын КМС – Э ағаш тіреулі саяз
суға көпір құрылысын салуға арналған. Бұның құрамына екі ДЛ – 10
қайығындағы домкраты бар паром, ДЛ – 10 маркалы қосалқы қайық құрайырылған
тіреугерді, көлденең қоятын материалдарды сумен паромға жеткізіп тұрады
және қосалқы жұмыстар атқарады.КМС – Э қондырғысы ЗИЛ – 131 машинасымен
тасымалданады. КМС – Э қондырғысының жәрдемімен бір сағатта 20 метрге
дейін көпір салуға болады.
Көпір құрылысын жүргізетін аудан
инженерлік барлау.
Көпір құрылысын жүргізетін ауданды инженерлік барлаудың міндеттері
мыналар:
• Құрылыс материалдарын қоятын жер анықтау;
• Көпірге келетін жер таңдау және қоймадан құрылыс заттарын алып
шығатын жолды таңдау;
• Су ағысының болатын тосқауылды анықтау. өзеннің табанын анықтау,
көпірге келетін екі жағаны анықтайды.
• Инженерлік бақылауға жоғары іс – шарадан басқа құрылыс алаңын
дайындау, көпірдің өсін және тіреу қоятын жерді, және келетін жолды
белгілеп қою.Көпір құрылысын салу құрамынан инженерлік барлау бақылау
бөлімшесі құралады.Құрылыстың ені 100 м болса бір бөлімшесі, 100м –
ден артық болса 2 бөлімше құралады.Инженерлік барлаушылар көпір
салатын жердің берілгенін төмендегіше жолмен алынады;
• Енін – саперлік сөлтеумен немесе қарапайым есептеумен;
• Тереңдігін – вертикал есептеумен,
• Көпірге келетін және шығатын жерін – невилирмен;
• Ағыс жылдамдылығын – нидромериялық вертушкамен немесе жүзіп көру
арқылы анықтайды.
• Енін қарапайым анықтау үшін, өзеннің екі жағына тартылған темір
арқанмен есептейді.
• Тереңдігін қарапайым анықтау үшін қайықпен тартылған канатты жағалап
жылжып көпірдің осіне жетіп тереңдік өлшейтін өлшеуішпен, рейкамен
өлшеуге болады; ағыс жылдамдығын үш рет өлшеп есептеген ортасын
алады.
Көпірдің өсін және тіреу қоятын жерін белгілеу.
Құрылыс бастаудың алдында көпірдің өсін, шеткі тіреулердің орнын және
көпірге сызылған схемамен жағалаудағы тіреулердің өсін, клеткалық бірінші
дәнекерленген тіреудің орнын белгілейді.
Ені 100м – ге дейін болғанда көпірдің осі визуальды аспа, ал ені 100
м – ден асқанда және нашар көрінетін жағдайда құралдардың көмегімен
белгіленеді. Көпірдің осі екі жағадан да ақ түсті қойып белгіленеді.
Белгілердің ара қашықтығы жағалауда 8 – 10м – ден қабылданады. Тіреулердің
шеткі сызығы басқа түспен белгіленеді. Жағалаудағы тіреулердің осі және
алаңшаны анықтайтын көпірдің схемасы арқылы төмендегі ретпен
анықталады;
• Алаңның көлемін анықтау. Құрылыстың көлдененіне байланысты
бөлекшелері бар белгінің көмегімен реперлі қадаға қойылған және
деңгей рейкасымен; жағалаудағы тіреулердің алаңының шекарасы
белгіленеді;
• Алдын – ала берілгендегі қатылған қазықпен белгіленеді;
• Бөлтекшелері бар белгіден жағалаудағы тіреудің өсімен көпіндің
шетіне қазық қағу арқылы көлденең қашықтығын анықтайды;
• Бұрыш өлшеуішпен жағалаудағы тіреудің осіны 3,5 м аралықтан қазық
қағып белгілейді.
Саяз судағы көпірдің тіреу конструкциясы.
Әскери көпірлерді дәнекерлеп біріктірілген, қорапты және қорапты
біріктірілген аралық тіреулер, жалпақ бір қатарлы және екі қатарлы және
клеткалы тіреулер қолданылады. Шапсарластырып біріктірілген тіреулер
негізгі аралық тіреулер. Оларға ағыс жылдамдылығы 2,5 мс болғанда
қолданылады. Шапсырластырып біріктірілген тіреулер горизонтальды және
диоганальды біріктіледі. Жалпақ шапсарластырып бірге тіреулердің биіктігі 6
м – ге дейін болады. Қораптың тіреулер тереңдігі 1 м – ге дейін, су
ағысының жылдамдығы 1,5 мс, судың асты тасты болғанда қолданылады.
Қорапты тіреулер стойкадан, табаннан, диоганальды біріктіруден құралады.
Жалпақ қорапты тіреудің биіктігі 1,2-5м-ге дейін қолданылыды.
Шапсарластырып біріктірілген қораптың тіреулер мына жағдайларда
қолданылады. Судың деңгейін жоғары болғанда тіреудің биіктігі 8 м – ге
дейін қабылданады. Клеткалы опорлар ағыс жылдамдығы 1 мс дейін, өзеннің
табаны мықты, саяз сулы аумақта қолданылады.
Клеткалы тіреулер бір – біріне перпендикуляр түрде қойылған бөренелер
мен брустардан тұрады. Клеткалы тіреулердің биіктігі 1,2 м – ге дейін
қалданады. Осылармен қатар әскери көпірлерде қолданылатын мұнаралы
тіреулер қойылады. Конструкциясы әр түрлі құрылған аралық және көпірді
біріктіретін; тіреулер аралықтары көпірдің мықтылығын қиюластырып және
қиюласқан қораптың тіреулер 5м – ден ұзын болады. Тығығызды төмен жерлерде
тіреулерде қиюластыру көп болады.
Мұнаралық тіреу бір – біріне горизонтальды және диагональды сырт
жағынан аралық боренемен қатырған екі жалпақ тіреуден тұрады. Мұнаралық
тіреудің биіктігі 8 м-ге дейін болады. Төменгі қатырған көлденең бөрененің
ұзындығы шеткі тіреулердің осінен 50 см ұзын болады.
Тіреулерге көлденең бөренелерді қатыру үшін, алдын – ала бұрғыланып
тесік жасалады. Диаметрі 16-18мм, ал шеткі қадаларға диаметрі 16-18 мм
ұзындығы 400 мм скобамен қарсы бетінен қатырылады. Жағалаудағы тіреулер
көпірдің басына және аяғына қойырылады. Көпірді жағалаумен жалғастырып
тұрады. Жағалаудағы тіреулерге екі шеті жонылған тіреулер диаметрі 12-
14мм, ұзындығы 1,2-1,5мм, бөренелермен қатырылып 0,8м тереңдікке көшіледі.
Көпірдің үстінгі қабатына ағаш салу.
Көпірдің үстіңгі қабатына салатын ағаштың конструкциясы иілген
блоктан, аралық қалқан блоктан, жеке ағашпен бөрене төсеу элементерінен
тұрады. Имек блоктардың құрылысы тіреулерге қойылған екі имек блоктан,
қалқаннан, аралықты беймалал жабатын екі төселетін қалқаннан және екі
дөңгелек ұрғыштан тұрады.
Типті имек блоктың ені 224 см. блоктарды тіреулерге қойғаннан кейн 16
см ашықтық қалады. Көпірдің ұзындығы 5 метрге дейін болғанда имек блок
қолданылады. Ол жұмыс істейтін қорғанатын төсеніш бес аралықтан тұрады.
Блоктың аралық шетіне ұзындығы 60 см – лік төсеніш қойылады. Бұл
ашықтықтарға блоктарды қойып болған соң қойылатын қалқандармен
жабады.Қойылатын қалқандардың көлемі 224 х 60 см болады және олар бір –
біріне шегеленген жұмыс істейтін және қорғанатын тақтайлардан тұрады. Әр
қалқан аралыққа екі шетінен бес – бестен он шегемен қатырылады.
Тақтай мен бөрене төселген құрылыстың жекеленген элементтері жай және
күрделі аралықтан, екі қабатты төселген дөңгелек ұрғыштан тұрады.
Жай аралықтар бөренемен қолмен дайындалады. Жай аралықты дайындауда
бөрененің қабығы түгел тазаланып үстіне салынатан төсеніш тегіс жату үшін
үсті тегістеледі. Аралықтың астынан екі шеті тең болу үшін 60-70см
кесіледі. Қорғаныс төсенішінің тақтайлары аралыққа қойып шегелермен
қатырылады.
Көпірдің жоғары қабатына темірден төсеніш салу.
Көпірдің үстіңгі қабатына темірден салынатын төсеніштің
конструкциясына; темір имек блоктар төселетін ағаш қалқандармен;
Ағаш қаланды төсенішпен пакеттегі аралық құрылыс төсеніші жатады.
Аралықтар көпірдің енінен блокты конструкциялар имек орналасады, оған оның
осіне ара – қашықтығы бір –бірінен 45 см тіреулермен беттеседі де көпірдің
есептік көрсеткішінен 5 см ұзын болады. Блокты конструкциядағы аралықтар
бір швеллерден ал пакеттегі конструкциялық аралықта екі швеллерден
дайындалады.
Әскери көпірлерді салу.
Көпір салуға орындалатын тапсымалардың құрамына мына жұмыстар кіреді:
• көпірге келетін жолды дайындау;
• көпірге керекті конструкцияларды түсіретін осін және тіреудің осін
қағу;
• көпір алуға керекті механикалық құралдарды жайлау;
• кіретін жерді дайындау;
• аралық тіреулерді дайындау;
• тіреулердің үстіне құралған төсенішті салу;
• аралық байланыстарды орнату;
• көпірді тұйықтау.
Көпір құрылысын салу үшін өзеннің жақын жағалауынан көпір құрылысының
жабдықтарын жайылуы құрылысы алаңы дайындаланады.
Көпір құрылысын оның ұзындығына байланысты, бар күш және көпір құрылыс
құралдарының барлығына қарап бір немесе бірнеше учаскіге болуге болады.
Көпір құрылысын екі учаскімен салу – жағалаудан ортасына дейін; үш
учаскіде жағалаудан ортасына дейін, ал орталық учаскіде – жағалаудағы
учаскінің соңынан кейінгі учаскіге дейін көпір құрылысын салуға УСМ немесе
КМС құралдары және автокран қолданылады. Ескі көпірлерді күшейту және
инженерлік барлау. Көпірді инженерлік барлаудың мақсаты;
Көпірдің қолдануға болатын жағдайы және оның жүріп өтергіштігі;
Жүріп өтергіштігі нашар жағдайда оны күшейтуге шешім қабылдау;
Барлау кезінде көпірде мынаның барлығын тексереді;
• Инженерлік барлау қорытындысында инженерлік барлау:
• Карточкасын түзеді;
• Онда көпірдің орналасқан жері;
• Көпірдің құрылысының жағдайы;
• Көпірдің сынғаны, бүлінгені туралы мәлімет;
• Көпірдің жүк көтергіштігі және оны күшейту туралы шешім.
Көпірді инженер барлау үшін оның ұзындығына, конструкциясына
байланысты бір бөлімшеден взводка дейін инженер барлау шолғыны
құралады.
Инженер барлау шолғыны өздерімен бірге масштаб 1:50000 – 1:10000
карта, дүрбі, суды барлау құралдарын, фотоаппарат, уровен, жиналмалы метр,
үрмелі қайық алуы міндетті.
Көпірді күшейту мына жағдайда жүргізіледі, егер жүк көтергіштігі
төмен болса және жаңа көпірді салуға көп уақыт, материал және күш
жұмылдыратын болса күшейту жүргізіледі: иілген жерлерін – есептік қойылған
жерлерін қысқарту жолымен;
Көпірді көктемгі уақытта ұстап тұрудың ерекшелігі.
Көктемгі уақытта қиюластырып салынған тіреулердің жанын қалыңдығы 0,6
– 1 м – ге дейін мұз жиналауы мүмкін. Бұл жағдайдан сақтану үшін алдыңға
ашық учаскілерге қар жатады. Мұздың қалыңдығы 15 см аспаса, ештеңе етпейді,
ал сол жерден екі үш күн бұрын көпірді жинап алады.
Сел жүрген кезде көпірді пайдалану; көпірдің айналасындағы мұздарды
бұзу; мұзда қатып қалған үлкен заттарды алыптастау; сол жургенде
көпірді қарау үшін мына жұмыстарды жасау керек;
• мұздарды және жүзіп келе жатқан басқа заттарды аралықтан өткізіп
тұру;
• жоғарыда және төменде жиналып қалған мұздардан тазарту;
• тіреулердің түбін жуып кеткенде ол жерлерді тастармен немесе
қапқа салыған топырақпен бітеу.
• көпірдің бұзылған жерлерін жөндеу.
Сол жүрген кезде кезекші бөліммді көпірдің астынан мұздарды өткізіп
тұратын және мұз жарғыш құралдарымен жабдықтау керек.
Механикаландырылған көпірлер.
Қатты тіреулі немесе тіреусіз бөлшектелетін көпірді
механикаландырылған көпірлер деп аталады. Бұл көпірлер көп ретте қызыл таяқ
уақытта қойылады. Бұның құрамына инженерлік машина немесе ұрыс машинасы,
арнаулы көпірлік конструкция және оларды орналастыратын машиналар
механизмдерінің жиынтығынан тұрады.
Қолданылып жүрген механизмдарға көпірлер бір өткенді және көп өткелді
көпірлер ұзындығы 10 м – ден 42 м- ге дейін 3 минуттан 60 минутқа дейін жүк
көтергіштігі 60 т – ға дейін өткізуге болады. Механикаландырылған
көпірлер танкілі және басқа бөлімдерді ұрыс жағдайында өткізуіне
арналған.
Қазіргі танкілі көпірлер ені 20м – ге дейін 3 – 5 минутта
тосқауылды жабуды қамтамасыз етеді. Тосқанылды көпірден 4 – 10 минутта
алады. Көпірдің бұл түріне МТУ – 20 жатады. Ұзындығы 20 м – ге дейін көпір
төсеуші МТУ - 20 танкіден тасымалданады.
Көпірлерді әскерлікпен алып жүрудің ұзындығы 40 м – ге дейін болады.
Бұларға жоғарғы қабатты ұзындығы ( 10,5 м - ден) төрт КРАЗ – 255-
автомобилінде тасымалданатын ауыр механизмдарға көпір ТММ-3 жатады.
Өткелдер.
Өткел түрлері.
Әскерлердің тосқаулыдарына тап болған жерлеріне көпір ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Саяз сулы жерге көпір құрылысын салуда төмендегі жабдықтар қажет:
көпір құрылысының қондырғысы (УСМ) КҚҚ, көпір құрылысының құралдарының
жиынтығы КМС Э; автомобиль крандары.
Әр түрлі жүктасымалдаушы автомобильдер. Көпір конструкциясын салуда
және дайындауда төмендегі құралдар қажет; моторлы ара,
Дружба - 4, МП- 5, Урал - 2; ағаш аралайтын рама ЛРВ; жылжымалы
электростанция ЭСИ – 817, электростанциясының жабдықтары жиынтығы
қолданылады және жөндеу ұстаханалары, халықшаруашылық дәнекерлеу
трансформаторы қолданылыды. Көпір құрылысының қондырғысы УСМ - саяз сулы
жерлерге ағаштан құрастырылған көпір құрылысын салуға пайдаланылады.
Бұл қондырғының құрамына КРАЗ – 255Б шассісінің базасына орналасқан
көпір құрылысы машинасы және НЛ – 8 маркалы моторлы қайық, ағаш аралайтын
мотор, ДМ – 240 дизельді балға, т.б. құрал – саймандар таситын КРАЗ – 255Б
қосалқы автомобилі бар.
Көпір құрылысы қондырғысының жәрдемімен қүндіз және түнде 1 сағатта 7
– 15 метрге дейін көпір салуға болады. Көпір құрылыс жәрдемімен мына
жұмыстарды жасауға болады;
Бір мезгілде төрт қаданы қадауға және оларды бір мезгілде кесуге болады;
Кесілген қадаларға көлденең ағаш салуға, үстінен ағаштар салуға болады. Бұл
жерде жұмыстарды бітіріп машина келесі участкіге барып жұмысын
жалғастырады.
Көпір құрылысының құралдарының жинайтын КМС – Э ағаш тіреулі саяз
суға көпір құрылысын салуға арналған. Бұның құрамына екі ДЛ – 10
қайығындағы домкраты бар паром, ДЛ – 10 маркалы қосалқы қайық құрайырылған
тіреугерді, көлденең қоятын материалдарды сумен паромға жеткізіп тұрады
және қосалқы жұмыстар атқарады.КМС – Э қондырғысы ЗИЛ – 131 машинасымен
тасымалданады. КМС – Э қондырғысының жәрдемімен бір сағатта 20 метрге
дейін көпір салуға болады.
Көпір құрылысын жүргізетін аудан
инженерлік барлау.
Көпір құрылысын жүргізетін ауданды инженерлік барлаудың міндеттері
мыналар:
• Құрылыс материалдарын қоятын жер анықтау;
• Көпірге келетін жер таңдау және қоймадан құрылыс заттарын алып
шығатын жолды таңдау;
• Су ағысының болатын тосқауылды анықтау. өзеннің табанын анықтау,
көпірге келетін екі жағаны анықтайды.
• Инженерлік бақылауға жоғары іс – шарадан басқа құрылыс алаңын
дайындау, көпірдің өсін және тіреу қоятын жерді, және келетін жолды
белгілеп қою.Көпір құрылысын салу құрамынан инженерлік барлау бақылау
бөлімшесі құралады.Құрылыстың ені 100 м болса бір бөлімшесі, 100м –
ден артық болса 2 бөлімше құралады.Инженерлік барлаушылар көпір
салатын жердің берілгенін төмендегіше жолмен алынады;
• Енін – саперлік сөлтеумен немесе қарапайым есептеумен;
• Тереңдігін – вертикал есептеумен,
• Көпірге келетін және шығатын жерін – невилирмен;
• Ағыс жылдамдылығын – нидромериялық вертушкамен немесе жүзіп көру
арқылы анықтайды.
• Енін қарапайым анықтау үшін, өзеннің екі жағына тартылған темір
арқанмен есептейді.
• Тереңдігін қарапайым анықтау үшін қайықпен тартылған канатты жағалап
жылжып көпірдің осіне жетіп тереңдік өлшейтін өлшеуішпен, рейкамен
өлшеуге болады; ағыс жылдамдығын үш рет өлшеп есептеген ортасын
алады.
Көпірдің өсін және тіреу қоятын жерін белгілеу.
Құрылыс бастаудың алдында көпірдің өсін, шеткі тіреулердің орнын және
көпірге сызылған схемамен жағалаудағы тіреулердің өсін, клеткалық бірінші
дәнекерленген тіреудің орнын белгілейді.
Ені 100м – ге дейін болғанда көпірдің осі визуальды аспа, ал ені 100
м – ден асқанда және нашар көрінетін жағдайда құралдардың көмегімен
белгіленеді. Көпірдің осі екі жағадан да ақ түсті қойып белгіленеді.
Белгілердің ара қашықтығы жағалауда 8 – 10м – ден қабылданады. Тіреулердің
шеткі сызығы басқа түспен белгіленеді. Жағалаудағы тіреулердің осі және
алаңшаны анықтайтын көпірдің схемасы арқылы төмендегі ретпен
анықталады;
• Алаңның көлемін анықтау. Құрылыстың көлдененіне байланысты
бөлекшелері бар белгінің көмегімен реперлі қадаға қойылған және
деңгей рейкасымен; жағалаудағы тіреулердің алаңының шекарасы
белгіленеді;
• Алдын – ала берілгендегі қатылған қазықпен белгіленеді;
• Бөлтекшелері бар белгіден жағалаудағы тіреудің өсімен көпіндің
шетіне қазық қағу арқылы көлденең қашықтығын анықтайды;
• Бұрыш өлшеуішпен жағалаудағы тіреудің осіны 3,5 м аралықтан қазық
қағып белгілейді.
Саяз судағы көпірдің тіреу конструкциясы.
Әскери көпірлерді дәнекерлеп біріктірілген, қорапты және қорапты
біріктірілген аралық тіреулер, жалпақ бір қатарлы және екі қатарлы және
клеткалы тіреулер қолданылады. Шапсарластырып біріктірілген тіреулер
негізгі аралық тіреулер. Оларға ағыс жылдамдылығы 2,5 мс болғанда
қолданылады. Шапсырластырып біріктірілген тіреулер горизонтальды және
диоганальды біріктіледі. Жалпақ шапсарластырып бірге тіреулердің биіктігі 6
м – ге дейін болады. Қораптың тіреулер тереңдігі 1 м – ге дейін, су
ағысының жылдамдығы 1,5 мс, судың асты тасты болғанда қолданылады.
Қорапты тіреулер стойкадан, табаннан, диоганальды біріктіруден құралады.
Жалпақ қорапты тіреудің биіктігі 1,2-5м-ге дейін қолданылыды.
Шапсарластырып біріктірілген қораптың тіреулер мына жағдайларда
қолданылады. Судың деңгейін жоғары болғанда тіреудің биіктігі 8 м – ге
дейін қабылданады. Клеткалы опорлар ағыс жылдамдығы 1 мс дейін, өзеннің
табаны мықты, саяз сулы аумақта қолданылады.
Клеткалы тіреулер бір – біріне перпендикуляр түрде қойылған бөренелер
мен брустардан тұрады. Клеткалы тіреулердің биіктігі 1,2 м – ге дейін
қалданады. Осылармен қатар әскери көпірлерде қолданылатын мұнаралы
тіреулер қойылады. Конструкциясы әр түрлі құрылған аралық және көпірді
біріктіретін; тіреулер аралықтары көпірдің мықтылығын қиюластырып және
қиюласқан қораптың тіреулер 5м – ден ұзын болады. Тығығызды төмен жерлерде
тіреулерде қиюластыру көп болады.
Мұнаралық тіреу бір – біріне горизонтальды және диагональды сырт
жағынан аралық боренемен қатырған екі жалпақ тіреуден тұрады. Мұнаралық
тіреудің биіктігі 8 м-ге дейін болады. Төменгі қатырған көлденең бөрененің
ұзындығы шеткі тіреулердің осінен 50 см ұзын болады.
Тіреулерге көлденең бөренелерді қатыру үшін, алдын – ала бұрғыланып
тесік жасалады. Диаметрі 16-18мм, ал шеткі қадаларға диаметрі 16-18 мм
ұзындығы 400 мм скобамен қарсы бетінен қатырылады. Жағалаудағы тіреулер
көпірдің басына және аяғына қойырылады. Көпірді жағалаумен жалғастырып
тұрады. Жағалаудағы тіреулерге екі шеті жонылған тіреулер диаметрі 12-
14мм, ұзындығы 1,2-1,5мм, бөренелермен қатырылып 0,8м тереңдікке көшіледі.
Көпірдің үстінгі қабатына ағаш салу.
Көпірдің үстіңгі қабатына салатын ағаштың конструкциясы иілген
блоктан, аралық қалқан блоктан, жеке ағашпен бөрене төсеу элементерінен
тұрады. Имек блоктардың құрылысы тіреулерге қойылған екі имек блоктан,
қалқаннан, аралықты беймалал жабатын екі төселетін қалқаннан және екі
дөңгелек ұрғыштан тұрады.
Типті имек блоктың ені 224 см. блоктарды тіреулерге қойғаннан кейн 16
см ашықтық қалады. Көпірдің ұзындығы 5 метрге дейін болғанда имек блок
қолданылады. Ол жұмыс істейтін қорғанатын төсеніш бес аралықтан тұрады.
Блоктың аралық шетіне ұзындығы 60 см – лік төсеніш қойылады. Бұл
ашықтықтарға блоктарды қойып болған соң қойылатын қалқандармен
жабады.Қойылатын қалқандардың көлемі 224 х 60 см болады және олар бір –
біріне шегеленген жұмыс істейтін және қорғанатын тақтайлардан тұрады. Әр
қалқан аралыққа екі шетінен бес – бестен он шегемен қатырылады.
Тақтай мен бөрене төселген құрылыстың жекеленген элементтері жай және
күрделі аралықтан, екі қабатты төселген дөңгелек ұрғыштан тұрады.
Жай аралықтар бөренемен қолмен дайындалады. Жай аралықты дайындауда
бөрененің қабығы түгел тазаланып үстіне салынатан төсеніш тегіс жату үшін
үсті тегістеледі. Аралықтың астынан екі шеті тең болу үшін 60-70см
кесіледі. Қорғаныс төсенішінің тақтайлары аралыққа қойып шегелермен
қатырылады.
Көпірдің жоғары қабатына темірден төсеніш салу.
Көпірдің үстіңгі қабатына темірден салынатын төсеніштің
конструкциясына; темір имек блоктар төселетін ағаш қалқандармен;
Ағаш қаланды төсенішпен пакеттегі аралық құрылыс төсеніші жатады.
Аралықтар көпірдің енінен блокты конструкциялар имек орналасады, оған оның
осіне ара – қашықтығы бір –бірінен 45 см тіреулермен беттеседі де көпірдің
есептік көрсеткішінен 5 см ұзын болады. Блокты конструкциядағы аралықтар
бір швеллерден ал пакеттегі конструкциялық аралықта екі швеллерден
дайындалады.
Әскери көпірлерді салу.
Көпір салуға орындалатын тапсымалардың құрамына мына жұмыстар кіреді:
• көпірге келетін жолды дайындау;
• көпірге керекті конструкцияларды түсіретін осін және тіреудің осін
қағу;
• көпір алуға керекті механикалық құралдарды жайлау;
• кіретін жерді дайындау;
• аралық тіреулерді дайындау;
• тіреулердің үстіне құралған төсенішті салу;
• аралық байланыстарды орнату;
• көпірді тұйықтау.
Көпір құрылысын салу үшін өзеннің жақын жағалауынан көпір құрылысының
жабдықтарын жайылуы құрылысы алаңы дайындаланады.
Көпір құрылысын оның ұзындығына байланысты, бар күш және көпір құрылыс
құралдарының барлығына қарап бір немесе бірнеше учаскіге болуге болады.
Көпір құрылысын екі учаскімен салу – жағалаудан ортасына дейін; үш
учаскіде жағалаудан ортасына дейін, ал орталық учаскіде – жағалаудағы
учаскінің соңынан кейінгі учаскіге дейін көпір құрылысын салуға УСМ немесе
КМС құралдары және автокран қолданылады. Ескі көпірлерді күшейту және
инженерлік барлау. Көпірді инженерлік барлаудың мақсаты;
Көпірдің қолдануға болатын жағдайы және оның жүріп өтергіштігі;
Жүріп өтергіштігі нашар жағдайда оны күшейтуге шешім қабылдау;
Барлау кезінде көпірде мынаның барлығын тексереді;
• Инженерлік барлау қорытындысында инженерлік барлау:
• Карточкасын түзеді;
• Онда көпірдің орналасқан жері;
• Көпірдің құрылысының жағдайы;
• Көпірдің сынғаны, бүлінгені туралы мәлімет;
• Көпірдің жүк көтергіштігі және оны күшейту туралы шешім.
Көпірді инженер барлау үшін оның ұзындығына, конструкциясына
байланысты бір бөлімшеден взводка дейін инженер барлау шолғыны
құралады.
Инженер барлау шолғыны өздерімен бірге масштаб 1:50000 – 1:10000
карта, дүрбі, суды барлау құралдарын, фотоаппарат, уровен, жиналмалы метр,
үрмелі қайық алуы міндетті.
Көпірді күшейту мына жағдайда жүргізіледі, егер жүк көтергіштігі
төмен болса және жаңа көпірді салуға көп уақыт, материал және күш
жұмылдыратын болса күшейту жүргізіледі: иілген жерлерін – есептік қойылған
жерлерін қысқарту жолымен;
Көпірді көктемгі уақытта ұстап тұрудың ерекшелігі.
Көктемгі уақытта қиюластырып салынған тіреулердің жанын қалыңдығы 0,6
– 1 м – ге дейін мұз жиналауы мүмкін. Бұл жағдайдан сақтану үшін алдыңға
ашық учаскілерге қар жатады. Мұздың қалыңдығы 15 см аспаса, ештеңе етпейді,
ал сол жерден екі үш күн бұрын көпірді жинап алады.
Сел жүрген кезде көпірді пайдалану; көпірдің айналасындағы мұздарды
бұзу; мұзда қатып қалған үлкен заттарды алыптастау; сол жургенде
көпірді қарау үшін мына жұмыстарды жасау керек;
• мұздарды және жүзіп келе жатқан басқа заттарды аралықтан өткізіп
тұру;
• жоғарыда және төменде жиналып қалған мұздардан тазарту;
• тіреулердің түбін жуып кеткенде ол жерлерді тастармен немесе
қапқа салыған топырақпен бітеу.
• көпірдің бұзылған жерлерін жөндеу.
Сол жүрген кезде кезекші бөліммді көпірдің астынан мұздарды өткізіп
тұратын және мұз жарғыш құралдарымен жабдықтау керек.
Механикаландырылған көпірлер.
Қатты тіреулі немесе тіреусіз бөлшектелетін көпірді
механикаландырылған көпірлер деп аталады. Бұл көпірлер көп ретте қызыл таяқ
уақытта қойылады. Бұның құрамына инженерлік машина немесе ұрыс машинасы,
арнаулы көпірлік конструкция және оларды орналастыратын машиналар
механизмдерінің жиынтығынан тұрады.
Қолданылып жүрген механизмдарға көпірлер бір өткенді және көп өткелді
көпірлер ұзындығы 10 м – ден 42 м- ге дейін 3 минуттан 60 минутқа дейін жүк
көтергіштігі 60 т – ға дейін өткізуге болады. Механикаландырылған
көпірлер танкілі және басқа бөлімдерді ұрыс жағдайында өткізуіне
арналған.
Қазіргі танкілі көпірлер ені 20м – ге дейін 3 – 5 минутта
тосқауылды жабуды қамтамасыз етеді. Тосқанылды көпірден 4 – 10 минутта
алады. Көпірдің бұл түріне МТУ – 20 жатады. Ұзындығы 20 м – ге дейін көпір
төсеуші МТУ - 20 танкіден тасымалданады.
Көпірлерді әскерлікпен алып жүрудің ұзындығы 40 м – ге дейін болады.
Бұларға жоғарғы қабатты ұзындығы ( 10,5 м - ден) төрт КРАЗ – 255-
автомобилінде тасымалданатын ауыр механизмдарға көпір ТММ-3 жатады.
Өткелдер.
Өткел түрлері.
Әскерлердің тосқаулыдарына тап болған жерлеріне көпір ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz